جایگاه مغفول مانده طب ایرانی در پیشگیری و درمان کرونا
1 مرداد 1399 ساعت: 10:5
1 مرداد 1399 ساعت: 10:5
برخی از متخصصان طب سنتی گلایه دارند که از ظرفیت بالای این طب کهن در فرآیند پیشگیری و درمان کرونا به درستی استفاده نشده است
طب ایرانی با قدمت چند هزار ساله، این پتانسیل را دارد که در فرآیند پیشگیری و درمان بسیاری از بیماری‌ها اثرگذار باشد. در شرایطی که بحران کرونا به ماه ششم خود وارد شده است، درمانگران طب سنتی می‌توانند نقش مهمی در فرآیند پیشگیری و درمان این بیماری مهلک داشته باشند.
البته در این بین، برخی افراد غیرپزشک هم با ادعاهای نادرست و غیرعلمی، وجهه طب سنتی را تخریب کرده‌اند و بدون آنکه دانش و تخصصی در حوزه پزشکی داشته باشند، ادعای درمان کرونا را دارند. متخصصان طب سنتی تاکید دارند که جرایم این افراد نباید به پای طب سنتی ایرانی نوشته شود.
متخصصان طب سنتی ایرانی، معتقدند که طب ایرانی می‌تواند هم در مرحله پیشگیری و هم در مرحله درمان کرونا، بسیار اثرگذار باشد. در عین حال آنها گلایه دارند که جایگاه طب ایرانی در درمان کرونا دیده نشده و از توان متخصصان این طب کهن در درمان کرونا، استفاده نشده است.
آنها اعتقاد دارند که باید متولیان نظام سلامت نسبت به ترویج طب ایرانی، اقدام جدی‌تری انجام دهند و در پروتکل‌های درمانی کرونا نیز از توان متخصصان طب سنتی ایرانی بهره ببرند.
علی رحیمی خواه، متخصص طب سنتی در گفتگو با سپید به جایگاه طب سنتی ایرانی در فرآیند پیشگیری و درمان کرونا می‌پردازد و می‌گوید: «از نگاه طب سنتی، یکی از عوامل مهم در انتقال بیماری، مولفه هوا و عامل دیگری، غذا است. اگر این دو عامل کنترل شود، انتقال ویروس کرونا محدود خواهد شد. در این راستا اولین عامل برای جلوگیری از بیماری، حفظ صحه است که به عنوان پیشگیری شناخته می‌شود. مثلا در دوران قدیم نیز گاهی از شال و کلاه برای جلوگیری از انتقال بیماری استفاده شده است که امروزه به اسم ماسک می‌شناسیم. درواقع، طب سنتی برای کنترل بیماری‌های مسری، تجربه طولانی دارد.»
او یادآور می‌شود: «مشاهدات نشان می‌دهد بیمارانی که چاق‌تر هستند و چربی خون بالاتری دارند، در برابر درمان بیماری کرونا آسیب‌پذیرتر هستند. اگر توجه کرده باشید اغلب افراد سالمندی که به کرونا مبتلا و سپس درمان شده‌اند، افرادی بودند که علایم چاقی مفرط در آنها دیده نمی‌شود. بنابراین می‌توان گفت که افراد چاق در برابر کرونا، آسیب پذیرترند. در همین زمینه، طب سنتی برای کاهش چربی خون و افزایش ایمنی بیمار برای مقابله با کرونا، راهکاری ساده و علمی دارد. توصیه متخصصان طب سنتی این است که یک قاشق سماق نکوبیده را با یک لیوان آب بجوشانیم تا آب نصف شود و سپس آب را صاف کرده و روزی یک یا دوبار بنوشیم. قطعا این روش ساده، تاثیر زیادی در افزایش سیستم ایمنی بدن افراد چاق خواهد داشت. استفاده از این چاشنی سنتی ساده ولی بسیار مفید، هم یک روش پیشگیری و هم یک روش درمان کرونا است که منطق علمی دارد.» رحیمی خواه با انتقاد از جایگاه فعلی طبیبان سنتی در نظام سلامت ایران، گلایه می‌کند: «متاسفانه هنوز در کشور ما بیمارستان طب سنتی وجود ندارد، در حالی که حدود هزار و 700 سال قبل اولین بیمارستان آموزشی جهان به نام جندی شاپور در حوالی دزفول، تاسیس شد.»
او تصریح می‌کند: «اگر قرار است از طب سنتی در درمان کرونا استفاده شود، در این روش درمانی باید بیمار تحت نظر طبیب سنتی در بیمارستان باشد. در این راستا چارچوب درمان بیمار مبتلا به کرونا با اتکا به قوانین طب سنتی هم باید منطبق باشد. این مسیرهای درمانی دقیق و علمی می‌تواند در بیمارستان طب سنتی ایرانی، اجرایی شود. حضور ناظران و متخصصان طب سنتی، تشکیل پرونده‌های پزشکی قابل رصد و افزایش کیفیت درمان در صورت راه‌اندازی این بیمارستان محقق خواهد شد.»
این متخصص طب سنتی انتقاد می‌کند: «متاسفانه از ظرفیت طب سنتی ایرانی در درمان کرونا استفاده نشده است، در حالی که ما معتقدیم طب سنتی ایرانی و طب نوین، رفیق همدیگر هستند و نه رقیب. این دو طب باید مکمل هم باشند و در کنار هم برای پیشگیری و درمان کرونا فعال باشند. انکار قابلیت هر کدام از این طب‌ها در درمان کرونا، منطق علمی ندارد.»
محمدرضا شمس اردکانی، مشاور وزیر و مدیر کل دفتر طب ایرانی و مکمل وزارت بهداشت با اشاره به تجربه سایر کشورها برای استفاده از طب سنتی در درمان کرونا یادآور می‌شود: «در ارتباط ویدیو کنفرانسی که با متخصصان طب سنتی چین داشتیم آنها تاکید داشتند که 90 درصد بیماران از طریق طب سنتی بهبود یافته‌اند و ما به همین دلیل از وزیر بهداشت درخواست کردیم که از ظرفیت طب سنتی در روند بهبود مبتلایان به کرونا استفاده شود. تحقیقاتی در این زمینه در برخی از دانشگاه‌ها در حال انجام است و پس از دریافت کد اخلاق نتایج آن در دسترس همگان قرار خواهد گرفت.»
اردکانی با اشاره به اثرگذاری طب ایرانی در درمان کرونا تاکید می‌کند: «بدون شک طب سنتی ایران می‌تواند در کنار طب کلاسیک در درمان کرونا موثر باشد و دارویی نیز با اخذ کد اخلاق در حال آزمایشات بالینی است که تا حالا نتایج خوبی داشته است. البته مرجع هرگونه اظهارنظر در مورد درمان و داروی کرونا، وزارت بهداشت است و هرگونه اظهارنظر در فضای مجازی مورد تایید نیست. منتظر نتایج آزمایشگاهی بالینی روی داروهای سنتی هستیم که این موضوع توسط سخنگوی وزارت بهداشت و از طریق وزارت بهداشت در آینده اعلام خواهد شد. در این بین، استفاده از طب سنتی برای درمان کرونا در برخی بیمارستانها شروع شده است و امیدواریم به زودی نتیجه آن قابل ارائه برای همکاران ما باشد.»
او یادآور می‌شود: «از طرف انجمن‌های علمی طب سنتی و دفتر طب سنتی و مکمل وزارت بهداشت، پروتکل‌های طب سنتی در درمان کرونا تهیه شده است که روی سایت وزارت بهداشت وجود دارد. با توجه به اینکه کسی تجربه‌ای برای درمان ویروس کرونا نداشت، با این حال ما دستورالعمل‌هایی برای آن در فاصله زمانی کوتاه ارائه کردیم.»
اردکانی با اشاره به اینکه در حال حاضر ۴۰۰ فارغ التحصیل نیز از دانشکده‌های طب سنتی داریم، خاطرنشان می‌کند: «طب سنتی مکتبی با مبانی مشخص است و باید رسانه‌ها کمک کنند که این طب اصیل و کاربردی توسط کسانی که اعتماد مردم را سلب می‌کنند به عنوان مدعیان جامعه معرفی نشوند. با توجه به سوال‌هایی که در جامعه درخصوص طب سنتی وجود دارد باید گفت انجام هر کاری در حوزه درمان کرونا باید با مجوز وزارت بهداشت باشد، چرا که عدم وحدت رویه در این موضوع، سردرگمی به همراه دارد.»
او درباره اهمیت سبک زندگی در پیشگیری از انواع بیماری‌ها نیز توضیح می‌دهد: «باورها را باید به این سمت برد که با خواب به موقع و تغذیه مناسب باید سیستم ایمنی بدن را بالا برد. باید از غذاهایی استفاده کرد که هضم راحت‌تر دارند، اما متاسفانه در فضای مجازی می‌بینیم که هرکسی دارویی را برای مهار کرونا تجویز می‌کند که جز به دردسر انداختن مردم ثمری ندارد. بعلاوه آرامش مردم نیز باید در این شرایط حفظ شود. طب سنتی در کنار طب نوین می‌توانند توفیقاتی داشته باشد و امیدوارم بعد از اتمام شیوع کرونا شاهد استفاده بیشتر از طب سنتی در کنار طب نوین باشیم و مردم بتوانند بیشتر از آن بهره‌مند شوند.»
شمس اردکانی، اظهار می‌کند: « وزارت بهداشت برای مهار کرونا تمام قد ایستاده و در این زمینه توفیق خوبی داشته‌ایم. از رسانه‌ها خواهش می‌کنیم وارد میدان شوند تا کسانی که مجوزی از طرف وزارت بهداشت برای فعالیت طب سنتی ندارند دور شوند. در حالی که در هیچ جای دنیا حرف قابل اتکایی برای درمان کرونا گفته نشده است، عده‌ای در فضای مجازی راه‌های درمانی برای کرونا مطرح می‌کنند. طب سنتی یک مولفه بسیار مهم فرهنگی و تمدنی است که از نسل‌های دور به ما رسیده است و به نسل‌های بعد منتقل می‌شود. این طب باید از این نوع تفکرات مخرب، دور نگه داشته شود.»
حسین رضایی زاده، رئیس دانشکده طب ایرانی دانشگاه علوم پزشکی تهران هم در پاسخ به اینکه آیا طب سنتی ایرانی به نتایجی در درمان کرونا رسیده است که قابل ارائه به جهان باشد، یادآور می‌شود: «واقعیت این است که چینی‌ها بیشترین تجربه و سابقه را در این مدت برای درمان کرونا کسب کردند. البته از نظر تجربی در هیچ جای دنیا داروی گیاهی و یا سنتی را نمی‌توان به طور مستقل برای درمان کرونا استفاده کرد. چینی‌ها می‌گویند در ابتدا 40 تا 50 درصد مجاز بودند در کنار درمان رایج از درمان سنتی برای مهار کرونا استفاده کنند که به تدریج به بیش از 90 درصد بیماران رسید. به گفته آنها استفاده از طب سنتی در درمان کرونا، کمترین میزان مرگ و میر را داشته است. با این وجود هیچ کسی در دنیا ادعا ندارد که صرفا درمان گیاهی جداگانه و جدای از درمان شیمیایی می‌تواند در درمان کرونا موثر باشد.»
او در خصوص موضوع فروش آنلاین داروهای گیاهی برای مهار کرونا در فضای مجازی هم یادآور می‌شود: «فروش دارو به شکل آنلاین غیرمجاز است، مگر داروخانه های آنلاین که به صورت رسمی اجازه یافتند داروها را در دسترس مردم قرار دهند. اگر دارویی از طریق فروشنده‌های مجازی به فروش برسد غیرمجاز است. از ابتدای شروع بیماری کرونا تاکنون در فضای مجازی ادعاهای زیادی مطرح شده است. افراد مبتلا به کرونا که خود به خود درمان می‌شوند شامل حجم زیادی از جامعه است. وقتی می‌توان در مورد یک دارو ادعای درمان کرد که در کارآزمایی بالینی بتوانیم بیماران را با هم مقایسه کنیم. تا زمانی که این مقایسه اتفاق نیفتد، بر اساس گزارش موردی نمی‌توان ادعاهای مختلف را از نظر علمی تایید کرد یا به همه مردم تسری داد. مواردی که تاکنون گفته شده قابل تایید نیست و آنچه مورد تایید دفتر طب ایرانی وزارت بهداشت است، راهنمای بالینی خودمراقبتی است که در تعامل با طب رایج بوده و منتشر شده است.»
رضایی زاده درباره حضور متخصصان طب ایرانی در بیمارستانها برای درمان بیماری کرونا نیز عنوان می‌کند: «در وزارت بهداشت دو فراخوان برای ایده‌های پژوهشی و حضور همکاران مطرح شد و تاکنون تعداد زیادی از همکاران ما از ابتدای شروع بیماری در قم در کنار سایر پزشکان مشغول درمان بیماران هستند. حتی در میان همکاران طب ایرانی برخی به بیماری مبتلا شدند. متخصصان طب ایرانی در چند بیمارستان حضور دارند و مداخلات غیردارویی را در بخش‌های مختلف انجام می‌دهند و حضور آنها در حال حاضر پر رنگ است. البته که تعداد متخصصان طب ایرانی در مجموع کم است.»
او در ادامه از برخی توصیه‌های غلط در درمان کرونا با سوء استفاده از نام طب سنتی، انتقاد می‌کند و می‌گوید: «هیچ‌گونه شواهد بالینی در خصوص تاثیر حجامت در زمینه درمان کرونا وجود ندارد. درباره زنجبیل هم چینی‌ها معتقد بودند که مقدار کم آن برای گوارش مفید است و ارتباطی به درمان کرونا ندارد. این قبیل توصیه‌ها غلط است و عمومی کردن آن در بین مردم صحیح نیست.»
رییس دانشکده طب ایرانی دانشگاه علوم پزشکی تهران با اشاره به ضرورت توسعه طب ایرانی، تاکید می‌کند: «مهم‌ترین اقدام ما توسعه طب ایرانی است. در اوایل انقلاب افرادی که پروانه داروسازی داشتند تعدادشان کم بود و به تدریج داروساز تربیت شد. در حوزه دندان‌پزشکی نیز افرادی به عنوان کمک دندانپزشک کار می‌کردند که متخصص نبودند، اما به مرور دندان‌پزشکان تربیت و در طول زمان جایگزین شدند. مشابه این کار با توسعه طب ایرانی در دانشگاه‌ها و زیر نظر وزارت بهداشت به عنوان یک اقدام اصیل در حال انجام است. در کشورهای توسعه یافته این اتفاق افتاده که طب فراگیر از همه ظرفیت‌ها به شرط ایمنی و اثربخشی در کنار پزشکی رایج استفاده کند. همه این موارد جزیی از جریان پزشکی است که در کنار هم به مردم خدمت می‌کنند. تاکید طب سنتی بر سبک زندگی سالم است تا مردم کمتر بیمار شوند. در مورد کرونا هم می‌توان گفت که اگر همه ما از جنبه مثبت نگاه کنیم، در حال انجام تمرین برای رعایت اصول بهداشتی هستیم.»
با توجه به اینکه طب سنتی ایرانی به عنوان طبی پیشگیرانه شناخته می‌شود که می‌تواند در مهار اپیدمی بیماری‌های مختلف، نقش موثری ایفا کند، جا دارد که در حوزه پیشگیری و درمان کرونا نیز از ظرفیت‌های این طب دیرینه، بیشتر استفاده شود. البته شکی نیست که در این راستا باید با هرگونه شیادی و سوء استفاده افراد غیرمتخصص از نام طب سنتی نیز برخورد قانونی شود تا جان و مال مردم، قربانی ادعاهای غیرعلمی نشود.
البته در این بین، برخی افراد غیرپزشک هم با ادعاهای نادرست و غیرعلمی، وجهه طب سنتی را تخریب کرده‌اند و بدون آنکه دانش و تخصصی در حوزه پزشکی داشته باشند، ادعای درمان کرونا را دارند. متخصصان طب سنتی تاکید دارند که جرایم این افراد نباید به پای طب سنتی ایرانی نوشته شود.
متخصصان طب سنتی ایرانی، معتقدند که طب ایرانی می‌تواند هم در مرحله پیشگیری و هم در مرحله درمان کرونا، بسیار اثرگذار باشد. در عین حال آنها گلایه دارند که جایگاه طب ایرانی در درمان کرونا دیده نشده و از توان متخصصان این طب کهن در درمان کرونا، استفاده نشده است.
آنها اعتقاد دارند که باید متولیان نظام سلامت نسبت به ترویج طب ایرانی، اقدام جدی‌تری انجام دهند و در پروتکل‌های درمانی کرونا نیز از توان متخصصان طب سنتی ایرانی بهره ببرند.
انکار طب نوین یا طب سنتی در درمان کرونا، منطق علمی ندارد
وزارت بهداشت به عنوان متولی توسعه طب سنتی ایرانی، اعلام کرده است که تا حد امکان از ظرفیت طب ایرانی برای مهار بحران کرونا بهره می‌برد و از خدمات این گروه از متخصصان استقبال می‌کند، اما متخصصان طب سنتی بر این باورند که در مقام عمل، ظرفیت طب سنتی ایرانی در فرآیند پیشگیری و درمان کرونا نادیده گرفته شده است.علی رحیمی خواه، متخصص طب سنتی در گفتگو با سپید به جایگاه طب سنتی ایرانی در فرآیند پیشگیری و درمان کرونا می‌پردازد و می‌گوید: «از نگاه طب سنتی، یکی از عوامل مهم در انتقال بیماری، مولفه هوا و عامل دیگری، غذا است. اگر این دو عامل کنترل شود، انتقال ویروس کرونا محدود خواهد شد. در این راستا اولین عامل برای جلوگیری از بیماری، حفظ صحه است که به عنوان پیشگیری شناخته می‌شود. مثلا در دوران قدیم نیز گاهی از شال و کلاه برای جلوگیری از انتقال بیماری استفاده شده است که امروزه به اسم ماسک می‌شناسیم. درواقع، طب سنتی برای کنترل بیماری‌های مسری، تجربه طولانی دارد.»
او یادآور می‌شود: «مشاهدات نشان می‌دهد بیمارانی که چاق‌تر هستند و چربی خون بالاتری دارند، در برابر درمان بیماری کرونا آسیب‌پذیرتر هستند. اگر توجه کرده باشید اغلب افراد سالمندی که به کرونا مبتلا و سپس درمان شده‌اند، افرادی بودند که علایم چاقی مفرط در آنها دیده نمی‌شود. بنابراین می‌توان گفت که افراد چاق در برابر کرونا، آسیب پذیرترند. در همین زمینه، طب سنتی برای کاهش چربی خون و افزایش ایمنی بیمار برای مقابله با کرونا، راهکاری ساده و علمی دارد. توصیه متخصصان طب سنتی این است که یک قاشق سماق نکوبیده را با یک لیوان آب بجوشانیم تا آب نصف شود و سپس آب را صاف کرده و روزی یک یا دوبار بنوشیم. قطعا این روش ساده، تاثیر زیادی در افزایش سیستم ایمنی بدن افراد چاق خواهد داشت. استفاده از این چاشنی سنتی ساده ولی بسیار مفید، هم یک روش پیشگیری و هم یک روش درمان کرونا است که منطق علمی دارد.» رحیمی خواه با انتقاد از جایگاه فعلی طبیبان سنتی در نظام سلامت ایران، گلایه می‌کند: «متاسفانه هنوز در کشور ما بیمارستان طب سنتی وجود ندارد، در حالی که حدود هزار و 700 سال قبل اولین بیمارستان آموزشی جهان به نام جندی شاپور در حوالی دزفول، تاسیس شد.»
او تصریح می‌کند: «اگر قرار است از طب سنتی در درمان کرونا استفاده شود، در این روش درمانی باید بیمار تحت نظر طبیب سنتی در بیمارستان باشد. در این راستا چارچوب درمان بیمار مبتلا به کرونا با اتکا به قوانین طب سنتی هم باید منطبق باشد. این مسیرهای درمانی دقیق و علمی می‌تواند در بیمارستان طب سنتی ایرانی، اجرایی شود. حضور ناظران و متخصصان طب سنتی، تشکیل پرونده‌های پزشکی قابل رصد و افزایش کیفیت درمان در صورت راه‌اندازی این بیمارستان محقق خواهد شد.»
این متخصص طب سنتی انتقاد می‌کند: «متاسفانه از ظرفیت طب سنتی ایرانی در درمان کرونا استفاده نشده است، در حالی که ما معتقدیم طب سنتی ایرانی و طب نوین، رفیق همدیگر هستند و نه رقیب. این دو طب باید مکمل هم باشند و در کنار هم برای پیشگیری و درمان کرونا فعال باشند. انکار قابلیت هر کدام از این طب‌ها در درمان کرونا، منطق علمی ندارد.»
موضع وزارت بهداشت برای بهره‌گیری از طب سنتی در درمان کرونا
استفاده از طب نوین برای درمان کرونا، روش غالب درمان این بیماری در ایران است. در این بین، وزارت بهداشت اعلام کرده که تا حد امکان تلاش می‌کند که از ظرفیت طب سنتی نیز در درمان کرونا بهره ببرد.محمدرضا شمس اردکانی، مشاور وزیر و مدیر کل دفتر طب ایرانی و مکمل وزارت بهداشت با اشاره به تجربه سایر کشورها برای استفاده از طب سنتی در درمان کرونا یادآور می‌شود: «در ارتباط ویدیو کنفرانسی که با متخصصان طب سنتی چین داشتیم آنها تاکید داشتند که 90 درصد بیماران از طریق طب سنتی بهبود یافته‌اند و ما به همین دلیل از وزیر بهداشت درخواست کردیم که از ظرفیت طب سنتی در روند بهبود مبتلایان به کرونا استفاده شود. تحقیقاتی در این زمینه در برخی از دانشگاه‌ها در حال انجام است و پس از دریافت کد اخلاق نتایج آن در دسترس همگان قرار خواهد گرفت.»
اردکانی با اشاره به اثرگذاری طب ایرانی در درمان کرونا تاکید می‌کند: «بدون شک طب سنتی ایران می‌تواند در کنار طب کلاسیک در درمان کرونا موثر باشد و دارویی نیز با اخذ کد اخلاق در حال آزمایشات بالینی است که تا حالا نتایج خوبی داشته است. البته مرجع هرگونه اظهارنظر در مورد درمان و داروی کرونا، وزارت بهداشت است و هرگونه اظهارنظر در فضای مجازی مورد تایید نیست. منتظر نتایج آزمایشگاهی بالینی روی داروهای سنتی هستیم که این موضوع توسط سخنگوی وزارت بهداشت و از طریق وزارت بهداشت در آینده اعلام خواهد شد. در این بین، استفاده از طب سنتی برای درمان کرونا در برخی بیمارستانها شروع شده است و امیدواریم به زودی نتیجه آن قابل ارائه برای همکاران ما باشد.»
او یادآور می‌شود: «از طرف انجمن‌های علمی طب سنتی و دفتر طب سنتی و مکمل وزارت بهداشت، پروتکل‌های طب سنتی در درمان کرونا تهیه شده است که روی سایت وزارت بهداشت وجود دارد. با توجه به اینکه کسی تجربه‌ای برای درمان ویروس کرونا نداشت، با این حال ما دستورالعمل‌هایی برای آن در فاصله زمانی کوتاه ارائه کردیم.»
اردکانی با اشاره به اینکه در حال حاضر ۴۰۰ فارغ التحصیل نیز از دانشکده‌های طب سنتی داریم، خاطرنشان می‌کند: «طب سنتی مکتبی با مبانی مشخص است و باید رسانه‌ها کمک کنند که این طب اصیل و کاربردی توسط کسانی که اعتماد مردم را سلب می‌کنند به عنوان مدعیان جامعه معرفی نشوند. با توجه به سوال‌هایی که در جامعه درخصوص طب سنتی وجود دارد باید گفت انجام هر کاری در حوزه درمان کرونا باید با مجوز وزارت بهداشت باشد، چرا که عدم وحدت رویه در این موضوع، سردرگمی به همراه دارد.»
او درباره اهمیت سبک زندگی در پیشگیری از انواع بیماری‌ها نیز توضیح می‌دهد: «باورها را باید به این سمت برد که با خواب به موقع و تغذیه مناسب باید سیستم ایمنی بدن را بالا برد. باید از غذاهایی استفاده کرد که هضم راحت‌تر دارند، اما متاسفانه در فضای مجازی می‌بینیم که هرکسی دارویی را برای مهار کرونا تجویز می‌کند که جز به دردسر انداختن مردم ثمری ندارد. بعلاوه آرامش مردم نیز باید در این شرایط حفظ شود. طب سنتی در کنار طب نوین می‌توانند توفیقاتی داشته باشد و امیدوارم بعد از اتمام شیوع کرونا شاهد استفاده بیشتر از طب سنتی در کنار طب نوین باشیم و مردم بتوانند بیشتر از آن بهره‌مند شوند.»
شمس اردکانی، اظهار می‌کند: « وزارت بهداشت برای مهار کرونا تمام قد ایستاده و در این زمینه توفیق خوبی داشته‌ایم. از رسانه‌ها خواهش می‌کنیم وارد میدان شوند تا کسانی که مجوزی از طرف وزارت بهداشت برای فعالیت طب سنتی ندارند دور شوند. در حالی که در هیچ جای دنیا حرف قابل اتکایی برای درمان کرونا گفته نشده است، عده‌ای در فضای مجازی راه‌های درمانی برای کرونا مطرح می‌کنند. طب سنتی یک مولفه بسیار مهم فرهنگی و تمدنی است که از نسل‌های دور به ما رسیده است و به نسل‌های بعد منتقل می‌شود. این طب باید از این نوع تفکرات مخرب، دور نگه داشته شود.»
توصیه متخصصان طب سنتی: فریب توصیه‌های غلط را نخورید
درمان کرونا با طب سنتی، فقط مختص ایران نیست. در برخی کشورها مثل چین نیز از طب سنتی خود برای پیشگیری و درمان کرونا بهره می‌برند.حسین رضایی زاده، رئیس دانشکده طب ایرانی دانشگاه علوم پزشکی تهران هم در پاسخ به اینکه آیا طب سنتی ایرانی به نتایجی در درمان کرونا رسیده است که قابل ارائه به جهان باشد، یادآور می‌شود: «واقعیت این است که چینی‌ها بیشترین تجربه و سابقه را در این مدت برای درمان کرونا کسب کردند. البته از نظر تجربی در هیچ جای دنیا داروی گیاهی و یا سنتی را نمی‌توان به طور مستقل برای درمان کرونا استفاده کرد. چینی‌ها می‌گویند در ابتدا 40 تا 50 درصد مجاز بودند در کنار درمان رایج از درمان سنتی برای مهار کرونا استفاده کنند که به تدریج به بیش از 90 درصد بیماران رسید. به گفته آنها استفاده از طب سنتی در درمان کرونا، کمترین میزان مرگ و میر را داشته است. با این وجود هیچ کسی در دنیا ادعا ندارد که صرفا درمان گیاهی جداگانه و جدای از درمان شیمیایی می‌تواند در درمان کرونا موثر باشد.»
او در خصوص موضوع فروش آنلاین داروهای گیاهی برای مهار کرونا در فضای مجازی هم یادآور می‌شود: «فروش دارو به شکل آنلاین غیرمجاز است، مگر داروخانه های آنلاین که به صورت رسمی اجازه یافتند داروها را در دسترس مردم قرار دهند. اگر دارویی از طریق فروشنده‌های مجازی به فروش برسد غیرمجاز است. از ابتدای شروع بیماری کرونا تاکنون در فضای مجازی ادعاهای زیادی مطرح شده است. افراد مبتلا به کرونا که خود به خود درمان می‌شوند شامل حجم زیادی از جامعه است. وقتی می‌توان در مورد یک دارو ادعای درمان کرد که در کارآزمایی بالینی بتوانیم بیماران را با هم مقایسه کنیم. تا زمانی که این مقایسه اتفاق نیفتد، بر اساس گزارش موردی نمی‌توان ادعاهای مختلف را از نظر علمی تایید کرد یا به همه مردم تسری داد. مواردی که تاکنون گفته شده قابل تایید نیست و آنچه مورد تایید دفتر طب ایرانی وزارت بهداشت است، راهنمای بالینی خودمراقبتی است که در تعامل با طب رایج بوده و منتشر شده است.»
رضایی زاده درباره حضور متخصصان طب ایرانی در بیمارستانها برای درمان بیماری کرونا نیز عنوان می‌کند: «در وزارت بهداشت دو فراخوان برای ایده‌های پژوهشی و حضور همکاران مطرح شد و تاکنون تعداد زیادی از همکاران ما از ابتدای شروع بیماری در قم در کنار سایر پزشکان مشغول درمان بیماران هستند. حتی در میان همکاران طب ایرانی برخی به بیماری مبتلا شدند. متخصصان طب ایرانی در چند بیمارستان حضور دارند و مداخلات غیردارویی را در بخش‌های مختلف انجام می‌دهند و حضور آنها در حال حاضر پر رنگ است. البته که تعداد متخصصان طب ایرانی در مجموع کم است.»
او در ادامه از برخی توصیه‌های غلط در درمان کرونا با سوء استفاده از نام طب سنتی، انتقاد می‌کند و می‌گوید: «هیچ‌گونه شواهد بالینی در خصوص تاثیر حجامت در زمینه درمان کرونا وجود ندارد. درباره زنجبیل هم چینی‌ها معتقد بودند که مقدار کم آن برای گوارش مفید است و ارتباطی به درمان کرونا ندارد. این قبیل توصیه‌ها غلط است و عمومی کردن آن در بین مردم صحیح نیست.»
رییس دانشکده طب ایرانی دانشگاه علوم پزشکی تهران با اشاره به ضرورت توسعه طب ایرانی، تاکید می‌کند: «مهم‌ترین اقدام ما توسعه طب ایرانی است. در اوایل انقلاب افرادی که پروانه داروسازی داشتند تعدادشان کم بود و به تدریج داروساز تربیت شد. در حوزه دندان‌پزشکی نیز افرادی به عنوان کمک دندانپزشک کار می‌کردند که متخصص نبودند، اما به مرور دندان‌پزشکان تربیت و در طول زمان جایگزین شدند. مشابه این کار با توسعه طب ایرانی در دانشگاه‌ها و زیر نظر وزارت بهداشت به عنوان یک اقدام اصیل در حال انجام است. در کشورهای توسعه یافته این اتفاق افتاده که طب فراگیر از همه ظرفیت‌ها به شرط ایمنی و اثربخشی در کنار پزشکی رایج استفاده کند. همه این موارد جزیی از جریان پزشکی است که در کنار هم به مردم خدمت می‌کنند. تاکید طب سنتی بر سبک زندگی سالم است تا مردم کمتر بیمار شوند. در مورد کرونا هم می‌توان گفت که اگر همه ما از جنبه مثبت نگاه کنیم، در حال انجام تمرین برای رعایت اصول بهداشتی هستیم.»
با توجه به اینکه طب سنتی ایرانی به عنوان طبی پیشگیرانه شناخته می‌شود که می‌تواند در مهار اپیدمی بیماری‌های مختلف، نقش موثری ایفا کند، جا دارد که در حوزه پیشگیری و درمان کرونا نیز از ظرفیت‌های این طب دیرینه، بیشتر استفاده شود. البته شکی نیست که در این راستا باید با هرگونه شیادی و سوء استفاده افراد غیرمتخصص از نام طب سنتی نیز برخورد قانونی شود تا جان و مال مردم، قربانی ادعاهای غیرعلمی نشود.
برچسب ها
دیدگاه کاربران
ممکن است این مطالب هم برای شما مفید باشد