سلامت

آمارهای هولناک مبتلایان و فوتی‌های کرونا، شاید برای ما فقط یک عدد باشد، اما برای کادر درمان، این عددها و بالارفتن آمارها یعنی شهید شدن همکاران، شیفت‌های طولانی مدت، تداوم شرایط سخت خدمت و اضطراب کار در محیط‌های خطرناکی که هر لحظه احتمال مبتلا شدن به کرونا وجود دارد.

این روزها آمار مبتلایان و فوتی‌های کرونا با شیب تندی در حال افزایش است و روز به روز نیز رکورد تازه‌ای ثبت می‌شود. ثبت 200 کشته فقط در 24 ساعت، آخرین رکورد تلفات کرونا در ایران است.

به گفته سیماسادات لاری، سخنگوی وزارت بهداشت «در ۲۴ ساعت منتهی به 17 تیر، دو هزار و ۶۳۷ بیمار جدید مبتلا به کووید ۱۹ در ایران شناسایی شده‌اند که هزار و ۴۵۵ مورد آنها در بیمارستان بستری شده‌اند. مجموع جان باختگان ناشی از این بیماری در ایران به ۱۱ هزار و ۹۳۱ نفر رسیده است و در حال حاضر نیز سه هزار و ۲۷۰ نفر از بیماران مبتلا به کووید ۱۹ در وضعیت شدید این بیماری، تحت مراقبت ویژه بیمارستانی قرار دارند.»

همچنان ۱۹ استان ایران نیز در شرایط قرمز و هشدار شیوع ویروس کرونا قرار دارند. در این میان، استان‌های خوزستان، هرمزگان، بوشهر، کرمانشاه، کردستان، ایلام، آذربایجان‌های غربی و شرقی و خراسان رضوی در وضعیت قرمز و استان‌های تهران، اصفهان، مازندران، گلستان، البرز، کرمان، یزد، سیستان و بلوچستان، همدان، زنجان و اردبیل در وضعیت هشدار قرار گرفته‌اند.

در این شرایط بحرانی، کادر درمان در پیشقراول این نبرد سخت قرار دارد و با چنگ و دندان تلاش کرده است که در اوج خستگی و فرسودگی نیز از درمان بیماران مبتلا به کرونا، دست نکشد. در عین حال کارشناسان تاکید دارند که این وضعیت وخیم نمی‌تواند در یک بازه طولانی مدت ادامه داشته باشد و اگر فکری به حال تجدید قوای کادر درمان نشود و محدودیت‌های کرونایی بازنگردد، توان کادر درمان نیز رو به اضمحلال خواهد رفت.

«درمان تا سرحد خستگی مفرط» وضعیت امروز جامعه پزشکی
به دلیل کمبود نیرو در اغلب مراکز درمانی که به جذب بیماران مبتلا به کرونا اقدام می‌کنند، بسیاری از پزشکان، پرستاران و کادر درمان از فرصت مرخصی، تجدید قوا و جایگزینی نیروهای تازه نفس، بی‌بهره هستند.

محمدرضا خردمند، عضو شورای عالی نظام پزشکی کشور و رئیس سازمان نظام پزشکی استان قزوین هم به وضعیت سخت کادر درمان در دوران بحران کرونا اشاره می‌کند و به سپید می‌گوید: «استفاده از خدمات جامعه پزشکی برای درمان کرونا، اجتناب ناپذیر است. خدمات کادر درمانی در ایام کرونا به قدری ارزشمند و حیاتی است که به هیچ وجه نمی‌توانیم از این خدمات، چشم پوشی کنیم. هم‌اکنون تا سرحد خستگی مفرط جامعه پزشکی در حال حرکت هستیم تا مردم ما بتوانند از خدمات درمانی استفاده کنند. در عین حال انتظار داریم که مردم نیز با رعایت پروتکل‌های بهداشتی به کادر درمان کمک کنند.»

خردمند با اشاره به مهم‌ترین اقداماتی که می‌توان برای کاهش این مشکلات انجام داد، یادآور می‌شود: «اقدامات متعددی می‌توان برای کاهش و جبران خستگی مفرط کادر درمان، انجام داد. یک مورد مهم این است که بر اقدامات پیشگیرانه از کرونا، تاکید بیشتری شود تا آمار ابتلا به کرونا کاهش پیدا کند. با تحقق این اتفاق، فشار کار کادر درمان نیز کمتر خواهد شد. از طرف دیگر، نیاز است که به شکل مادی و معنوی نیز از زحمات کادر درمان، تقدیر شود تا حداقل قدری بتوانیم از شرمندگی پزشکان، پرستاران و سایر کادر درمان فعال در دوران سخت کرونا خارج شویم.»

او هشدار می‌دهد: «در مناطق قرمز کرونا که به وضعیت هشدار رسیده است، کمبود امکانات پزشکی از جمله کمبود تخت‌های بیمارستانی و همچنین خستگی پرسنل درمانی به وضوح مشاهده می‌شود. بنابراین نیاز است که تامین تجهیزات و حمایت از پرسنل درمانی به شکل جدی‌تری اعمال شود تا کادر درمان با روحیه مضاعفی در نبرد با کرونا حضور داشته باشد.»

افزایش روزافزون فشار کاری پرسنل درمان
در بسیاری از بیمارستان‌ها و مراکز درمانی کشور که درگیر درمان کرونا هستند، کمبود جدی کادر درمان وجود دارد. بسیاری از پرستاران، پزشکان و سایر کادر درمان که مشغول ارائه خدمت به بیماران مبتلا به کرونا هستند، همزمان به جای چند نفر کار می‌کنند تا این کمبود نیرو جبران شود.

در حالی که انتظار می‌رفت با آغاز فصل گرم، شیب مبتلایان به کرونا فروکش کند و کادر درمان، نفسی تازه کند، اما همه این پیش‌بینی‌ها غلط از آب درآمد. کادر درمان در گرم‌ترین روزهای سال با انبوهی از پوشش و تجهیزات حفاظتی در حال خدمت به بیماران مبتلا به کرونا است و حجم کار آنها حتی بیشتر از روزهای ابتدایی شیوع کرونا شده است.

خبرهای جسته و گریخته از وضعیت بیمارستان‌های کشور نیز حاکی از آن است که در اغلب نقاط کشور با افزایش آمار بیماران مبتلا به کرونا مواجه هستیم و ظرفیت بسیاری از بیمارستان‌ها برای پذیرش این بیماران کاملا تکمیل شده است.

علیرضا زالی، فرمانده ستاد مقابله با کرونا در کلانشهر تهران نیز هشدار داده است: «شرایط جدیدی بر تهران حاکم شده است و ما شاهد افزایش بیماران بد حال هستیم. با ادامه روند کنونی و افزایش شمار مبتلایان به کرونا، قطعا با کمبود تخت بیمارستانی در تهران مواجه خواهیم شد.»

همچنین سعید شاهرخی، استاندار همدان نیز تصریح کرده است: «با اوج گرفتن تعداد مبتلایان جدید به بیماری کرونا و افزایش تعداد بیمارن بستری در بیمارستان‌ها، ممکن است استان همدان تا آخر تیرماه با کمبود تخت بیمارستانی مواجه شود.»

از سوی دیگر، پیام طبرسی، مدیر بخش عفونی بیمارستان مسیح دانشوری نیز تصریح می‌کند: «در اغلب مراکز درمانی شهر تهران، تخت خالی برای بستری شدن بیماران کرونا وجود ندارد و ظرفیت بسیاری از بیمارستان‌های پذیرش کننده بیماران مبتلا به کرونا تکمیل شده است.»

در اغلب استان‌های کشور نیز شرایط مشابهی وجود دارد و خیلی از مراکز درمانی که بیماران مبتلا به کرونا را پذیرش می‌کنند، ظرفیت خالی برای پذیرش بیماران ندارند. مجموع این شرایط به این معناست که بار کاری پرسنل درمان نیز چند برابر شده است. این فشار کاری تا حدی می‌تواند ادامه داشته باشد. کارشناسان هشدار می‌دهند که اگر فکری به حال اصلاح این وضعیت انجام نشود، هر روز باید شاهد افت عملکرد کادر درمان باشیم. همین اتفاق، سطح کیفی خدمات درمانی را کاهش خواهد داد که در چنین شرایطی، افزایش آمار مرگ و میر بیماران مبتلا به کرونا نیز دور از انتظار نخواهد بود.

درخواست نمایندگان جامعه پزشکی از مردم
روز گذشته، نمایندگان جامعه پزشکی در نامه‌ای به مردم ایران درخواست کردند که در این روزهای سخت کرونایی، جامعه پزشکی را حمایت کنند.
در متن نامه شورای عالی نظام پزشکی کشور، خطاب به مردم آمده است: «ملت شریف و بزرگ ایران، کشور عزیزمان روزهای سختی را سپری می‌کند. انواع و اقسام فشارهای اقتصادی، امنیتی و سیاسی خارجی، سوء مدیریت‌ها و غفلت‌های داخلی، ناهنجاری‌های اجتماعی و ده‌ها چالش اساسی دیگر، اوقات تلخی را برای همگان رقم زده و از سوی دیگر نیز بیماری کرونا، دشواری‌ها را مضاعف و عرصه را تنگ‌تر نموده است.

فرزندان خدوم شما در حوزه سلامت همانند دوران جنگ تحمیلی و وقوع بلایای طبیعی، هم‌اکنون نیز با وجود کم لطفی‌ها و حتی جسارت‌های بی‌سابقه و باوجود عزادار بودن همکاران جانباخته و هموطنان عزیز خود در راه مقابله با کرونا و دلشکسته و مغموم از توهین‌ها، هتک حرمت‌ها و حتی ضرب و شتم کادر مراکز درمانی با جانفشانی و ایثارگری به صورت شبانه‌روزی به خدمت صادقانه مشغولند. تاکنون در این راه شاهد پرپرشدن حدود یکصد وبیست نفر از بهترین دوستان خود بوده‌اند.

مرگ فجیع و اسفناک عزیزان‌مان در حادثه مرکز درمانی سینا نیز قلوب آنان را مالامال اندوه و غم نموده است. برادر و خواهر گرامی، اکنون حدود شش ماه از درگیری کادر بهداشت و درمان با بلای بزرگ کرونا می‌گذرد. فعالیت طاقت فرسای شبانه‌روزی در مراکز بهداشتی و درمانی، روح و جسم آنان را فرسوده کرده است و بدتر از آن نگرانی و اضطراب در خصوص افزایش مجدد ابتلای هموطنانمان به این بیماری، آنان را خسته‌تر نموده است.
عزیزان گرانسنگ، ما اعضای شورای عالی نظام پزشکی به عنوان نمایندگان جامعه بزرگ پزشکی ایران ضمن آرزوی صحت و سلامتی کامل برای یکایک شما هموطنان گرامی بر رعایت موارد زیر تاکید می‌نماییم.

۱- مشارکت و همکاری عموم مردم، شرط اساسی کنترل همه گیری کروناست. استفاده همگان از ماسک، حفظ فاصله اجتماعی، عدم برگزاری
اجتماعات(مراسم عزاداری، جشن و ...) و رعایت سایر توصیه‌های بهداشتی، ضرورتی حیاتی و سرنوشت ساز برای پیشگیری از بیماری و مرگ عزیزانمان است.

۲- تنها و تنها راه برون رفت از شرایط وخیم فعلی، حفظ آرامش، تفاهم،همبستگی، آگاهی و افزایش اعتماد عمومی است که باید در گفتار و رفتار تمامی اقشار جامعه، بخصوص دولتمردان تجلی یابد.

۳- باوجود عدم انسجام و آینده‌نگری لازم در سیاستگذاری‌های مربوط، مجددا بر رعایت توصیه‌ها و نکات بهداشت فردی و اجتماعی به صورت کامل توسط مردم تاکید می‌کنیم. امری که می‌تواند از بروز یک فاجعه ملی به علت شیوع و مرگ و میر مضاعف بیماری کرونا جلوگیری نماید.

۴- ملت عزیز ایران! پزشکان، پرستاران و سایر فرزندان شما در حوزه بهداشت و درمان با تمام توان تلاش می‌کنند تا به بهترین نحو خدمت نمایند، اما در کمال تعجب مشاهده می‌کنند که عده معدودی ناآگاه، با اسائه ادب، توهین و تهدید و اعمال خشونت، زخم‌های بسیار عمیقی بر دل‌های آزرده آنان وارد می‌کنند. حداقل انتظار این است که با تاسی به فرهنگ کهن ایرانی و آموزه‌های دینی با تامین امنیت و رعایت حرمت سپیدپوشان فداکار عرصه سلامت و با فراهم آوردن فضایی آرام و انگیزه بخش، مدافعان سلامت را در ارائه بهتر خدمات و کمک بیشتر به همنوعانمان یاری نمایید.»

جامعه پزشکی در انتظار تحقق وعده های دولت
چندی پیش در جلسه نمایندگان جامعه پزشکی با معاون اول رئیس جمهوری، قرار شد که در دوران کرونا از جامعه پزشکی، حمایت عملی انجام شود و بازنگری در تعرفه‌های پزشکی نیز صورت بگیرد.

پیشتر نیز علیرضا اسپید، نایب رئیس شورای عالی نظام پزشکی کشور در گفتگو با سپید به دستاوردهای جلسه اخیر نمایندگان جامعه پزشکی با معاون اول رئیس جمهوری اشاره کرد و یادآور شد: «برای اولین بار مسئولان ارشد نظام و دولت به طور مستقیم و بدون واسطه به حرف‌های جامعه پزشکی گوش دادند. این به خودی خود، ارزشمند و یک دستاورد است. جالب است که وقتی خروجی جلسه را نگاه می‌کنیم، می‌بینیم که عقاید و دغدغه‌های بسیاری از مسئولان ارشد نظام با عقاید نمایندگان جامعه پزشکی، یکسان است. متاسفانه وقتی ما یک بحث کارشناسی و فنی می‌کنیم، تا وقتی به مسئول تصمیم گیرنده می‌رسد، هزار پیچ و تاب می‌خورد و در نهایت، مفهوم اصلی منتقل نمی‌شود. اینکه به‌طور مستقیم و بدون واسطه، دغدغه‌های جامعه پزشکی را با مقامات ارشد نظام در میان می‌گذاریم، این موضوع برای اولین بار است که اتفاق افتاده و فارغ از نتیجه جلسات، به خودی خود ارزشمند است.»

او با اشاره به تاثیر بلندمدت اینگونه جلسات نیز خاطرنشان کرد: «این جلسات می‌تواند این نگاه کارشناسی را نهادینه کند که اگر هزینه‌های یک بخش مهم از ارائه خدمات درمانی به مردم دیده نشود، پس نباید انتظار داشت که از خدمات آن بخش بهره‌مند شد. این موضوع بسیار مهمی است که در بلندمدت به یک سیاست کلی تبدیل می‌شود. حتی شاید تغییر تعرفه‌های پزشکی امسال، تغییر بسیار چشمگیری هم برجای نگذارد، اما مجموع این جلسات در نهایت به یک نتیجه بلندمدت منجر خواهد شد. قواعدی که در این وضعیت تثبیت می‌شود و همچنین شنیدن حرف‌های کارشناسی نمایندگان جامعه پزشکی، اثرات درازمدت دارد. بنابراین من این موضوع را خیلی به فال نیک می‌گیرم.»

در راستای همین مذاکرات بین دولت و جامعه پزشکی، چند روز قبل نیز مهدی علیخانی، معاون فرهنگی و نظارت فرهنگی، اجتماعی و همکاری‌های منطقه‌ای معاون اول رئیس جمهوری در نامه‌ای خطاب به معاون سازمان برنامه و بودجه کشور، خواستار تسریع در ارائه تسهیلات به جامعه پزشکی شد.

در این نامه آمده است که در راستای اجرای تصمیمات اتخاذ شده و با توجه به نامه رئیس کل سازمان نظام پزشکی، ارائه تسهیلات به جامعه پزشکی تسریع شود. همچنین در این نامه، درخواست شمول تسهیلات و اعطای وام بانکی به مطب‌هایی مطرح شده است که اغلب آنها نیز در اثر شیوع بیماری کرونا آسیب دیده‌اند.

در شرایطی که جامعه پزشکی، جانش را کف دستش گذاشته و تمام قد به میدان خدمت آمده است، انتظار منطقی و اخلاقی این است که هم مردم نسبت به رعایت پروتکل‌های بهداشتی، حساسیت بیشتری داشته باشند و هم دولت نیز در اسرع وقت برای تحقق وعده‌هایش به جامعه پزشکی، گام‌های عملی بردارد.