سرطان پانکراس به سختی در مراحل اولیه، یعنی دقیقاً زمانی که درمان آن آسانتر است، قابل تشخیص است. اما مطالعهای جدید نوعی سنجش خونی را معرفی کرده که ممکن است به تشخیص سریعتر سرطان پانکراس کمک کند.
این آزمون ترکیبی را از پنج پروتئین توموری مورد شناسایی قرار میدهد که ظاهراً علائم قابل اتکایی برای ظهور بیماری هستند. این تست در 84 درصد بیمارانی که تحت جراحی شکمی یا پانکراس قرار گرفته بودند، وجود سرطان پانکراس را درست تشخیص داده است.
پژوهشگران معتقدند برتری این آزمون نسبت به آزمونهای دیگر، اتکاء بر چند نشانگر زیستی به طور همزمان، به جای یک نشانگر است؛ امری که تشخیص افراد سالم و بیمار را راحتتر و دقیقتر میکند. سازمان ملی سرطان آمریکا تخمین میزند در سال 2017 بیش از 53000 مورد جدید سرطان پانکراس و 43000 مورد مرگ در اثر این سرطان تنها در ایالات متحده دیده خواهد شد.
دانشمندان در مسیر خود برای یافتن روش تشخیص بهتر به وزیکولهای خارج سلولی مشتق از تومور (Tumor-derived extracellular vesicles) روی آوردهاند. این وزیکولها اصطلاحاً کیسههایی هستند که از سلولهای توموری مشتق شدهاند و در جریان خون میچرخند. این کیسهها به طریقی همزاد سلولهای تومور مادرشان هستند، از این جهت که پروتئینها و ماده ژنتیکی یکسانی را در خود دارند.
پژوهشگران پنج پروتئین قابل اتکاءتر را از این کیسهها انتخاب کردند. سپس با استفاده از یک تراشه سیلیکونی پوشیده شده با طلا که روی آن پادتن و نانوحفرههایی قرار گرفته، توانایی نشانگرهای زیستی را برای نمایش وجود سرطان پانکراس در نمونه پلاسمای بیماران سنجیدند. این سنجش از روی تغییر طول موج نور تابیده شده از نانوحفرهها به واسطه برخورد آن با وزیکولهای توموری صورت میپذیرد.
با توجه به عملکرد مناسب این تست برای تشخیص بیماران، مرحله بعدی استفاده از آن برای آزمایش بیمارانی است که در خطر سرطان پانکراس هستند و همچنین افراد سالمی که این نشانگرهای زیستی در خون آنان حضور دارند و احتمالا خطر ابتلای به این نوع سرطان در آنها بالا است.
منبع: NBIC