باوجود تزریق 21 میلیون دلار ارز از سوی بانکهای عامل در بازار آزاد همچنان نرخ ارز روند نزولی قابلتوجهی به خود نگرفته است و بازار بدون تعیین مسیر قطعی در نوسان به سر میبرد.
در هفته جاری قیمت ارز بهویژه دلار ارزشهای قابلتوجهی به ثبت رسانده است، ارزشهایی که سیگنالهای متفاوتی را به همراه داشته و فعالان بازار ارز اظهارنظرهای متفاوتی دراینباره ارائه میکنند؛ اما نکته جالبتوجه این است که فارغ از تمام اینها در چند روز گذشته سبک اطلاعرسانی از بازار ارز از سوی بانک مرکزی و برخی از بانکهای عامل متفاوت بوده است.
در روزهای اوجگیری قیمت دلار که به گفته کارشناسان بانک مرکزی بهواسطه افزایش تقاضا برای دلار و انواع ارز بوده، صمد کریمی مدیرکل صادرات بانک مرکزی از افزایش عرضه دلار در روزهای آینده خبر داد و پیشبینی کرد این افزایش قیمت کوتاهمدت خواهد بود.
تنها دو روز بعد از صحبتهای این مقام مسئول در بانک مرکزی، در خبر رسانه ملی اعلام شد که برخی از بانکها مقدار قابلتوجهی ارز را با نرخ کمتر از نرخ بازار آزاد در بین صرافیها عرضه کردهاند، کاری که بارها از سوی بانکها انجامشده و ارز بانکها در اختیار صرافیهای زیرمجموعه آنها قرار میگرفت، البته این موضوع جالبتوجه است که چه شده این بار و برخلاف روال معمول گذشته چنین موضوعی بهصورت رسمی از سوی بانک مرکزی و در رسانه ملی اعلامشده است. این در حالی است که سابقه اظهارنظرهای یکباره مسئولین اقتصادی و در پی آن بههمریختگی در بازار ارز وجود دارد که در یک نمونه آن حدود دو سال پیش ولیالله سیف در صبحانه کاری خود با اعضای سابق اتاق بازرگانی ایران در رابطه با نرخ دلار اظهارنظری داشت، صحبتهایی که بازار بهیکباره نسبت به آن واکنش نشان داد و تشویش بسیاری را تجربه کرد.
با کنار یکدیگر قرار دادن این دو واقعه پیشبینی میشود که شرایط اطلاعرسانی بانک مرکزی روال اصولی را به خود گرفته و رئیسکل بانک مرکزی به آن سمت حرکت کرده است که درباره هر موضوعی سخن نگوید تا همچنان بازار از رئیسکل بانک مرکزی که مدیریت بازار ارز را نیز بر عهده دارد حرفشنوی داشته باشد.
بازار ارز بازاری است که به دنبال متعادلسازی میزان عرضه و تقاضاست، اگر در این بازار کفهای از تعادل خارج شود قیمت دو کفه را در منطقه تعادل نگه خواهد داشت، دو هفته دیگر مراسم اربعین حسینی آغاز میشود و مردم بسیاری از ایران به سمت کربلا به حرکت درمیآیند. این مسئله در شرایطی است که حجم قابلتوجهی از مسیر سفر و فعالیتهای رسمی برای دریافت ویزا با دلار و دینار عراقی انجام میشود، ازاینرو میزان تقاضا برای ارز در این روزها افزایشیافته، افزایشی که اگر باعرضه مناسب پاسخ داده نشود موجب بههمریختگی این بازار خواهد شد و البته تا بدین جا آنچه دیدهشده این است که مدیریت درونی بازار با افزایش قیمت به دنبال تعادل بخشی است.
در کنار افزایش تقاضا سفر خارجی که موجب افزایش تقاضای ارز شده برخی از صرافان معتقد هستند، تجار و بازرگانان شرایط را برای خرید و ورود کالا مناسب ارزیابی کردهاند ازاینرو میزان خرید و حوالههای ارزی تجار بهشدت افزایشیافته است که این موضوع را عامل تاثیرگذار دیگری در این روزهای بازار ارز میدانند.
اما سوالی که در ذهن ایجاد میشود آن است که چرا بانکهای عامل تنها 21 میلیون دلار ارز در این بازار عرضه کردهاند و بهطورکلی میزان عرضه از سوی بانکها توسط چه دستگاهی مشخص میشود؟
با تمام این اوصاف درمجموع میتوان گفت حرکت بانکهای عامل در آن راستا بوده که نرخ ارز بهواسطه پاسخگویی به تمام نیازها کاهش یابد، اما ارقام روزهای دوشنبه و سهشنبه نشان از آن دارد که نرخ فروش صرافی بانکها آنچنان تاثیرگذار نبوده و بازار به ارز بیشتری نیاز دارد. بااینهمه نباید از این موضوع گذر کرد که نمیشود بدون برنامهریزی حجم قابلتوجهی ارز را به بازار سرازیر کرد زیرا بهواسطه تفاوت تورم اقتصاد ایران و آمریکا شیب افزایش قیمت دلار در ایران شدید است و نمیتوان امیدی به کاهش قیمت دلار داشت.