سپید: پژوهشگران دانشگاه فردوسی مشهد سویه باکتری بومی پروبیوتیک را برای تولید محصولات فراسودمند تولید کرده و توانستند با روشهای ژنتیکی مقاومت آنها را در برابر تنشها افزایش دهند.
سیدحمید نوربخش، مجری طرح، مقاومسازی باکتریهای پروبیوتیک را از اهداف این پروژه تحقیقاتی ذکر کرد و گفت: پروبیوتیکها دسته مهمی از باکتریهای سلامتزا هستند. این باکتریها باید به تعداد کافی، یعنی در هر گرم از ماده غذایی یک میلیون از این باکتریها وجود داشته باشند تا بتوانند سالم و زنده به روده برسند و در روده کوچک بتوانند ترکیبات سلامتزای خود را تولید کنند.» وی با تاکید بر این که اکثر محصولات پروبیوتیکی که در بازار موجود هستند این توانایی را ندارند، اظهار داشت: «تعداد باکتریهایی که در اکثر محصولات پروبیوتیک موجود هست کمتر از این مقدار است، از اینرو در این مطالعات راهکارهایی را برای این منظور ارائه کردیم.» نوربخش با اشاره به جزئیات این طرح ادامه داد: «در این طرح یک سویه بومی را که با شرایط زیستمحیطی و دستگاه گوارش افراد ایرانی سازگار است، شناسایی و جداسازی کردیم و با استفاده از یک روش بسیار ساده با اعمال تنش توانستیم مقاومت این سویه را نسبت به فرآیندهای غذایی و فرآیندهایی که در دستگاه گوارش اتفاق میافتد افزایش دهیم.» مجری طرح خاطرنشان کرد: «در این مطالعات توانستیم تعداد مورد نیاز این سویه باکتری را در هر ماده غذایی براساس تعریف سازمان جهانی بهداشت (هر گرم از ماده غذایی یک میلیون باکتری) افزایش دهیم تا بتوانند ترکیبات و خصوصیات سلامتزای خود را بروز دهند.»
وی با تاکید بر اینکه این سویه از یک سویه بومی استان اصفهان استخراج شده، نام سویه بومی استفاده شده را در این تحقیقات سویه «لاکتوباسیلوس پلانتاریوم» ذکر کرد و افزود: «از طریق بیان ژنهای نهفته در ساختار این سویه باکتریایی و براساس استراتژی ساده و کارا مبتنی بر توان ژنتیکی بالقوه سویه بومی را افزایش دادیم.» این محقق همچنین خاطرنشان کرد: «علاوه بر آن با شبیهسازی تنشهای محیط غیر باکتریایی چون سرما، گرما، شوری و افزایش میزان نمک در آزمایشگاه مقاومت این سویه را در زمان برخورد با تنشهای اصلی ارتقا بخشیدیم.»
نوربخش از کاربردهای این طرح تحقیقاتی در تولید مکملهای دارویی پروبیوتیک خبر داد و در این باره افزود: «از آنجایی که باکتریهای مورد نیاز در این داروها به صورت کپسول تولید میشود، هیچ سپر محافظتی ندارند از این رو، تحت تاثیر عوامل کشنده دستگاه گوارش قرار میگیرند. این امر سبب شده تا این باکتریها مقاومت بیشتری نسبت به سلولهای طبیعی داشته باشند که دستاوردهای این مطالعات میتواند برای این منظور به کار روند.»