امروزه بسیاری از شکستگیها با عمل جراحی درمان میشوند و در اغلب این شکستگیها برای بیحرکت کردن قطعات شکسته شده از وسایل فلزی استفاده میشود که به آنها ایمپلنت میگویند. از انواع مختلفی از ایمپلنتها استفاده میشود، ولی آیا این وسایل فلزی بعد از جوش خوردن شکستگی باید همچنان در بدن باقی بمانند یا باید خارج شوند.
جنس پلاتین از چیست؟ در ابتدا بهتر است این نکته روشن شود که گرچه بسیاری از مردم به این وسایل فلزی، پلاتین میگویند، ولی جنس این ایمپلنتها از پلاتین یا طلای سفید نیست. این وسایل اکثرا از آلیاژی از فولاد بنام فولاد ضد زنگ ساخته شده که ترکیبی از آهن، کروم و نیکل است. بدن انسان با این آلیاژ سازگار بوده و نسبت به آن واکنشی نشان نمیدهد. این آلیاژ همچنین در داخل بدن انسان دچار خوردگی نمیشود. گاهی از اوقات از تیتانیوم هم برای ساختن ایمپلنتها استفاده میشود. ایمپلنتهایی که قسمت اعظم آنها در خارج از بدن انسان قرار دارند، عموما بعد از جوش خوردن شکستگی خارج میشوند.
از چه پلاتینهایی در عمل جراحی شکستگی استخوان استفاده میشود؟ ثابتکنندههای خارجی (اکسترنال فیکساتورها) از این دستهاند. این وسایل معمولا بعد از گذشت چند هفته تا چند ماه توسط پزشک معالج و در کلینیک ( بدون نیاز به بیهوشی) خارج میشوند.
وسیله دیگر «پین» است که پزشک جراح از آن برای بیحرکت کردن شکستگیها استفاده میکند. گاهی اوقات بخصوص در شکستگیهای دست، بعد از جراحی سر پین در خارج از پوست باقی میماند. در این موارد پس از گذشت چند هفته که قطعات شکسته شده به اندازه کافی به یکدیگر میچسبند پینها در کلینیک به توسط پزشک ارتوپد خارج میشوند.
پینها اگر به تنهایی در داخل استخوانها بهکار برده شوند، معمولا نیازی به خارج شدن نداشته و میتوانند تا آخر عمر بدون ایجاد مشکلی در بدن باقی بمانند. در مواردی که سر پین زیر پوست باشد و بیمار را اذیت کند ممکن است نیاز به خارج کردن آن باشد. بعضی از پینها همیشه بهطور موقت گذاشته میشوند و بعد از مدتی باید خارج شوند. مثلا در دررفتگی مفصل پایینی بین دو استخوان ساق پا، پزشک جراح این دو استخوان را پس از جااندازی با یک پین به یکدیگر متصل میکند. این پین معمولا پس از شش هفته از مچ پا خارج میشود.
پلاکها از ایمپلنتهایی هستند که از آنها برای بیحرکت کردن شکستگیها استفاده میشود. از این وسایل برای بیحرکت کردن شکستگیهای بازو، ساعد، لگن، ران و ساق استفاده میشود. پلاکها از استخوان محکمترند. بنابراین پس از جوش خوردن شکستگی نیروهایی که به استخوان وارد میشود، همچنان توسط پلاک روی استخوان جذب میشود. این پدیده موجب میشود تا در درازمدت استخوان تحت فشار و نیروهای خارجی قرار نگیرد. در ظاهر امر این چیز خوبی است ولی، این طور نیست.
ادامه دارد...
مهرداد منصوری /متخصص ارتوپدی