سپید

به گزارش سپید، در این نشست علی‌اکبر ولایتی، رئیس بیمارستان مسیح دانشوری؛ علیرضا زالی، رئیس ستاد مقابله با کرونای استان تهران؛ داوود پیام طبرسی، معاون آموزشی مرکز تحقیقات سل و بیماری‌های ریوی و رئیس بخش عفونی بیمارستان مسیح دانشوری؛ فرزانه داستان عضو هیئت‌علمی گروه داروسازی بالینی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی؛ اعضای تیم تحقیقاتی و جمعی از پزشکان و متخصصان این مرکز حضور داشتند.
مجوز وزارت بهداشت برای استفاده از دارو
در ابتدای این نشست علی‌اکبر ولایتی، رئیس بیمارستان مسیح دانشوری از تاثیرات قابل تحسین داروی رسیژن بر بیماران مبتلا به کرونا خبر داد و گفت: «استفاده از این دارو تا حد زیادی مرگ‌ومیر بیماران مبتلا به کرونا را کاهش داد.»

وی افزود: «تلاش‌های فراوانی برای دستیابی به درمان مناسب و داروی تاثیرگذار شکل گرفته و در بیمارستان مسیح دانشوری با همت متخصصان و پزشکان، گام‌های ارزشمندی در حوزه پژوهشی برداشته شده است و امیدواریم هر چه زودتر نتایج مثبت آنان در اختیار قرار گیرد.»

ولایتی با بیان اینکه قرار است دارویی را برای مقابله با کرونا رونمایی کنیم که می‌تواند نقش مهمی در کاهش مرگ‌ومیر بیماران داشته باشد، اظهار داشت: «یکی از داروهای مورد استفاده در مرکز مسیح دانشوری داروی رسیژن است که در درمان بیماران کرونایی اثرگذاری فراوانی داشته است.»

رئیس بیمارستان مسیح دانشوری تصریح کرد: «با استفاده از این دارو می‌توانیم تا حد زیادی با بیماری مقابله کنیم. البته دارو با مجوز وزارت بهداشت و رعایت قوانین مربوطه مورد استفاده قرار گرفت و با مصرف این دارو تا ۵ برابر نسبت به قبل بهبودی داشتیم، هرچند باید مطالعات در سطح وسیع‌تری توسعه یابد و با هماهنگی وزارت بهداشت طراحی و اجرای این تحقیق انجام خواهد شد.»

ایران سومین کشور دارای تکنیک ساخت داروی رسیژن در دنیا
در ادامه این نشست علیرضا زالی، فرمانده ستاد مقابله با بیماری کرونای تهران درباره سازوکار داروی «رسیژن» و بررسی نقش آن در کاهش مرگ‌ومیر مبتلایان به کرونا توضیحاتی ارائه داد.

وی با اشاره به تلاش‌های صورت گرفته در مرکز مسیح دانشوری برای بررسی نقش داروی رسیژن (اینترفرون بتا- یک آ، داروی بیماری ام‌اس) در کاهش مرگ‌ومیر بیماران مبتلا به کرونا، گفت: «لازم می‌دانم تا به‌طور خاص از مدیریت و تلاش‌های مجدانه رئیس مرکز و همچنین تمامی کادر درمانی که در خط مقدم مبارزه با کرونا ایستادگی کرده‌اند و اتفاقات بسیار مهم و مناسبی را در این بیمارستان رقم‌ زده‌اند، تشکر کنم.»

وی ادامه داد: «هدف این بود که در کنار خدمت‌رسانی به بیماران کرونایی، موضوع پژوهش در این زمینه نیز مورد غفلت واقع نشود. استفاده خردمندانه و دقیق از داروها، تجویزهای درست، پژوهش‌های انجام‌ شده، به‌کارگیری همه امکانات و ظرفیت‌ها برای مقابله همه‌جانبه با بیماری و ارائه خدمات به بیماران در این مرکز قابل‌تقدیر است.»

زالی اظهار داشت: «در زمینه بیماری کرونا دست بشر در اندوخته جهانی، تهی است و یک عطش جهانی برای یافته‌های نوظهور علمی وجود دارد. بسیاری از همکاران عزیز در خط مقدم ایثارگرانه خدمت کردند و خود نیز به کرونا مبتلا شدند.»

فرمانده ستاد مقابله با بیماری کرونا در تهران با بیان اینکه تاکنون تلاش وافر بشری برای رسیدن به نسخه موثر درمانی در حال گسترش است، افزود: «این نشست نیز حاکی از همین تلاش جهانی است. البته بحث درمان دارویی تنها بخش اندکی از راهبرد درمانی بیماران را تشکیل می‌دهد و داشتن یک نگاه جامع و مراقبت‌های مستمر مبتنی بر ممارست‌های دانشی و حرفه‌ای نقش مهمی دارد.»

رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تاکید کرد: «به طور کلی طرح‌ریزی یک الگوی جامع درمانی برای هدایت و حمایت این بیماران بسیار سخت است. بسیاری از اقداماتی که در بیمارستان مسیح دانشوری صورت گرفت با گذر زمان در قالب یک پروتکل ملی تعریف شد.»

زالی توضیحاتی در خصوص سازوکار داروی رسیژن ارائه داد و گفت: «اینترفرون‌ها پروتئین‌هایی هستند که درون بدن ما تولید می‌شوند و در مقابله با ویروس‌ها نقش بسیار پررنگی دارند. این ماده در درون بدن انسان به لطف الهی ودیعه گذاشته شده است. پژوهشگران در این مرکز همین منابع درون‌زای اینترفرون را مورد استفاده قرار دادند و نوع بتا – یک آ را به کار گرفتند.»

فرمانده ستاد مقابله با بیماری کرونا در تهران تصریح کرد: «ایران سومین کشور در جهان است که تکنیک ساخت این دارو را در اختیار دارد؛ چراکه این دارو نوترکیب است و فرآیند ساخت پیچیده‌ای دارد.»

کاهش میزان مرگ‌ومیر به یک‌پنجم
داوود پیام طبرسی، معاون آموزشی مرکز تحقیقات سل و بیماری‌های ریوی و رئیس بخش عفونی بیمارستان مسیح دانشوری هم در نشست تخصصی بررسی نقش داروی رسیژن (اینترفرون بتا- یک آ، داروی بیماری ام‌اس) در کاهش مرگ‌ومیر بیماران مبتلا به کرونا از نتایج مثبت اثربخشی یک داروی ایرانی در درمان بیماران کرونایی بستری در بیمارستان مسیح دانشوری خبر داد.

وی توضیح داد: «امروز در بیمارستان مسیح دانشوری نتایج دو مطالعه بالینی مربوط به داروی Interfero- beta-1a بر روی بیماران مبتلا به COVID-19 اعلام شد. بر اساس نتایج مطالعه اول، داروی Interfero- beta-1a به همراه داروی Kaletra برای ۲۰ بیمار مبتلا به COVID-19 استفاده شد.»

طبرسی با بیان اینکه نتایج این مطالعه در مجله ایمونو فارماکوتراپی چاپ شده است، افزود: «خوشبختانه ویرولوژیک ریسپانس در این بیماران خوب و کوتاه‌تر از زمان عادی بود و تست‌های منفی شدن بار ویروسی بسیار امیدوارکننده بود. همچنین عوارض خاص دارویی اعلام نشد و بیماران درمان شدند و ضمناً هیچ مرگ‌ومیری هم ثبت نشد.»

معاون آموزشی مرکز تحقیقات سل و بیماری‌های ریوی مسیح دانشوری اضافه کرد: «پس از گرفتن نتایج قابل‌قبول بر روی بیماران گروه نخست این دارو در بیماران دیگری هم مورد آزمایش قرار گرفت. ازاین‌رو مطالعه بالینی دوم به‌صورت کیس کنترل انجام شد. ۱۵۲ بیمار مبتلا به COVID-19 دو داروی Interfero- beta-1a ساخت داخل (با برند رسیژن) و Kaletra را با هم دریافت کردند و ۳۰۴ بیمار هم در گروه کنترل بودند که فقط داروی Kaletra را دریافت کردند.»

رئیس بخش عفونی بیمارستان مسیح دانشوری ادامه داد: «نتایج مطالعه دوم به این صورت بود که بیمارانی که داروی Interfero- beta-1a را دریافت کردند، با وجود شدت بیماری، میزان نیاز آنها به بستری در ICU کاهش یافت و میزان مرگ‌ومیر آنها هم به یک‌پنجم کاهش یافت.» وی افزود: «این یعنی بیمارانی که این دارو را دریافت نکردند، نرخ مرگ‌ومیر در آنها ۵ برابر بیمارانی بود که این دارو را دریافت کردند.»

طبرسی با بیان اینکه نتایج این مطالعه در مرحله داوری بوده و قرار است به‌زودی چاپ شود، گفت: «به‌صورت همزمان سازمان جهانی بهداشت نیز در تعدادی از کشورهای جهان ازجمله ایران در حال مطالعه داروی Interfero- beta-1a روی بیماران مبتلا به COVID-19 است که بیمارستان مسیح دانشوری نیز در این مطالعه حضور دارد و پیش‌بینی می‌شود نتایج آن تا یک ماه دیگر منتشر شود.»

رئیس بخش عفونی بیمارستان مسیح دانشوری خاطرنشان کرد: «البته میزان دوزی که ما در مطالعه خودمان برای بیماران استفاده کردیم با میزان دوزی که سازمان جهانی بهداشت در مطالعه جهانی استفاده می‌کند، متفاوت است. ما ۵ دوز Interfero- beta-1a دوازده میلیون واحدی یک روز به بیماران دادیم درحالی‌که در مطالعه سازمان جهانی بهداشت ۳ دوز به بیماران داده می‌شود.»

طبرسی با اشاره به اینکه داروی مدنظر ویژه بیمارانی است که دچار افت اکسیژن و در بیمارستان بستری شده‌اند، اضافه کرد: «اگر بیماران کرونایی علائم خفیف‌تری داشته باشند، احتیاج به مصرف هیچ دارویی ندارند و به طور کلی داروها باید با تجویز پزشک مصرف شود.»

معاون آموزشی بیمارستان مسیح دانشوری در خصوص اینترفرون‌ها گفت: «پروتئین‌هایی هستند که درون بدن ما هم تولید می‌شوند و چیز ناشناسی برای بدن نیستند و همین موضوع سبب شد تا ما در بیماران به‌جز تب عارضه خاصی مشاهده نکنیم. ضمن اینکه این پروتئین‌ها در مقابله با ویروس‌ها نقش بسیار پررنگی دارند.»

وی در تشریح روند تحقیق اظهار داشت: «تیم تحقیقاتی در اواخر فروردین‌ماه به نتایج خوبی در زمینه اثربخشی این دارو در درمان کرونا رسیده بود و ما منتظر ماندیم تا داوری‌ها در مجلات علمی در خصوص این نتایج صورت گیرد و مورد قبول واقع شود و بعد از آن اعلام عمومی‌شود.»

طبرسی در پایان تاکید کرد: «داروی کشف شده درمان قطعی کرونا محسوب نمی‌شود و دارو در مرحله داوری است و مطالعات با همکاری سازمان جهانی بهداشت در ایران و بیمارستان مسیح دانشوری ادامه دارد.»

در ادامه این نشست برخی دیگر از متخصصان و پزشکان این مرکز در خصوص دارو و تاثیرات استفاده از آن مطالبی را ارائه کردند.

بر اساس این گزارش این پژوهش به مدت 4 ماه در دو مرحله انجام شده است که در مرحله اول یک گروه 20 نفره با رعایت تمام شیوه‌نامه‌های اخلاقی و مجوزهای وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی تحت درمان با این دارو قرار گرفتند و در مرحله بعد 152 نفر در کنار یک گروه دیگر که از این دارو استفاده نکردند بررسی شدند. نتایج این پژوهش نشان داد بیمارانی که بیماری زمینه‌ای نداشتند و بدحال بودند با تزریق این دارو که در ایران نیز تولید می‌شود مرگ‌ومیر کاهش داشت، تعداد کمتری به آی سی یو منتقل و تعداد بیشتری ترخیص شدند و در مدت زمان کمتری ویروس از بدن آنها پاک شد.

گفتنی است در سال ۱۹۵۷ پژوهشگران انگلیسی مولکول‌هایی به نام اینترفرون را در بدن انسان کشف کردند که با مقاوم ساختن سلول به حمله ویروسی، می‌توانند علیه آنها وارد عمل شوند. اینترفرون‌ها در برابر عفونت‌های ویروسی مقاومت می‌بخشند و در واکنش‌های ایمنی طبیعی بدن، حتی در غیاب ویروس‌ها، شرکت دارند.

بر اساس پژوهش‌ها حداقل ۳ نوع متفاوت از اینترفرون‌های انسانی شناسایی شده‌اند که برحسب اثر ضدویروسی، ضد رشد و فعال‌سازی سلول کشنده طبیعی به اینترفرون‌های آلفا، بتا و گاما تقسیم‌بندی می‌شوند. این پروتئین‌ها توسط لوکوسیت‌ها، لنفوسیت‌ها، فیبروبلاست‌ها و سایر سلول‌های سیستم ایمنی تولید می‌شوند. امروزه اینترفرون بتا نوترکیب در دو میزبان جانوری و باکتریایی تولید می‌شوند که به ترتیب اینترفرون بتا آ1 و بی1 شناخته می‌شوند.

سینووکس، CinnoVex نام تجاری داروی اینترفرون بتا یک آ است که در ایران به‌عنوان سومین تولیدکننده در دنیا به بازار عرضه شده است. این دارو توسط شرکت سیناژن و به‌عنوان یک داروی بیوژنریک یا بیوسیمیلار (مشابه‌سازی دقیق از دارو) به بازار عرضه شده است.

رسیژن (به انگلیسی: ReciGen) نام تجاری داروی اینترفرون بتا یک آ (فرم محلول) است که در ایران و توسط شرکت سیناژن به‌عنوان یک داروی بیوژنریک یا بیوسیمیلار تولید شده ‌است. رسیژن به‌تازگی بر روی بیماران مبتلا به کووید-۱۹ آزمایش و اثربخشی درمانی آن مورد تایید قرار گرفته است؛ بنابراین رسیژن اولین داروی ایرانی درمان کرونا تلقی می‌شود.

سانریف (Sunrif) نام تجاری داروی اینترفرون بتا یک آ (فرم محلول) است که در ایران و توسط شرکت بیوسان فارمد به‌عنوان یک داروی بیوژنریک یا بیوسیمیلار تولید شده ‌است. این دارو در گذشته تحت عنوان نام اکتوریف در بازار بوده است که توسط شرکت اکتور وارد می‌شد، اما پس از انتقال حق امتیاز آن به شرکت دارویی بیوسان فارمد و سپس انتقال تکنولوژی خط تولید داروی اینترفرون یک آ از کشور آرژانتین به داخل کشور، تحت عنوان سانریف به تولید انبوه رسید.

در حال حاضر داروی سانریف را بیماری که تحت نظر بیمه باشد، پس از رفتن به کمیسیون پزشکی و تایید دارو می‌تواند با پرداخت هزینه 5 تا 10 درصد دریافت نمایید، در غیر این صورت به‌صورت آزاد یا تحت نظر انجمن‌های خیریه می‌تواند تهیه کند.

زیفرون (ZIFERON) نام تجاری اینترفرون بتا ۱بی است که تولید آن در سال ۱۳۸۹ توسط شرکت ایرانی زیست دارو دانش و در مرکز رشد واحدهای فناوری فراورده‌های دارویی دانشگاه علوم پزشکی تهران آغاز شد. فرم‌های دیگر مولکول اینترفرون بتا ۱بی با نام‌های تجاری بتاسرون، بتافرون و اکستاویا است.