علی ابراهیمی
معاون درمان وزارت بهداشت با بیان اینکه طبق قانون بیمه‌ها باید 10 درصد از حق بیمه شخص ثالث را بابت درمان مجروحان حوادث ترافیکی به وزارت بهداشت پرداخت کنند، گفت: طبق برآوردها این عدد در سال 1403 حدود 8.5 همت (هزار میلیارد تومان) بوده که متاسفانه از این میزان تنها 5 همت محقق شد. این عدد برای سال 1404 بیشتر هم شده و طبق برآوردها هزینه‌های این بیماران به 13 همت هم خواهد رسید.
دکتر سیدسجاد رضوی، معاون درمان وزارت بهداشت در مصاحبه با هفته‌نامه سلامت به تشریح آخرین وضعیت درمان مصدمان حوادث ترافیکی و وضعیت پرداخت مطالبات وزارت بهداشت از بیمه‌های شخص ثالث پرداخت که در ادامه متن این گفت‌وگو را می‌خوانید.
سلامت : در خصوص هزینه درمان مجروحان تصادفات رانندگی و سهم بیمه‌های شخص ثالث در این بخش توضیح بفرمایید؟
در خصوص هزینه‌های تصادفات باید در وهله نخست باید اعلام کنم که درمان مجروحان تصادفات رانندگی در مراکز درمان دولتی به صورت رایگان انجام می شود و بر اساس قانون بیمه‌ها باید 10 درصد از حق بیمه شخص ثالث را بابت درمان مجروحان به وزارت بهداشت پرداخت کنند.
طبق برآوردها این عدد در سال 1403 حدود 8.5 همت (هزار میلیارد تومان) بوده که متاسفانه از این میزان تنها 5 همت محقق شده است. این عدد برای سال 1404 بیشتر هم شده و طبق برآوردها هزینه‌های این بیماران به 13 همت هم خواهد رسید. بخصوص اینکه هزینه‌های این بیماران در بخش لوازم و تجهیزات افزایش قابل توجهی داشته است. ازاین‌رو با توجه به اینکه این خدمات به صورت رایگان ارايه می‌شود لازم است این اعداد به صورت واقعی و در زمان مناسب محقق شود تا وزارت بهداشت بتواند خدمات را بر اساس استانداردهای لازم انجام دهد. امروز علیرغم اینکه بیش از یک سوم منابع تخصیص نیافته، اما وزارت بهداشت و دانشگاههای علوم پزشکی در انجام وظایف خود کوتاهی نکرده‌اند و خدمات بدون وقفه در حال انجام است. البته وزارت بهداشت از این بابت بدهی‌های زیادی به مراکز خدمات درمانی ارائه‌دهنده خدمت در این بخش دارد، اما این مراکز همچنان موظف هستند که خدمات خود را به نحو احسن به مردم ارائه دهند.
سلامت: دلیل عدم تحقق چیست و چرا بیمه‌ها در این خصوص کوتاهی می‌کنند؟
متاسفانه مطالباتی از سال 1402 از بیمه‌ها در این خصوص داریم. علاوه بر این در سال گذشته (1403) هم نزدیک به 3.5 همت به وزارت بهداشت بدهکار هستند. البته سازمان برنامه و بودجه و مجلس در این خصوص کمک‌هایی به وزارت بهداشت می‌کنند. هرچند این هزینه‌ها جزو مطالبات انباشته مراکز درمانی محسوب می‌شود که می‌تواند به ارائه خدمات در سایر بخش‌های بیمارستانی هم تاثیرگذار باشد. در سوی دیگر ما پیگیر این هستیم که زمان واریزی حق بیمه از سوی دارندگان وسایل نقلیه 10 درصد حق وزارت بهداشت به حساب جداگانه‌ای واریز شود تا ما به عنوان وزارت بهداشت بتوانیم در زمان مقرر مبالغ قانونی را از این محل دریافت کنیم.
سلامت: آیا قانون تخصیص 10 درصد حق بیمه شخص ثالث وسایل نقلیه برای درمان حادثه‌دیدگان سوانح رانندگی نیاز به اصلاح ندارد؟
بنده صد در صد با این گفته موافق هستم که باید قانون اصلاح شود. البته تلاش‌هایی هم در این زمینه از طریق معاونت حقوقی و معاونت توسعه منابع وزارت بهداشت در جریان است تا زمانی که فرد حق بیمه خود را واریز می‌کند بلافاصله حق‌السهم وزارت بهداشت جدا شده و در حساب جداگانه‌ای قرار گیرد زیرا وقتی تمامی مبلغ به حساب بیمه‌ها واریز می شود بیمه‌ها این مبالغ را در سایر بخش‌های هزینه‌ای خود مصرف می‌کنند و همین عدم تخصیص به موقع منابع موجب بروز مشکلات عدیده برای وزارت بهداشت شده است.
سلامت: اشاره کردید به اینکه ارائه خدمات رایگان به حادثه دیدگان تصادفات رانندگی تنها در مراکز دولتی صورت می‌گیرد. چرا از ظرفیت بخش خصوصی در این زمینه استفاده نمی‌شود؟
طبق قانون و ازآنجاکه خدمات باید بر اساس تعرفه دولتی انجام شود آمبولانس‌ها موظف هستند بیماران را به مراکز دولتی منتقل کنند. البته اگر شرایط به گونه‌ای باشد که جان بیمار در خطر بوده و شرایط اوژانسی باشد بیمار به مراکز خصوص منتقل می‌شود و این مراکز پس از پایدار کردن علائم اولیه بیمار و انجام اقدامات ضروری و نیز پذیرش گرفتن از یک مرکز دولتی او را به آن مرکز اعزام می‌کنند. ولی اگر خود بیمار متقاضی این باشد که در مرکز خصوصی مداوا شود با هزینه شخصی خود می‌تواند در همان مرکز خصوصی بماند و بخش اول خدمات با تعرفه دولتی به آن مرکز پرداخت می‌شود.
سلامت: آیا پروتکل مشخصی با این مضمون که آمبولانس پس از رسیدن به صحنه باید بیمار را به مرکز خاصی برساند یا نه، در خصوص انتقال مصدمان ترافیکی به مراکز درمانی وجود دارد؟
بله فرمول مشخصی در این خصوص وجود دارد و آن انتقال مصدوم به مراکز دولتی است، اما اگر شرایط فرد آسیب‌دیده به گونه‌ای باشد که خدمات در سریع‌ترین زمان ممکن باید به فرد آسیب دیده برسد در این صورت مصدوم به نزدیک‌ترین مرکز درمانی اعم از خصوص و دولتی منتقل می‌شود تا اقدامات اولیه بر روی فرد مصدوم انجام شود و پس از ثابت شدن شرایط فرد به مرکز دولتی منتقل می‌شود.
سلامت: در خصوص استاندارد رسیدن اورژانس به بالین فرد آسیب دیده با استداردهای جهانی فاصله داریم؟
خوشبختانه در این خصوص با استانداردهای جهانی فاصله چندانی نداریم و حتی در بحث رسیدن به بالین در حوادت شهری کاملا با استانداردهای جهانی یکسان هستیم و تنها در بخش جاده‌ای اختلاف کوچکی با جهان داریم. امروز این عددها در داخل شهرها بین 7 تا 8 دقیقه است و در جاده ها 10 تا 12 دقیقه تا رسیدن اورژانس به بالین بیمار فاصله وجود دارد.
سلامت: طبق آمارها حادثه دیدگان پس از حادثه در چندین بخش جان خود را از دست می دهند. بخشی از آنها در صحنه حادثه جان خود را از دست می دهند بخش دیگر حین انتقال به مراکز درمانی و بخش سوم در مراکز درمانی فوت می کنند. وضعیت در این بخش چگونه است؟
متاسفانه نزدیک به 50 درصد از مصدومان حوادث رانندگی در صحنه جان خود را از دست می‌دهند و 50 درصد دیگر هم حین انتقال و یا پس از آن فوت می‌کنند. البته تعداد زیادی از مصدومان که به مراکز درمانی منتقل می‌شوند علائم حیاتی ثابت و پایداری ندارند و آسیب‌های جدی به آنها وارد شده و بسیاری از این افراد دچار مرگ غیرقابل پیشگیری می‌شوند زیرا شدت آسیب‌ها به حدی است که ارگان‌های حیاتی مانند قلب و مغز آسیب جدی دیده‌اند؛ بنابراین برای این افراد در مراکز درمانی نمی‌شود کار خاصی انجام داد. البته مراکز ما کار خود را طبق روال عادی انجام می‌دهند و آنهایی هم که زنده باقی می‌مانند دچار عوارض جدی می‌شوند و تا پایان عمر با نقص عضو به زندگی خود ادامه می‌دهند.
سلامت: از ابتدای پویش ملی «نه به تصادف!» چه تعداد بیمار تصادفی به مراکز درمانی اعزام شده و آیا میزان مراجعات در این مدت کاهش یافته است؟
متاسفانه تعداد تصادفات همچنان بالا است، اما خوشبختانه میزان مرگ و میر ناشی از حوادث رانندگی کاهش داشته است. البته باید منتظر بمانیم تا عدد و رقم‌ها تا روزهای پایانی پویش که 15 فروردین ماه است نهایی شود و پس از جمع‌بندی‌های نهایی این آمار اعلام خواهد شد.
سلامت: توصیه پایانی شما به مردم؟
ما در وزارت بهداشت از ابتدای اسفندماه 403 و همزمان با آغاز پویش ملی «نه به تصادف!» هشدارهای لازم را به مردم داده‌ایم. البته می‌دانیم که مشکلات زیادی در بخش خودرویی و جاده‌ها داریم، اما همه تلاش ما در وزارت بهداشت و وزارت راه و نیز پلیس این است که مردم با رعایت قوانین نوروز خوبی را سپری کنند، اما متاسفانه شاهد هستیم که استانداردها از سوی رانندگان رعایت نمی‌شود و حوادثی نظیر اتفاقی که برای اتوبوس کرمان افتاد همچنان خانواده‌ها را داغدار می‌کند.