سلامت

از تاریخ دهم شهریور ماه سال 90 نیز که اساسنامه فرهنگستان علوم پزشکی بازنگری شد، برنامه‌ریزی‌ها در مسیری قرار گرفت که این فرهنگستان در حیطه سلامت و بهداشت معنوی به رصد شرایط کشور و نظریه‌پردازی مشغول شود.
منتقدان می‌گویند این آغاز یک مسیر اشتباه بود و از همان زمان بود که فرهنگستان وارد عرصه‌ای شد که در حیطه تخصص‌های آن نیست. چراکه پرداخت به بحث سلامت معنوی و تولی‌گری آن، با دعوت از یک یا 2 متخصص در حاشیه جلسات، عملیاتی نمی‌شود.
محمد اسماعیل اکبری استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی معتقد است که اگر از ما بپرسند چه جایگاهی برای شفای بیماران در ابعاد معنوی قایل هستیم، تقریباً باید اذعان کنیم که مستند علمی برای آنها تهیه نکرده‌ایم و اصولاً نمی‌دانیم یا نمی‌توانیم از میزان تاثیر اعتقادات مذهبی و معنوی بر سلامت مطلع شویم و آن را به کار گیریم. وی می‌گوید: «این نقصان امروز بیش از همیشه در ساختار مدیریت سلامت نمایان شده است. به همین جهت دنیای پیشرفته، پیشقراول بهره‌گیری از این ابعاد شفابخش شده‌اند و ما شاهد مقالات متعددی از جهان غرب و کشورهای پیشرفته آسیایی (به ویژه ژاپن و هندوستان) در این زمینه هستیم.»
تعداد دیگری از منتقدان حتی پا را فراتر گذاشته و فلسفه تولیت وزارت بهداشت و پزشکان در حوزه سلامت معنوی را زیر سوال برده‌اند. آنچه که از مفاد جلسه کمیته سلامت شورای فرهنگی و اجتماعی زنان که با بررسی بحث سلامت معنوی در کشور برگزار شد، مستفاد می‌شود، این است که اساسا وزارت بهداشت و پزشکان نمی‌توانند متولی بحث معنویت در جامعه شوند.
کارشناس کمیته سلامت شورای فرهنگی و اجتماعی زنان در این جلسه با یادآوری اینکه مسئولان فرهنگستان علوم پزشکی بارها اعلام کرده‌اند که بخش معنوی باید در نظام اولیه سلامت ادغام شود، گفت: «این موضوع عواقبی را به همراه دارد. مثلا یک بهورز در یک روستا به بحث سلامت معنوی مسئولیت می‌یابد. در حالیکه هیچ تخصصی در این رابطه ندارد و نمی‌توان با دوره‌های آموزشی چند ماهه یک فرد را مسئول بحث سلامت معنوی مردم کرد.»
حسین مروتی افزود: «وزارت بهداشت می‌گوید که در بحث سلامت معنوی، پزشک حکیم تربیت یا اخلاق پزشکی را ترویج داده و این موضوع از شیوع زیرمیزی و سقط جنین جلوگیری می‌کند، اما تمام این موارد، دلایل مستندی نیست که پزشکان مسئول بحث سلامت معنوی شوند.» وی ادامه داد: «متاسفانه نگاه حاکم در کشور به سلامت معنوی منبعث از تعاریف غرب است، زیرا در تعریف غربی‌ها از انسان، تنها جنبه‌های مادی مورد توجه است و اگرچه آنها به این نتیجه رسیده‌اند که انسان فراتر از مادیات است و موضوع سلامت معنوی را پیگیری می‌کند اما نگاه آنها به معنویت با رویکرد ابزاری و کارکردگرایانه است.»
مروتی با بیان اینکه 4 نهاد بین‌المللی، موضوع سلامت معنوی در ایران را پیگیری می‌کنند که یکی از آنها سازمان جهانی بهداشت است، خاطرنشان کرد: «ایجاد شبکه و استفاده از شبکه‌های موجود یکی از روش‌های نفوذ عوامل دشمن در کشور است و مهمترین و کارآمدترین شبکه موجود در کشور، شبکه بهداشت و سلامت بوده که مورد طمع دشمنان است و در بازه‌های مختلف، موارد متعددی را در قالب نظام اولیه بهداشت در شبکه بهداشت ترکیب کرده‌اند.» به گزارش مهر، وی با اشاره به اینکه رئیس اداره سلامت معنوی وزارت بهداشت، فوق‌تخصص عفونت اطفال و رئیس کارگروه سلامت معنوی فرهنگستان، فوق‌تخصص غدد است، گفت: «اداره سلامت معنوی زیرمجموعه دفتر جمعیت وزارت بهداشت تشکیل شده است و صلاحیت این افراد برای راهبری سلامت معنوی در جامعه زیر سوال است.»