سلامت

شیوع بیماری موسوم به کووید- ۱۹ در بیش از ۱۰۰ کشور جهان و سرایت آن به ایران نه تنها زندگی مردم بسیاری از کشورها را از روند طبیعی خارج ساخت بلکه باعث توقف و تعطیلی تمامی برنامه‌ها، آزمون‌ها و کلاس‌های آموزشی مدارس و دانشگاه‌ها در این کشورها شد.
به دنبال سرایت ویروس کرونا به ایران نیز مسئولان آموزشی کشور دستور به تعطیلی تمامی بخش‌های آموزشی کشور دادند و لغو و تعویق آزمون‌ها به ویژه کنکور تا اطلاع بعدی را اجرایی کردند. در کنار به تعویق افتادن زمان برگزاری کنکور کارشناسی ارشد و دکتری سازمان سنجش آموزش کشور، برخی از آزمون های وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی که قرار بود فروردین و اردیبهشت ماه ۹۹ برگزار شود نیز لغو شدند و این آزمون‌ها با تعویق برگزار می‌شوند.

اخبار ضد و نقیض و بازی با روان دانشجویان
در میان اخبار رسمی منتشر شده از مراجع ذی‌ربط، مثل همیشه بازار شایعات خصوصا در خصوص آزمون‌های پزشکی داغ بود و این مسئله موجبات سردرگمی دانشجویان را فراهم و مرکز سنجش آموزش پزشکی کشور را وادار به انجام واکنش کرد: «با توجه به انتشار برخی اخبار غیرواقعی در فضای مجازی درخصوص تعویق آزمون‌های کشوری وزارت بهداشت، تنها منبع موثق اطلاع‌رسانی در این خصوص معاونت آموزشی و مرکز سنجش آموزش پزشکی بوده و به محض تصمیم‌گیری در این مورد، مراتب از طریق مجاری ذکر شده به اطلاع می‌رسد. آخرین تصمیم‌گیری در این خصوص لغو برگزاری آزمون‌های ملی است که قرار بود در فروردین و اردیبهشت ماه برگزار شود. تاریخ بعدی برگزاری آزمون‌های مذکور پس از مشخص‌شدن، اطلاع‌رسانی خواهد شد.»
در ادامه حسین قنبری مشاور معاونت آموزشی وزارت بهداشت نیز تلاش کرد تا به شایعات پایان دهد و گفت:‌ «اخبار منتشر شده در رسانه‌ها در خصوص آزمون‌ها یا زمان ترم دانشجویان علوم پزشکی به هیچ عنوان قابل تایید نیست و تصمیمات مصوبات جلسه امروز تنها در صورتی اجرایی و دقیق است که در ستاد ملی کرونا تصویب شده باشد.»
این شایعات در ادامه مرکز سنجش آموزش پزشکی را به واکنش وداشت: «اخبار غیرواقعی فضای مجازی درباره تعویق آزمون‌های کشوری وزارت بهداشت صحت ندارد و آخرین تصمیم‌گیری در این‌باره تنها لغو آزمون‌های ملی در فروردین و اردیبهشت است.»
این مرکز در اطلاعیه‌ای که یک نسخه از آن را در اختیار سپید قرار داد، تصریح کرد: «با توجه به انتشار برخی اخبار غیر واقعی در فضای مجازی در خصوص تعویق آزمون‌های کشوری وزارت بهداشت به اطلاع می‌رساند که تنها منبع موثق اطلاع‌رسانی در این خصوص معاونت آموزشی وزارت بهداشت و مرکز سنجش آموزش پزشکی است و به محض تصمیم‌گیری درباره آزمون، مراتب از طریق مجاری معاونت آموزشی و مرکز سنجش آموزش پزشکی به اطلاع خواهد رسید.»
پیش از آن نیز مرکز سنجش آموزش پزشکی در اطلاعیه‌ای اعلام کرده بود که بر اساس رصد دقیق وضعیت ابتلا و انتقال عفونت کرونا ویروس جدید، آزمون‌های علوم پایه، پیش کارورزی و جامع داروسازی در تاریخ ۲۰ فروردین ۹۹، آزمون زبان MHLE درتاریخ ۲۸ فروردین ۹۹، آزمون صلاحیت بالینی پزشکی عمومی در تاریخ ۲۹ فروردین ۹۹ و آزمون پذیرش دستیار تخصصی پزشکی در تاریخ ۴ اردیبهشت ۹۹ به تعویق می‌افتد.

راهکار وزارت بهداشت
این اوضاع غیر قابل پیش‌بینی باعث شد تا وزارت بهداشت دست به کار شده و برای پایان دادن به شایعات و سردرگمی دانشجویان اقدام به تهیه پیش‌نویس کند. پیش‌نویسی که جزئیات آن در یک جلسه با حضور معاونین آموزشی دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور به مشورت گذاشته شد.
در آن پیش‌نویس آمده بود که نیمسال دوم تحصیلی سال ۹۸ _ ۹۹ تا پایان شهریورماه در سال جاری تمدید می‌شود و بر این اساس کلیه فعالیت‌های آموزشی دانشگاه‌ها و دانشکده‌های علوم پزشکی کشور تا این زمان ادامه خواهند داشت و با توجه به شرایط پیش‌آمده ترم تابستانی در سال ۹۹ نخواهیم داشت.
همچنین مطابق پیش‌نویس، قرار شد واحدهای نظری در همه رشته¬های مقاطع تحصیلی در این نیمسال به صورت مجازی ارائه شوند که سقف میزان آن توسط شورای آموزشی دانشگاه تعیین می‌شود. در خصوص واحدهای عملی نیز که امکان برگزاری آنها به واسطه شیوع ویروس کرونا فراهم نیست، مقرر شد دانشگاه‌ها و دانشکده‌های علوم پزشکی ترتیبی اتخاذ کنند تا از فرصت تابستانی برای نیمسال تحصیلی به منظور ارائه آنها استفاده شود.

اعلام یک فرجه برای تعیین تکلیف نهایی
سی‌ام فروردین‌ماه بود که قائم مقام معاون آموزشی وزارت بهداشت خبر داد که وضعیت آزمون‌ها و ترم تحصیلی جاری دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور تا پایان هفته جاری تعیین تکلیف می‌شود.
حمید اکبری با بیان اینکه دومین جلسه معاونین آموزشی دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور طی روزهای آینده برگزار خواهد شد، تصریح کرد: «این هفته موضوعات مهم همه دانشگاه‌های علوم پزشکی نظیر مسائل ترم تحصیلی جاری و روند آموزش در دانشگاه‌ها، وضعیت آموزش‌های مجازی و نحوه ارتقای آن، بررسی امور قابل تفویض به دانشگاه‌های علوم پزشکی در شرایط فعلی و در نهایت زمان و نحوه برگزاری آزمون‌های رشته‌های علوم پزشکی در سال جاری تعیین تکلیف خواهد شد.»
همین هم شد و چهارشنبه سوم اردیبهشت ماه اجلاس معاونان آموزشی دانشگاه‌های علوم پزشکی به صورت مجازی برگزار شد. در این جلسه موضوع آغاز به کار دانشگاه‌های علوم پزشکی مطرح و عنوان شد که در صورت مساعد بودن شرایط کنترل بیماری، دانشگاه‌های علوم پزشکی بعد از ماه مبارک رمضان کلاس‌های خود را با رعایت پروتکل‌ها آغاز کنند.
بندهای مهم صورت جلسه منتشر شده اجلاس به شرح زیر بود:
در صورت تائید ستاد ملی مدیریت بیماری کرونا، کلاس‌های حضوری برای دروس باقی‌مانده و کلاس‌های رفع اشکال دروسی که به صورت مجازی برگزار شده، پس از تعطیلات عید فطر خواهد بود و پایان ترم جاری آخر تیرماه و بازه زمانی برگزاری آزمون‌های پایان ترم از اول لغایت ۱۵ مرداد ماه خواهد بود.
فعالیت‌های آموزشی و تحقیقاتی دانشجویان تحصیلات تکمیلی با اولویت دانشجویان مقطع دکترای تخصصی (Ph. D) و دانشجویان سال آخر کارشناسی ارشد براساس برنامه‌ریزی‌های گروه‌های آموزشی بدون وقفه صورت می‌پذیرد.
آموزش‌های الکترونیک برای کلیه رشته مقاطع در اردیبهشت ماه ادامه داشته و لازم است حداکثر برنامه‌ریزی لازم جهت ارتقاء آموزش‌های غیرحضوری به‌عمل آید.
به‌منظور جبران عقب‌ماندگی، کلاس‌های حضوری دانشگاه‌های علوم پزشکی از ساعت ۷ صبح آغاز و تا ۲۰ شب ادامه پیدا کند. همچنین در تعطیلات رسمی و روز جمعه نیز امکان برگزاری کلاس‌ها وجود دارد.
امکان درخواست حذف ترم برای دانشجویان علوم پزشکی تا یک هفته قبل از شروع امتحانات مقدور است. ترم حذف شده در سنوات تحصیلی دانشجو محاسبه نخواهد شد.
آموزش حضوری دوره‌های کارآموزی‌های در فرصت زمانی حداکثر ۲۰ روزه (برای هر بخش یک ماهه) برگزار خواهد شد.
ارائه دروس نظری کارآموزان به صورت مجازی در اردیبهشت و خرداد ماه می‌تواند به آموزش حضوری ایشان در تابستان کمک کند.
دانشجویان پزشکی، داروسازی و دندانپزشکی در صورتی که در ترم جاری در آزمون‌های جامع و علوم پایه و پیش کارورزی مردود شوند، این آزمون برای آنها جزو تعداد دفعات مجاز شرکت در آزمون محسوب نخواهد شد.


تعیین تکلیف نهایی
در نهایت ۲ روز پیش معاون آموزشی وزیر بهداشت برنامه‌ کلی درخصوص زمان بازگشایی دانشگاه‌ها و تقویم آزمون‌ها را اعلام کرد.
«علی‌اکبر حق‌دوست» درخصوص اخبار مطرح شده در مورد وضعیت آموزشی ترم جاری دانشگاه‌های علوم پزشکی گفت: «پیشنهاداتی در این خصوص در جلسات متعدد کارشناسی که با حضور مدیران حوزه ستادی وزارت بهداشت و معاونان آموزشی دانشگاه‌های علوم پزشکی برگزار شده است، ارائه و پیشنهادات گروه‌های مختلف دانشجویی نیز دریافت و هم‌اکنون جمع‌بندی این پیشنهادات آماده ارائه به ستاد ملی کرونا است.»
وی افزود: «بدیهی است این پیشنهادات صرفا پس از تصویب در ستاد ملی کرونا جنبه اجرایی خواهد داشت. در حال حاضر آموزش در دانشگاه های علوم پزشکی با تمام قوت و با به کارگیری تکنولوژی های پیشرفته آموزشی برای دروس تئوری به صورت الکترونیکی و برای دوره های کارآموزی و کارورزی در مقاطع تخصصی و فوق تخصصی با حضور فراگیران در بخش‌های بالینی با جدیت ادامه دارد.»
حق‌دوست اضافه کرد: «اولویت در ارائه آموزش‌ها، حفظ کیفیت و استفاده حداکثری از فرصت زمانی موجود برای به پیش بردن اهداف آموزشی به بهترین وجه ممکن است و وزارت بهداشت تلاش می‌کند تا با کمترین آسیب، ترم جاری را به پایان برده و آزمون‌های پایان ترم و آزمون‌های کشوری و ملی در اولین فرصت ممکن و پس از تایید ستاد ملی کرونا برگزار می‌شود.»
در نهایت ششم اردیبهشت ماه تقویم جدید آزمون‌‌های علوم پزشکی به همراه تاریخ برگزاری آزمون‌‌ها از سوی وزارت بهداشت اعلام شد. معاون آموزشی وزارت بهداشت با اشاره به ملغی‌شدن آزمون‌های کشوری که در نظر بود در اسفند ماه سال قبل و فروردین سال جاری به‌عمل آید، تقویم جدید آزمون‌‌های علوم پزشکی را ابلاغ کرد.
علی‌اکبر حق‌دوست دبیر شورای آموزش پزشکی و تخصصی با توجه به مصوبات ستاد ملی مدیریت بیماری کرونا، در بخشنامه‌ای، تقویم آزمون‌‌های علوم پزشکی را به دانشگاه‌ها و دانشکده‌های علوم پزشکی سراسر کشور ابلاغ کرد.
در این بخشنامه آمده است: «با توجه به ملغی شدن آزمون‌های کشوری که در نظر بود در اسفند ماه سال قبل و فروردین سال جاری به‌عمل آید، جدول جدید زمان‌بندی آزمون‌‌های ملی جهت استحضار و اقدام لازم ارسال می‌شود.
بر اساس زمان‌های تعیین شده جدید برای برگزاری آزمون‌های علوم پزشکی، آزمون دستیاری تخصصی پزشکی ۵ تیرماه ۹۹ برگزار می‌شود.
همچنین، آزمون غربالگری المپیاد علمی دانشجویان علوم پزشکی به صورت الکترونیک روز ۶ تیرماه ۹۹ برگزار می‌شود.
آزمون فلوشیپ ۹ مرداد و هم زمان با آن آزمون ملی دندانپزشکی به صورت الکترونیکی انجام خواهد شد. آزمون ارتقاء و ارزشیابی داروسازی نیز به صورت الکترونیک برگزار خواهد شد.
زمان برگزاری آزمون دستیاری تخصصی دندانپزشکی نیز ۱۶ مرداد ماه به صورت الکترونیک خواهد بود.
آزمون پذیرش دکتری تخصصی علوم پزشکی به صورت الکترونیک در روز‌های ۲۵، ۲۶ و ۲۷ تیرماه ۹۹ برگزار می‌شود.
همچنین زمان آزمون کارشناسی ارشد گروه پزشکی تغییر کرد. این آزمون در روز‌های ۲۳ و ۲۴ مردادماه ۹۹ برگزار می‌شود.
آزمون‌های پیش کارورزی و علوم پایه پزشکی نیز صبح و عصر روز ۲۰ شهریور ۹۹ برگزار خواهد شد.
زمان آزمون‌های جامع داروسازی و علوم پایه دندانپزشکی نیز تغییر کرد و این آزمون‌ها به صورت الکترونیک در روز ۲۱ شهریورماه برگزار می‌شود.

آزمون دانشنامه (بورد) و گواهینامه تخصصی بالینی پزشکی در روز‌های ۲۶، ۲۷ و ۲۸ شهریورماه ۹۹ به صورت الکترونیک (و همزمان) برگزار می‌شود. همچنین آزمون دانشنامه (بورد) فوق تخصصی بالینی پزشکی در ۲۹ شهریورماه ۹۹ به شیوه الکترونیک برگزار خواهد شد.
زمان آزمون دانشنامه (بورد) تخصصی بالینی دندانپزشکی نیز مشخص شد و این آزمون در ۲۱ مهرماه ۹۹ برگزار می‌شود.
زمان برگزاری آزمون‌های علوم پزشکی برای سال ۹۹ تعیین و اعلام شد.