بارداری از دوران حساس زندگی خانمهاست. در این دوران محدودیتهای زیادی ایجاد میشود و مادر برای مراقبت از خود و جنینش لازم است نکات زیادی را رعایت کند. هنگام بارداری خواب هم ممکن است توام با مجموعهای از مشکلها از جمله تهوع، سوزش سردل، گرفتگی عضلههای ساق و خرخر کردن باشد. برخی از این مشکلها اجتنابناپذیر است اما ممکن است به علت عادتهای خوابی که زن از قبل از بارداری دارد، تشدید شود.
اولین و مهمترین دلیل برای مشکلهای خواب حین باداری افزایش اندازه جنین است که یافتن وضعیت راحت برای خوابیدن را برای زن باردار مشکل میکند. اگر همیشه به پشت یا روی شکم خوابیده باشید، ممکن است خوابیدن روی پهلو که پزشکان در طول بارداری توصیه میکنند برایتان مشکل باشد. همچنین جابهجایی و پهلو به پهلو شدن با پیشرفت بارداری و افزایش اندازه رحم مشکلتر میشود.
سایر مشکلهای جسمی که در دوران بارداری که خواب را مختل کنند، شامل موارد زیر است:
1. تکرر ادارار: کلیهها در دوران بارداری برای تصفیه کردن حجم خون اضافی شدیدتر کار میکنند و این فرآیند تصفیه ادارار بیشتری ایجاد میکند. همچنین جنین در حال رشد است و رحم بزرگتر میشود در نتیجه فشار بیشتری از بیرون روی مثانه وارد میشود. این تغییرها باعث میشود که مجبور شوید در روز و شب بیشتر به سرویس بهداشتی بروید. اگر جنینتان شبها فعالتر باشد، تعداد مورد نیاز به ادرار کردن ممکن است بیشتر هم بشود.
2. افزایش سرعت ضربان قلب: ضربان قلب شما حین بارداری بیشتر میشود، و از آنجایی که بیشتر خون شما به سمت رحم میرود، قلب شما باید سختتر کار کند تا خون را به بقیه بدن برساند. تپش قلبی که به این علت ایجاد میشود، ممکن است خواب شما را مختل کند.
3. تنگی نفس: در ابتدا، تنفس شما ممکن است تحت تاثیر افزایش هورمونهای بارداری قرار گیرد، که باعث میشوند، تنفس عمیقتر شود. این وضعیت ممکن است این احساس را در شما ایجاد کند که برای تنفس هوا دارید تلاش بیشتری میکنید. در ادامه بارداری با بزرگ شدن رحم که فضای بیشتری در لگن و شکم را به خود اختصاص میدهد و بر دیافراگم یا همان پرده عضلانی میان ریهها و اندامهای شکم فشار میآورد، ممکن است احساس کنید تنفس برایتان مشکلتر شده است.
4. گرفتگی عضلههای ساق پا و کمردرد: درد در ساق پا و کمر تا حدی ناشی از وزن اضافی جنین و رحم است که حمل میکنید. بدن در طول بارداری هورمونی تولید میکند که فرد را آماده زایمان میکند. یکی از آثار این هورمون این است که رباطها را در سراسر بدن شلتر میکند، و به این ترتیب پایداری بدن زن باردار کاهش مییابد و آسیبپذیری بیشتری نسبت به صدمهها پیدا میکند.
5. سوزش سردل و یبوست: بسیاری از زنان باردار دچار سوزش سر دل میشوند که ناشی از بازگشت محتویات معده به درون مری است. فعالیت همه دستگاه گوارش در طول بارداری کند میشود، غذا مدت بیشتری در معده و روده باقی میماند. هم سوزش سردل و هم یبوست ممکن است در ادامه بارداری بدتر شود، زیرا بزرگتر شدن رحم بر معده و روده بزرگ فشار میآورد.
مشکلات خواب حین بارداری ممکن است علتهای دیگری هم داشته باشد. بسیاری از زنان باردار میگویند که رویاهایشان واضحتر و زندهتر میشود و حتی برخی از آنها دچار کابوس میشوند. استرس هم ممکن است خواب را مختل کند. ممکن است در مورد سلامت جنین نگران باشید، در مورد تواناییتان به عنوان والد اضطراب داشته باشید، یا در مورد خود زایمان عصبی باشید. همه این احساسها طبیعی است، اما ممکن است شما را در شب بیدار نگه دارد.
یافتن یک وضعیت مناسب برای خوابیدن
ابتدای بارداری سعی کنید که به خوابیدن به پهلو عادت کنید. خوابیدن به پهلو و جمع کردن زانو احتمالا راحتترین وضعیت برای شما با پیشرفت بارداری است.
این وضعیت کار قلب را راحتتر میکند، چرا که مانع میشود وزن جنین روی ورید بزرگی که خون را از پاهای شما به قلب باز میگرداند، بیفتد.
برخی از پزشکان به طور خاص توصیه میکنند، زنان باردار روی پهلوی «چپ» بخوابند. زیرا کبد در سمت راست شکم قرار دارد و خوابیدن روی پهلوی چپ از فشار رحم روی کبد جلوگیری میکند. خوابیدن روی پهلوی چپ همچنین گردش خون به قلب را هم تسهیل میکند و بهترین وضعیت برای جریان خون برای جنین، رحم و کلیهها را فراهم میآورد.
توصیه دکترتان در این مورد را سوال کنید. به هر حال در اغلب موارد خوابیدن روی پهلوی راست یا چپ کفایت میکند و مقداری از فشار روی پشت و کمر شما را کاهش میدهد.
نگران نباشید که ممکن است حین خواب بغلتید و روی پشتتان قرار بگیرید. غلتیدن در خواب بخشی طبیعی از خوابیدن است که تحت کنترل شما نیست. به هر حال به احتمال زیاد، در سهماه سوم بارداری غلتیدن در خواب و روی پشت قرار گرفتن متوقف میشود، زیرا بسیار ناراحتکننده است