ترجمه:
دکتر علی ملائکه
اختلالات غددی و متابولیک می‌توانند بر بخش‌های گوناگون بدن و کارکردهای آنها تاثیر بگذارند و کارکرد جنسی هم از تاثیر آنها در امان نمی‌ماند. در اینجا به تاثیرات برخی از اختلالات درون‌ریز شایع و تاثیر آن بر کارکرد جنسی می‌پردازیم:

1. چطور اختلالات تیروئید بر عملکرد جنسی تاثیر می‌گذارند؟
اختلالات تیروئید به طور قابل‌توجهی بر عملکرد جنسی در مردان و زنان تاثیر می‌گذارد و این تاثیر از طریق سازوکارهای پیچیده هورمونی و فیزیولوژیکی بر جنبه‌های گوناگون سلامت انجام می‌شود. بررسی‌های اخیر میزان قابل‌توجهی از اختلال عملکرد جنسی مرتبط با اختلالات تیروئید را نشان داده است:
-کم‌کاری تیروئید: 63-59 درصد در مردان و 46-22 درصد در زنان.

- پرکاری تیروئید: 48-77درصد در مردان و 44-60درصد در زنان
تاثیر بر عملکرد جنسی مردان
۱- کم‌کاری تیروئید با این اختلالات همراهی دارد:
 اختلال نعوظ (ED)
 تاخیر در انزال
 میزان پایین تستوسترون
 کاهش میل جنسی
۲- پرکاری تیروئید با این اختلالات مرتبط است:
 انزال زودرس
 مشکلات نعوظ
 مسائل مربوط به عملکرد جنسی مرتبط با اضطراب
تاثیر بر عملکرد جنسی زنان
 کاهش میل جنسی
 مشکلات برانگیختگی و لغزنده‌سازی جنسی
 مشکلات ارگاسم
 مقاربت دردناک
 اختلالات قاعدگی
سازوکارهای تاثیر
اختلالات تیروئید عملکرد جنسی را از طریق مسیرهای متعدد تحت تاثیر قرار می‌دهد:
 عدم تعادل هورمونی: اختلال در سطح هورمون‌های جنسی
 اثرات روانی: افسردگی، اختلالات خلقی و خستگی
 بی‌نظمی دستگاه عصبی خودکار: تاثیرات بر عملکرد سیستم عصبی

درمان
اصلاح اختلال عملکرد تیروئید به حالت طبیعی می‌تواند عملکرد جنسی را در مردان و زنان به طور چشمگیری بهبود بخشد.
بیماری‌های تیروئید می‌توانند به طور قابل‌توجهی بر سلامت جنسی تاثیر بگذارند و از طریق درمان‌های پزشکی مناسب و مدیریت هورمونی قابل‌برگشت هستند.
اختلالات تخمدان، به ویژه شرایطی مانند نشانگان تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS) و نارسایی زودرس تخمدان (POI)، به طور قابل‌توجهی بر عملکرد جنسی زنان تاثیر می‌گذارد. این اختلالات به دلیل عدم تعادل هورمونی، عوامل روانی و علائم جسمی می‌تواند منجر به طیف وسیعی از اختلالات جنسی شود.

2. چطور اختلالات تخمدان بر عملکرد جنسی تاثیر می‌گذارند؟
اختلالات تخمدان، به ویژه شرایطی مانند نشانگان تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS) و نارسایی زودرس تخمدان (POI)، به طور قابل‌توجهی بر عملکرد جنسی زنان تاثیر می‌گذارد. این اختلالات به دلیل عدم تعادل هورمونی، عوامل روانی و علائم جسمی می‌تواند منجر به طیف وسیعی از اختلالات جنسی شود.
نشانگان تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS)
نشانگان تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS) یکی از شایع‌ترین اختلالات غدد درون‌ریز است که زنان در سنین باروری را تحت تاثیر قرار می‌دهد. این بیماری با سیکل‌های قاعدگی نامنظم، هیپرآندروژنیسم (افزایش میزان هورمون‌های مردانه) و تخمدان‌های پلی‌کیستیک مشخص می‌شود. تاثیر نشانگان تخمدان پلی‌کیستیک بر عملکرد جنسی چندوجهی است:
میزان اختلال عملکرد جنسی: مطالعات نشان می‌دهد که تقریباً 62-74درصد از زنان مبتلا به نشانگان تخمدان پلی‌کیستیک اختلال عملکرد جنسی را تجربه می‌کنند که به طور قابل‌توجهی بیشتر از افراد سالم است. این شامل مشکلات میل، برانگیختگی، لغزنده‌سازی جنسی، ارگاسم و رضایت کلی جنسی است.
عوامل روانشناختی: زنان مبتلا به نشانگان تخمدان پلی‌کیستیک معمولاً به دلیل علائمی مانند هیرسوتیسم (رشد موی بیش‌ازحد)، آکنه و افزایش وزن، مشکلات مربوط به اعتمادبه‌نفس و تصویر بدن را کاهش می‌دهند. این عوامل می‌توانند منجر به احساس عدم جذابیت و افسردگی شوند و اختلال عملکرد جنسی را تشدید کنند.
عوامل فیزیولوژیکی: عدم تعادل هورمونی مرتبط با نشانگان تخمدان پلی‌کیستیک مانند افزایش سطح آندروژن، ممکن است مستقیماً بر میل و برانگیختگی جنسی تاثیر بگذارد. با این حال، رابطه بین میزان آندروژن و عملکرد جنسی پیچیده است و به طور کامل شناخته نشده است.

نارسایی زودرس تخمدان (POI)
نارسایی زودرس تخمدان زمانی اتفاق می‌افتد که تخمدان‌ها قبل از 40 سالگی عملکرد طبیعی خود را متوقف کنند. این وضعیت همچنین منجر به اختلال عملکرد جنسی قابل‌توجهی می‌شود. زنان مبتلا به نارسایی زودرس تخمدان در مقایسه با زنان دارای عملکرد طبیعی تخمدان، شیوع بیشتری از اختلال عملکرد جنسی دارند. مطالعات نشان می‌دهد که حدود 62 درصد از زنان مبتلا به نارسایی زودرس تخمدان مشکلات مربوط به لغزنده‌سازی مجرای تناسلی، ارگاسم، رضایت و درد در حین مقاربت را گزارش می‌کنند.
علائم شایع شامل خشکی واژن و دیسپارونی (مقاربت دردناک) است که به کاهش کیفیت تجارب جنسی کمک می‌کند. تاثیرات روانی مانند اضطراب در مورد باروری و تغییرات در تصویر بدن نیز نقش مهمی در نارضایتی جنسی ایفا می‌کنند.
تشخیص نارسایی زودرس تخمدان می‌تواند منجر به ناراحتی عاطفی قابل‌توجهی شود که بر عزت‌نفس و هویت زن تاثیر می‌گذارد. این بار روانی می‌تواند عملکرد و رضایت جنسی را بیشتر مختل کند.

نتیجه‌گیری
هم نشانگان تخمدان پلی‌کیستیک و هم نارسایی زودرس تخمدان با چالش‌های قابل‌توجهی در مورد عملکرد جنسی در زنان همراه هستند. تاثیر متقابل بین تغییرات هورمونی، سلامت روانی و علائم جسمی، چشم‌انداز پیچیده‌ای را ایجاد می‌کند که در آن بسیاری از زنان کاهش میل جنسی، مشکلات برانگیختگی و نارضایتی کلی را تجربه می‌کنند.
 پرداختن به این مسائل اغلب نیازمند یک رویکرد جامع است که شامل درمان پزشکی برای عدم تعادل هورمونی و همچنین حمایت روانی برای بهبود عزت‌نفس و تصویر بدن می‌شود.

3. چطور اختلالات غده‌های فوق‌کلیوی یا آدرنال بر کارکرد جنسی تاثیر می‌گذارند؟
اختلالات آدرنال، ازجمله نارسایی آدرنال و نشانگان کوشینگ، می‌تواند به طور قابل‌توجهی بر عملکرد جنسی در زنان تاثیر بگذارد. تاثیر بر سلامت جنسی چندوجهی است و شامل تغییرات هورمونی، عوامل روانی و کیفیت کلی زندگی می‌شود.

نارسایی غده آدرنال
نارسایی غده آدرنال منجر به کمبود چند دسته از هورمون‌ها شامل هورمون‌های گلوکوکورتیکوئیدی، مینرالوکورتیکوئیدی و هورمون‌های جنسی مردانه می‌شود. این عدم تعادل هورمونی می‌تواند منجر به موارد زیر شود:
مطالعات نشان می‌دهد که تقریباً 68.2درصد از زنان مبتلا به نارسایی آدرنال دچار اختلال عملکرد جنسی می‌شوند. ازجمله اجزای کارکرد جنسی که تحت تاثیر قرار می‌گیرند عبارت‌اند از میل، برانگیختگی، لغزنده‌سازی مجرای تناسلی و رضایت کلی جنسی.
تحقیقات نشان می‌دهند که بین میزان کورتیزول و عملکرد جنسی ارتباط معنی‌داری وجود دارد و تولید هورمون آدرنال کافی برای حفظ میل جنسی و پاسخگویی جنسی بسیار مهم است. زنان مبتلا به نارسایی آدرنال اغلب میزان‌های بالاتری از ناراحتی جنسی را گزارش می‌کنند.

نشانگان کوشینگ
نشانگان کوشینگ با تولید بیش‌ازحد هورمون کورتیزول از غده آدرنال مشخص می‌شود که می‌تواند منجر به اختلالات جنسی مختلف شود:
میزان بالای اختلال عملکرد جنسی: در زنان مبتلا به نشانگان کوشینگ، شیوع اختلال عملکرد جنسی به طور نگران‌کننده‌ای در حدود 88.9درصد بالا است. افراد مبتلا اختلالات قابل‌توجهی را در چندین حوزه عملکرد جنسی، ازجمله برانگیختگی، روان‌سازی، ارگاسم، درد و رضایت گزارش می‌کنند.
عدم تعادل هورمونی: زنان مبتلا به نشانگان کوشینگ اغلب میزان‌های پایین‌تری از هورمون‌های جنسی مانند استرادیول و DHEA-S دارند که برای حفظ میل جنسی مهم هستند. افزایش میزان کورتیزول می‌تواند تولید این هورمون‌ها را مهار کند و به اختلال عملکرد جنسی کمک کند.
عوامل روانشناختی: زنان مبتلا به نشانگان کوشینگ کیفیت زندگی پایین‌تری دارند و میزان افسردگی بالاتری در مقایسه با افراد سالم دارند. بار روانی زندگی با این وضعیت می‌تواند باعث تشدید احساس بی‌کفایتی و کاهش میل جنسی شود.

چکیده
هم نارسایی آدرنال (کاهش تولید هورمون‌های این غده) و هم نشانگان کوشینگ (افزایش تولید هورمو‌ن‌های این غده)‌ به طور قابل‌توجهی عملکرد جنسی زنان را از طریق کمبودهای هورمونی و ناراحتی‌های روانی مختل می‌کنند. پرداختن به این مسائل اغلب نیازمند یک رویکرد جامع است که شامل درمان جایگزینی هورمون و حمایت روانی برای بهبود علائم جسمی و رفاه عاطفی است. تحقیقات بیشتری برای کشف راهبردهای درمانی موثر که برای افزایش سلامت جنسی در افراد مبتلا طراحی شده‌اند، مورد نیاز است.

4. چطور چاقی بر عملکرد جنسی تاثیر می‌گذارد
هنگام بحث در مورد چاقی، معمول است که بر روی بیماری‌های شناخته‌شده‌ای تمرکز کنیم که اغلب به دلیل اضافه وزن ایجاد می‌شوند. ما معمولاً در مورد بیماران مبتلا به چاقی شدید که دچار عوارضی از دیابت، فشار خون بالا/بیماری قلبی عروقی گرفته تا قطع تنفس خواب یا کلسترول بالا می‌برند، می‌شنویم.
یکی دیگر از عوارض جانبی چاقی که به ندرت به طور آشکار در مورد آن صحبت می‌شود، اختلال عملکرد جنسی برای مردان و زنان است که می‌تواند ناشی از مشکلات عاطفی و اختلالات هورمونی باشد.

بسیاری از مردان دچار چاقی دچار اختلال نعوظ هم هستند. عوامل خطرساز زیادی برای اختلال نعوظ در مردان وجود دارد از جمله افزایش سن، بیماری قلبی عروقی، فشار خون بالا، میزان پایین تستوسترون، سیگار کشیدن و دیابت همراه با رژیم غذایی نامناسب و سبک زندگی کم‌تحرک.
هنوز دقیقاً مشخص نیست که آیا خود چاقی به تنهایی باعث اختلال نعوظ می‌شود یا عوامل خطرساز برای چاقی این اختلال را ایجاد می‌کنند. با این حال، واضح است که چاقی در اختلال نعوظ نقش دارد.

خود افزایش سن به تنهایی یک کاهش طبیعی مرتبط در عملکرد نعوظ ایجاد می‌کند. در صورت وجود بیماری‌های دیگر، خطر بیشتری برای این اختلال وجود دارد. اختلال نعوظ و عملکرد جنسی منشا عمده‌ای برای اضطراب و نگرانی در مردان است. خود عملکرد ضعیف جنسی می‌تواند باعث افسردگی در مردان شود. چاقی هم می‌تواند بیماری‌های زمینه‌ای دخیل در اختلال نعوظ را به همراه داشته باشد و هم این نگرانی‌های روانی را تشدید کند.
سازوکارهای تاثیر چاقی بر میل جنسی
الف- اختلالات هورمونی و متابولیک
 کاهش گلوبولین اتصال به هورمون جنسی (SHBG)
 تغییر میزان تستوسترون و استروژن
 افزایش نشانگرهای التهابی
 اختلال در تولید اکسید نیتریک
 اختلال در عملکرد عروقی
ب- تاثیرات روانی و سبک زندگی چاقی بر میل جنسی
 افزایش اضطراب و افسردگی
 کاهش اعتمادبه‌نفس جنسی
 درک جذابیت پایین‌تر برای شریک زندگی.
 کاهش دفعات فعالیت جنسی
تاثیرات بر عملکرد جنسی مردان
 افزایش خطر اختلال نعوظ در حد ۳۰ تا ۹۰ درصد در مقایسه با افراد با وزن طبیعی.
 شیوع ۷۱ تا ۷۳ درصدی اختلال نعوظ در مردان با شاخص توده بدنی (بی‌ام‌آی) بیشتر از ۳۰.
 کاهش میزان تستوسترون
 کاهش میل و عملکرد جنسی
اثرات بر عملکرد جنسی زنان
 48.3درصد زنان چاق اختلالات میل جنسی را تجربه می‌کنند.
 35.9 درصد زنان چاق مشکلات برانگیختگی جنسی دارند.
 45 درصد مشکلات لغزنده‌سازی جنسی را گزارش کردند.
 42.9درصد زنان چاق درد جنسی را تجربه می‌کنند.