سلامت

به گزارش سپید، قاسم جان بابایی در نشست ویدیوکنفرانسی با خبرنگاران، درباره خدمات پزشکی از راه دور در بحران کرونا گفت: «برخی خدمات دوراپزشکی یا تله مدیسین برای بیماران تامین می‌شود و مجوز قانونی برای حمایت بیمه‌ها از این خدمات از ستاد ملی مقابله با کرونا دریافت شده و در ۲۰ نقطه کشور این زیرساخت آماده است.»

وی افزود: «قسمتی از این کار با همکاری ستاد اجرایی فرمان امام (ره) انجام شده و در مناطق کمتر برخوردار می‌توانیم ویزیت بیمار را از راه دور انجام دهیم. کار چند ماهه‌ای برای ایجاد زیرساخت‌های ‌خدمات پیراپزشکی و کلینیک مجازی انجام شد که هفته گذشته آیین‌نامه آن را ابلاغ کردند و می‌توان به سرعت کشور زیر بار این کار بسیار ارزشمند رود تا مراجعات حضوری مردم به مطب‌ها، کلینیک‌ها و بیمارستان‌ها کمتر شود.»

وی افزود: «یکی دیگر از اقدامات خوبی که انجام شده است، آموزش کادر پزشکی برای خدمات غیرتهاجمی است. موثرترین عاملی که باعث نجات بیماران مبتلا به کرونا در بیمارستان می‌شود، مراقبتی است که همکاران کادر پزشکی و پرستاران انجام می‌دهند. نه داروی خاصی. گاهی اعلام می‌شود که فلان دارو می‌تواند موثر باشد، اما عملا جز داروی کورتون که در مطالعات دنیا ثابت شده که اگر در شرایط مناسب و روزهای اول استفاده شود، باعث کاهش مرگ و میر می‌شود، مصرف هیچ داروی دیگری موجب کاهش مرگ و میر بیماران نمی‌شود.»

جان‌بابایی افزود: «آنچه که در دنیا و کشور ما ثابت شده که قطعا موجب کاهش مرگ و میر می‌شود، خدمات مراقبتی پزشکی و پرستاری و استفاده درست از دستگاه‌های غیرتهاجمی تنفسی و دادن مایعات به بیماران و... است که ما در وزارت بهداشت روی این موضوع تمرکز کردیم و آموزش کوتاه مدت را برای همکاران به چند شکل ارائه دادیم؛ به عنوان مثال بین دانشگاه‌ها و بیمارستان‌های کوچک با دانشگاه‌های بزرگ ارتباط برقرار کردیم و آموزش‌های کوتاه‌مدت گذاشتیم تا خدمات کمک تنفسی را آموزش ببینند.»

جان‌بابایی ادامه داد: «برای پاییز و زمستان نگرانی درباره همزمانی آنفلوآنزا و کرونا وجود دارد و در عین حال مردم هم باید خدمات غیرکرونایی را نیز دریافت کنند. بر این اساس دولت برنامه‌ریزی کرده و تا پایان سال این زیرساخت وجود دارد که ۱۴ هزار تخت بیمارستانی، اورژانس بیمارستان و کلینیک‌های ویژه راه‌اندازی شود و امیدواریم این زیرساخت‌ها کمک کند که مردم در امنیت خدمات بگیرند و در پاییز و زمستان کاهش تخت نداشته باشیم. خواهشم از همه مردم این است که کمک کنند که همچنان بار بیماری کاهش یافته و بار مراجعات به بیمارستان‌ها نیز کاهش یابد.»

کودکان و جوانان؛ حلقه انتقال بیماری به سایرین

معاون درمان وزارت بهداشت درباره ابتلای کودکان به کرونا، گفت: «نگرانی اصلی ما درباره کودکان این است که آنها حلقه انتقال هستند. وقتی مبتلا می‌شوند، شاید خودشان علائم شدیدی نداشته باشند و حتی در مواردی که بستری می‌شوند با یک مراقبت خوب بهبود می‌یابند، اما حلقه انتقال به افراد سالمند خانواده و پدر و مادر هستند. بر این اساس نگرانی ما از ابتلای افراد جوان هم حلقه انتقال بودن آنها و انتقال بیماری به افراد سالمند است که باید بسیار دقت کنند.»

جان‌بابایی درباره وضعیت تخت‌های آی‌سی‌یو نیز، گفت: «به طور متعارف وقتی می‌خواهیم یک تخت را آماده کنیم، یک میلیارد تومان هزینه ساخت یک تخت بیمارستانی است. حال در تخت‌های ویژه به فراخور امکاناتی که نیاز است، بین ۵۰ تا ۱۰۰ درصد به این هزینه اضافه می‌شود و به طور متوسط بین 1.5 تا دو میلیارد هزینه یک تخت آی‌سی‌یو است. البته گاهی اوقات فضاهایی داریم که آن‌ها را تبدیل به آی‌سی‌یو می‌کنیم که بسیاری از تخت‌های آی‌سی یویی که در این مدت اضافه کردیم با استفاده از این فضاها در بیمارستان‌ها بوده که هزینه کمتری دارد.»

توزیع ۳۰۰۰نیروی متخصص در حال انجام

وی در پاسخ به سوالی درباره نیروی انسانی نیز گفت: «در حال حاضر در حال تقسیم ۳۰۰۰ نیروی متخصص هستیم که فکر می‌کنم سه ماه زودتر از سال گذشته این نیروها وارد محیط شوند که از شهریور آنها را توزیع می‌کنیم. در عین حال یکسری امتیازات قرار دادیم که هرکس که زودتر شروع به کار کند، از این امتیازات استفاده می‌کند. در عین حال بحث آموزش نیروهای متخصص را هم به صورت کوتاه‌مدت انجام می‌دهیم.»

جان‌بابایی درباره وضعیت نقاهتگاه‌های کرونا نیز گفت: «ما زیرساخت آن را داریم. البته در اسفند و فروردین که با بار زیاد بیماری مواجه بودیم و درباره میزان تخت‌های بیمارستانی نگران بودیم که پاسخگوی بار بیماران خواهد بود یا نه، مجبور شدیم بلافاصله از فضاهایی که تغییر کاربری‌شان به سمت نقاهتگاه بود استفاده کنیم و نقاهتگاه به میزان زیاد ر‌اه اندازی شد. هرچند که استقبال زیادی از این مراکز انجام نشد. زیرا فرهنگ ایرانی بیشتر به این سمت است که یا فرد بیمارستان بستری شود و یا در منزل مراقبت شود. اگر افراد بتوانند در منزل مراقبت شوند، با این آیین ‌نامه کلینیک مجازی شرایطی ایجاد کردیم که این افراد از سوی پزشکان متخصص در منزل تحت مراقبت قرار گیرند. زیرا در این صورت سرعت بهبودی افراد هم افزایش می‌یابد. شرایط راه‌اندازی مجدد نقاهتگاه وجود دارد و دستگاه‌های مختلف مانند نیروهای مسلح و... این امکانات را دارند، اما ما امیدواریم کار به آنجا نرسد.»

در تولید واکسن، از دنیا عقب نیستیم

وی درباره وضعیت تولید واکسن کرونا در کشور، گفت: «درباره واکسن تناقضی وجود ندارد. نباید چیزی بگوییم که مردم را بی‌مورد امیدوار یا حتی ناامید کنیم. واکسن همیشه نتوانسته برای همه بیماری‌ها موثر باشد. این همه سال برای هپاتیت سی و اچ آی وی واکسن موثر تولید نشده است. ویروس کرونا فعلا در مرحله مطالعاتی است. ما از نظر تولید واکسن از دنیا عقب نیستیم و در حال حاضر شرایط ساخت واکسن با دستور وزیر بهداشت شروع شده و به سمت مراحل پیشرفته می‌رود. این فقط به این معنی است که از دنیا عقب نیستیم. در عین حال حتی مشخص نیست که واکسن در دنیا به نتیجه مطلوب برسد. زیرا تا زمانیکه در فاز اول به بیش از ۳۰ هزار نفر واکسن تزریق نشود و ایمنی آنها ثابت نشود، نمی‌وانیم بگوییم واکسن موثر است.»

جان بابایی افزود: «باید بدانیم که واکسن کرونا به همان میزان که می‌تواند اثربخش باشد، می‌تواند اثربخشی هم نداشته باشد.»

جان بابایی درباره نحوه مراقبت از افراد مبتلا به کرونایی که در منزل هستند، گفت: «از طریق سامانه سیب مراقبت‌هایی انجام می‌شود، اما پاسخگوی همه خدمات تخصصی نیستند و خدمات در حد کارشناس و مراقب سلامت است که بیماران در خانه پیگیری می‌شوند، اما شرایطی که در حال حاضر با کلینیک‌های مجازی ایجاد کردیم و امیدواریم بتوان به زودی به‌بخش خصوصی هم مجوز داد تا کلینیک‌های مجازی شکل بگیرد، افراد می‌توانند توسط متخصصین با پرداخت‌های قانونی مصوب کشوری، خدمات تخصصی دریافت کنند.»

وی همچنین در پاسخ به سوالی درباره ارائه اعمال جراحی اورژانس زیرزمینی نیز گفت: «ما چنین گزارشی نداشتیم. گاهی اعمال غیرقانونی مانند سقط جنین به صورت زیرزمینی انجام می‌شود. اعمال اورژانس را حتی در اوج کرونا متوقف نکردیم و اعلام کردیم که همه بیمارستان‌ها مکلفند خدمات اورژانس تمام رشته‌ها را انجام دهند. فقط خدمات دندان‌پزشکی را مدتی محدود کردیم و یا اعمال زیبایی را متوقف کردیم.»

جان بابایی با بیان اینکه قبل از عید نوروز، میزان آلودگی جوانان به ویروس کرونا به مراتب کمتر بود، افزود: «اما از تیر و مرداد حدود ۱۰ تا ۲۰ درصد بیماران بستری در بیمارستان‌ها را جوانان و افراد حدود ۲۰ ساله تشکیل می‌دهند و این افراد حلقه انتقال ویروس کرونا هستند.»

وی درباره تاثیر داروی رمدسیویر نیز گفت: «هیچ مطالعه‌ای در دنیا وجود ندارد که ثابت کند داروی رمدسیویر در کاهش مرگ و میر ناشی از کرونا موثر است. حتی مقاله‌ای که در مجله جاما منتشر شده هم اثر این دارو برای کاهش مرگ و میر کرونا را رد کرده است. یکی دیگر از مجله‌های معتبر دنیا هم اثربخشی این دارو از جهت کاهش مرگ و میر را رد کرده است. بنابراین تا زمانی که اثربخشی دارو برای کاهش مرگ و میر اثبات نشود، وارد پروتکل درمانی نمی‌شود.»

تنها داروی ثابت شده در کاهش مرگ و میر ناشی از کرونا

وی ادامه داد: «اکنون تنها دارویی که ثابت شده در دنیا میزان مرگ و میر را کاهش می‌دهد، کورتون است. داروهای ضد انعقاد و اینترفرون و ضد التهاب هم در کنار این موارد وجود دارد.»

جان بابایی درباره شرایط کرونا در تهران نیز اظهار کرد: «شرایط تهران نسبت به اسفند و فروردین متفاوت‌تر بود. مردم برای خدمات غیرکرونا قبلا کمتر مراجعه می‌کردند و در تیر و مرداد مجبور شدیم خدمات غیرکرونایی هم ارائه کنیم، اما اجازه ندادیم در مورد بستری بیماران دچار مشکل شویم. ظرفیت تخت‌های بیمارستانی محدود است و اگر مردم مراعات کنند و تعداد بیمار کم شود، می‌توان مدیریت کرد. شرایط فعلی کنترل شده، اما با از دست دادن عزیزان‌مان همراه شده است.»

جان‌بابایی در مورد اینکه بیماری کرونا در دنیا تناقضاتی دارد تصریح کرد: «ممکن است هر دارویی که تولید می‌شود اهداف تجاری یا شرکت خاصی پشت آن باشد که هدف اقتصادی داشته باشد. از سوی دیگر مقالاتی ارائه می‌شود که  استدلال قوی نداشته و همین تناقض در صحبت‌ها سبب ایجاد وحشت در مردم می‌شود که شرایط را برای افراد سودجو فراهم می‌کند، اما در ایران از آن جایی که فرآیندهای مربوط به دارو زیر نظر سازمان غذا و دارو است، سودجویی و اهداف این چنینی بسیار کمتر اتفاق می‌افتد.»

کورتون؛ موثرترین درمان برای بستریهای کرونا

وی افزود: «داروهایی برای درمان بیماران مبتلا به کرونا استفاده می‌شود که مورد تایید کمیته علمی مقابله با کرونا باشد. در حال حاضر دریافته‌ایم کورتون برای بیماران بستری شده می‌تواند موثرترین درمان باشد. در کنار آن استفاده از داروهای ضد انعقاد، ضد ویروسی و غیره نیز در بیماران بستری موثر است. البته نباید فراموش کنیم استفاده از دستگاه‌های کمک تنفسی غیر تهاجمی نیز می‌تواند سبب نجات جان بیماران شود. البته باید در نظر بگیرید همه بیماران به علت ابتلا به کرونا نیست که جان خود را از دست می‌دهند. برخی نیز به دنبال هویدا شدن عوارض متابولیک بیماری از دنیا می‌روند. همین موضوع سبب می‌شود توجه خاص ما به سمت اختلالات همراه با بروز بیماری کرونا جلب شود.»

جان بابایی با اشاره به این که در کشور منابعمان محدود است، بیان کرد: «نباید به سمتی حرکت کنیم که تنها هزینه داشته باشیم. بلکه باید تلاش کنیم تا اثربخشی به همراه هزینه در پروتکل‌هایمان دیده شود.»

وی با اشاره به این که دپوی تجهیزات پزشکی برای فصل پاییز و زمستان انجام شده است تاکید کرد: «البته اکنون تولید کنندگان داخلی نیز فعالیت خوبی دارند تا جایی که همه استان‌ها در زمینه تولید برخی تجهیزات به خودکفایی رسیدند و از این رو بعید می‌دانیم که در فصل پاییز و زمستان مشکلی برایمان پیش بیاید.»
وی درباره ارائه خدمات در مطب‌های دندانپزشکی نیز خاطر نشان کرد: «در این زمینه از ابتدای شیوع بیماری پروتکل‌های زیادی ابلاغ شده است؛ این در حالی است که همکاران دندانپزشک ما نیز در بالاترین حد ممکن مسائل بهداشتی را رعایت می‌کنند و مردم نیز آگاهی خود را افزایش داده و جز در موارد غیر ضروری به مراکز دندانپزشکی مراجعه نمی‌کنند.»

جان بابایی با اشاره به این که فردی که شماره نظام پزشکی داشته باشد می‌تواند خدماتی درباره کرونا ارائه دهند، بیان کرد: «اگر فردی شماره نظام پزشکی داشته باشد یعنی پزشک است و طبابت را بلد است. بیماری کرونا نیز پروتکل‌های خاصی برای درمان دارد و پزشکان مختلف می‌توانند برای درمان به ما کمک کنند. البته در این میان برخی افراد غیر پزشک نیز ممکن است در مباحث درمانی دخالت‌هایی داشته باشند، اما خوشبختانه آگاهی مردم افزایش یافته و اکثرشان مراکز بیمارستانی و 16 ساعته را مورد اطمینان می‌دانند.»

وی در پاسخ به این سوال که تاثیر برگزاری کنکور و مراسم عزاداری ماه محرم در ابتلا و آمار کرونا چه زمانی مشاهده خواهد شد، افزود: «هم کنکور و هم عزاداری‌های ماه محرم به تازگی آغاز شده است و فعلا اثرات آن حداقل تا دو هفته آینده مشخص نیست. البته در مورد کنکور با تمهیدات ویژه‌ای که همکاران معاونت بهداشت و سازمان سنجش انجام دادند، نگرانی خاصی نداریم. ما نیز در معاونت درمان تمهیداتی را اندیشیده بودیم تا مبتلایان به کرونا که در مراکز درمانی بستری هستند، بتوانند همان جا کنکور بدهند. در خصوص عزاداری‌های ماه محرم تاکنون مردم پروتکل‌ها را به خوبی رعایت کردند، اما در صورتی که تجمعی خلاف آن چه که اعلام شد، صورت گیرد، باید انتظار افزایش موارد بیماری را داشته باشیم.»

معاون درمان وزارت بهداشت در پاسخ به این سوال که آیا موج سوم بیماری به کشور آمده است یا خیر اظهار کرد: «هیچ گاه بیماری به سمتی نرفته است که به اعدادی نزدیک به صفر برسیم و بتوانیم بگوییم موج بعدی آغاز شده، بیماری تدوام داشته است و هنوز به نقط مطلوبی در موج دوم نرسیده‌ایم که بتوانیم بگویم موج سوم آغاز شده است یا خیر.»

وی درباره هزینه‌های درمان بیماران مبتلا به کرونا گفت: «بیمارانی که در‌بخش‌های عادی بستری می‌شوند حدود 2 تا دو نیم میلیون هزینه دارند و این هزینه برای بیماران در‌بخش آی سی یو به 4.5 میلیون می‌رسد که مردم از کل هزینه شده بسته به نوع مراجعه خود 5 تا 10 درصد مبلغ را پرداخت می‌کنند. البته براساس اعلام ما تمهیدی اندیشیده شده است تا در نقاطی که افراد کمتر برخوردار به بیمارستان مراجعه می‌کنند، از آنها وجهی برای درمان کرونا اخذ نشود. باید بدانیم بیش از 6 ماه است که اکثر بیمارستان‌ها درگیر بیماران کرونایی بوده و درآمدشان کاهش یافته است. حتی در برخی بیمارستان‌ها درآمد آنها به کمتر از 50 درصد کاهش یافته است. پس چرا کسی که توانایی مالی دارد و از بیمه‌های تکمیلی نیز برخوردار است آن حق 5 تا 10 درصدی خود را پرداخت نکنند.»

معاون درمان وزیر بهداشت در ادامه سخنان خود با تاکید مجدد بر این که استفاده از داروی کورتون براساس پروتکل‌ها تنها برای بیماران بستری شده در بیمارستان مجاز است، تصریح کرد: «این دارو تاثیری بر بیماران سرپایی نداشته و نمی‌تواند سبب پیشگیری از ابتلا به بیماری شود. در درمان‌های سرپایی معمولا از داروهای مانند کلروکین، مسکن‌ها و غیره به تشخیص پزشک استفاده می‌شود.»

وی در خاتمه سخنان خود درباره رعایت پروتکل‌های بهداشتی در زایشگاه‌ها بیان کرد: «زایشگاه‌ها محل نگرانی ما نیست؛ چرا که امکان آلوده شدن آن جا کمتر است. همکاران ماما که کار ختم بارداری را انجام می‌دهند باید تجهیزات لازم و کامل را داشته باشند. همچنین اگر خانم بارداری مبتلا به کرونا برای ختم بارداری به زایشگاه مراجعه کند، ترجیح و اولویت اول با درمان بیماری مادر و سپس ختم بارداری او است. تاکنون مراجعه این گونه مادران به زایشگاه‌ها تعداد قابل توجهی بوده که خوشبختانه ختم بارداری برای مادر به خوبی انجام شده است.»