ترجمه:
دکتر علی ملائکه
مواد روان‌گردان غیرمجاز می‌توانند به شیوه‌های متفاوت بر فعالیت جنسی تاثیر بگذارند، هم از طریق افزایش یا کاهش میل جنسی و پاسخ جنسی و هم با افزایش یا کاهش شدت فعالیت جنسی. داروها همچنین می‌توانند خطرپذیری جنسی را افزایش دهند و نحوه واکنش بدن به رابطه جنسی را تغییر دهند.
گاهی اوقات تاثیر مواد روان‌گردان بر فعالیت با گذشت زمان تغییر می‌کند. تمایلات و فعالیت جنسی ترکیب پیچیده‌ای از رفتار و احساسات هستند - هر دو حالت‌های جسمی را تغییر می‌دهند و بر حالات جسمی خاصی متکی هستند.
به عنوان مثال، لغزنده‌سازی واژن به وجود میزان مناسبی از هورمون‌های جنسی نیاز دارد. این هورمون‌ها ممکن است بر علاقه به رابطه جنسی تاثیر بگذارند و میزان لغزنده‌سازی در زن ممکن است بر علاقه او به رابطه جنسی تاثیر بگذارد.
مواد روان‌گردانی که با هر مرحله از پاسخ جنسی فرد، از جمله افکار و احساسات او تداخل می‌کنند، می‌توانند بر رابطه جنسی تاثیر بگذارند. اغلب، این اثرات غیرقابل‌پیش‌بینی هستند – ماده‌ای که روزی اثر مثبتی داشت، ممکن است در طول زمان تاثیر منفی بر رابطه جنسی بگذارد.

چطور مواد روان‌گردان بر زندگی جنسی اثر می‌گذارند؟
رابطه جنسی به هماهنگی هورمون‌ها، ناقل‌های عصبی، تغییرات فیزیولوژیکی، افکار و احساسات نیاز دارد. هم داروهای تجویزی و هم داروهای تفریحی می‌توانند بسیاری از جنبه‌های این فرآیند را تغییر دهند. به عنوان مثال، داروهای ضد روان‌پریشی می‌توانند میزان هورمون‌ها را به خصوص در مردان تغییر دهند و باعث مشکلات جنسی شوند.
در یک بررسی در سال ۲۰۱۸ روی ۱۸۰ فرد مبتلا به اختلال مصرف مواد انجام شد، عوارض جانبی جنسی شایع بود. شرکت‌کنندگان اختلال‌های متفاوت مصرف مواد مانند اختلال مصرف الکل، حشیش، کوکائین و مواد افیونی داشتند. افراد در همه گروه‌ها عوارض جانبی جنسی را گزارش کردند.

مواد روانگردان شیوه‌های گوناگون بر زندگی جنسی افراد تاثیر می‌گذارند:
میل جنسی: مواد روان‌گردان می‌توانند میل جنسی افراد را تغییر دهند. آن‌ها ممکن است باعث شوند کسی بیشتر یا کمتر تمایل به رابطه جنسی داشته باشد. آن‌ها همچنین می‌توانند اثرات غیر قابل‌پیش بینی بر میل جنسی داشته باشند. این به شخص، ماده‌ای که مصرف می‌کند و بسیاری از عوامل دیگر مانند مقدار مصرف و دفعات مصرف دارو بستگی دارد.
برانگیختگی جسمی: صرف‌نظر از اینکه فرد از نظر روانی تمایل به رابطه جنسی دارد یا خیر، مواد روان‌گردان می‌توانند بر برانگیختگی جسمی تاثیر بگذارند. به عنوان مثال، آن‌ها می‌توانند بر لغزنده‌سازی واژن تاثیر بگذارند یا منجر به اختلال نعوظ شوند. حتی یک بررسی نشان داد که استفاده تفریحی از یک داروی درمان‌کننده اختلال نعوظ می‌تواند باعث وابستگی فرد به دارو شود و فرد بدون آن دارو نتواند نعوظ پیدا کند.
ارگاسم و لذت جنسی: بسیاری برای افزایش لذت و سهولت ارگاسم در حین رابطه جنسی از مواد روان‌گردان استفاده می‌کنند. با این حال، برخی از این مواد نیز ممکن است رسیدن به ارگاسم را دشوارتر کنند. به عنوان مثال، الکل و مواد افیونی ممکن است انزال را به تاخیر بیندازند. فرد بسته به اهداف جنسی خود ممکن است این تغییر را مثبت یا منفی بداند.
خطرپذیری جنسی: افراد در شرایطی که تحت تاثیر الکل یا مواد روان‌گردان قرار دارند، ممکن است خطرات جنسی بیشتری را متحمل شوند. برخی از افراد ممکن است اثر این مواد را در کاهش مهارها یا اضطراب مثبت تلقی کنند. با این حال، در برخی موارد، تاثیر این مواد در ایجاد رفتارهای جنسی بالقوه مضر ممکن است در نهایت به تعرض جنسی، آزارگری جنسی، و اعمال جنسی با پیامدهای منفی ختم شود.

چگونه داروهای روان‌گردان بر تجربه رابطه جنسی تاثیر می‌گذارند؟
مواد روان‌گردان می‌توانند لذت‌بخشی رابطه جنسی را کاهش یا افزایش دهند و اثرات این داروها بر رابطه جنسی ممکن است در طول زمان تغییر کند، به خصوص اگر فرد به آنها وابسته شده باشد.
مواد روان‌گردان همچنین ممکن است بر توانایی فرد در به خاطر سپردن رابطه جنسی، رضایت از رابطه جنسی یا برقراری ارتباط در مورد رابطه جنسی تاثیر بگذارد.
وقتی فردی برای رابطه جنسی به مواد روان‌گردان وابسته می‌شود، ممکن است متوجه شود که احساسات و رفتار جنسی معمولش تغییر می‌کند.
برخی از افراد ممکن است برای لذت بردن از رابطه جنسی یا به عنوان یک استراتژی خوددرمانی برای برطرف کردن مشکلات جنسی به مواد روان‌گردان وابسته شوند.
این می‌تواند منجر به اختلال عملکرد جنسی شود، حتی زمانی که فرد دیگر از مواد روان‌گردان استفاده نمی‌کند.
برای مثال، فردی که از مواد محرک برای رفع اختلال نعوظ استفاده می‌کند، ممکن است پس از قطع مصرف این مواد همچنان این مشکل را تجربه کند. در چنین فردی باید علل زمینه‌ای شناسایی و درمان شوند.
برخی از داروها، مانند مواد افیونی، ممکن است اثرات طولانی‌مدت بر سلامت جنسی داشته باشند.
سازمان غذا و داروی آمریکا در سال ۲۰۱۶ هشدار داد که برخی از مواد افیونی ممکن است میزان هورمون‌های جنسی در بدن را کاهش دهند و منجر به اختلال نعوظ، قطع قاعدگی و ناباروری شود.
آیا مواد روان‌گردان می‌تواند تصمیم‌گیری درباره فعالیت جنسی را تغییر دهند؟
داروهای روان‌گردان یا تغییردهنده ذهن تقریباً طبق تعریف، توانایی فرد را برای تصمیم‌گیری تغییر می‌دهند.
مطالعات متعدد نشان می‌دهند که تعرض‌های جنسی بیشتر در مکان‌هایی رخ می‌دهد که قربانی یا مجرم در حال مصرف الکل هستند.
مطالعه‌ای در سال 2021 به روش‌های کلیدی اشاره می‌کند که مواد روان‌گردان غیرمجاز می‌توانند بر تصمیم‌گیری جنسی تاثیر بگذارند، از جمله:
 مواد روان‌گردان ممکن است هنجارها و انتظارات جنسی فرد را تغییر دهند.
 مواد روان‌گردان ممکن است رضایت به رابطه جنسی یا شرکت در گفتگو در مورد رضایت را دشوارتر کنند.
 مواد روان‌گردان می‌توانند انتقال رضایت را چه به صورت کلامی و چه غیرکلامی دشوارتر کند.
یک بررسی درباره افراد مبتلا به اختلال‌های مصرف مواد در سال ۲۰۱۸ این یافته‌ها را منعکس می‌کند. نیمی از این افراد گزارش کردند که داروها رفتارهایی را افزایش می‌دهند که می‌تواند اثرات مضری داشته باشد. مصرف کنندگان «گاما هیدروکسی بوتیرات» (GHB) هم افزایش لذت جنسی و هم رفتار بالقوه خطرناک را بیشتر از سایر گروه‌ها گزارش کردند.

مصرف کدام مواد در حین رابطه جنسی خطرناک‌ترین است؟
مصرف هر ماده روان‌گردانی در حین رابطه جنسی می‌تواند خطرناک باشد. این مواد همچنین می‌توانند بر افرادی که دارای عوارض پزشکی جدی هستند تاثیر منفی بگذارند.
هیچ رده دارویی وجود ندارد که همیشه بی خطر باشد، و هیچ دسته دارویی نیست که در هر شرایطی خطرناک‌ترین باشد.

برخی از داروهای خطرناک عبارتند از:
پاپرها: پاپر یک اصطلاح عامیانه برای طیف وسیعی از مواد روان‌گردان است که گروهی از داروها هستند که برخی افراد برای تقویت رابطه جنسی به کار می‌روند. این مواد توانند باعث آسیب‌های جنسی و عوارض جانبی مانند اکسیژن خون پایین و مرگ شوند.
داروهای تجاوز: برخی از افراد برای افزایش لذت خود از مواد روان‌گردان استفاده می‌کنند، اما برخی دیگر برای کاهش مقاومت طرف مقابل و تسهیل اجبار جنسی از مواد روان‌گردان استفاده می‌کنند که از جمله شامل موادی مانند روهیپنول و GHB می‌شود. آنها ممکن است در تجاوز جنسی و تجربیات منفی جنسی نقش داشته باشند، زمانی که فرد نتواند به طور کامل بفهمد که چه اتفاقی می‌افتد.
محرک‌ها: داروهای محرک مانند مت‌آمفتامین، داروهای ADHD و کوکائین می‌توانند باعث مشکلات سلامت قلب از جمله مرگ ناگهانی قلبی شوند. این خطرات در ترکیب با فعالیت جنسی شدید ممکن است بیشتر شود. محرک‌ها همچنین ممکن است رفتار پرخاشگرانه را افزایش دهند و خطر تجاوز جنسی را بالا ببرند.
الکل: الکل بر قضاوت و توانایی رضایت دادن تاثیر می‌گذارد، اما از آنجایی که یک ماده روان‌گردان بسیار رایج است، مصرف‌کنندگان ممکن است آن را یک ماده روان‌گردان نشمارند.
الکل نیز می‌تواند بر تصمیم‌گیری جنسی تاثیر بگذارد و ممکن است در تعرض جنسی نقش داشته باشد.
مواد افیونی: مواد افیونی از عامل اصلی مصرف بیش از حد دارو (اووردوز) هستند. این رده مواد شامل هر دوی مواد افیونی غیرقانونی مانند هروئین و نیز داروهای قانونی مانند مسکن‌های شبه‌افیونی می‌شود.
افرادی که از مواد افیونی استفاده می‌کنند، به ویژه آنهایی که دوزهای بالایی مصرف می‌کنند، با احتمال زیاد ممکن است دچار مصرف بیش از حد (اووردوز)‌ شوند. مواد افیونی همچنین می‌توانند رفتار را تغییر دهند و رضایت دادن جنسی را دشوار کنند.

علائم اختلال مصرف مواد روان‌گردان
هر فردی که از یک ماده بالقوه اعتیادآور استفاده می‌کند، می‌تواند به اختلال مصرف مواد مبتلا شود. این خطر زمانی افزایش می‌یابد که فردی از دارو برای مقاصد تفریحی یا با دوز بالاتر از توصیه پزشک استفاده کند.
برخی از علائم اختلالات مصرف مواد عبارتند از:
 ادامه مصرف مواد روان‌گردان یا الکل با وجود پیامدهای منفی
 احساس وابستگی جسمی یا عاطفی به مواد مخدر یا الکل
 ناتوانی برای ترک ماده با با وجود تلاش کردن.
 تجربه کردن علائم ترک جسمی هنگام تلاش فرد برای کنار گذاشتن آن ماده.
 استفاده از الکل یا مواد روان‌گردان برای رسیدن به احساس طبیعی.
 نیاز به دوزهای تدریجی بالاتر الکل یا مواد روان‌گردان برای رسیدن به همان میزان قبلی نشئه.
 دچار شدن به مشکلات بهداشتی، حقوقی، روابط، تحصیلی یا سایر مسائل جدی ناشی از مصرف الکل یا مواد روان‌گردان.
منبع: MedicalNewsToday