ترجمه: علی ملائکه
تمایلات جنسی روشی است که ما خود را از نظر جنسی تجربه و ابراز می‌کنیم و شامل احساسات، خواسته‌ها، اعمال و هویت است و می‌تواند شامل اشکال گوناگونی از لمس یا تحریک فیزیکی باشد. از طرف دیگر صمیمیت، احساس نزدیکی و ارتباط عاطفی در یک رابطه است که می‌تواند با یا بدون یک مؤلفه فیزیکی رخ دهد.
سالمندی گذارهایی در زندگی ایجاد می‌کند که می‌تواند فرصت‌هایی را برای افراد ایجاد کند تا معنای تمایلات جنسی و صمیمیت را برای خود دوباره تعریف کنند. برخی از سالمندان برای حفظ تمایلات جنسی و صمیمیت تلاش می‌کنند، برخی از یکی بدون دیگری راضی هستند و برخی دیگر ممکن است به طور کلی از این نوع ارتباطات اجتناب کنند.

تغییرات مورد انتظار چیست؟
تمایلات جنسی اغلب تحت تأثیر وضعیت عاطفی و جسمی فرد قرار می‌گیرد. اینکه از نظر جسمی چه احساسی دارید ممکن است بر آنچه می‌توانید انجام دهید تأثیر بگذارد و اینکه از نظر عاطفی چه احساسی دارید ممکن است بر آنچه می‌خواهید انجام دهید، تأثیر بگذارد.

بسیاری از زوج‌ها در سنین بالاتر در زندگی جنسی خود رضایت بیشتری نسبت به زمانی که جوان‌تر بودند، دارند. آنها ممکن است مشغولیت‌های ذهنی کمتری داشته باشند، زمان و خلوت بیشتری داشته باشند و نگرانی در مورد باردار شدن نداشته باشند. همچنین ممکن است بتوانند خواسته‌ها و نیازهای خود را بهتر بیان کنند که می‌تواند فرصتی برای صمیمیت و ارتباط بیشتر فراهم کند.

پیری طبیعی همچنین تغییرات جسمی را به همراه دارد که گاهی اوقات می‌تواند در توانایی داشتن و لذت بردن از رابطه جنسی اختلال ایجاد کند. با افزایش سن، بدن ما تغییر می‌کند، از جمله وزن، پوست و تون عضلانی. برخی از سالمندان در بدن‌های پیرشده خود احساس راحتی نمی‌کنند. آنها ممکن است نگران باشند که همسرشان آنها را جذاب نداند. مشکلات سلامتی می‌تواند باعث مشکلات جسمی، همراه با استرس و نگرانی شود که می‌تواند مانع صمیمیت یا لذت بردن از یک زندگی جنسی رضایت‌بخش شود.

دو تغییر رایج که افراد مسن تجربه می‌کنند مربوط به اندام‌های جنسی است.

در زنان، واژن ممکن است کوتاه‌ و باریک شود و دیواره‌های آن ‌توانند نازک‌تر و سفت‌تر شوند. لغزنده‌سازی واژن در اکثر زنان کمتر خواهد بود و ممکن است زمان بیشتری طول بکشد تا لغزنده شدن طبیعی رخ دهد. این تغییرات می‌تواند انواع خاصی از فعالیت‌های جنسی مانند دخول را ناممکن یا نامطلوب کند.
 در مردان،ناتوانی جنسی (اختلال نعوظ یا راست شدن آلت) با افزایش سن شایع‌تر می‌شود. آلت تناسلی مردانه ممکن است به اندازه قبل سفت یا بزرگ نشود. اختلال نعوظ گاهگاهی ممکن است جدی نباشد، اما اگر اغلب اتفاق می‌افتد، باید با پزشک خود مشورت کنید.

یائسگی تغییر دیگری است که ممکن است بر تمایلات جنسی و صمیمیت در سنین بالا تاثیر بگذارد. زن در طول گذار به یائسگی که می‌تواند چندین سال طول بکشد و با نبود قاعدگی در طول یک دوره ۱۲ ماهه به پایان می‌رسد، ممکن است علائم متفاوتی را تجربه کند. این علائم می‌تواند شامل گرگرفتگی، مشکل در به خواب رفتن و در خواب ماندن و تغییرات خلقی باشد. میل به رابطه جنسی ممکن است افزایش یا کاهش یابد. زنانی که از هورمون درمانی برای درمان گرگرفتگی یا سایر علائم یائسگی استفاده می‌کنند، ممکن است افزایش قابل توجهی در علاقه و میل جنسی خود تجربه کنند.

چه عواملی باعث مشکلات جنسی می‌شوند؟
برخی بیماری‌ها، معلولیت‌ها، داروها و جراحی‌ها می‌توانند بر توانایی شما در داشتن رابطه جنسی و لذت بردن از آن تأثیر بگذارند.
الکل. مصرف الکل می‌تواند باعث مشکلات نعوظ در مردان و تأخیر در ارگاسم در زنان شود.

آرتروز. درد مفاصل ناشی از آرتروز می‌تواند تماس جنسی را ناراحت‌کننده کند. ورزش، داروها و احتمالاً جراحی تعویض مفصل ممکن است به تسکین این درد کمک کنند. استراحت، حمام گرم و تغییر موقعیت یا زمان فعالیت جنسی می‌تواند مفید باشد.-

درد مزمن. درد می‌تواند در صمیمیت اختلال ایجاد کند. همچنین می‌تواند باعث خستگی و فرسودگی شود و انرژی یا علاقه کمی به رابطه جنسی باقی بگذارد. درد مزمن لزوماً بخشی از روند پیری نیست و اغلب قابل درمان است. اما برخی از داروهای مسکن بر عملکرد جنسی تأثیر می‌گذارند. در صورت بروز عوارض جانبی ناشی از هر دارویی، همیشه با پزشک خود صحبت کنید.

زوال عقل. افراد مبتلا به برخی از انواع زوال عقل ممکن است علاقه بیشتری به رابطه جنسی و نزدیکی فیزیکی نشان دهند، اما ممکن است نتوانند قضاوت کنند که رفتار جنسی مناسب چیست. افراد مبتلا به زوال عقل شدید ممکن است همسر خود را نشناسند، اما همچنان تمایل به تماس جنسی داشته باشند. دانستن نحوه مدیریت این وضعیت می‌تواند گیج‌کننده و دشوار باشد. صحبت با پزشک، پرستار یا مددکار اجتماعی که در زمینه مراقبت از زوال عقل آموزش دیده است، می‌تواند مفید باشد.

افسردگی. عدم علاقه به فعالیت‌هایی که قبلاً از آنها لذت می‌بردید، مانند صمیمیت و فعالیت جنسی، می‌تواند نشانه افسردگی باشد. اگر فکر می‌کنید افسرده هستید، با پزشک خود در مورد درمان‌های احتمالی که بیشتر در میل اختلال ایجاد نمی‌کنند، صحبت کنید.

دیابت. این یکی از بیماری‌هایی است که می‌تواند باعث اختلال نعوظ در مردان شود. در بیشتر موارد، درمان پزشکی می‌تواند کمک کند. هنگامی که دیابت به خوبی کنترل نشود، می‌تواند منجر به عفونت‌های قارچی شود که می‌تواند باعث خارش و سوزش شود و رابطه جنسی را ناراحت‌کننده یا نامطلوب کند.

بیماری قلبی. تنگ شدن و سفت شدن شریان‌ها در سنین بالا می‌تواند رگ‌های خونی را تغییر دهد و مانع از جریان آزادانه خون در اندام‌ها شود. در برخی از مردان ممکن است رسیدن به برانگیختگی جنسی بیشتر طول بکشد و نعوظ یا حفظ آن دشوار باشد. در نتیجه، رسیدن به ارگاسم یا اوج لذت جنسی هم دشوار شود. افرادی دچار حمله قلبی شده‌اند یا همسران آنها ممکن است نگران باشند که رابطه جنسی باعث بروز حادثه قلبی- عروقی دیگری شود. اگرچه فعالیت جنسی به طور کلی بی‌خطر است، اما همیشه توصیه‌های پزشک خود را در این باره دنبال کنید.

بی‌اختیاری. از دست دادن کنترل مثانه یا نشت ادرار با افزایش سن افراد شایع‌تر می‌شود. فشار اضافی روی شکم در طول رابطه جنسی می‌تواند باعث نشت ادرار شود. این مشکل را می‌توان با تغییر موقعیت یا تخلیه مثانه قبل و بعد از رابطه جنسی برطرف کرد. خبر خوب این است که بی‌اختیاری ادرار را می‌توان با درمان‌های پزشکی، آموزش کنترل مثانه و تغییرات رفتاری و سبک زندگی درمان کرد.

داروها. برخی از داروها می‌توانند عوارض جانبی ایجاد کنند که در رابطه جنسی اختلال ایجاد می‌کنند، مانند اختلال نعوظ، مشکل در انزال، مشکل در برانگیختگی و ارگاسم یا اوج لذت جنسی، کاهش میل جنسی و خشکی واژن. داروهایی که می‌توانند این مشکلات را ایجاد کنند شامل برخی داروهای فشار خون، برخی آنتی‌هیستامین‌ها، برخی از  داروهای ضد افسردگی و داروهای سایر بیماری‌های روانی، آرام‌بخش‌ها، داروهای بیماری پارکینسون یا داروهای شیمی‌درمانی سرطان، داروهای مهارکننده اشتها و داروهای ضد زخم معده هستند. اگر هر یک از این عوارض جانبی را تجربه کردید، با پزشک خود مشورت کنید تا ببینید آیا داروی دیگری وجود دارد که بتوانید مصرف کنید یا خیر.
چاقی. بزرگسالانی که اضافه وزن یا چاقی دارند، با خطر بیشتر ابتلا به مشکلات نعوظ  روبرو هستند.

بیماری پیرونی. این اختلالی است که در آن بافت جوشگاهی زیر پوست آلت تناسلی مردانه تشکیل می‌شود و بافت‌های اطراف را می‌کشد و باعث می‌شود آلت تناسلی معمولاً در طول نعوظ، انحنا پیدا کند یا خم شود. این انحناهای آلت تناسلی می‌تواند نعوظ را دردناک کند و ممکن است رابطه جنسی را دردناک، دشوار یا غیرممکن سازد. اگر به بیماری پیرونی مبتلا هستید، در مورد گزینه‌های درمانی با پزشکتان مشورت کنید.

سکته مغزی. توانایی برقراری رابطه جنسی گاهی اوقات تحت تأثیر سکته مغزی قرار می‌گیرد. تغییر در موقعیت‌ در هنگام رابطه یا دستگاه‌های پزشکی ممکن است به افرادی که ضعف یا فلج مداوم دارند، در برقراری رابطه جنسی کمک کند. برخی از افراد مبتلا به فلج از کمر به پایین هنوز قادر به رسیدن به اُرگاسم یا اوج لذت جنسی هستند.

جراحی. هر نوع جراحی می‌تواند باعث نگرانی شود و این موضوع می‌تواند زمانی که پستان‌ها یا نواحی تناسلی درگیر می‌شوند، مانند جراحی‌های ذکر شده در زیر، نگران‌کننده‌تر باشد. اکثر افراد می‌توانند به نوع زندگی جنسی که قبل از جراحی از آن لذت می‌بردند، بازگردند. برای برخی افراد، این نوع جراحی‌ها حتی ممکن است برخی از مشکلات را برطرف کند.

-هیسترکتومی نوعی جراحی است که برای برداشتن رحم به دلیل درد، خونریزی، فیبروم یا دلایل دیگر انجام می‌شود. اغلب، در سنین بالاتر تخمدان‌ها نیز در طول این عمل برداشته می‌شوند. تصمیم‌گیری در مورد انجام این جراحی می‌تواند هم زنان و هم همسرانشان را در مورد زندگی جنسی آینده‌شان نگران کند. اگر نگران هرگونه تغییری هستید که ممکن است با هیسترکتومی تجربه کنید، با متخصص زنان یا جراح خود صحبت کنید. همچنین ممکن است بخواهید با افراد دیگری که این عمل را انجام داده‌اند، صحبت کنید.

-ماستکتومی برداشتن تمام یا بخشی از پستان است که اغلب به دلیل سرطان پستان یا پیشگیری از سرطان انجام می‌شود. این جراحی ممکن است باعث شود برخی افراد علاقه جنسی خود را از دست بدهند یا ممکن است احساس کنند که جذابیت خود را از دست داده‌اند. اگر به بازسازی پستان فکر می‌کنید، می‌توانید این موضوع را با جراح‌تان در میان بگذارید. علاوه بر صحبت با پزشک، گاهی اوقات صحبت با افراد دیگری که این جراحی را انجام داده‌اند مفید است.
-پروستاتکتومی جراحی است که تمام یا بخشی از پروستات را معمولاً به دلیل سرطان پروستات یا بزرگ شدن خوش‌خیم پروستات برمی‌دارد. این عمل ممکن است باعث بی‌اختیاری ادرار یا اختلال نعوظ شود. اگر به این عمل نیاز دارید، قبل از جراحی در مورد نگرانی‌های خود با پزشکتان صحبت کنید.
-
- برای برخی افراد، صحبت کردن با پزشک در مورد مشکلات جنسی ممکن است ناراحت کننده باشد. مهم است به یاد داشته باشید که اینها موضوعاتی هستند که پزشک شما برای درمان مؤثر شما باید در مورد آنها بشنود. همچنین می‌توانید صحبت با سایر متخصصان سلامت جسمی و روانی، مانند پرستار یا درمانگر را در نظر بگیرید. بسیاری از ارائه دهندگان مراقبت‌های بهداشتی اکنون از پورتال‌های آنلاین  استفاده می‌کنند که از طریق آنها افراد ممکن است احساس راحتی بیشتری برای شروع بحث در مواردی مانند مشکلات جنسی را داشته باشند.

چه کاری می‌توانید انجام دهید؟
رویکردهایی وجود دارد که می‌توانید برای یک زندگی جنسی فعال و لذت‌بخش اتخاذ کنید. با همسرتان در مورد تغییراتی که تجربه می‌کنید، آشکارا صحبت کنید و سعی کنید خود یا همسرتان را سرزنش نکنید. برای لذت بردن از یکدیگر و درک تغییراتی که هر دو ممکن است با آن روبرو شوید، وقت بگذارید. این دوره از زندگی شما می‌تواند فرصتی برای ایجاد پیوندهای صمیمی‌تر و فعالیت جنسی به روشی جدید باشد.

همچنین ممکن است صحبت با یک درمانگر، چه به تنهایی و چه با همسرتان مفید باشد. برخی از درمانگران آموزش ویژه‌ای در کمک به افراد دارای مشکلات جنسی دارند. اگر تغییراتی در نگرش همسرتان  نسبت به رابطه جنسی احساس کردید، فرض نکنید که او دیگر به شما یا داشتن یک زندگی جنسی فعال با شما علاقه‌ای ندارد. بسیاری از مواردی که باعث مشکلات جنسی در بزرگسالان مسن‌تر می‌شوند، قابل اصلاح هستند.

به عنوان مثال، اگر به دلیل خشکی واژن درد دارید، پزشک یا داروساز شما می‌تواند لغزنده‌سازها یا مرطوب‌کننده‌هایی را برای شما تجویز کند. لغزنده‌سازهای مبتنی بر آب می‌توانند برای راحت‌تر کردن رابطه جنسی استفاده شوند، در حالی که مرطوب‌کننده‌ها می‌توانند به طور منظم در طول زمان برای بازیابی رطوبت و رفع خشکی استفاده شوند. پزشک شما همچنین ممکن است داروهای هورمونی مانند استروژن واژینال، یا داروهای غیر هورمونی را برای درمان رابطه جنسی دردناک پیشنهاد کند.

اگر مشکل اختلال نعوظ باشد، اغلب می‌توان آن را با داروها یا سایر درمان‌ها مدیریت کرد. پزشکتان است تغییرات سبک زندگی، کنار گذاشتن الکل یا افزایش فعالیت بدنی، را برای کمک به کاهش اختلال نعوظ پیشنهاد کند. پزشک همچنین ممکن است تستوسترون را برای افرادی که میزان پایینی از این هورمون دارند، تجویز کند. اگرچه مصرف تستوسترون ممکن است به اختلال نعوظ کمک کند، اما ممکن است منجر به عوارض جانبی جدی نیز شود و می‌تواند بر نحوه عملکرد سایر داروها تأثیر بگذارد. حتماً با پزشک خود در مورد درمان با تستوسترون و آزمایش میزان تستوسترون خود صحبت کنید.
 نسبت به هرگونه مکمل غذایی یا گیاهی که وعده درمان اختلال نعوظ را می‌دهند، محتاط باشید. این محصولات ممکن است عوارض جانبی خطرناکی داشته باشند یا با داروهای مصرفی دیگر شما تداخل داشته باشند. همیشه قبل از مصرف هرگونه گیاه یا مکمل با پزشک خود صحبت کنید.
 دلیل مهم دیگر برای مراجعه به پزشک برای اختلال نعوظ این است که ممکن است این اختلال جنسی نشانه‌ای زودرس یک مشکل اساسی‌تر سلامتی باشد که باید درمان شود، مانند گرفتگی رگ‌های خونی یا آسیب عصبی ناشی از دیابت.
منبع: National Institue of Health


هورمون جنسی که با بالا رفتن سن ممکن است پایین بیاید
میزان هورمون جنسی تستوسترون در دوران
نوجوانی و اوایل بزرگسالی در بالاترین حد خود قرار دارد، سپس میزان این هورمون ممکن است پس از 30 سالگی در مردان و بین سنین 45 تا 55 سالگی در زنان شروع به کاهش کند.
تستوسترون هورمونی است که هم در مردان و هم در زنانن قش کلیدی در چندین عملکرد بدن، مانند موارد زیر دارد:
• میل جنسی
• تولیداسپرم
• سلامت استخوان
• عملکرد شناختی
• توده عضلانی
• میزان انرژی
میزان تستوسترون با افزایش سن در بدن شما به طور طبیعی کاهش می یابد و منجربه تغییرات گوناگونی میشود.
کاهش میزان تستوسترون
میزان تستوسترون مردان با افزایش سن پس از ۳۰ سالگی ممکن است سالانه تا ۲ درصد کاهش یابد. تستوسترون در زنانی که در حول و حوش سن یائسگی هستند، عمدتاً در تخمدان ها ساخته می شود و تحقیقات نشان می دهد که در این دوران در بدن زنان، تستوسترون سه برابر استروژن، هورمون جنسی معمول زنانه، ساخته می شود. میزان تستوسترون پس ازیائسگی، معمولاً بین سنین
45 تا 55 سال، شروع به کاهش می کند.
علائم ونشانه های پایین بودن تستوسترون
میزان پایین تستوسترون برای مردان بالغی که چاق نیستند، کمترا ز 300 نانوگرم در دسی لیتر است. با این حال، آزمایشگاه ها ممکن است سطح آن را تا 264 نانوگرم در دسی لیتر به عنوان محدوده طبیعی گزارش کنند. میزان تستوسترون پایین برای زنان بالغ پیش از یائسگی 10 تا 55 نانوگرم در دسی لیتر و برای
زنان یائسه 7تا 40 نانوگرم در دسی لیتراست.
علائم ون شان ههای کمبود تستوسترون ممکن است شامل موارد زیرباشد:
• کاهش میل جنسی یا میل جنسی کم
• کاهشن عوظ خود به خودی
• ناتوانی جنسی
• اختلال نعوظ ED
• ناباروری
• تغییر درالگوهای خواب
• مشکل درتمرکز
• کمبودانگیزه
• کاهش حجم و قدرت عضلات
• کاهش تراکم استخوان
• پستان بزرگ در مردان
• افسردگی
• خستگی
تستوسترون و زنان
تستوسترون هورمون اصلی مردانه است،
اما زنان نیز برای عملکرد سالم بدن به آن نیازدارند. زنان معمولا میزان تستوسترون بسیار کمتری نسبت به مردان دارند. وقتی زنان وارد دوران یائسگی می شوند، میزان استروژن آنها معمولاً کاهش می یابد. این امر به نوبه خود، هورمون های مردانه آنها، که به عنوان آندروژن نیز شناخته می شوند، (از جمله تستوسترون( را تا حدودی بالاتر می برد. بیماری هایی مانند نشانگان تخمدان پلی کیستیک  PCOS نیز ممکن است میزان تستوسترون را افزایش دهند. میزان بالای تستوسترون در زنان ممکن است منجرب ه علائم گوناگونی شود، مانند:
• ریزش موی سر
• آکنه
• قاعدگی نامنظم یا قطع قاعدگی
• رشد موی صورت
• ناباروری
کمبودتستوسترون در زنان ممکن است باعث موارد زیر شود:
• تغییرات شناختی
• کاهش میل جنسی
• تحلیل استخوان
• کاهش توده عضلانی
• خستگی
• تغییرات خلقی
آزمایش ها و تشخیص
بهترین راه برای بررسی کمبود تستوسترون، مراجعه به پزشک برای معاینه جسمی و آزمایش خون است. رایج ترین نوع آزمایش تستوسترون،آزمایش تستوسترون کل است که میزان تستوسترون آزاد در خون و تستوسترون
متصل به پروتئین ها را اندازه گیری می کند.
سایر آزمایش ها این دو جزء تستوسترون را به صورت جداگانه اندازه گیری می کنند.
آزمایش های تستوسترون باید قبل از ساعت ۷:۰۰ صبح و ۱۰:۰۰ صبح که میزان تستوسترون در بالاترین حد خود است، انجام شوند.
اثرات میزان غیرطبیعی تستوسترون
میزان تستوسترون به طور طبیعی با افزایش سن کاهش می یابد. با این حال، عوامل دیگری نیز ممکن است در کاهش میزان تستوسترون نقش داشته باشند،مانند:
• برخی بیماری های مزمن، مانند بیماری های کلیوی و کبدی
• اختلالات غده تیروئید
• اختلالات تخمدان
• چاقی
• عفونت اچ آی وی
• آسیبب یضه
• بلوغ زودرس یا دیررس
• مصرف الکل
• بیماری های ژنتیکی که در بدو تولد ظاهر می شوند،مانند نشانگان کلاین فلتر
میزان تستوسترون بالاتر از محدوده سالم ممکن است ناشی از موارد زیرباشد:
• نشانگان تخمدان پلی کیستیک
• استفاده از داروهای استروئیدی آنابولیک
• هیپرپلازی مادرزادی آدرنال CAH
• تومورهای بیضه یا آدرنال
درمان تستوسترون پایین در مردان
درمان میزان غیرطبیعی پایین تستوسترون به عوامل متفاوتی بستگی دارد.
• اگر میزان تستوسترون شما خیلی پایین باشد،پزشک ممکن است درمان جایگزینی
تستوسترون  TRT  را پیشنهاد کند که به صورت های زیر موجود است:
• داروی تزریقی
• برچسب پوستی
• ژلی که روی پوست شما مالیده می شود
• ژلی که درون سوراخ های بینی مالیده می شود
• پلت هایی (کپسول های کروی) که زیرپوست شما کاشته می شوند
توصیه کلی این است که برای کاهش میزان تستوسترونی که صرفا ناشی از سالمندی است، درمان جایگزینی انجام نشود.
منبع: 2024 , Healthline, Jul 10