ترجمه: دکتر علی ملائکه
اندام گروهی از بافتها است که برای انجام یک کار خاص در بدن، مانند هضم مواد مغذی یا تولید پیامرسانهای شیمیایی با هم کار میکنند. اگرچه دانشمندان دیدگاههای متفاوتی در مورد اینکه دقیقاً چه چیزی در بدن انسان اندام شمرده میشود، دارند، اما اغلب منابع ۷۸ اندام برای بدن انسان میشمارند.
این اندامها هم شامل واحدهای عملکردی اصلی مانند مغز و قلب و هم شامل بخشهای بسیار کوچکتر بدن مانند زبان میشوند.
اندامها در اشکال و اندازههای متفاوتی وجود دارند که منعکسکننده مجموعه عملکردهایی است که این اندامها انجام میدهند؛ اما وزن کدامیک از اندامهای بدن بیشتر است؟
این یازده اندام از سنگینترین اندامهای بدن انسان به شمار میروند
1. پوست
پوست سنگینترین اندام بدن انسان شمرده میشود- با این حال، در مورد وزن واقعی آن اختلاف نظر وجود دارد. برخی منابع وزن پوست را در بزرگسالان ۳.۶ کیلوگرم بیان میکنند و منابع دیگر میگویند که پوست حدود 16 درصد از وزن کل بدن یک بزرگسال را تشکیل میدهد و به این ترتیب، وزن پوست یک بزرگسال ۷۷ کیلوگرمی حدود ۱۲.۳ کیلوگرم است. اما علت این تفاوت تخمین وزن پوست چیست؟ علت این است که در تخمین بزرگتر «پانیکولوس آدیپوسوس» - یک لایه بافت چربی که بین لایههای بالاتر پوست و عضله زیرین قرار دارد - بخشی از پوست شمرده میشود، در حالی که تخمین کوچکتر این لایه را یک بافت جدا میشمارد. اگر این لایه چربی عمقی را جزئی از پوست نشماریم، پوست فقط حدود ۶ درصد از وزن یک بزرگسال را تشکیل میدهد (حدود ۴ کیلوگرم) و اگر آن را بخشی از سومین و عمیقترین لایه پوست یعنی هیپودرم بشماریم، وزن پوست به ۱۰ کیلوگرم و بیشتر بالغ خواهد شد.
2. استخوان ران
اسکلت یک دستگاه اندامی یا مجموعهای از اندامها در نظر گرفته میشود که با هم عملکردهای فیزیولوژیکی خاصی را انجام میدهند. اسکلت یکی از بزرگترین دستگاههای اندامی بدن انسان است که میتواند تا 15 درصد از وزن کل بدن یک بزرگسال وزن داشته باشد. اسکلت بزرگسالان معمولاً شامل 206 استخوان است، اگرچه برخی از افراد ممکن است دارای دندهها یا مهرههای اضافی باشند. استخوان ران، استخوان بلندی که بین زانو و لگن قرار دارد، سنگینترین استخوان بدن است. استخوان ۳۸۰ گرم دارد اما وزن دقیق آن بسته به سن، جنس و وضعیت سلامت فرد متفاوت است.
3. کبد
کبد با وزنی در حدود 1.4 تا 1.6 کیلوگرم دومین عضو سنگین بدن انسان است؛ و عملکردهای حیاتی ازجمله سمزدایی و کمک به هضم غذا را انجام میدهد. کبد در هرلحظه، کبد حدود نیم لیتر خون را در خود نگه میدارد - حدود 13درصد از خون بدن بزرگسالان.
4. مغز
مغز انسان از استدلال گرفته تا کنترل حرکت، عملکردهای حیاتی بیشماری را در بدن انجام میدهد و وزن آن نشاندهنده اهمیت آن است. مغز حدود 2 درصد از میانگین وزن بدن انسان بالغ را تشکیل میدهد. توده مغز به سن و جنس فرد نیز بستگی دارد. در سن 20 سالگی، مغز یک مرد به طور متوسط 1.4 کیلوگرم وزن دارد. این وزن در 65 سالگی به 1.3 کیلوگرم کاهش مییابد. مغز زنان حدود 10 درصد کمتر از مغز مردان وزن دارد. با این حال وقتی وزن کلی بدن در نظر گرفته میشود، مغز مردان فقط ۱۰۰ گرم سنگینتر است.
5. ریهها
ریهها یکی از سنگینترین اندامهای بدن انسان هستند. وزن ریه سمت راست به طور معمول حدود ۰.۶ کیلوگرم است، اما ریه چپ کمی کوچکتر است و تقریباً ۰.۵۶ کیلوگرم وزن دارد. ریههای مردان بزرگسال سنگینتر از ریههای زنان بزرگسال است. جالبتوجه است که وزن ریهها در هنگام تولد فقط ۴۰ گرم است. این اندام فقط زمانی به طور کامل رشد میکند که آلوئولهای تنفسی یا کیسههای هوایی ریه به طور کامل تشکیل شوند. این شکلگیری کامل کیسههای هوایی ریهها در 2 سالگی زمانی که ریهها ۱۷۰ گرم وزن دارند، رخ میدهد.
6. قلب
قلب انسان در مرکز دستگاه گردش خون قرار دارد. این اندام حیاتی بهطور خستگیناپذیر خون را در بدن تلمبه میکند و اکسیژن و مواد مغذی را به بافتها میفرستد و مواد زائد را از آنها میگیرد. فیبرهای عضلانی دیواره قلب که ضربان قلب را ایجاد میکنند، بیشتر وزن چشمگیر قلب را تشکیل میدهند: حدود 280 تا 340 گرم در بزرگسالان مرد و 230 تا 280 گرم در بزرگسالان زن.
7. کلیهها
کلیهها سموم و مواد زائد را از بدن دفع میکنند. این وظیفه مهم توسط نفرونها انجام میشود که ساختارهای ریزی در کلیهها هستند که مانند یک فیلتر میان جریان خون و مثانه عمل میکنند. هر کلیه حاوی میلیونها نفرون است که این اندام حیاتی را به یکی از سنگینترین اندامهای بدن تبدیل میکند: حدود 125 تا 170 گرم در بزرگسالان مرد و از 115 تا 155 گرم در بزرگسالان زن.
8. طحال
طحال که در مجاورت لوزالمعده قرار دارد، سلولهای قرمز قدیمی و آسیبدیده را از جریان خون خارج میکند، میزان سلولهای دفاعی سفید در گردش خون را تنظیم میکند و به تولید آنتیبادیها، مولکولهای ایمنی مقابلهکننده با عفونتها کمک میکند. طحال به طور متوسط در بزرگسالان 150 گرم وزن دارد، اما این وزن ممکن است بین افراد متفاوت باشد.
9. لوزالمعده
لوزالمعده میزان قند خون را تنظیم و آنزیمهایی ترشح میکند که به روده کمک میکند مواد مغذی را از غذای هضم شده جذب کند. لوزالمعده در کنار طحال، یکی از سنگینترین اندامهای دستگاه گوارش است. لوزالمعده معمولاً در بزرگسالان بین 60 تا 100 گرم وزن دارد؛ اما وزن لوزالمعده در برخی افراد میتواند به ۱۸۰ گرم برسد.
10. تیروئید
تیروئید، غدهای که در گردن قرار دارد، نقش کلیدی در تنظیم مصرف انرژی بدن دارد. وزن این غده بین افراد گوناگون متفاوت است، اما معمولاً حدود ۳۰ گرم وزن دارد. غده تیروئید ممکن است در دوران قاعدگی و در بارداری سنگینتر شود. پرکاری تیروئید، عارضهای که در آن غده تیروئید هورمونهای بیشتری نسبت به نیاز بدن تولید کند، ممکن است باعث بزرگتر شدن این اندام شود.
11. غده پروستات
غده پروستات یک مایع قلیایی تولید میکند - به این معنی که pH آن بیشتر از 7 است - که جزو اصلی مایع منی است. پروستات با وجود اندازه نسبتاً کوچکش که با گردو قابلمقایسه است، یکی از سنگینترین اندامهای بدن انسان است.
پروستات یک مرد بالغ حدود ۲۵ گرم است، اما وزن این اندام ممکن است از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد. پروستات بزرگشده ممکن است تا سه برابر اندازه و وزن متوسط بیش از ۸۰ گرم رشد کند.
منبع: LiveScience