Live Science: براساس گزارش اتحاد ملی بیماریهای روانی آمریکا (NAMI)، افسردگی در افراد مسن بیشتر از آن دیده میشود که به عنوان جزء طبیعی افزایش سن محسوب شود. به عبارت دیگر، افراد از افسردگی به عنوان واکنش طبیعی به بیوه شدن، بیماری مزمن یا دیگرچالشها نام میبرند که در اواخر دوره زندگی اغلب روی میدهند.
به عنوان یک نکته مهم، اغلب افراد مسن مبتلا به افسردگی، هیچگونه درمانی برای این وضعیت دریافت نمیکنند. افسردگی درمان نشده میتواند باعث افزایش خطر ابتلا به دیگر بیماریها شده و به شدت کیفیت زندگی آنها را تحت تاثیر قرار دهد.
به بهانه هفته آگاهی سلامت روان، در شماره گذشته در مورد عوامل خطر و علائم افسردگی در میانسالان صحبت شد. در این قسمت، درمان و راهکارهای پیشگیری از ابتلا به آن بحث خواهند شد.
گزینههای درمانی برای افسردگی
موسسه ملی پیری ذکر میکند که پذیرش نیاز به درمان برای فرد مسن میتواند یک چالش باشد، اما باید درمان این وضعیت در اولین فرصت ممکن انجام شود تا خطر بروز دیگر بیماریها و در موارد شدید، خطر خودکشی کاهش یابد.
اگر یک فرد مسن یا دوستان یا خانوادهاش مظنون به افسردگی باشند، نخستین کار، تماس با پزشک است تا علل ریشهای علائم افسردگی ارزیابی شده و بهترین گزینه درمانی انتخاب شود.
درمان میتواند شامل استفاده از داروهای ضدافسردگی باشد که به بهتر شدن تمرکز، خواب، خلق و خو و اشتها کمک میکنند. بعضی از این داروها ممکن است چند هفته طول بکشند تا اثراتشان آغاز شود و بعضی نیز 2 تا 3 ماه. امروزه رژیمهای دارویی جدیدی برای بیماران مسن افسرده در دسترس قرار دارند. نتایج مطالعهای که اخیرا در نشریه لنست به چاپ رسیده، نشان میدهد ترکیب یک داروی ضدافسردگی با یک داروی آنتیسایکوتیک، بهطور قابل توجهی علائم افسردگی را در سالمندان 60 سال و بالاتر کاهش میدهند.
سایکوتراپی یا گفتگودرمانی نیز ممکن است درمان موثری برای افسردگی باشد و بهتنهایی یا همراه با دیگر ضدافسردگیها قابل استفاده است. درمان شناختی رفتاری یا CBT نیز شکلی از سایکوتراپی است که به بیماران کمک میکند با افکار منفی که باعث تشدید افسردگیشان میشود، مبارزه کنند. درمان بینشخصی نیز دیگر فرم گفتوگودرمانی است که قصد دارد به بیماران کمک کند تا مسائل مرتبطی را که باعث شعلهور شدن علائم افسردگی میشود، درک کنند و با آنها تعامل کنند. براساس گزارش انجمن سلامت روان آمریکا، بیش از 80 درصد همه افراد مبتلا به افسردگی میتوانند به کمک دارو، سایکوتراپی یا ترکیبی از آن دو، با موفقیت درمان شوند.
درواقع، برای دوستان یا افراد خانواده که علائم افسردگی را در یک فرد مسن کشف میکنند، وادار کردن آنها برای مراجعه به پزشک و دریافت درمان افسردگی میتواند کار دشواری باشد. در این موارد، موسسه ملی پیری توصیه میکند مزایای درمان برای افراد مبتلا کاملا شرح داده شود. در مواردی که شخص بیمار نمیتواند یا مایل نیست به مطب پزشک مراجعه کند، پزشک یا روانشناس میتوانند درمان را از طریق صحبت تلفنی با فرد بیمار آغاز کنند. البته صحبت تلفنی جایگزین تماس شخصی و روبرو که برای یک بررسی کامل پزشکی مورد نیاز است، نمیشود، اما شاید فرد بیمار را تشویق کند تا برای درمان مراجعه کند.
گامهای ساده برای کاهش خطر افسردگی در سالمندان
پیشگیری از بروز افسردگی همیشه امکانپذیر نیست، اما روشهایی وجود دارد که میتواند خطر ابتلا به این وضعیت را در افراد مسن کاهش دهد. موسسه ملی پیری توصیه میکند، برای تغییرات عمده در زندگی، تا جایی که امکان دارد، خود را آماده کنید. بعضی از این تغییرات، مانند بازنشستگی، اجتنابناپذیر هستند. برنامهریزی برای یادگیری یک مهارت جدید پس از بازنشستگی برای پر کردن وقت و یافتن دوستان جدید یا اشتغال به کارهای داوطلبانه، از جمله این راهکارها هستند.
ارتباط مداوم و چهره به چهره با دوستان و فامیل نیز میتواند به کاهش خطر افسردگی کمک کند. محققان در یک مطالعه نشان دادند، سالمندانی که حداقل سه بار در هفته با دیگران تماس چهره به چهره دارند، با احتمال بسیار کمتری به افسردگی مبتلا میشوند.
پیروی از رژیم غذایی سالم و فعالیت فیزیکی منظم نیز میتوانند در رفع افسردگی کمککننده باشند. ماه گذشته میلادی، در تحقیقی مشخص شد، رژیم غذایی مدیترانهای ممکن است خطر افسردگی را کم کند. همچنین در مطالعه دیگری در سال 2014 دیده شد، ورزش کردن برای 3 بار در هفته، میتواند خطر افسردگی را تا 19 درصد کاهش دهد. هر شکلی از ورزش، مانند باغبانی، راه رفتن در فضای بیرون از خانه و شنا کردن، برای سلامت روان، همچنین سلامت فیزیکی، مفید است. موسسه ملی پیری پیشنهاد میکند، ورزش را از 10 تا 15 دقیقه در روز آغاز کرده و به تدریج، به موازات افزایش توانایی، زمان آن را افزایش دهید.
افسردگی، جزء اجتنابناپذیر پیری نیست
در حالی که روند مسن شدن جزء اجتنابناپذیر زندگی است، افسردگی اینگونه نیست. با شناسایی، تشخیص و درمان زودهنگام، افراد مسن میتوانند از دیگر عوارض روانی و فیزیکی افسردگی به دور باشند.
اگر شما کسی را میشناسید که علائم افسردگی را نشان میدهد یا حتی خود شما علائم ذکر شده را در خود حس میکنید، در اولین فرصت، با پزشک متخصص برای ارزیابیهای بیشتر مشورت کنید. همانطور که موسسه ملی پیری متذکر میشود: «به یاد داشته باشید، با درمان، اغلب افراد احساس بهتری خواهند داشت. انتظار داشته باشید که خلق و خوی شما به آرامی بهبود مییابد. احساس بهتر داشتن زمان میبرد، اما میتواند اتفاق افتد.»
ترجمه: مریم محسنی