ترجمه: محمدمهدی فخاری
نتایج یک مطالعه جدید نشان میدهد که مصرف استامینوفن در دوران بارداری میتواند خطر ابتلا به اختلال نقص توجه/بیشفعالی (ADHD) را در کودکان افزایش دهد. بر اساس این پژوهش که در Nature Mental Health منتشر شد، کودکانی که در دوره جنینی در معرض این دارو قرار گرفتهاند، سه برابر بیشتر در معرض ابتلا به بیشفعالی هستند.
تحقیقات پیشین نشان داده است که بیش از ۷۰ درصد از زنان باردار برای کاهش درد یا تب از استامینوفن استفاده میکنند. این دارو که ماده فعال بسیاری از مسکنها است، از معدود داروهایی بهشمار میرود که سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) مصرف آن را در دوران بارداری بیخطر اعلام کرده است. با این حال، محققان تأکید دارند که یافتههای جدید میتواند لزوم بازنگری در تجویز داروهای حاوی استامینوفن برای زنان باردار را برجسته کند.
برنان بیکر، نویسنده اصلی این مطالعه، میگوید: «بیشتر مطالعات قبلی از زنان خواسته بودند تا خودشان گزارش دهند که آیا استامینوفن یا هر داروی حاوی استامینوفن مصرف کردهاند یا خیر.»
استامینوفن به طور گسترده در دوران بارداری استفاده میشود و در ایالات متحده، اروپا و آسیا، ۴۱ تا ۷۰ درصد از افراد باردار مصرف آن را گزارش کردهاند. با وجود اینکه آژانسهای نظارتی مانند FDA این دارو را کمخطر اعلام کردهاند، شواهد جدید نشان میدهد که مصرف آن در دوران بارداری میتواند به رشد عصبی جنین آسیب برساند و احتمال ابتلا به اختلال نقص توجه/بیشفعالی یا اختلال طیف اوتیسم را در کودک افزایش دهد.
مطالعهای که ۳۰۷ زن باردار را از سال ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۱ ردیابی کرد، نشان داد که در میان زنانی که از استامینوفن استفاده نکردند، ۹ درصد از کودکان به اختلال نقص توجه/بیشفعالی مبتلا شدند، در حالی که این میزان برای زنانی که از استامینوفن استفاده کرده بودند به ۱۸ درصد رسید.
این مطالعه همچنین نشان داد که ۲۰.۲ درصد از نمونههای پلاسمای مادر، متابولیتهای استامینوفن را نشان میدهند و کودکانی که مادرانشان این نشانگرها را داشتند، ۳.۱۵ برابر بیشتر احتمال ابتلا به اختلال نقص توجه/بیشفعالی را داشتند. این ارتباط در دختران قویتر بود و احتمال اختلال نقص توجه/بیشفعالی در آنها ۶.۱۶ برابر بیشتر از پسران بود.
نتایج این مطالعه لزوم بازنگری در دستورالعملهای استفاده از استامینوفن توسط آژانسهای پزشکی و سازمان غذا و دارو را مطرح میکند. اگرچه شواهد موجود نشان میدهند که مصرف استامینوفن در دوران بارداری ممکن است با خطر ابتلا به اختلال نقص توجه/بیشفعالی در کودکان مرتبط باشد، اما هنوز نیاز به بررسیهای بیشتری است تا دلایل دقیق این ارتباط مشخص شود. همچنین، باید مشخص شود که آیا تمامی زنان باردار بهطور یکسان به این اثرات حساس هستند یا برخی ممکن است بدون عوارض جانبی استامینوفن را تحمل کنند. این تحقیقات میتواند به تجویز دقیقتر داروها و توصیههای ایمنی در دوران بارداری کمک کند.
منبع: sciencedaily/ فوریه 2025