علی ابراهیمی
رئیس انجمن متخصصان داخلی ایران با اشاره به پایین آمدن سن ابتلا به سرطان در کشور گفت: متاسفانه سن ابتلای به سرطان امروز در کشور ما به زیر 50 سال رسیده است؛ زیرا آمارها نشان می‌دهد که در گذشته از هر 10 نفر یک نفر زیر 50 سال به سرطان مبتلا بودند، اما این رقم در حال حاضر به یک مبتلا در 5 نفر رسیده است
وجود 122 هزار بیمار سرطانی در کشور
دکتر ایرج خسرونیا در گفت‌وگو با هفته‌نامه سلامت افزود: آمار وزارت بهداشت در سال 91 نشان می‌دهد که برای مثال 6 هزار نفر در کشور به سرطان روده مبتلا هستند درحالی‌که امروز این آمار به 12 هزار نفر رسیده است. همچنین در سال 91 بیش از 60 هزار نفر به انواع سرطان در کشور مبتلا بودند که این آمار در حال حاضر به 122 هزار نفر رسیده است.
دکتر خسرونیا با بیان اینکه این آمار مربوط به دفتر سرطان وزارت بهداشت است، اضافه کرد: آمارها نشان می‌دهد که در گذشته از هر 10 نفر یک نفر زیر 50 سال به سرطان مبتلا بودند، اما این رقم در حال حاضر به یک مبتلا در 5 نفر رسیده است و این یعنی تعداد کسانی که در سنین میانسالی و جوانی مبتلا به سرطان می‌شوند بالا رفته است.
رئیس انجمن متخصصین داخلی ایران با بیان اینکه متاسفانه در کشور آمار دقیقی از میزان شیوع وجود ندارد، اظهار داشت: در حال حاضر طبق آمار حدود 122 هزار نفر به انواع سرطان مبتلا هستند که 12 هزار نفر از این تعداد مربوط به سرطان روده است.
وی با اشاره به بحث بیماریابی و غربالگری در کشور گفت: خوشبختانه و در این خصوص دانشگاه‌های علوم پزشکی سراسر کشور مشغول به کار هستند. برای مثال دانشگاه تهران تیم‌هایی تخصصی برای این منظور به شمال کشور اعزام کرده است.
دکتر خسرونیا با اشاره به اینکه در ابتدای طرح تحول نظام سلامت قرار بر این بود که قطب‌های سرطان در کشور شکل گیرد تا ارزیابی‌ها در این خصوص دقیق‌تر شود، اظهار داشت: در ابتدای این برنامه اقدامات خوبی توسط دکتر ملک‌زاده، معاون وقت تحقیقات وزارت بهداشت صورت گرفت که نتایج علمی از آن سال‌ها در دسترس است. وی با تاکید بر اینکه باید کمپینی در خصوص شناسایی و غربالگری سرطان در کشور شکل گیرد، افزود: در حال حاضر اطلاع دقیقی از برنامه‌های وزارت بهداشت نداریم که باید در این خصوص اطلاع‌رسانی شفافی انجام صورت گیرد.
عوامل خطرآفرین کدام‌اند؟
رئیس انجمن متخصصین داخلی ایران در ادامه عوامل خطرآفرین در بروز بیماری سرطان اشاره کرد و گفت: یک سری از علل ابتلا و بروز سرطان غیرقابل پیشگیری هستند مانند ژنتیک. برای مثال وقتی یک نفر در یک خانواده مبتلا به سرطان روده بزرگ یا همان کولون می‌شود شانس ابتلا در سایر افراد آن خانواده بالا می‌رود. البته امروز خوشبختانه درمان ژنتیک در کشور امریکا در حال انجام است. وی ادامه داد: موضوع دیگر سبک زندگی درست است. واقعیت نشان می‌دهد که سبک زندگی و عادات غذایی ما نسبت به سال‌های قبل بسیار تغییر کرده است. غذاهای فوری، نوشابه‌ها، مصرف الکل و مواد دخانی ازجمله عواملی هستند که به‌شدت زیاد شده‌اند. شما در گذشته شاهد نبودید که یک نوجوان 12 تا 15 ساله سیگار بکشد، اما امروز شاهد هستیم که سن شروع مصرف دخانیات به‌شدت پایین آمده است و همین افراد مستعد ابتلا به سرطان در آینده خواهند بود. ازاین‌رو متاسفانه در آینده نزدیک شاهد شیوع بالای سرطان در کشور خواهیم بود.
دکتر خسرونیا گفت: در گذشته از غذاهای فست‌فودی خبری نبود، اما امروز متاسفانه هر خانواده ایرانی حداقل دو بار در هفته این نوع غذاها را مصرف می‌کند. به‌اضافه مواد کنسروی که همگی در ایجاد سرطان موثر هستند.
رئیس انجمن متخصصین داخلی ایران در ادامه گفت‌وگو به موضوع دیگری در بروز سرطان اشاره کرد و گفت: موضوع دیگر خاک است. به این مفهوم که ابتلا به سرطان بستگی به جغرافیای محل زندگی افراد دارد. برای مثال شما در شمال ایران شاهد شیوع بالای سرطان معده هستید درحالی‌که در جنوب ایران شیوع سرطان روده زیاد است. یا در برخی کشورها سرطان پانکراس یا سرطان سینه زیاد است و در برخی کشورها مانند ایران سرطان کولون رو به ازدیاد است.
نقطه قوت ابتلا به سرطان در ایران
دکتر خسرونیا در ادامه به موضوع درمان سرطان اشاره کرد و گفت: یکی از اتفاقات مهم در این بخش وجود درمان‌های درست و هزینه‌های آن است. به نظر می‌رسد درمان سرطان در ایران نسبت به بسیاری از کشورها در دسترس‌تر است. البته برخی داروها در دسترس نیستند ولی به افراد سرطانی چه پزشکان و چه مراکز درمانی خدمات بهتری ارائه می‌دهند. درحالی‌که اگر شما در کشوری مانند کانادا مبتلا به سرطان شوید شش ماه طول می‌کشد که یک پزشک شما را معاینه کند یا وقتی شما را به یک آنکولوژیست معرفی می‌کند باید در نوبت شش‌ماهه منتظر بمانید تا توسط متخصص ویزیت شوید و حتی دیده شده که فرد قبل از رسیدن نوبت ویزیت توسط پزشک متخصص از دنیا رفته است، اما خوشبختانه در ایران اگر یک فرد روستایی همین امروز مبتلا به سرطان شود به فوریت می‌تواند در ظرف کمتر از 24 ساعت در تهران توسط یک متخصص سرطان و آنکولوژیست ویزیت شود و در کمترین زمان ممکن دارو در اختیار او قرار گیرد.
وی افزود: البته در زمینه دسترسی به داروها مشکلاتی وجود دارد که برخی از این مشکلات مربوط به تحریم‌هاست و برخی موارد به دلیل کمبود بودجه است.
رئیس انجمن متخصصین داخلی ایران در پاسخ به این پرسش که آیا هزینه‌های درمان کمرشکن است، اظهار داشت: هزینه‌ها بالا است، اما موضوعی که وجود دارد این است که علیرغم بالا بودن هزینه‌ها، در دسترس بودن درمان و پزشک متخصص وجهه قوت درمان سرطان در ایران است. درحالی‌که شاهد هستیم که حتی در پیشرفته‌ترین کشورها مانند امریکا و کانادا در دسترس بودن درمان و پزشک متخصص یکی از مشکلات اصلی است.
دکتر خسرونیا افزود: زمانی عنوان می‌شد که کشور با سونامی سرطان روبرو است، اما به اعتقاد بنده نمی‌توان عنوان سونامی به این وضعیت داد زیرا در تمام دنیا به دلیل بالا رفتن سن امید به زندگی و نیز تغییرات آب‌وهوایی و عادات غذایی میزان ابتلا به سرطان‌ها در حال ازدیاد است و ایران هم از این قاعده مستثنا نیست.
وی در پایان تاکید کرد: یکی از راه‌های کاهش ابتلا به سرطان در کنار اصلاح سبک زندگی و عادات غذایی، ترک مصرف دخانیات و الکل و نیز لزوم توجه جدی به وضعیت هوا و تلاش برای کاهش آلودگی است. امروز متاسفانه شاهد بالا رفتن میزان ابتلا به سرطان‌های دستگاه تنفسی هستیم که این سرطان‌ها درنتیجه انواع آلودگی‌های هوایی برو پیدا می‌کنند. موضوع دیگر لزوم بالا بردن تحرک و ورزش کردن در جامعه است. امروز درنتیجه عدم تحرک کافی شاهد بروز چاقی‌های مفرط بخصوص در سنین پایین و در کودکان هستیم که باید مورد توجه جدی قرار گیرد. متاسفانه افراد جامعه توجه چندانی به این موارد ندارند که باید در این خصوص هشدارهای لازم داده شود.