ترجمه: محمدمهدی فخاری
ریزش مو در دورههای مختلف سال، بهویژه هنگام تغییر فصل، پدیدهای طبیعی است و اغلب میان ۵۰ تا ۱۰۰ تار مو در روز از دست میرود. با این حال، زمانی که این روند شدت میگیرد، ممکن است نشانهای از یک مشکل زمینهای باشد؛ از عوامل ژنتیکی و هورمونی گرفته تا شرایط محیطی و البته رژیم غذایی. در حالی که بسیاری از ما در جستوجوی راهکارهایی چون محصولات مراقبت از مو یا درمانهای دارویی هستیم، یک عنصر کلیدی اغلب نادیده گرفته میشود: تغذیه! آنچه میخوریم میتواند بهطور مستقیم بر سلامت مو تاثیر بگذارد؛ بهطوری که برخی خوراکیها ممکن است روند ریزش را تشدید کنند یا حتی باعث آسیبهای بلندمدت شوند.
به گزارش رسانه SheFinds و به نقل از متخصصان پوست و تغذیه، برخی از رایجترین مواد غذایی که در رژیم روزانه ما جا دارند، میتوانند نقشی منفی در سلامت مو ایفا کنند. در ادامه، به بررسی این غذاها خواهیم پرداخت.
کربوهیدراتهای تصفیهشده؛ دشمن پنهان موها
نان سفید، برنج سفید، ماکارونی، شیرینیها و کیکهای صنعتی شاید خوشمزه باشند، اما مصرف مداوم آنها میتواند سلامت مو را به خطر بیندازد.
دکتر یورام هارث، متخصص پوست، هشدار میدهد: «مصرف بیش از حد قند و کربوهیدراتهای تصفیهشده، رشد طبیعی مو را مختل میکند.»
به گفته او، این نوع مواد غذایی با افزایش التهاب در بدن، زمینهساز ریزش مو میشوند. همچنین، بالا رفتن سطح انسولین به دنبال مصرف این خوراکیها، میتواند به رگهای خونی آسیب بزند و میزان اکسیژن و ریزمغذیهای حیاتی را در پوست سر کاهش دهد. او تاکید میکند که مواد نگهدارنده، طعمدهندههای مصنوعی و رنگهای خوراکی نیز نباید نادیده گرفته شوند، چراکه این ترکیبات با تولید رادیکالهای آزاد در پوست سر، به فولیکولهای مو آسیب میزنند.
کروتیکا نانواتی، متخصص تغذیه نیز بر این نکته صحه میگذارد و میگوید: «اگر رژیم غذایی شما مملو از خوراکیهای فرآوریشده با قند بالا باشد، موهایتان در مسیر رشد و درخشش با مشکل مواجه خواهند شد.»
گوشت قرمز، سرخکردنیها و حتی برخی ماهیها؛ تهدیدی برای سلامت مو
مصرف بیش از حد یا زیاد گوشت قرمز، مانند غذاهای سرخشده، میتواند عامل ریزش مو باشد و از منظر کلی نیز برای سلامتی زیانبار است.
دکتر یورام هارث، متخصص پوست، میگوید: «مصرف مقادیر زیاد گوشت قرمز و غذاهای سرخشده التهاب را در بدن افزایش داده و تبدیل تستوسترون به دیهیدروتستوسترون (DHT) را تقویت میکند؛ هورمونی مردانه که با ریزش موی آندروژنیک مرتبط است.» به گفته وی، گوشت قرمز همچنین با افزایش سطح کلسترول و گرفتگی عروق، خطر ابتلا به بیماریهای قلبی را بالا میبرد.
ماهی؛ مفید اما با احتیاط
در حالی که مصرف ماهی بهطور کلی برای سلامتی مفید است، زیادهروی در آن توصیه نمیشود.
دلیل اصلی، محتوای بالقوه جیوه در برخی ماهیها است؛ مادهای مضر نهتنها برای بدن بلکه برای سلامت مو که متاسفانه در بسیاری از گونههای ماهی و حتی کنسرو ماهی تن به مقدار زیاد وجود دارد.
این فلز سنگین، حتی در مقادیر کم، میتواند وارد سیستم خون شده و فرآیندهای بیولوژیکی از جمله رشد مو را مختل کند. قرار گرفتن طولانیمدت در معرض جیوه، ممکن است به فولیکولهای مو آسیب زده و منجر به ریزش زودهنگام مو شود.
متخصصان پوست توصیه میکنند: «در صورتی که از ریزش یا نازک شدن مو رنج میبرید، سعی کنید از مصرف زیاد ماهیهایی مانند ماهی خالمخالی، ارهماهی و ماهی تن خودداری کنید یا آن را کاهش دهید.»
آنها پیشنهاد میکنند که بهجای این ماهیها، از گونههایی با میزان جیوه کمتر مانند سالمون و ماهی کاد استفاده شود.
در ایران ممکن است ماهی کاد (Cod) با نام خاصی شناخته نشود یا در بازار کمتر رایج باشد، اما در فروشگاههای محصولات دریایی وارداتی، فیلهی آن گاهی موجود است. در غذاهای غربی، مانند «فیله ماهی و چیپس» اغلب از کاد استفاده میشود.
چه غذاهایی به رشد مو کمک میکنند؟
مطالعهای که در سال ۲۰۱۶ در مجله علمی National Library of Medicine منتشر شده، نشان میدهد که پیروی از یک رژیم غذایی متعادل و سرشار از پروتئینها، ویتامینها و مواد معدنی میتواند به حفظ سلامت موها و تقویت رشد آنها کمک کند.
غنیما عبدالله، متخصص مو و زیبایی، در اینباره میگوید: «افرادی که دچار نازکی مو هستند، بهتر است مصرف مواد غذایی حاوی بیوتین را در برنامه روزانه خود افزایش دهند.» او تاکید میکند که بیوتین بهدلیل نقش موثرش در تقویت سنتز کراتین—ماده اصلی سازنده مو و ناخن—میتواند به رشد بهتر و تقویت ساختار مو کمک کند.
در ادامه، فهرستی از مواد غذایی موثر بر رشد مو ارائه میشود که گنجاندن آنها در رژیم غذایی میتواند روند تقویت موها را تسریع کند: ماهیهای روغنی، تخممرغ، ماست، گوشت مرغ، انواع لوبیا، دانهها و مغزها، روغن زیتون، سیبزمینی شیرین و فلفل دلمهای.
نکته پایانی
اگر با مشکل ریزش یا کاهش رشد مو مواجه هستید، پیش از مصرف مکملهای دارویی، بازنگری در رژیم غذاییتان میتواند نخستین و موثرترین گام باشد. در کنار انتخاب مواد غذایی مفید، توجه به سبک زندگی، مدیریت استرس و خواب کافی نیز در سلامت مو نقش غیرقابلانکاری دارند.
منبع: marieclaire.fr/ژانویه 2025