1. آقای دکتر «رژیم مدیترانه‌ای» به‌عنوان یکی از بهترین الگوهای غذایی شناخته می‌شود. این الگوی غذایی چه ویژگی‌هایی دارد؟
«رژیم مدیترانه‌ای» به الگوی غذایی مردمان کشورهای همجوار دریای مدیترانه اطلاق می‌شود. ویژگی غذایی افرادی که از دیرباز در این مناطق زندگی می‌کنند این است که مصرف گوشت قرمز محدود است و بیشتر ماهی، میگو و دیگر خوراکی‌های دریایی مصرف می‌کنند. روغن اصلی خوراکی آنها، روغن زیتون است چراکه کشت زیتون در این مناطق زیاد است. با توجه به اینکه براساس دانش تغذیه، امروزه روغن زیتون بهترین روغن خوراکی است و این نکته یکی از مهم‌ترین مزیت‌های رژیم مدیترانه‌ای محسوب می‌شود. همچنین، مصرف سبزی‌ها و صیفیها به مقدار فراوان در برنامه غذایی روزانه آنها جای دارد. طرفداران رژیم مدیترانه‌ای در تغذیه خود از نان و غلات سبوس‌دار استفاده می‌کنند و تمایل چندانی به شکرو شیرینی‌ها و خوراکی‌های فراوری و فوق فرآوری شده، ندارند.
2. مزیت «رژیم مدیترانه‌ای» برای سلامت بدن چیست؟ بررسی‌های اپیدمیولوژیک گسترده‌ای در مورد تاثیرات رژیم مدیترانه‌ای انجام شد ه‌است. مطالعات کوهورت یا تحلیلی در کشورهای مختلف از جمله دانشگاه هاروارد از حدود 80 سال پیش در مورد ارتباط بین الگوی تغذیه با بیماری‌های مزمن صورت گرفته است. متاسفانه، در حال‌حاضر بیماری‌های مزمن مهم‌ترین علت ناتوانی و مرگ‌ومیر در دنیاست اما با توجه به مطالعات و الگوی غذایی مردمان مناطق مدیترانه‌ای مشخص شد که ارتباط جدی بین انتخاب‌های غذایی و کاهش خطر بروز بیماری‌های مزمن وجود دارد. برای نخستین‌بار طی حدود چهار دهه گذشته، این موضوع به‌طور رسمی مطرح شد و پس از آن، بسیاری از کشورهای دنیا از جمله آمریکا، الگوی غذایی خود را براساس شواهد و مستندات علمی رژیم مدیترانه‌ای معرفی کردند که برنامه غذایی سالم است. درواقع، رژیم مدیترانه‌ای می‌تواند با کاهش بروز بیماری‌های مزمن مانند بیماری‌های قلبی‌عروقی، فشار خون بالا، دیابت و بسیاری از سرطان‌ها مرتبط باشد و با این فواید در دنیا شهرت دارد.
3. آیا «رژیم مدیترانه‌ای» می‌تواند در کاهش روند پیری و بهبود عملکرد مغز موثر باشد؟ مهم‌ترین عواملی که باعث بروز همه بیماری‌های مزمن از جمله تسریع در روند پیری و سالمندی شود، فرایندهای التهابی و استرس اکسیداتیو است. مصرف خوراکی‌های با کالری زیاد در یک وعده غذایی، دریافت بالای چربی‌ها به‌خصوص چربی‌های اشباع و چربی‌های فرآوری‌شده یا ترانس، همچنین مصرف زیاد قند و شکر و از طرفی کاهش مصرف سبزی ها، صیفیها و میوه‌ها به‌عنوان منابع غنی آنتی‌اکسیدان‌ها با تولید بیشتر رادیکال‌های آزاد و بروز فرایندهای التهابی در بدن همراه هستند. این عوامل بر سلامت کلی بدن و عملکرد اندام‌های حیاتی مانند قلب، مغز، چشم و... تاثیر می‌گذارند. هر چقدر سطح التهاب و استرس اکستیداتیو بالاتر باشد وبه‌صورت مزمن در بدن اتفاق بیفتد، همه سلول‌های بدن تحت‌تاثیر قرار می‌گیرند و به‌شدت روند پیری را تسریع می‌کند.
4. رعایت «رژیم مدیترانه‌ای» می‌تواند به کنترل قند خون کمک کند؟ حدود 90 درصد بیماران دیابتی مبتلا به دیابت نوع 2 هستند. تغییر رژیم غذایی با اصلاح الگوی تغذیه برگرفته از الگوی غذایی سالم و برخی اصول رژیم مدیترانه‌ای می‌تواند در کنترل قند خون موثر باشد. اگر قند خون بیمار دیابتی از طریق اصلاح عادت‌های غذایی و مصرف دارو کنترل شود، تفاوتی در زندگی با فرد سالم نخواهد داشت و می‌تواند در وضعیت مطلوبی به فعالیت‌های روزمره بپردازند. رعایت رژیم مدیترانه‌ای برای مبتلایان به دیابت و به‌خصوص دیابت نوع 2 تاثیر جدی در کنترل قند خون دارد و می‌تواند به جلوگیری از پیشرفت بیماری کمک کند. البته اگر همه افراد از دوران کودکی تا بزرگسالی الگوی غذایی سالمی داشته باشند، احتمال بروز دیابت نوع 2 در آنها کمتر خواهد بود. به‌عبارتی، الگوی غذایی سالم از جمله توجه به اصول صحیح رژیم مدیترانه‌ای جنبه درمان و پیشگیری دارد.
5. با توجه به مصرف خوراکی‌های سالم در «رژیم مدیترانه‌ای»، این سبک غذایی در کنترل وزن موثر است؟ رعایت رژیم مدیترانه‌ای در حفظ تناسب اندام و جلوگیری از چاقی نیز نقش دارد. در واقع، رعایت این سبک غذایی می‌تواند عاملی در حفظ ترکیب بدن و کنترل درصد چربی بدن باشد. امروزه تعریف علمی چاقی، افزایش درصد چربی بدن است و صرفا بالابودن وزن برای قد، شاخص چاقی محسوب نمی‌‌شود. همچنین، بالابودن چربی‌های مضر بدن مانند چربی‌های ناحیه شکم که بدترین نوع چربی‌ها هستند، با اصلاح الگوی غذایی سالم و گنجاندن فعالیت‌های ورزشی در برنامه زندگی کاهش می‌یابد.
6. مطالبی در مورد «رژیم مدیترانه‌ای» معمول و سبز در خبرها منتشر می‌شود. آیا این دو نوع تغذیه تفاوت‌هایی دارند؟ در رژیم غذایی مدیترانه‌ای به‌طور کلی مصرف مصرف سبزی ها، میوه‌ها و صیفیها بالاست و بخش قابل‌توجهی از خوراکی‌های مصرفی در روز را شامل می‌شود. به‌عبارتی نمی‌توان تفاوتی میان رژیم مدیترانه‌ای معمول و سبز قائل شد و بیان چنین مطالبی بیشتر جنبه تبلیغات دارد.
7. این سبک غذایی تا چه حد در کشور ما مورداستقبال است و عمومیت دارد؟ در میان ایرانیان نیز از دیر باز مصرف سبزی، صیفی و میوه بسیار خوب بوده اما روغن‌های مایع گیاهی، کمتر مصرف شده و به‌دلیل جغرافیایی مصرف ماهی و میگو و غذاهای دریایی سرانه مصرف بالایی ندارند. نان و غلات کامل نیز فراوانی مصرف بالایی ندارند. همچنین همه افراد جامعه نمی‌توانند به‌دلیل گران‌بودن مغزدانه‌ها به اندازه کافی از این منابع خوراکی استفاده کنند. از طرفی نیز بر اساس گزارش‌های بررسی مصرف خوراک ایرانیان،مصرف قند و شکر و شیرینی به‌خصوص در برخی از استان‌ها بسیار بالاست. بنابراین، همه افراد جامعه تا حدی که بتوانند در هر کدام از اجزاء خوراکی خود به‌خصوص غلات کامل، روغن‌های مایع گیاهی و پرهیز از مصرف چربی‌های اشباع و فراوری شده، مصرف سبزی، صیفی و میوه تازه تغییر ایجاد کنند، الگوی خوراکی سالم‌تری خواهند داشت.