صفحه 2-3
بازنشر گفت‌وگوی سپید با دکتر مریم پوررضا به مناسبت درگذشت این چهره ماندگار پزشکی
هنوز عاشقانه به حرفه‌ام نگاه می‌کنم
مرحوم دکتر مریم پوررضا قزل‌ایاق، متخصص زنان و زایمان و فوق‌تخصص نازایی و فیستول‌های ادراری-تناسلی بود. وی بهمن ۹۴ گفت‌وگویی اختصاصی با خبرنگار روزنامه سپید انجام داد که در این شماره به مناسبت درگذشت این طبیب عاشق و چهره ماندگار پزشکی بازنشر می‌شود. مریم پوررضا آن زمان تنها استاد زن در رشته خود و دبیر بورد تخصصی وزارت بهداشت و دبیر شاخه زنان در کنگره جراحان بود. او در زمان گفت‌وگو با ما، هشتاد و دومین بهار زندگی خود را می‌گذراند و همچنان با همان عشق قدیمی به طبابت مشغول بود. دکتر پوررضا رمز موفقیت خود را پشتکار، علاقه به آموختن، سحرخیزی، انضباط و مسئولیت‌پذیری می‌دانست؛ صفاتی که تقلید از آنها پشیمانی نمی‌آورد.
آنچه در ادامه می‌خوانید، مشروح آن گفت‌وگوی خواندنی است؛
سپید: لطفا از پدرتان بگویید
پدرم در نوجوانی به مصر رفت و در دانشگاه الا‌زهر قاهره فقه و حقوق اسلامی خواند و بعد به فرانسه رفت و از دانشگاه سوربن پاریس در رشته حقوق فارغ‌التحصیل شد و به دلیل حس وطن پرستی زیادی که داشت برای وکالت به ایران بازگشت و تا آخر عمر هم اینجا ماند. او سال‌ها وکالت کرد و باوجود شرایط مالی و خانوادگی خیلی خوبی که داشت ولی، هیچ‌وقت به اقامت خارج از ایران فکر نکرد و بعدازاینکه از فرانسه بازگشت با مادرم ازدواج کرد.
سپید: مادرتان هم تحصیل‌کرده بودند؟
بله مادرم در آن سال‌ها تا دیپلم در مدرسه فرانسوی‌ها درس‌خوانده بود و بعد از ازدواج هم خانم خانه بود. مادرم به زبان فرانسه مسلط بود اما آن زمان دانشگاه مرسوم نبود برای دخترها. مادرم 18 ساله و پدرم 27 ساله بود و هر دو از خانواده‌های مرفهی بودند. پدرم در آن سال‌ها به دنبال دختر تحصیل‌کرده بود.
سپید: چند تا خواهر و برادر بودید؟
من اولین فرزند از شش اولاد خانواده بودم ما سه تا برادر و سه تا خواهر بودیم که قبل از جنگ جهانی دوم در سال 1313 متولد شدم و بقیه بچه‌ها هرکدام به فاصله یک سال به دنیا آمدند؛ یعنی تفاوت سنی من با برادر آخرم 7 سال است.
سپید: پدرتان تاکیدی برای درس خواندن شما داشت؟
خیلی زیاد. پدرم فردی بسیار منضبط، فعال و دقیق بودند. من بسیاری از ویژگی‌های اخلاقی‌ام را از ایشان به ارث برده‌ام. پدرم چون خودشان در فرانسه درس‌خوانده بودند، من و دو خواهرم را به مدرسه ژاندارک فرستاد که توسط راهبه‌های تارک‌دنیای فرانسوی اداره می‌شد و به‌شدت به درس خواندن ما اهمیت می‌دادند.
سپید: این تاکید و اصرار برای دختر و پسر یکی بود؟
بله. ما هر سه تا خواهر در مدرسه ژاندارک درس خواندیم. ولی یک تفاوت‌هایی هم داشت. مثلاً ما دخترها هیچ‌کدام اجازه نداشتیم به خارج برویم درحالی‌که هر سه تا از برادرهایم از سن 12 و 13 سالگی در بلژیک و انگلیس پانسیون می‌شدند و درس می‌خواندند.
سپید: نقش پدرتان پررنگ‌تر بود یا مادرتان؟
هر دو. مادرم نقش مادری‌اش را به‌خوبی ایفا می‌کرد و پدرم در جایگاه خودش. ما سه خواهر بودیم و برادرهایم خیلی زود از ما جدا شدند. برادر بزرگم از 13 سالگی رفت اتریش و بعد در لندن دکترای نفت گرفت و قبل از انقلاب به ایران بازگشت و در شرکت نفت استخدام شد. برادر دومم 12 سالگی رفت سوئیس و علوم ادبی خواند و بعد رئیس روابط بین‌الملل دانشگاه تهران شد و برادر آخرم در امریکا مهندسی خواند.
سپید: جالب است که هیچ‌کدام نماندند و برگشتند ایران
بله، ولی بعدها شرایط طوری پیش رفت که برگشتند و الآن خارج از کشور زندگی می‌کنند.
سپید: و خواهرها؟
یکی از خواهرهایم فرهنگی بود و در دبیرستان درس می‌داد و همسرش مجید فروغ از چشم‌پزشکان معروف بود؛ خواهر دیگرم بعد از مدرسه ژاندارک ازدواج کرد و رفت انگلیس.
سپید: شما تنها پزشک خانواده بودید؟
بله من بودم ولی الآن پزشک زیاد داریم. زمانی که من کنکور دادم و قبول شدم پدرم خارج از کشور بود. وقتی آمدند عموی من رفته بودند فرودگاه دنبال ایشان وقتی شنیده بود که من دانشگاه قبول شدم باوجودی که در فرانسه درس‌خوانده بود گفته بود یعنی چی؟ یعنی قراره مریم برود دانشگاه و با پسرها در یک کلاس بنشیند؟ من اجازه نمی‌دهم که برود. این ماجرا مربوط به سال 32 می‌شود.
سپید: پس چه جوری وارد دانشگاه شدید؟
فردای آن روز رفتم پیش مادرم و کلی گریه کردم. مادرم گفت نگران نباش من پدرت را راضی می‌کنم. خلاصه مادرم ایشان را راضی کرد ولی با یک شرط.
سپید: به‌شرط اینکه تنها نروید؟
بله پدر گفتند باید با راننده ایشان بروم دانشگاه.
سپید: شما مخالفتی نداشتید؟
ما جرئت نداشتیم روی حرف پدر حرفی بزنیم چه برسد به مخالفت. من دانشجوی پزشکی بودم وقتی پدر منزل بودند و تلفن زنگ می‌زد من جرئت نداشتم تلفن را جواب بدهم. دانشکده پزشکی که می‌رفتم همراه با راننده پدرم می‌رفتم و از صبح تا عصر که کلاس داشتم با من می‌آمد و سر کلاس می‌نشست. تا دو ماه این ماجرا ادامه داشت تا اینکه این حساسیت کمتر شد و من اجازه داشتم که خودم بروم ولی این نظارت وجود داشت. منزل ما روبروی منزل دکتر مصدق بود و کاخ مرمر یک‌کم پایین‌تر بود.
سپید: این نظارت و حساسیت تا کی بود؟
من اجازه داشتم که بروم اما برای برگشت یا راننده پدرم می‌آمد دنبالم و یا برادرم تا رسیدم به سال ششم که کشیک‌های بیمارستان شروع شد. خودم که جرئت نداشتم به پدرم بگویم مادرم رفته بود و صحبت کرده بودند که کار بدی که نمی‌کند و برای درسش ضروری است و باید بیمارستان بماند تا زایمان را از نزدیک ببیند و بازهم پدر به اصرار موافقت کرده بودند و بازهم با یک شرط. اینکه خانمی که در خانه ما کار می‌کرد همراه من بیاید، این در حالی بود که بیمارستان وزیری دو کوچه با خانه ما فاصله داشت.
سپید: و بازهم هم پذیرفتید؟
گفتم که من خجالت می‌کشم ولی پدر گفتن با توکاری ندارد مرضیه خانم می‌آید و یک‌گوشه‌ای می‌نشیند و توبه‌کارهای خودت برس. ما هیچ‌کدام قبل از ازدواج اجازه نداشتیم به خارج برویم. پدرم می‌گفتند دختر بالش زیر سر پدر و مادر است اما پسرها را از سن 12 سالگی فرستادند خارج.
سپید: حساسیت پدرتان جالب بوده
پدرم یک ایرانی متعصب بود باوجوداینکه تمام تحصیلاتش خارج از کشور بود و سال‌ها فرانسه زندگی کرده بود اما این تعصبات را تا آخر عمر داشت.
سپید: برای همان تعصب هم نماندند و برگشتند ایران؟
بله کاملاً. یک احساس خاصی روی ماندن در ایران داشتند. پدرم زبان عربی را به‌خوبی صحبت می‌کرد و زبان فرانسه هم که مثل زبان مادری بود. حتی برای ما هم‌زبان فرانسه مثل زبان مادری بود چون تمام درسم را به فرانسه خوانده بودم و فقط یک سال مدرسه ایرانی رفتم.
سپید: به دلیل همین تعصب تخصص زنان را انتخاب کردید؟
نه رشته زنان را دوست داشتم و کاملاً باعلاقه و شناخت قبلی خودم رفتم سراغش. من دو رشته را دوست داشتم چشم و زنان
سپید: با علاقه وارد دانشکده شدید؟
بهترین خاطرات من از آن سال‌هاست. اساتید عالیقدر و علاقه‌مند و منضبطی داشتیم. همیشه و با کمال غرور به شاگردی آنها افتخار می‌کنم.
از تشریح شروع کردیم با اساتیدی همچون دکتر کیهانی، پروفسور حکیم، دکتر نیک‌نفس، من به شدت اعتقاد دارم که فراگرفتن دانش تشریح یکی از ستون‌های اصلی آموختن جراحی است، با جزئیاتی کاملا کاربردی. آن موقع درس گیاه‌‌شناسی هم داشتیم با استادی دکتر گل‌گلاب.
اساتید فیزیولوژی ما عبارت بودند از دکتر نعمت‌الهی، دکتر گیتی‌و دکتر پزشکیان. میکروب‌شناسی را دکتر شفا تدریس می‌کردند و ایمونولوژی را دکتر میردامادی. آسیب‌شناسی را دکتر آرمین و دکتر کارو دکتر شمسا تدریس می‌کردند. یک نکته جالب اینکه همه امور اداری و آموزشی دانشکده در چند اتاق انجام می‌شد و ساختمان هفت طبقه فعلی اداری و 6-5 ساختمان اداری دیگر وجود خارجی نداشتند. نمی‌دانم امور اداری را چطور در چند اتاق اجرا می‌کردند؟ تمام مدیران دانشگاه با اتومبیل شخصی رفت و آمد می‌کردند و تنها اتومبیل اداری متعلق به رئیس دانشگاه بود. به هر حال بعد از داخلی و جراحی تعدادی دوره‌های کوتاه‌مدت را گذراندیم از قبیل بیماری‌های عفونی (دکتر مژدهی، دکتر بینش‌ور)- بیماری‌های پوست (دکتر ملکی، دکتر شرقی، دکتر محققی)- بیماری‌های چشم (پروفسور شمس، دکتر علوی، دکتر ضرابی)- رادیولوژی (دکتر فرهاد)- بیماری‌های زنان (دکتر صالح، دکتر مصدق)- بیماری‌های روانی (دکتر رضاعی- دکتر میرسپاسی)- پزشکی قانونی (دکتر ادیب، دکتر رشید یاسمی)
سپید: کلاس‌های شما با امروز فرقی کرده است؟
تفاوت ها که زیاد است غیر از پیشرفت‌های تکنولوژی تفاوت‌های دیگری هم به وجود آمده، از تفاوت‌های قابل‌ذکر اینکه آن موقع تمام کلاس‌ها با حضور بیش از 90 درصد دانشجویان تشکیل می‌شد به عکس امروز که معمولا با حضور عده‌ای بسیار کمی تشکیل می‌شود. در مورد اداره دانشگاه واقعیت این است که گذشت سال‌ها نشان داده که جدا کردن دانشکده‌های گروه پزشکی از دانشگاه و سپردن امور آن به وزارت بهداشت و سپردن امور بقیه رشته‌ها به وزارت علوم مورد استقبال و تقلید سایر کشورها قرار نگرفته و دانشگاه‌هایی از قبیل استانفورد و هاروارد و یل در آمریکا و آکسفورد و کمبریج در انگلستان (اشاره می‌کنم به 5 دانشگاه برتر جهان) تمامیت دانشگاهی خود را حفظ کرده‌اند. حدس می‌زنم روزی برسد که صاحبنظران دلسوز گرد هم جمع شوند برای ادغام تمام رشته‌های دانشگاهی در یک دانشگاه واحد.
سپید: اساتید زمان تحصیل شما هم تفاوت داشتند؟
دکتر آذر به ما نشان داد و آموزش داد که استاد باید مسلط به زبان مادری و احتمالا یک زبان دیگر باشد. از تاریخ و جغرافیای کشورش اطلاع درست داشته باشد. در تدریس کم‌فروشی نکند. به دانشجویان و همکاران و همشهری‌ها و هموطنان و در نهایت به بشریت احترام بگذارد. خصوصا به بیماران از هر قشر و طایفه و طبقه. دکتر ضرابی دست ما را می‌گرفت و به آرامی انجام عمل حساس کاتاراکت را صبورانه می‌آموخت. نه یک بار یا چند بار بلکه به دفعات و به همه. دکتر مژدهی آنچنان بیماری کزاز را به ما درس داد که هنوز یعنی بعد از نیم قرن اصول و کلیات این بیماری خاص را به خاطر دارم. اینها بودند معماران این موسسه آموزشی. افرادی که نام بردم درگذشته‌اند. این بزرگواران می‌دانستند که سرمشق هستند و باید برای جوانان نمونه باشند. در ظاهر و در رفتار و در کردار. مناعت طبع داشتند. بزرگ‌منش بودند همراه با حیاو غمخوار بیماران بودند.
سپید: چرا تخصص زنان را انتخاب کردید؟
بعد از اتمام دوره پزشکی عمومی و زیرنظر استاد دکتر جهانشاه صالح دستیاری را شروع کردم. دکتر صالح اعتقاد داشت که شاگردانش باید با توشه‌ای کافی از معلومات نظری بتوانند به طور مستقل جراحی کنند و زایمان‌ها را به سرانجام مطلوب برسانند. با سختگیری و وسواس مراقب بود که هر دستیار انواع بیماری‌های زنان و پیشگیری و درمان آنها را بیاموزد و به کار ببندد. شاید دلیل خاصی نداشت ولی واقعا رشته زنان را دوست داشتم و به بقیه تخصص‌‌ها ترجیحش می دادم.
سپید: تدریس در دانشگاه را چه زمانی شروع کردید؟
بعد از کسب تخصص به استخدام دانشکده پزشکی درآمدم با سمت استادیار و سپس دانشیار و استاد و در نهایت به افتخار بازنشستگی نائل شدم. در این مدت افتخار همکاری با تعداد کثیری همکار متخصص زنان و زایمان داشته‌ام. همکاران جوان من در اقصی نقاط ایران و جهان مشغول خدمت به بیماران و پرورش متخصص هستند. صادقانه و با دقت و همراه احساس مسئولیت. من هم در طول خدمت دانشگاهی خود را موظف می‌دانستم که با حداکثر توان تخصص جراحی زنان و زایمان را آموزش دهم همراه مراقبت از بیماران. هر چند به اصالت‌پژوهش در پزشکی اعتقاد عمیق دارم اما در کنار آن آموزش را امری می‌دانم که غفلت از آن غیرقابل بخشش است.
به یک واقعه هم اشاره کنم. مربوط به «تعصب دانشگاهی». بیمارستان شوروی در شمال خیابان استاد نجات‌‌الهی قبل از انقلاب توسط پزشکان و پرستاران روس اداره می‌شد. کمی بعد از انقلاب این همکاری قطع شد و بیمارستان تخلیه شد. گروه‌های مختلفی برای گرفتن بیمارستان پیش‌قدم شدند. با کمک واسطه‌ای خیرخواه، نامه‌ای برای بالاترین مقام اجرایی کشور نوشتم و تقاضا کردم که این بیمارستان را به رشته زنان دانشگاه تهران بدهند که چنین شد و در نتیجه بیمارستان زنان به بیمارستان شوروی منتقل شد، همراه با تغییر نام به بیمارستان میرزاکوچک خان.
سپید: از انتخاب رشته زنان پشیمان نشدید؟
هرگز. اگر الآن به عقب برگردم بازهم تخصص زنان را انتخاب می‌کنم. 51 سال است از آذر 41 تا الآن در همین مطب بودم و همین ساختمان.
سپید: برای من جالب بود که شما چطور در این خیابان و این محل مانده‌اید؟
من از روز اولی که مطب گرفتم همین‌جا بودم. اینجا را بیشتر از خانه خودم دوست دارم و به آن انس دارم. هیچ‌وقت در قیدوبند مادیات و ظاهر زندگی نبودم.
سپید: اولین بچه‌ای که به دنیا آوردید را یادتان هست؟
بله. اولین زایمانی که در بیمارستان خصوصی و به‌تنهایی انجام دادم یک دوقلو بودند که هنوز به‌واسطه دوستی و آشنایی با مادرشان از آنها خبردارم. دوتا پسر که در حال حاضر هر دو از متخصصان سازمان ناسا هستند. بردک و بردیا پسران مهندس کلانتری بودند که یادم هست درست روزی که کندی را ترور کردند آنها به دنیا آمدند. اولین بچه‌ها را در بیمارستان زنان به دنیا آوردم که غریبه بودند و خیلی در ذهنم نمانده است ولی این دوتا اولین بچه‌هایی بودند که در بیمارستان خصوصی بود و به‌عنوان اولین تجربه‌ام یادم مانده است. خیلی از رجالی که الآن بر مستند حکومت هستند را من به دنیا آورده‌ام.
سپید: مثلاً چه کسانی را؟
همه را که نمی‌توانم بگویم. از اسرار پزشکی من هستند و شاید خودشان دوست نداشته باشند که مطرح شود ولی به‌عنوان‌مثال فرزندان دکتر ولایتی همه بچه‌های من هستند و من آنها را به دنیا آورده‌ام. خانواده حضرت امام(ره) هم از بیماران من هستند.
سپید: چرا این‌قدر مورد اعتماد بودید؟
درست نیست که من این را بگویم ولی شاید به دلیل حسن شهرت کاری بوده. ببینید من 52 سال است که طبابت می‌کنم تابه‌حال یک مورد شکایت در سازمان نظام پزشکی و یا حتی نارضایتی هم نداشتم که کار خلافی کرده باشم.
سپید: تمام مدت ایران بودید؟
بله همیشه ایران طبابت کردم. من سال 43 که متخصص زنان شدم در ایران امکان ادامه تحصیل وجود نداشت و من دو دوره برای فوق‌تخصص نازایی در فرانسه و انگلیس دیدم.
سپید: پس بعد از ازدواجتان بوده که اجازه داشتید به خارج بروید؟
بله قطعاً
سپید: چه سالی ازدواج کردید؟
سال آخر دانشگاه بودم
سپید: پدرتان مخالف ازدواج شما با همکلاسی‌تان نبود؟
اصلاً، حتی پدرم مشوق من هم به این ازدواج بود. همسر من دکتر بیژن جهانگیری بود که خودشان شخصاً از پدرم من را خواستگاری کردند. همان روز که ایشان به دفتر پدرم رفتند خواستگاری کردند پدرم آمد منزل و آمد اتاق من و پرسید که جهانگیری کیه؟ من گفتم که یک همکلاسی. دکتر جهانگیری عاشق شده بود و خودشان رفته بودند دفتر پدرم و خواستگاری کرده بودند.
سپید: شما خودتان در جریان این خواستگاری نبودید؟
نه واقعاً در جریان نبودم و خیلی هم شناخت نداشتم. پدرم گفتند که من در راه که می‌آمدم فکر کردم که این پسر یک پزشک است اگر حتی به جلو نرود ولی به عقب هم برنمی‌گردد. یک موقعیت اجتماعی قابل قبولی دارد و الآن همسر من جزو استادان طراز اول دانشگاه تهران است. دکتر بیژن جهانگیری که همیشه حضور پررنگی داشتند.
سپید: پدرتان اصراری نداشتند که حتماً همسرتان شرایط خاصی داشته باشد؟
نه‌تنها در مورد من این حساسیت را نداشتند که برای بقیه بچه‌ها هم از این ملاک‌های امروزی نداشتند.
سپید: همسرتان ثروتمند بودند؟
پدر آقای دکتر بازنشسته ارتش بودند و مادرشان یک خانم تحصیل‌کرده و فرهنگی. بعد از اینکه ازدواج کردیم همسرم برای ادامه تحصیل به بلژیک رفتند و من یک سال و نیم تنها بودم. در همان مقطع باردار بودم و بچه‌ام وقتی یک‌ساله شد پدرش را دید.
سپید: حتی برای زایمان هم پیش شما نبودند؟
برای زایمان بودند ولی بعدش که برای یک دوره آموزشی به آمریکا رفتند دیگر نتوانستند برگردند تا اینکه دخترم یک ساله شد.
سپید: وضعیت کاری خودتان چطور بود؟
من دوره تخصص ام را می‌خواندم.
سپید: سخت نبود بچه‌داری و تنهایی و تخصص؟
خوب سختی‌های خودش را داشت ولی من خانه پدرم بود و مستخدم و پرستار داشتم و مادرم هم در نگهداری بچه کمک می‌کرد تا من به درس و دانشگاه هم برسم.
در مصاحبه‌ای که برای پذیرش در دوره تخصص شرکت کردم، با بی‌میلی مرحوم دکتر جهانشاه صالح رئیس بیمارستان زنان برای پذیرش خانم‌ها در رشته تخصص زنان مواجه شدم. علت آن نیز بچه‌داری و شیردهی خانم‌ها عنوان می‌شد که باعث افت تحصیل آنها می‌شد، تمام سعی من این بود که خلاف آن را ثابت کنم. سال دوم دوره تخصص را در حالی گذراندم که فرزند اولم را باردار بودم و سعی می‌کردم با انجام به‌موقع وظایف و کارهایم این مسئله را از همکارانم پنهان کنم. شب قبل از زایمان خودم 3 عمل سزارین را در بیمارستان انجام دادم و صبح روز بعد خودم بستری شدم و پس از 20 روز مجدداً کار را آغاز کردم. من عاشق کارم بودم.
سپید: همسرتان با این حجم کاری شما مخالفتی نداشتند؟
اگر شوهری نداشتم که این‌قدر به من کمک کند، ممکن بود کار من و تحصیل فرزندانم بسیار افت کند. اواخر دوره پهلوی زمانی که حکومت‌نظامی اعلام شد، 8 شب ساعت منع تردد می‌شد و به علت محدودیتی که در ساعات رفت‌وآمد پیش‌آمده بود 6 ماه تا صبح در بیمارستان ماندم و 6 ماه دیگر را همکارم مرحوم خانم دکتر سیمین کامیاب در بیمارستان به معالجه مراجعه‌کنندگان می‌پرداخت و من مرهون حمایت‌های ایشان هستم. من واقعاً حضور واقعی در خانه نداشتم از صبح زود می‌رفتم بیمارستان و خیلی از شب‌ها که مورد زایمان پیش می‌آمد مجبور می‌شدم بمانم و همسرم باوجود تمام مشغله‌هایش به بچه‌ها و درس‌ومشقشان رسیدگی می‌کرد.
سپید: اینکه هر دو دختر شما پزشک شدند اصرار شما بود؟
نه اصلاً. نه من و نه پدرشان چیزی را به آنها تحمیل نکردیم. من حتی مخالف هم بودم. دختر بزرگم که تا پایان دبیرستان ایران بود و اینجا اول علوم پایه قبول شد و بعد تصمیم گرفتیم که برود پیش خاله‌اش و بعدها رفت دانشگاه هاروارد پزشکی خواند و دختر کوچکم هم که از سن 12 سالگی رفت یک پانسیونی در انگلیس و درس خواند؛ الآن جراح قلب در لندن است. 3 نوه دارم. یکی معماری می‌خواند در دانشگاه نیویورک و دیگری علوم سیاسی در دانشگاه آکسفورد می خواند و سومین نوه هم در حال آماده شدن برای تخصص ارتوپدی.
سپید: شما چرا مخالف انتخاب پزشکی توسط آنها بودید؟
چون رشته سختی است. من زندگی نداشتم. باور کنید من در جوانی بهار را نمی‌دیدم. تمام مدت سرم در کتاب بود یا در اتاق عمل و مطب. من گاهی فرصت می‌کردم در طول یک روز فقط چند ساعت بخوابم و حتی اوایل انقلاب چندین روز در بیمارستان می‌ماندم. ببینید شرایط زایمان در آن زمان خیلی با امروز متفاوت بود. زایمان‌ها طبیعی بود و اصلاً زمان و مکان نمی‌شناخت. خیلی پیش می‌آمد من بعد از 12 ساعت کاربرمی گشتم خانه و هنوز لباس‌هایم را عوض نکرده بودم که زنگ می‌زدند زائو داری و من برمی‌گشتم بیمارستان.
صفحه 4
عمادی، عضو کمیته علمی کشوری کرونا:
آماده موج جدید کرونا باشیم
دوباره ماسک بزنیم
عضو کمیته علمی کشوری کرونا بر آمادگی مواجهه با موج جدید کرونا در کشور تاکید کرد.
به گزارش سپید، حمید عمادی گفت: «علائم زیرسویه‌های جدید BQ.1 و BQ.1.1 که در کشورهای مختلف دنیا غالب شده است، تفاوت چندانی با سویه‌های قبلی ندارد.»
این متخصص بیماری‌های عفونی افزود: «تب، گلودرد، سرفه و گاهی اسهال و تهوع و استفراغ، از جمله علائم زیرسویه های جدید است.»
عمادی ادامه داد: «البته ممکن است که مجموع علائم در یک نفر مشاهده نشود و برخی علائم را داشته باشد.»
عمادی با تاکید بر استفاده بیش از پیش از ماسک در اماکن عمومی تصریح کرد: «باید دومرتبه ماسک‌ها را بزنیم تا کمتر باعث انتقال بیماری شویم.»
این متخصص عفونی بر آمادگی مواجهه با موج جدید کرونا تاکید کرد و افزود: «احتمالاً ما هم درگیر موج جدید بیماری خواهیم شد بنابراین، بهتر است آماده باشیم تا کمتر آسیب ببینیم.»مهر
تدابیر جدید دولت برای مهار زیر سویه‌های اومیکرون
رییس شورای اطلاع‌رسانی دولت از تشکیل جلسه ستاد ملی مقابله با کرونا در روز شنبه دهم دی ماه با حضور رییس جمهور خبر داد.
به گزارش سپید، سپهر خلجی گفت: «در جلسه ستاد ملی مقابله با کرونا که روز شنبه برگزار می‌شود، گزارش‌های وزارت بهداشت، وزارت کشور و قرارگاه عملیاتی ستاد ملی کرونا به رییس جمهور تقدیم خواهد شد.»
وی افزود: «بخشی از دستور جلسه به تدابیر مرتبط با واکسیناسیون کرونا اختصاص داشته و ستاد ملی با توجه به رصد زیر سویه‌های جدید اومیکرون در کشور تدابیری در این زمینه خواهد داشت.»پایگاه اطلاع‌رسانی دولت
شناسایی ۶۰ بیمار جدید کووید۱۹
مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی وزارت بهداشت از تکرار مجدد روز صفر کرونایی خبر داد.
به گزارش سپید، متن اطلاعیه مرکز روابط عمومی و اطلاع‌رسانی وزارت بهداشت به شرح زیر است:
تا کنون ۶۵ میلیون و ۱۵۱ هزار و ۸۳۲ نفر دوز اول، ۵۸ میلیون و ۵۶۲ هزار و ۷۷۲ نفر دوز دوم و ۳۱ میلیون و ۴۰۲ هزار و ۲۹۸ نفر دوز سوم و بالاتر واکسن کرونا را تزریق کرده‌اند و مجموع واکسن‌های تزریق شده در کشور به ۱۵۵ میلیون و ۱۱۶ هزار و ۹۰۲ دوز رسید.
از روز پنجشنبه تا جمعه ۹ دی ماه ۱۴۰۱ و بر اساس معیارهای قطعی تشخیصی، ۶۰ بیمار جدید مبتلا به کووید۱۹ در کشور شناسایی و ۳۱ نفر از آنها بستری شدند.
مجموع بیماران کووید۱۹ در کشور به ۷ میلیون و ۵۶۱ هزار و ۵۸ نفر رسید.
از روز پنجشنبه تا جمعه هیچ یک از بیماران کووید۱۹ در کشور جان خود را از دست ندادند و مجموع جان باختگان این بیماری، در عدد ۱۴۴ هزار و ۶۸۲ نفر ماند.
خوشبختانه تا کنون ۷ میلیون ۳۳۶ هزار و ۱۰۵ نفر از بیماران، بهبود یافته و یا از بیمارستان‌ها ترخیص شده‌اند.
۸۷ نفر از بیماران مبتلا به کووید۱۹ در بخش‌های مراقبت‌های ویژه بیمارستان‌ها تحت مراقبت قرار دارند.
تا کنون ۵۴ میلیون و ۷۵۸ هزار و ۴۷۴ آزمایش تشخیص کووید۱۹ در کشور انجام شده است.
صفحه5
عشرتی، عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران:
موج جدید کرونا احتمالا از نیمه دوم دی آغاز می‌شود
روی ایمنی جمعی مردم حساب نکنیم
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران از احتمال آغاز موج جدید کرونا در ایران با افزایش موارد روزانه ابتلا به این بیماری از نیمه دوم دی خبر داد و گفت: «منطقی‌ترین تصمیم توسط دولت و عموم شهروندان این است که چندان روی ایمنی فردی یا جمعی در برابر کرونا حساب نکنند و حتما در هفته‌های آتی سطح انجام اقدامات پیشگیرانه لازم برای جلوگیری از ابتلا به کووید19 را بالا ببرند.»
به گزارش سپید، با وجود این که مدت زیادی است موج کرونا در ایران فروکش کرده و در بسیاری از روزها شاهد فوت هیچ کدام از هموطنان بر اثر ابتلا به این بیماری نیستیم، اما چند هفته‌ای است که کرونا مجدداً در برخی کشورهای شرق آسیا از جمله ژاپن، چین، کره جنوبی، تایوان، هنگ کنگ و فیلیپین و برخی کشورهای دیگر نظیر آمریکا، مکزیک، برزیل، آلمان، روسیه، دانمارک و ... شایع شده است و هر روز آمارهای نسبتا بالایی از ابتلا و مرگ و میر ناشی از کووید19 در این کشورها به ثبت می‌رسد. این در حالی است که در ماه‌های گذشته، موج کرونا تقریبا در سراسر جهان رو به افول بود، اما حالا نمودارهای کرونایی بسیاری از کشورها دوباره در سراشیبی صعودی قرار گرفته است.
در هفته‌های اخیر بروز موج جدید کرونا در کشورهای مختلف نگرانی را از ایجاد پیک جدید این بیماری در کشورمان تشدید کرده است؛ موجی که در سایر نقاط دنیا با گسترش زیرسویه‌های جدید اومیکرون نظیر B.Q.1 و B.Q.1.1 یا همان زیرسویه‌های قبلی این ویروس مانند B.A.4 یا B.A.5 آغاز شده است و متخصصان بهداشتی کشور پیش‌بینی می‌کنند که این موج در آینده نزدیک ایران را نیز فرابگیرد. به همین دلیل مسئولان وزارت بهداشت اکیدا توصیه می‌کنند تمام افرادی که بیش از شش ماه از تزریق آخرین دوز واکسن آنها می‌گذرد، بخصوص اگر دچار کهولت سن یا بیماری زمینه‌ای هستند، حتما برای دریافت دوز یادآور واکسن کرونا اقدام کنند تا امکان ابتلای آنها به بیماری در موج احتمالی جدید کاهش یابد.
در همین راستا، بابک عشرتی، اپیدمیولوژیست و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران در گفت‌وگو با ایلنا با ابراز نگرانی از آغاز موج جدید کرونا در ایران در آینده‌ای نزدیک گفت: «با توجه به اینکه در هفته‌های اخیر موج جدیدی از شیوع کرونا در کشورهای مختلف شروع شده است و رفته رفته تعداد کشورهایی که وارد این موج می‌شوند، در حال افزایش است، نگرانی از آغاز موج جدید کرونا در ایران کاملا جدی است.»
وی افزود: «موج تازه کرونا در برخی کشورها با شیوع زیرسویه‌های جدید اومیکرون پیش می‌رود، یعنی اخیرا جهشی در سویه اومیکرون ویروس کرونا رخ داده است که باعث ایجاد زیرسویه‌های B.Q.1 و B.Q.1.1 شده و این زیرسویه‌ها در بعضی کشورها در حال گسترش است. به نظر می‌رسد میزان سرایت این زیرسویه‌های جدید از اومیکرون بیشتر است، اما هنوز اطلاعات دقیقی درباره شدت بیماری زایی و میرگ و میر آنها در دست نیست.»
عشرتی با تاکید بر احتمال آغاز موج جدید کرونا در ایران در هفته‌های آتی گفت: «با توجه به داده‌های علمی موجود، به نظر می‌رسد از نیمه دوم دی ماه شاهد افزایش موارد روزانه ابتلا به کرونا در کشورمان باشیم. البته هنوز مشخص نیست موج جدید در حد بهمن سال گذشته نسبتا گسترده خواهد بود یا مانند مردادماه امسال به صورت خفیف رخ می‌دهد، اما در هر صورت، دولت و شهروندان باید از همین حالا خود را برای شیوع موج جدید کرونا آماده کنند و رعایت پرتکل‌های بهداشتی و فاصله‌گذاری اجتماعی را نسبت به شرایط فعلی جدی‌تر بگیرند.»
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران ادامه داد: «در حال حاضر کسانی که دچار علائم سرماخوردگی هستند، باید نسبت به احتمال ابتلا به کرونا مشکوک شوند و گمان نکنند که صرفا دچار یک سرماخوردگی ساده شده‌اند. بنابراین بهتر است این افراد حتما در منزل بمانند، چون در موج احتمالی بعدی، مانند موج‌های گذشته، این افراد نقش مهمی در انتقال بیماری خواهند داشت.»
این اپیدمیولوژیست با تاکید بر لزوم تزریق دوز یادآور واکسن کرونا عنوان کرد: «به تمام شهروندان بخصوص افرادی که دچار بیماری زمینه‌ای هستند، توصیه می‌کنیم که اگر بیشتر از شش ماه از تزریق آخرین دوز واکسن آنها گذشته است، حتما برای دریافت دوز یادآور واکسن کرونا اقدام کنند. همچنین در حال حاضر استفاده از ماسک در اجتماعات، پرهیز از حضور در جمع‌های شلوغ و جدی گرفتن اصل تهویه مطبوع در محیط‌های بسته به صورت جدی به شهروندان توصیه می‌شود.»
وی در ادامه اظهار داشت: «شرایط اجتماعی حال حاضر جهان مانند سالهای گذشته نیست که بتوان به قرنطینه گسترده پرداخت یا حتی مدارس، دانشگاه‌ها، رستوران‌ها، باشگاه‌های ورزشی و دیگر مراکز تجمعی را تعطیل کرد و بعید است که هیچ کشوری به این سمت برود، اما بازهم می‌توان از همین حالا مردم را به استفاده از ماسک، فاصله‌گذاری اجتماعی، رعایت بهداشت فردی و تزریق واکسن یادآور ترغیب کرد تا احتمال شیوع گسترده موج جدید کاهش یابد.»
عشرتی با اشاره به شیوع موج‌های گسترده کرونا در ایران در سال گذشته گفت: «با توجه به این که در تابستان و زمستان سال گذشته تعداد زیادی از هموطنان به کرونا مبتلا شدند و بخصوص در موج زمستانه، بخش زیادی از مردم به سویه اومیکرون گرفتار شدند، در ماه‌های قبل سطحی از ایمنی در برابر این سویه از کووید19 در ایرانیان شکل گرفته بود، ولی با توجه به اینکه مدت زیادی از دریافت آخرین دوز واکسن توسط بخش اعظم جامعه ما می‌گذرد، اکنون سطح ایمنی جمعی مردم در برابر کرونا بخصوص زیرسویه‌های جدید امیکرون چندان بالا نیست.»
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران تاکید کرد: «اظهار نظرهایی که درباره ایمنی نسبی ایرانیان در برابر کرونا مطرح می‌شود، در حد گمانه زنی است و برای اینکه بتوانیم به سطح ایمنی جمعی کشور در برابر این ویروس پی ببریم، باید میزان آنتی‌بادی مردم علیه کرونا را با نمونه‌گیری‌های آماری دقیق به صورت علمی بررسی کنیم. البته با وجود این که بسیاری از مردم در سالهای گذشته به سویه‌های مختلف کرونا مبتلا شده‌اند، اما باید توجه داشت که سطح ایمنی افراد در برابر کرونا حتی پس از ابتلا به این بیماری نیز بعد از مدتی کاهش می‌یابد؛ بنابراین اکنون هیچ کسی در برابر کووید19 مصون نیست.»
وی در پایان تصریح کرد: «منطقی‌ترین تصمیم چه توسط دولت و چه توسط عموم شهروندان، این است که چندان روی ایمنی فردی یا جمعی در برابر کرونا حساب نکنند و حتما در هفته‌های آتی سطح انجام اقدامات پیشگیرانه لازم برای جلوگیری از ابتلا به کووید19 را بالا ببرند و ضمن استفاده از ماسک و رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی، نسبت به دریافت دوز یادآور واکسن اقدام کنند.»
صفحه 6
وجگانی، عضو کمیته علمی کشوری مقابله با کرونا تشریح کرد
دو سناریوی ایران در مواجهه با جهش‌های جدید کرونا
بروز موج هشتم منتفی نیست
عضو کمیته علمی کشوری مقابله با کرونا با اشاره به اینکه بیماری‌زایی سویه‌های جدید کرونا مشابه اومیکرون پایین است، در عین حال به سرایت‌پذیری بالای آن اشاره و تاکید کرد: «با توجه به رفت‌وآمدها و مسافرت‌ها باید نظارت و کنترل کافی از مبادی مرزی صورت گیرد؛ زیرا عدم نظارت می‌تواند جرقه‌ای از افزایش ابتلا به بیماری در کشور باشد.»
به گزارش سپید، محمد وجگانی در گفت‌وگو با ایسنا، درباره آخرین وضعیت بروز کرونا گفت: «در حال حاضر صحبت‌هایی از سویه جدیدی از کرونا مطرح است که مقداری فرانسه و آمریکا را درگیر کرده است. این صحبت‌ها در مورد سویه‌های XBB و BQ۱ مطرح است به شکلی که در فرانسه ۶۰ درصد و در آمریکا حدود ۳۵ درصد مبتلایان جدید به سویه BQ۱ کرونا مبتلا می‌شوند.»
وی افزود: «به طور کلی بروز هر موجی در هر کشوری باید به دقت رصد شود؛ چراکه کرونا نشان داد که انتقال بیماری به جامعه جهانی به سرعت بالایی اتفاق می‌افتد؛ بنابراین با توجه به رفت‌وآمدها و مسافرت‌ها باید نظارت و کنترل کافی از مبادی مرزی صورت گیرد؛ زیرا عدم نظارت می‌تواند جرقه‌ای از افزایش ابتلا به بیماری در کشور باشد. چیزی که اندکی نگرانی‌ها را کاهش داده است این است که مرگ و میر حاصل از ابتلا به این سویه‌های جدید کمتر است، اما این نباید سبب غفلت شود و باید بدون آنکه به جامعه استرس وارد کنیم، به رصد و مراقبت ادامه دهیم.»
وی افزود: « BQ۱ هم درست مانند سویه BA۵ از زیرسویه‌های فرعی اومیکرون است که همین سبب می‌شود بر اساس نظر کارشناسان این سویه هم بیماری‌زایی در حد اومیکرون داشته باشد؛ هرچند که فراگیری بالایی دارد و این سبب می‌شود احتمالا در روزهای آتی با افزایش موارد مواجه شویم.»
عضو کمیته علمی کشوری مقابله با کرونا تاکید کرد: «با توجه به اینکه ویروس کرونا دائم در حال جهش است، ممکن است در حین افزایش موارد ابتلایی که به دنبال شیوع زیرسویه‌های BQ1 و XBB در کشور مشاهده می‌کنیم، همزمان با جهش‌های خطرناک مواجه شویم که این احتمال نباید نادیده گرفته شود.»
این ایمونولوژیست ادامه داد: «کسانی که قبلا به اومیکرون مبتلا شده‌اند ایمنی نسبتا مناسبی در برابر BQ۱ و XBB دارند و در صورت ابتلا به این سویه‌ها هم علائم خفیف‌تری تجربه خواهند کرد.»
وی تاکید کرد: «به طور کلی ابتلا به سویه‌های جدید BQ1 و XBB علائم خفیفی به همراه داشته و کشندگی بالایی هم ندارد.»
عضو کمیته علمی کشوری مقابله با کرونا درباره پیش‌بینی‌ها از احتمال بروز موج هشتم کرونا در کشور تصریح کرد: «دو پیش‌بینی و سناریو وجود دارد؛ اول آنکه موج هشتم ظرف ماه‌های آتی رخ می‌دهد و دوم اینکه با توجه جهش‌های بیماری، واکسیناسیون و ایجاد ایمنی در جامعه، دیگر موجی از بیماری را شاهد نباشیم.»
وی با اشاره به اینکه در ایران هنوز آمار مبتلایان کرونا پایین است، تصریح کرد: «بر اساس اطلاعات موجود، میزان مبتلایان روزانه عدد بسیار کمی است که در این میان هم تعداد کم‌تری بستری شده و فوت می‌کنند؛ بنابراین به نظر می‌رسد در ایران به لطف خداوند هنوز مشکل خاصی نداریم اما، احتیاط هرگز نباید فراموش شود.»
وجگانی با تاکید بر اهمیت تزریق دوزهای یادآور واکسن تصریح کرد: «منتظر اعلام جزئیات تزریق مجدد واکسن از سوی کمیته ملی واکسیناسیون کرونا هستیم اما کسانی که بیماری زمینه‌ای دارند و سالمندانی که بیش از شش ماه از تزریق دوز قبلی واکسن‌شان گذشته است، ضرورت دارد که نسبت به تزریق واکسن اقدام کنند.»
وی افزود: «بر اساس آخرین بحث‌ها با نظر می‌رسد همان واکسن‌های قدیمی کرونا (واکسن‌هایی بر پایه ویروس ووهان، دلتا و...) هنوز می‌تواند ایمنی‌زایی مناسبی ایجاد کند؛ بنابراین همچنان توصیه به تزریق واکسن‌های در دسترس است.»
عضو کمیته علمی کشوری مقابله با کرونا در خاتمه با تاکید بر رعایت پروتکل‌های بهداشتی بیان کرد: «با توجه به شیوع بیماری‌های تنفسی در این فصل، اجتناب از درهم تنیدگی جمعیت و استفاده از ماسک در اماکن پر ازدحام هنوز هم راهکار مهمی برای پیشگیری از بروز بیماری‌هایی نظیر کرونا و آنفلوآنزا است.»
صفحه7
مشاور معاون آموزشی وزارت بهداشت خبر داد
ارائه سیاست‌های اجرایی معاونت آموزشی برای افزایش سطح امید پزشکان
مشاور معاون آموزشی وزارت بهداشت از ارائه سیاست‌های اجرایی برای کاهش میزان مهاجرت پزشکان خبر داد.
به گزارش سپید، امیر پاشا طباییان در زمینه بحث مهاجرت پزشکان بیان کرد: «طی یک سال اخیر میزان مهاجرت پزشکان کمرنگ شده است.»
وی اظهار کرد: «خوشبختانه با اجرای سیاست‌های مناسب در دولت جدید و اصلاح فرایندهای قبل، سطح امید در پزشکان افزایش پیدا کرده است که از مهمترین اقدامات در این راستا می‌توان به برداشتن سقف پرداخت به پزشکان، اصلاح پلکان، کاهش فاصله ضریب kبخش دولتی و خصوصی اشاره کرد.»
طباییان با بیان این مطلب که در آزمون دستیاری تخصصی امسال، حدود 4 هزار نفر پذیرش شدند، افزود: «این موضوع که در طول تاریخ وزارت بهداشت بی‌سابقه بوده، نشان دهنده افزایش علاقه و انگیزه پزشکان برای ادامه تحصیل و اشتغال در ایران است.»
وی گفت: «معاونت آموزشی با همکاری معاونت درمان، اصلاح نظام پرداخت و اصلاح تعرفه‌ها برای رشته‌های کم اقبال را پیگیری می‌کند.»
مشاور معاون آموزشی وزارت بهداشت با اشاره به اجرای طرح بومی گزینی برای تکمیل ظرفیت رشته‌های تخصصی دستیاری از افزایش حقوق 80 درصدی رزیدنت‌ها طی یک سال اخیر خبر داد و افزود: «رسیدگی به وضعیت معیشتی دستیاران و رزیدنت‌ها و تسهیل شرایط تحصیل برای دانشجویان رشته‌های علوم پزشکی در دستور کار است.»
وی با تاکید بر تقویت سطح امید در سطح جامعه تصریح کرد: «تمام تلاش ما در معاونت آموزشی، اجرای سیاست‌های مناسب در راستای حل مشکلات پزشکان و افزایش سطح رضایتمندی آنها است.»وبدا
رئیس سازمان غذا و دارو خبر داد
پرداخت ۱۰ هزار میلیارد بابت بدهی داروخانه‌های بیمارستانی
رئیس سازمان غذا و دارو، به تشریح وضعیت کمبودهای دارویی در کشور پرداخت.
به گزارش سپید، سیدحیدر محمدی در حاشیه بازدید از چند داروخانه پایتخت گفت: «تلاش می‌کنیم کمبودها را زیر ۱۰۰ قلم نگه داریم.»
وی با اشاره به برنامه افزایش تولید در کنار واردات دارو افزود: «زمانی که نیاز داخل تأمین شد، واردات را متوقف می‌کنیم.»
محمدی با اشاره به مشکلات داروخانه‌های بیمارستانی گفت: «داریم تلاش می‌کنیم با تزریق ۱۰ هزار میلیارد اعتبار به بیمارستان‌ها، بتوانند بدهی خود را پرداخت کنند و بیماران برای تهیه دارو، به بیرون از بیمارستان نروند.»
رئیس سازمان غذا و دارو، به کارکرد سامانه تی‌تک اشاره کرد و افزود: «خیلی از قسمت‌های زنجیره این سامانه تکمیل شده و فقط ارسال اطلاعات از داروخانه‌ها کامل نشده که در حال رایزنی هستیم با دادن مشوق‌هایی، قدم بزرگی در مسیر شفافیت تأمین دارو برداریم.»مهر
چرا دهنده و گیرنده عضو نباید با هم ملاقات کنند؟
رئیس اداره پیوند وزارت بهداشت در خصوص اینکه چرا دهنده و گیرنده عضو، نباید با همدیگر ملاقات کنند، توضیحاتی ارائه داد.
به گزارش سپید، ساناز دهقانی در گفت‌گو با مهر گفت: «آشنایی خانواده اهدا کننده عضو با گیرنده عضو، تبعاتی دارد که بهتر است با یکدیگر آشنا و هم کلام نشوند.»
وی با عنوان این مطلب که در همه جای دنیا چنین رویه‌ای حاکم است و اجازه نمی‌دهند دهنده و گیرنده عضو با یکدیگر آشنا شوند، افزود: «در آمریکا، سازمانی وجود دارد که از طریق نامه، این ارتباط را بین گیرنده و دهنده عضو برقرار می‌کند.»
دهقانی یکی از دلایل عدم آشنایی و هم صحبت شدن دو خانواده را، خواسته‌های غیر معقول عنوان کرد و ادامه داد: «این احتمال هست که خانواده اهدا کننده عضو، خواسته‌هایی از گیرنده عضو داشته باشند که معقول نباشد.»
رئیس اداره پیوند وزارت بهداشت، با اشاره به برگزاری جشن‌های نمادین برای خانواده‌های اهداکنندگان و گیرندگان عضو گفت: «استرسی که به گیرنده عضو وارد می‌شود، یکی دیگر از دلایل برای عدم آشنایی با دهنده عضو است.»
صفحه 8
جدیدترین آمار مبتلایان و قربانیان کرونا در جهان
بنابر جدیدترین آمار جهانی کرونا، مجموع مبتلایان به بیماری کووید-۱۹ در دنیا تاکنون به ۶۶۴ میلیون و ۱۸۹ هزار و ۳۸۹ نفر رسیده و مرگ شش میلیون و ۶۹۴ هزار و ۴۲۳ بیمار نیز تایید شده است.
به گزارش سپید، براساس آمار رسمی ارائه شده در جدول جهانی «ورلداُمتر»، از روز پنجشنبه تا جمعه، کرونا در جهان جان ۱۷۳۰ نفر را گرفته است. همچنین ۵۰۷ هزار و ۶۳۸ ابتلای جدید جهانی نیز به ثبت رسیده است.
همچنین آمریکا با بیش از ۱۰۲ میلیون مبتلا و عبور از ۱.۱ میلیون قربانی همچنان در صدر فهرست کشورهای درگیر با این بیماری قرار دارد.
در اروپا نیز فرانسه با ثبت بیش از ۳۹ میلیون مبتلا تا این لحظه رکورددار ابتلا در بین کشورهای قاره سبز است و روسیه با گذشتن از آمار ۳۹۳ هزار قربانی، همچنان بالاترین رقم مرگ و میر کرونایی را در میان کشورهای اروپایی دارد.
بنابر جدول به‌روز شده در پایگاه اطلاع‌رسانی «ورلداُمتر»، شمار مبتلایان و قربانیان این بیماری در ۱۰ کشوری که طبق گزارش‌های رسمی بالاترین آمارها را تاکنون داشته‌اند تا ظهر روز جمعه به ترتیب به شرح جدول است.
همچنین ایران با مجموع هفت میلیون و ۵۶۰ هزار و ۹۹۸ مورد ابتلا و ۱۴۴ هزار و ۶۸۲ مورد فوت ناشی از بیماری کووید-۱۹ در حال حاضر در رتبه هجدهم در جدول جهانی کرونا قرار دارد.
روند افزایش آمار ابتلا به بیماری کووید-۱۹ که تاکنون در ۲۲۸ کشور و منطقه در جهان شیوع یافته، ادامه دارد و این بیماری همچنان در دنیا قربانی می‌گیرد.
اوج گیری شیوع کرونا در مناطقی از چین
یکی از کارشناسان مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌های چین می‌گوید که شمار مبتلایان به کرونا در شهرهای «شانگهای»، «چونگ‌کینگ» و دیگر نقاط این کشور در حال اوج گرفتن است.
به گزارش سپید، این کارشناس همچنین روز پنجشنبه اعلام کرد که تعداد مبتلایان در پکن، تیانجین و دیگر نقاط اوج خود را رد کرده است. با این حال این کارشناس تعداد دقیق مبتلایان به کووید۱۹ در این مناطق را اعلام نکرد.
به گفته وی با آغاز شرایط آب و هوایی زمستانی و افزایش مسافرت‌ها با نزدیک شدن تعطیلات سال نوی چینی از اواخر ماه ژانویه، وضعیت پیچیده‌تر نیز خواهد شد.
این کارشناس همچنین گفت که تاثیرات شیوع کرونا باید تا حد ممکن مهار شود.
پس از کاهش محدودیت‌های کرونایی در چین، تعداد مبتلایان به کووید۱۹ در سراسر این کشور افزایش یافته است. افزایش شمار بیماران بدحال نیز شبکه بهداشت و درمان این کشور را تحت فشار قرار داده است.
به گزارش «ان اچ کی»، مقامات چین اخیرا اعلام کرده‌اند که از تاریخ ۸ ژانویه شرط قرنطینه اجباری برای مسافران ورودی به این کشور را لغو خواهند کرد.ایسنا
مرگ ۱۹ کودک بر اثر مصرف شربت سرفه در ازبکستان
به دنبال مرگ ۱۹ کودک در ازبکستان به دلیل مصرف شربت سرفه تولید شده در شرکت تولیدی «ماریون بیوتیک»، وزارت بهداشت هند اعلام کرد که تمام فعالیت‌های این شرکت در شهر «نویدا» در شمال این کشور متوقف شده است.
به گزارش سپید، نماینده قانونی ماریون بیوتیک گفت: «سازنده مواد دارویی از مرگ این کودکان ابراز تاسف کرده و این شرکت تولید شربت Dok-۱ Max را متوقف کرده است.»
وزارت بهداشت هند در اعلامیه‌ای گفت که نهاد تنظیم کننده دارو، تأسیسات این شرکت را در نویدای ایالت اوتار پرادش بازرسی کرده و به طور منظم با همتای ازبکستانی‌اش در این مورد در تماس است.
این وزارت گفته است: «نمونه‌ای از این شربت سرفه گرفته شده و برای آزمایش به لابراتوار منطقه‌ای تست داروها فرستاده شده است.»
همچنین وزارت بهداشت ازبکستان نیز اعلام کرد که حداقل ۱۹ کودک در این کشور در نتیجه مصرف این شربت سرفه تولید شده در شرکت داروسازی هند، جان‌شان را از دست داده‌اند.
به گفته وزارت بهداشت ازبکستان، این شربت حاوی یک ماده زهری به نام اتیلن گلیکول بوده و در دوزهای بالاتر از سطح استاندارد برای کودکان ساخته شده و یا والدین این کودکان اشتباهاً این شربت را به عنوان داروی ضد سرماخوردگی برای کودکان استفاده کرده‌اند.
به گزارش دویچه وله، این حادثه به دنبال رویداد مشابه دیگر در گامبیا اتفاق افتاده است، جایی که مرگ حداقل ۷۰ کودک به استفاده از شربت سرفه و سرما خوردگی تولید شده توسط شرکت داروسازی «مایدن» مستقر در دهلی نو، مرتبط بوده است. با این حال، مقامات هند و همچنین شرکت تولید کننده دارو این موضوع را رد کرده‌اند.ایسنا
صفحه 9-10
آثار گنجاندن بودجه تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری در سرانه سلامت
گنجانده شدن بودجه تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری در سرانه سالانه سلامت کشور، یک گام مهم در احیای حقوق پرستاران است
اجرای قانون تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری را می‌توان یکی از مهمترین خواسته‌های پرستاران دانست که سالهای سال به تعویق افتاده بود. با اجرای قانون تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری، انتظار می‌رود که دریافتی بسیاری از پرستاران افزایش پیدا کند. با اجرای این قانون، خدمات ارائه شده از سوی پرستاران کاملا شفاف خواهد شد و ثبت می‌شود. در آن صورت پرستاران هم مثل جامعه پزشکی به ازای هر خدمتی که ارائه می‌دهند، تعرفه‌ای متناسب با آن خدمت دریافت خواهند کرد. آخرین خبرها از وضعیت اجرای این قانون بر زمین مانده این است که بودجه تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری در سرانه سالانه سلامت کشور قرار گرفته است. حال باید منتظر ماند و دید که این اتفاق مهم تا چه حد می‌تواند در مسیر احیای حقوق پرستاران، کارساز باشد.
محمد میرزابیگی، رئیس سازمان نظام پرستاری هم چند روز قبل در نامه‌ای خطاب به اعضای شورای عالی نظام پرستاری و اعضای هیئت مدیره‌های نظام پرستاری سراسر کشور، ضمن اعلام گنجانده شدن بودجه تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری در سرانه سالانه سلامت کشور و برنامه هفتم توسعه از رؤسای قوا نیز به دلیل حمایت از تلاش‌های این سازمان تقدیر کرد.
وی در این نامه با تبریک توفیق اخیر سازمان نظام پرستاری، معاونت پرستاری و پرستاران برای کسب «جایگاه تامین منابع مراقبت‌های پرستاری در سرانه ملی خدمات تشخیصی و درمانی»، آورده است: «بعد از تلاش‌های فراوان سازمان نظام پرستاری و معاونت پرستاری و سایر مسئولان در دولت، وزارت بهداشت و سازمان برنامه و همچنین با حمایت‌های شخص رییس جمهور، موفق شدیم تا سازمان برنامه و بودجه رسما پیشنهاد قطعی خود، مبنی بر قرار گرفتن منبع تامین هزینه اجرای قانون تعرفه گذاری خدمات پرستاری در سرانه را کتبا به دولت اعلام کند، تا برای تصویب در بودجه سال آینده و همینطور در برنامه هفتم قرار گیرد.»
وی در این نامه از جامعه پرستاری و سایر مدافعان سلامت خواسته است برای تحقق اهداف و برنامه‌های بعدی، با نهایت انسجام و یکپارچگی به سازمان خود کمک کنند تا در تلاشی منسجم، به نتیجه‌مندی سایر مسائل باقیمانده مانند برگشت به کار طرحی‌های تعدیل شده و تحقق فوق‌العاده خاص نایل شویم.
وی تاکید کرد: «بنابراین در این مرحله از تحقق اهداف وعملی شدن گام بلند و تکمیلی تعرفه گذاری برخود لازم می‌دانیم از باب قدرشناسی و فتوت و جوانمردی از همه کسانی که ما را در این مسیر سخت و پرپیچ وخم برای تحقق این هدف مهم کمک کرده‌اند تقدیر و تشکر کنیم.»
رئیس سازمان نظام پرستاری در این نامه گفت: «با اجماع و توافقی که از چند وقت گذشته انجام گرفت، امسال در قانون بودجه ١۴٠٢ و در ادامه هم در برنامه هفتم قرار می‌گیرد و تا ابد اجرایی خواهد شد. بنابراین این موضوع بدون شک تکمیلی‌ترین و هویتی‌ترین گام یا حتی گام تمام کننده و گامی ماندگار و آخرین گام در رابطه با اجرای قانون تعرفه گذاری است، اما از این به بعد که این گام محقق می‌شود برای اطمینان از اجرای درست آن، تلاش می‌کنیم تا یک شورا و یا کمیته مشترک نظارت بر اجرای قانون تعرفه گذاری و قانون ارتقای بهره‌وری برای نظارت بر اجرای درست قوانین پرستاری تشکیل دهیم و با تشکیل این کمیته چند جانبه نظارتی بین سازمان نظام پرستاری و قوه قضاییه (سازمان بازرسی کل کشور)، کمیسیون اصل ۹۰در مجلس شورای اسلامی و کمیسیون بهداشت، همینطور با حضور نمایندگانی از سازمان برنامه، سازمان امور اداری و استخدامی، وزارت بهداشت و سازمان نظام پرستاری به شیوه‌ای سفت و محکم بر اجرای قوانین پرستاری نظارت خواهد شد تا این همه زحماتی که برای تصویب و اجرای قوانین پرستاری کشیده شده بتواند شیرینی اجرای درست این قوانین را هم درست بر کام پرستاران بنشاند و همچنین بلایی را که بر سر قانون ارتقای بهره‌وری آورده شد را باید ضمن رفع آن در اجرای قانون تعرفه گذاری هم مطلقا اجازه ندهیم که قانون گریزی برمحمل قانون صورت گیرد.»
وی ادامه داد: «همچنین نظرات و اجتهادات سلیقه‌ای و فردی برخی مسئولان میانی، پرستاران را از قانون دلزده کرده است. لذا از مجلس شورای اسلامی و از قوه قضاییه تشکر می‌کنیم که پیشگام تشکیل این کمیته شده‌اند و همچنین از دولت محترم درخواست می‌کنیم که هرچه زودتر با پیوستن به این کمیته نظارتی باعث شود که اولا قوانین پرستاری درست اجرا شود و با اجرای درست قوانین پرستاری اعتماد یک جامعه بالغ بر ۲۵۰ هزار نفر به دولت و حاکمیت بیش از پیش برانگیخته شود و ثانیا با اجرای صحیح این قوانین قطعا کیفیت خدمات و انگیزه‌های پرستاران بالاتر خواهد رفت و خود این ارتقا و افزایش انگیزه بالا باعث افزایش رضایتمندی مردم دراثر کیفیت بالای خدمات خواهد بود. ثالثا درآمدها در بیمارستان‌ها و مراکز درمانی را بالا خواهد برد که قطعا از همه اینها مهم‌تر ایجاد و افزایش رضایتمندی در بین عموم مردم خواهد بود. بنابراین سازمان نظام پرستاری از این پس تشکیل این کمیته را پیگیری و نظارت بر اجرای درست قوانین و آن هم به صورت نظارت عملی که به معنای واقعی، قانون اجرا بشود، خواهد بود. دراین صورت حتما هم سازمان نظام پرستاری و هم کادر پرستاری خود را موظف به پاسخگویی در رابطه با کیفیت خدمات و مراقبت‌های پرستاری به صورت خدمات ایمن، خدمات عادلانه و در دسترس می‌داند.»
جامعه پرستاری، امیدوار به اجرای کامل قانون
جامعه پرستاری در دوران کرونا، روزهای سخت و پرتنشی را گذراند. اجرای کامل قانون تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری می‌تواند قدری خستگی و فرسایش روانی جامعه پرستاری را کاهش دهد و امیدی تازه به پرستاران تزریق کند. با این وجود، نحوه اجرای فعلی این قانون با انتقاد جامعه پرستاری مواجه شده است. نحوه پرداخت علی‌الحساب کارانه پرستاری، آن هم بعد از ۱۵ سال انتظار برای اجرای قانون تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری، با واکنش پرستاران مواجه شده است. شاید بتوان قانون تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری را تنها قانون مجلس شورای اسلامی در دو دهه اخیر دانست که باوجود اکثریت قاطع آرای نمایندگان، همچنان بر زمین مانده بود.
خالد بیت سعید، رئیس خانه پرستار استان خوزستان هم تاکید می‌کند: «شاکله قانون تعرفه پرستاری فقط می‌خواهد بگوید هر کاری را که پرستار انجام می‌دهد، هزینه آن را خودش دریافت کند. تعرفه‌های پرستاری برای پرستاران انگیزه مضاعفی را ایجاد می‌کند که این انگیزه مانع از روی زمین ماندن کارها می‌شود. هرچند بحث «پرستاری» فراتر از انگیزه‌های مالی است، اما با اجرای این قانون پرستار مطمئن است که سود کار یا وظیفه‌اش در جیب خودش خواهد رفت و به عبارتی مزد زحمت خودش را دریافت می‌کند.»
او یادآور می‌شود: «برای اجرای قانون تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری، ما باید از کشورهایی که این طرح را اجرایی کردند و موفق بودند الگوبرداری کنیم. این کشورها سطح بهداشت و درمان خود را به‌جایی رساندند که کشور ما فاصله بسیاری با آنها دارد.»
صفحه11-12
سپید گزارش می‌دهد
سایه سنگین قیمت تجهیزات بر سر معلولان
اسدی، نایب رئیس نظام پزشکی تهران بزرگ: تناسبی بین قیمت تجهیزات مورد نیاز افراد دارای معلولیت و کمک‌هزینه‌های دولت برای خرید آنها وجود ندارد
در سالهای اخیر تجهیزات مورد نیاز افراد دارای معلولیت با افزایش قیمت بسیار زیادی روبه‌رو بوده است، تغییرات قیمت ارز نیز این موضوع را تشدید کرد چنانکه به گفته بسیاری از فعالان حوزه معلولیت در حال حاضر برخی از اقلام مورد نیاز این افراد در حال حاضر نسبت به اوایل امسال تا 20 برابر رشد داشته است.
تغییرات قیمت ارز در این سال‌ها همواره بر قیمت تمامی کالاها تأثیر داشته و در این میان کالاهای وارداتی مورد نیاز برخی از گروه‌های اجتماعی با نیازهای ویژه هم بیشترین تأثیر را از این موضوع گرفته است. این موضوع نگرانی‌های بسیاری را برانگیخته است.
حبس معلولان در خانه به دلیل قیمت ارز
کمپین معلولان در تویتر نوشته است: «با افزایش نرخ دلار معلولان در خانه حبس شده‌اند. زیرا قیمت وسایل توانبخشی نسبت به اوایل سال حداقل ده برابر و در بعضی وسایل تا 20 برابر هم افزایش نجومی داشته است. تهیه ویلچر، عصا، واکر،ارتزپروتز، سمعک و عینک در حال حاضر برای معلولان مقدور نیست.»
در عین حال پیمان پیشگاهی، مدیرکل توانبخشی جمعیت هلال‌احمر ایران هم درباره خطر خانه‌نشینی و بیکار شدن معلولان در پی افزایش چشمگیر هزینه دست و پای مصنوعی و ارتزهای کمک‌‌حرکتی هشدار داد. پپیشگاهی در این رابطه اظهار کرد: «بسیاری از مردم گمان می‌کنند اگر فردی یک دست یا پای مصنوعی دارد، می‌تواند یک عمر را بدون هیچ هزینه و اقدام خاصی زندگی کند. در حالی که بهترین پروتزها بیش از چند سال عمر نمی‌کنند. افزایش قیمت‌ها باعث شده است آمار تعمیرات پروتز و ارتز در واحدهای توانبخشی هلال احمر افزایش و آمار تعویض آنها کاهش یابد. معنی این آمار افزایش آلام توان‌خواهان در کشور است.»
همچنین محمد رضا اسدی نایب رئیس دوم نظام پزشکی تهران بزرگ نیز در توئیتی نوشت: «با افزایش لجام گسیخته نرخ دلار بیش از همه افراد دارای معلولیت آسیب دیده، منوزی شده و به حاشیه رانده می‌شوند. میپرسید چرا؟ چون برای زندگی کردن همانند دیگران و اجتماعی شدن، شدیدا به وسایل کمک توانبخشی وابسته هستند. وسایلی که تماما به واردات متکی است و نرخ ارز برای تأمین آن حیاتی است»
اسدی در گفت‌وگو با سپید نیز با اشاره به این موضوع اظهار کرد: «بسیاری از این وسایل در خارج از کشور تولید شده و مبتنی بر واردات است که واردات هم وابسته به ارز بوده و هر تغییری در قیمت آن بر روی قیمت این تجهیزات تأثیر می‌گذارد.»
وی ادامه داد: «بخش دیگر مشکل نیز که برای وسایل تولید داخل یا مونتاژ آنها وجود دارد موضوع بالا رفتن قیمت تمام شده آنها است. این موضوع که بر روی قیمت آنها تأثیر گذاشته موجب گرانتر شدن این تجهیزات و سخت تر شدن دسترسی آنها برای افراد دارای معلولیت است.»
اسدی بیان کرد: « بسیاری از خانواده‌ها برای تأمین وسایل یاد شده برای عزیزان خود دچار مشکل شده‌اند. همیشه این نگرانی وجود داشته که تأمین وسایل مورد نیاز افراد دارای معلولیت فشار مضاعفی را به خانواده‌ها تحمیل می‌کند و تأمین این وسایل از سوی آنان موجب می‌شود که آنان از تأمین سایر نیازهای خود دست بکشند یا از سبدهایی مانند سبد تغذیه یا سبد سلامت کم کنند.»
وی ادامه داد: «سخت شدن تأمین این تجهیزات موجب می‌شود تا افرادی هم که این وسایل را تأمین کرده‌اند برای کاهش استهلاک آنها و یا نگهداری بهتر کمتر از این وسایل استفاده کرده و در میان اجتماع حضور پیدا کنند، لذا این نگرانی وجود دارد که با توجه به اینکه شرایط ورود افراد دارای معلولیت به اجتماع فراهم نشده توان حضور آنها در اجتماعی هم با توجه به سختی تأمین این وسایل از آنها گرفته خواهد شد و این در نهایت موجب به حاشیه راندن شدن این افراد و عدم در اولویت قرار گرفتن آنها در تصمیمات و سیاست‌گذاری‌های مختلف خواهد شد.»
عضو هیئت رئیسه نظام پزشکی تهران بزرگ، با بیان اینکه بسیاری از گروه‌های دارای معلولیت وابستگی شدیدی به تکنولوژی دارند که هرگونه تغییری بر قیمت ارز آنان را تحت تأثیر قرار می‌دهد، گفت: «این موضوع تنها در حوزه تجهیزات توانپزشکی نیست که اکنون برای افراد دارای معلولیت مشکل ساز شده است. بلکه در حال حاضر تأمین داروهای آنها نیز دچار مشکلات مختلفی است. داروهای بیماران و معلولان اعصاب روان، بیماران SMA، معلولان ذهنی به لحاظ قیمتی بسیار افزایش داشته که تأمین آنها برای این بیماران سخت شده است.»
عدم تناسب بین قیمت‌ها با کمک هزینه‌های پرداختی
گرانی این تجهیزات در حالی است که به گفته رامین رضایی سرپرست دفتر امور توانبخشی روزانه و توانپزشکی سازمان بهزیستی، این سازمان برای جمعیت هدف تحت پوشش به ویژه برای معلولان برحسب قانون مکلف به تامین و توزیع وسایل کمکی است. این امر به آن مفهوم است که برای آن دسته از معلولانی که فاقد توانایی مالی هستند، سازمان بهزیستی تلاش می‌کند وسایل کمکی معلولان را تهیه کند و به صورت رایگان در اختیار آنها قرار دهد و آن دسته از افراد دارای معلولیت که خود توانایی پرداخت بخشی از هزینه‌ها را دارند، مبلغی را به عنوان کمک هزینه وسایل توانبخشی در اختیار آنها قرار می‌دهد.
رضایی تصریح کرد: «سازمان بهزیستی بر حسب اعتباراتی که تخصیص می‌دهد، تلاش می‌کند متناسب با نیاز جمعیت هدف خود براساس اطلاعات افراد و سامانه‌ای که در اختیار دارد - مبتنی بر نیاز معلولان - هر ساله برای تامین اعتبارات مورد نیاز خود پیش‌بینی انجام دهد. مثلا اواخر سال جاری برای سال آینده پیش‌بینی می‌کند. اعتبارات وسایل کمکی بالغ بر ۲۰۹ میلیارد تومان در ۲ مرحله به استان‌ها ابلاغ شده است البته سازمان بهزیستی به صورت متمرکز اقدام به خرید کالا نمی‌کند بلکه آن را متناسب با تعداد جمعیت هدف و نیازهای ویژه‌ای که هر استان دارد، شناسایی و مشخص می‌شود و متناسب با فراوانی نیازها، توزیع اعتباری استانی را انجام و تخصیص می‌دهد و استان‌ها کالاهای مورد نیاز خود را تهیه می‌کنند.»
علی‌رغم این گفته‌ها اسدی در رابطه با روند تأمین وسایل توانبخشی و عدم تناسب قیمت کنونی وسایل و کمک‌هزینه‌های پرداختی نیز گفت: «در سالهای گذشته به نوعی کمک به تأمین این وسایل تا حدودی مناسب بوده است. اگر ویلچری قرار بود خریداری شود، مبلغی که قرار بود که به عنوان کمک هزینه برای این افراد پرداخت شود تناسب خوبی با قیمت این وسایل داشت به گونه‌ای که انوع ویلچر برای همه افراد جامعه قابل خریداری بود. اما مبلغی که آن زمان به افراد داده می‌شد الان تقریبا دو برابر شده است اما قیمت ویلچر در این سال‌ها حداقل ده برابر شده است. و این کمکی که پرداخت می‌شود نهایتا 20 درصد قیمت ارزانترین ویلچر است.»
اسدی یادآور شد: « در حال حاضر با توجه به روند افسار گسیخته قیمت‌ها هیچ تناسبی بین میزان کمک هزینه‌ای که دولت به یک فرد معلول می‌دهد با قیمت وسایل و اقلام مورد نیاز او وجود ندارد. این کمک هزینه نه تنها در حوزه تأمین ویلچر بله که برای تمامی وسایل مورد نیاز توانبخشی و خود توانبخشی، دارو، مراقبت و پرستاری باید از سوی دولت ارائه شود اما متأسفانه هیچ تناسبی بین این کمک‌ها با قیمت‌های یاد شده وجود ندارد.»
وعده بهزیستی به حل مشکلات
رضایی درباره اقلام و کالاهای مورد نیاز معلولان به ایرنا، گفت: «بسیاری از وسایل از جمله عصا، ویلچر، واکر، تخت و تشک توسط شرکت‌های فراوانی در داخل کشور تولید می‌شود. اگرچه برخی از معلولان شاید نسبت به کیفیت این کالاها ابراز نارضایتی داشته باشند، اما به دلیل دستوراتی که در قانون آمده و تاکید بر حمایت از تولیدکنندگان داخلی در صورتی که کالای خارجی، مشابه داخلی داشته باشد، مکلف هستیم کالاهای تولید داخل تهیه کنیم.برای تهیه ویلچر، عصا و واکر مشکل عمده‌ای نداریم و برای رفع نواقص و بالا رفتن کیفیت کالاها با شرکت‌های دانش‌بنیان در معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در حال مذاکره هستیم تا در مورد کالاهای مورد نیاز معلولان تولید داخلی اگر مشکلی وجود دارد، برطرف شود.»
سرپرست دفتر امور توانبخشی روزانه و توانپزشکی سازمان بهزیستی کشور درباره برخی کالاهای مورد نیاز جمعیت هدف که تولید داخلی ندارند، گفت: «در این صورت کالا وارد می‌شود که در این مورد نیز مشکلاتی وجود دارد؛ از آنجا که امسال دچار مشکلاتی در زمینه تخصیص ارز بودیم و از سوی دیگر بالا رفتن قیمت دلار و قیمت کالاهای وارداتی باعث شد که در ابتدای سال به‌ویژه برای تهیه سمعک و ویلچر برقی وارد شده از کشورهای دیگر دچار مشکل شویم.»
رضایی افزود: «تلاش کردیم بخشی از مشکلات مربوط به کالاهای وارداتی مورد نیاز معلولان با هماهنگی اداره تهیه ملزومات پزشکی وزارت بهداشت و هیات امنای صرفه جویی ارزی را برطرف کنیم؛ هرچند شاید رفع مشکلات به صورت صد در صدی امکان‌پذیر نشد اما با ورود به موقع برای آن دسته معلولان که در عسر و حرج بودند، مشکل آنها برطرف شد و همه اعتباراتی که برای بهزیستی در نظر گرفته بودند، تخصیص داده شد و به استان‌ها ابلاغ کردیم تا وسایل کمک توانبخشی در استان‌ها یا خریداری شده یا در حال خریداری است.»
صفحه13
رییس جدید بانک مرکزی خبر داد
بازگشت ارز ترجیحی دارو
نرخ ارز نیمایی 28 هزار و 500 تومان خواهد شد
دولت سیاست‌های ارزی خود را در حالی که کمتر از یکسال از اجرای آن می‌گذرد، پس گرفت. بودجه سال 1401 در شرایطی بسته شد که دولت مدام تاکید می‌کرد که ارز 4200 تومانی عامل فساد و رانت بوده و باعث قاچاق دارو و کالاهای اساسی و در نتیجه کمبود آن در بازارها شده است. دولت سیزدهم زمان تحویل لایحه بودجه 1401 به بهارستان، وعده داد که با حذف ارز 4200 تومانی قیمت دارو را به نرخ‌های شهریور 1400 برمی‌گرداند اما نه تنها قیمت‌ها برنگشت که نرخ‌های دارو چند برابر شده و کمبودهای بازار تشدید شد. حالا دولت با گذشت حدود 6 ماه از حذف ارز ترجیحی دارو دوباره خبر داده است که ارز واردات کالاهای اساسی و دارو با نرخ 28 هزار و 500 تومان محاسبه می‌شود و به این ترتیب نرخ دلار نیما به حدود نصف قیمت بازار آزاد می‌رسد.
تغییر دوباره قیمت ارز واردات
دولت امسال لایحه بودجه سال 1402 را به دور از تشریفات معمول و پنهانی به مجلس فرستاد. لایحه‌ای که برخی نمایندگان مجلس از وجود آن ابراز بی‌اطلاعی می‌کنند و برخی دیگر می‌گویند لایحه آمده است اما تا دولت سند هفتم توسعه را تدوین نکند، لایحه بودجه 1402 در مجلس اعلام وصول نمی‌شود.
حالا در این شرایط کسی نمی‌داند که در لایحه بودجه سال 1402 دولت چه تصمیمی برای اقتصاد و بازار دارو گرفته است اما تنها خبر موجود درباره آینده بازار دارو تغیر نرخ ارز واردات است. تصمیمی که رییس جدید بانک مرکزی گرفته است و به نوعی برگشت ارز ترجیحی دارو به شکل و شمایلی دیگر به حساب می‌آید.
ماجرا از صعود بی‌وقفه نرخ دلار در بازار آزاد شروع شد. رکوردشکنی‌های پی‌در‌پی قیمت دلار موجب شد که ابتدا افشین خانی، معاون ارزی بانک مرکزی برکنار شود. برکناری خانی اما مشکل بازار ارز را حل نکرد و این بار علی صالح‌آبادی، رییس بانک مرکزی را نشانه گرفت.
غروب پنجشنبه خبر برکناری صالح‌آیادی و جانشینی محمدرضا فرزین رسانه‌ای شد و بلافاصله پس از آن فرزین روی آنتن صدا و سیما حضور یافت و از سیاست جدید ارزی خود پرده برداشت.
بر این اساس رییس جدید بانک مرکزی ضمن تشریح سیاست‌های جدید ارزی اعلام کرد: «براساس سیاست جدید برای تثبیت نرخ ارز، قیمت هر دلار ۲۸هزار و ۵۰۰ تومان تعیین شد.»
محمدرضا فرزین توضیح داد: «ارز را تثبیت و دغدغه فعالان اقتصادی کشور را رفع خواهیم کرد. دغدغه رئیس‌جمهور هم معیشت مردم است که با کنترل تورم و ارز آن را تأمین خواهیم کرد.»
او با بیان اینکه "برای رفع نارسایی‌ها باید رویکرد جدیدی اتخاذ کنیم"، افزود: «براساس سیاست جدید برای تثبیت نرخ ارز، قیمت هر دلار 28 هزار و 500 تومان تعیین شد.»
رییس جدید بانک مرکزی گفت: «حتماً نرخ نیما را روی قیمت 28 هزار و 500 تومان تثبیت خواهیم کرد و واردات تمام کالاهای اساسی و مواد اولیه و ماشین‌آلات را با این نرخ تأمین خواهیم کرد.»
فرزین با تأکید بر اینکه سایر مصارف ارزی که حدود 40 مورد است در بازار مبادله ارزی تأمین خواهد شد، تاکید کرد: «تلاش می‌کنیم این نرخ به بازار آزاد علامت بدهد. تمام نیازهای ارزی را در نیما و بازار مبادله ارزی تأمین خواهیم کرد و بازار ارز آزاد را مستمراً کوچک خواهیم کرد و نرخ آن را به نرخ بازار مبادله ارزی نزدیک خواهیم کرد.»
او از مردم خواست به بانک مرکزی اعتماد کنند تا بتواند بازارها را تثبیت کند و ادامه داد: «آنچه بسیار مهم است اعتماد مردم به رئیس بانک مرکزی است؛ حتماً تلاش می‌کنیم که پاسخ اعتماد مردم را بدهیم.»
فرزین با تاکید بر اینکه مهمترین وظیفه بانک مرکزی، کنترل نرخ تورم و نرخ ارز است، گفت: «البته کلیه ارکان حاکمیتی در این مورد نقش دارند و باید تمام دولت و تیم اقتصادی دولت در این زمینه با بانک مرکزی همکاری کنند.»
تصمیم جدید بانک مرکزی برای تغییر نرخ واردات کالاهای اساسی و دارو با دلار 28 هزار و 500 تومانی اما در شرایطی رخ می‌دهد که بازار دارو تا چندی پیش با کمبود گسترده دارو خبرساز بوده است و البته سازمان غذا و دارو درباره آینده این بازار ادعاهای ضد و نقیضی مطرح کرده است.
از یک سمت سازمان غذا و دارو احتمال تشدید کمبودهای دارویی تا بهمن امسال را مطرح کرد و از سوی دیگر خبر کاهش کمبودهای دارویی به 109 قلم را مطرح کرده است. حالا دوباره خبر تغییر نرخ ارز واردات مواد اولیه دارویی به گوش می‌رسد. موضوعی که می‌تواند سود واردکنندگان و تولیدکنندگان دارو را افزایش دهد و همین سودای افزایش سود می‌تواند به تغییر دوباره رفتار در بازار دارو منجر شود.
با حذف ارز ترجیحی کلاه بر سرمان گذاشتند
با تمام این اوصاف به نظر می‌رسد که دولت دوباره سیاست حذف ارز ترجیحی را پس گرفته است و این شیوه آزمون و خطا با بازار دارو دوباره مورد انتقاد نمایندگان مجلس قرار گرفته است.
یک عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس با تاکید بر اینکه حذف ارز ترجیحی از دارو نه به صلاح دولت و نه مجلس و نه مردم است، گفت: «ما نمایندگان مجلس باید حواسمان باشد که کلاهی که در بودجه ۱۴۰۱ بر سرمان برای ثابت نگه داشتن قیمت‌ها رفته در سال جدید نرود و تکرار نشود.»
طرح دارویار که از ۲۳ تیر ۱۴۰۱، با اعلام وزیر بهداشت و درمان دولت سیزدهم آغاز شده بود، بنا داشت با انتقال یارانه دارو از طریق بیمه‌ها به مردم، پوشش بیمه‌ای داروها را افزایش داده، اقلام بیشتری از داروها را زیر چتر بیمه‌ها برده و قیمت داروها را به سمت واقعی شدن سوق دهد و در عین حال هم به مشکلات ارزی کمک کند و هم قاچاق معکوس داروهای سوبسیددار از کشور را کاهش دهد اما اکنون بیماران مانده‌اند و بی‌دارویی و کم‌دارویی، گرانی دارو و جیب‌های خالی و در عین حال متولیانی که می‌گویند دارویار بد اجرا شده است و حالا سیاست جدید دیگری از آستین بیرون کشیده‌اند.
محمدعلی محسنی‌بندپی، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس یازدهم در گفت‌وگو با اقتصاد۲۴ در پاسخ به اینکه چرا طرح دارویار به جای کاهش، افزایش شدید قیمت داروها را در پی داشته است؟ گفت: «آن چیزی که به نظر می‌رسد این است که ما عملاً نتوانستیم به چیزی که می‌خواهیم دست پیدا کنیم. وزارت بهداشت خیلی تلاش کرده، اما سازمان برنامه و بودجه کم‌کاری کرده و نتوانسته منابع کافی را در اختیار وزارت بهداشت قرار دهد.»
او افزود: «اگرچه کمیسیون بهداشت و درمان مجلس برای این ترمیم فشار آورده است، اما دولت و به طور خاص سازمان برنامه و بودجه، وزارت بهداشت، وزارت تعاون، وزارت صمت و... که ما اینها را در قالب دولت می‌بینیم، مجری خوبی برای مصوبه این موضوع یعنی طرح حذف ۴۲۰۰ تومانی، مشروط بر نگه داشتن قیمت‌های کالاهای اساسی از جمله دارو به قیمت شهریور ۱۴۰۰ نبوده است.»
این نماینده تاکید کرد: «ما باید به هوش باشیم که در لایحه ۱۴۰۲ این اتفاق مجدداً برای مردم تکرار نشود و باید الزامات قانونی برای دولت تعیین کنیم که اگر دولت اجرا نکرد، پاسخگو باشد و مردم بیش از این تحت فشار قرار نگیرند.»
او در پاسخ به اینکه آیا امکان بازگشت ارز ۴۲۰۰ تومانی حداقل برای تامین داروهای مورد نیاز کشور وجود دارد یا خیر؟ گفت: «نمی‌توانم پاسخ روشنی به این پرسش بدهم، اما تاکید داشتم که حذف ارز ترجیحی از دارو نه به صلاح دولت و نه مجلس و نه مردم است. بنده این موضوع را در سال گذشته اعلام کردم که دارو، مانند کالای لوکس نیست که اگر مردم نخریدند اشکال نداشته باشد.»
عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس همچنین گفت: «دارو چیزی است که هم نیاز به آن اورژانسی است و هم قاطبه افرادی که به آن نیازمندند، اغلب افراد کم‌درآمد هستند که ممکن است بهداشت، تغذیه، رفاه و درمان خوبی نداشته باشند. بنابراین ما نمایندگان مجلس باید حواسمان باشد که کلاهی که در بودجه ۱۴۰۱ بر سرمان برای ثابت نگه داشتن قیمت ها رفته در سال جدید نرود و تکرار نشود.»
در این شرایط مشخص نیست بازار دارو و وضعیت شکننده آن قرار است دوباره با چه ماجراهای تازه‌ای روبرو شود؟