برداشتن تخمدان احتمال آلزایمر را در زنان افزایش می‌دهد

3 دی 1403 ساعت: 13:10

نتایج یک مطالعه جدید نشان می‌دهد زنانی که تخمدان‌های خود را در سنین پایین برداشته‌اند و همچنین حامل ژن مستعد ابتلا به بیماری آلزایمر هستند، با احتمال بالاتر ابتلا به آلزایمر مواجه هستند.

به گزارش سپیدآنلاین، با این حال، محققان کانادایی تاکید کردند که هرگونه خطر اضافی برای زوال عقل در میان این زنان را می‌توان با هورمون درمانی کاهش داد.

«اسم فولر تامسون»، یکی از نویسندگان این مطالعه از دانشگاه تورنتو، گفت: «این یافته اهمیت درمان‌های مبتنی بر استروژن را در کاهش خطر ابتلاء به آلزایمر برای زنانی که تخمدان‌های خود را قبل از ۵۰ سالگی با جراحی برداشته اند برجسته می‌کند.»

زنان پیش از یائسگی ممکن است به هر دلیل پزشکی، برداشتن تخمدان‌ها (اووفورکتومی) را انتخاب کنند. به عنوان مثال، اندومتریوز، که با افزایش خطر ژنتیکی برای سرطان تخمدان یا سندرم پیش از قاعدگی شدید مرتبط است می‌تواند یک زن را به انجام این روش جراحی سوق دهد.

با این حال، مدت‌هاست که مشخص شده است که استرادیول، هورمونی که توسط تخمدان‌ها تولید می‌شود، به نظر می‌رسد از سلامت مغز در زنان محافظت می‌کند و به پیشگیری از زوال عقل کمک می‌کند.

زنان (و مردان) که حامل ژن خاصی به نام APOE۴ هستند، در حال حاضر در معرض خطر ابتلاء به بیماری آلزایمر هستند.

تیم فولر تامسون تعجب کرد که چگونه از دست دادن زودرس تخمدان‌ها ممکن است بر خطر زوال عقل در زنان حامل APOE۴ تأثیر بگذارد.

محققان از داده‌های تقریباً ۳۵۰۰۰ زن انگلیسی که همگی ۶۰ سال یا بالاتر بودند، استفاده کردند.

حدود ۴۴۰۰ نفر از زنان قبل از ۴۹ سالگی تحت عمل جراحی اوفورکتومی قرار گرفته بودند که میانگین سنی آنها در زمان عمل ۴۳ سال بود. حدود ۳۰۰۰۰ زن دیگر به طور متوسط در سن ۵۴ سالگی یائسگی طبیعی را تجربه کرده بودند.

این مطالعه نشان داد زنانی که تخمدان‌هایشان برداشته شده و حامل ژن APOE۴ بودند، در مقایسه با زنانی که یائسگی طبیعی را پشت سر گذاشته‌اند و حامل این ژن نیستند، بیش از چهار برابر بیشتر در معرض خطر ابتلاء به بیماری آلزایمر قرار دارند.

«گیلیان انیشتین»، سرپرست تیم تحقیق، توضیح داد: «اوفورکتومی و کاهش هورمونی ناشی از آن ممکن است با آلل APOE۴ ارتباط برقرار کند و خطر ابتلاء به بیماری آلزایمر را افزایش دهد، و زنانی را که اوفورکتومی انجام داده و دارای ژن APOE۴ هم هستند در معرض خطر مضاعف قرار دهند.»

با این حال، عوامل دیگری ممکن است به زنان کمک کند تا از زوال عقل پیشگیری کنند. به عنوان مثال، این مطالعه نشان داد که سطح تحصیلات بالا با کاهش ۹ درصدی خطر آلزایمر مرتبط است.

و در یافته‌ای که همچنان گیج‌کننده است، به نظر می‌رسد افزایش وزن بدن به کاهش خطر آلزایمر کمک می‌کند- اما فقط در میان زنانی که تخمدان‌های خود را زود هنگام برداشته‌اند. محققان بر این باورند که تولید استرون توسط سلول‌های چربی، هورمونی شبیه استروژن، ممکن است این مزیت را توضیح دهد.

همچنین، این مطالعه نشان داد برای زنانی که تحت اوفورکتومی قرار گرفته بودند، شروع هورمون درمانی خطر زوال عقل را به نصف کاهش داد.

فولر تامسون گفت: «با این حال، هورمون درمانی با خطر کمتر ابتلاء به بیماری آلزایمر در میان افرادی که در سن ۵۱ سالگی یا بالاتر یائسگی طبیعی داشتند، ارتباط نداشت.»مهر