ابراز رضایت بهبود یافتگان از خدمات وزارت بهداشت
یاسر مختاری
مرکز افکارسنجی دانشویان ایران(ایسپا)، در دو نظرسنجی به بررسی میزان رضایت بیماران بهبود یافته مبتلا به کرونا از مراکز درمانی، بیمارستانها، وزارت بهداشت و سایر نهادهای مسئول پرداخت و نتایج آن را اعلام کرد. تیرماه امسال بود که وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی طرحی را با عنوان «بررسی نگرش مبتلایان به ویروس کرونا در خصوص خدمات ارائه شده به آنها» به مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران(ایسپا) داد و ایسپا در این راستا به انجام دو نظر سنجی در میان دو جامعه آماری متفاوت شامل بیماران بهبود یافته بستری شده در مراکز درمانی و بیماران تحت و مداوا و قرنطینه خانگی پرداخت.
حجم نمونه افراد بستری
به گزارش خبرنگار سپید، ایسپا در نخستین نظر سنجی خود از جامعه آماری شامل تمامی افراد مبتلا به ویروس کرونا که در سه ماهه اول سال ۱۳۹۹ در بیمارستانها بستری شده و تحت درمان قرار گرفتهاند، استفاده کرد. حجم نمونه آماری این گروه هزار و ۵۴۸ نفر بوده و از طریق پرسشنامه ساخت یافته و مصاحبه تلفنی به گردآوری اطلاعات از جامعه آماری پرداخته است.
آموزش به بیماران از طریق ۴۰۳۰
بر اساس آنچه بیماران بهبود یافته به پرسشگران ایسپا گفتهاند، بیش از سه چهارم افراد بیمار در زمان ترخیص، توصیه و آموزشهای لازم درمورد پیشگیری از انتقال بیماری به دیگران در دوران نقاهت را دریافت کردهاند. همچنین ۲۱.۸درصد از پاسخگویان فرم خود اظهاری را از طریق سامانه ۴۰۳۰ تکمیل کردهاند و ۷۰ درصد تکمیلکنندگان فرم سامانه گفتهاند راهنماییها و پیامهایی که از طریق این سامانه به تلفن همراه آنها ارسال میشد به آنها کمک کرده است. در مقابل ۲۵.۸ درصد از پاسخگویان محتوای این پیامها را مفید ارزیابی نکردهاند.
۸۳.۶ درصد افراد نمونه گفتهاند در زمان ترخیص از بیمارستان شرایط مرخص شدن را داشتهاند و ۱۶.۱ درصد براین باورند که در زمان ترخیص همچنان نیاز به مراقبت در بیمارستان داشتهاند .
بر اساس نتایج این نظرسنجی،۷۶.۷ درصد افراد در زمان ترخیص توصیه و آموزشهای لازم درمورد پیشگیری از انتقال بیماری به دیگران در دوران نقاهت را دریافت کردهاند. ۲۲.۹ درصد گفتهاند در این خصوص آموزشی ندیدهاند. درصد قابل توجهی از بیمارانی که در زمان ترخیص آموزشهای لازم برای دوران نقاهت را دیدهاند ۷۷.۳ درصدگفتهاند این آموزشها برای آنها مفید بوده است.
بیمارستانها چه نمرهای از بیماران بهبود یافته گرفتند
ایسپا در بخشی دیگر به ارزیابی عملکرد بیمارستانها و مراکز درمانی از نظر خدمات گیرندگان پرداخته است بر این اساس مجموع ۸۰.۷ درصد از بستریشدگان معتقدند فرآیند پذیرش در بیمارستان خوب و بسیارخوب بوده است و در مقابل ۱۱.۴ درصد گفتهاند فرآیند پذیرش ضعیف بوده است. ۷.۲ درصد نیز نظر بینابین داشتهاند.
نتایج حاصل از ارزیابی خدمات بیمارستان نشان میدهد، در مجموع نحوه برخورد پرستاران خوب بوده است. ۸۴.۲ درصد افراد نمونه نحوه برخورد پرستاران را خوب ارزیابی کردهاند و در مقابل ۹.۴ درصد ضعیف دانستهاند. همچنین ۶.۲ درصد نیز نظر بینابین داشتهاند. ۸۷.۶ درصد نحوه برخورد پزشکان را خوب یا خیلی خوب و ۶.۹ درصد ضعیف ارزیابی کردهاند. ۴.۲ درصد افراد نمونه نیز نظر بینابین داشتهاند.
از نظر ۸۲.۳ درصد پاسخگویان میزان رعایت پروتکلهای بهداشتی توسط پرسنل و کادر درمان خوب یا بسیار خوب بوده است. در مقابل ۱۱ درصد افراد نمونه رعایت پروتکلها از سوی پرسنل و کادر درمان را ضعیف یا بسیار ضعیف دانستهاند. ۶.۳ درصد افراد نیز نظر بینابین داشتهاند.
در این رابطه ۷۸.۳ درصد افراد جامعه نمونه معتقدند نحوه پاسخگویی به سوالات آنان در بیمارستانی که بستری بودهاند خوب یا بسیارخوب بوده است. ۷.۴ درصد نظر بینابین داشته و ۱۳.۴ درصد گفتهاند نحوه پاسخگویی ضعیف بوده است. در مجموع میانگین نمره عملکرد بیمارستان و خدمات دریافتی بین افراد نمونه تقریباً ۱۶.۵ است.
در خصوص خدمات سیتیاسکن بیمارستانها، ۷۷.۹ درصد از پاسخگویان گفتهاند بیمارستانی که در آن بستری بودهاند امکانات سیتیاسکن داشته است و در مقابل ۱۸.۱ درصد گفتهاند بیمارستانشان از خدمات سیتیاسکن بهرهمند نبوده است. ۴ درصد نیز در این خصوص اظهار بیاطلاعی کردهاند.
همچنین ۱۹.۶ درصد افرادی که تجربه بستری شدن در آیسییو را داشتهاند. ۷۵.۲ درصد افرادی که در بخش آیسییو بستری شده بودند، تجهیزات بخش را خوب ارزیابی کردهاند و در مقابل ۴.۳ درصد تجهیزات بخش را ضعیف دانستهاند. ۱۰.۹ درصد افراد نیز نظر بینابین داشتهاند.
نمره بیماران بستری به عملکرد وزارت بهداشت
مرکز افکار سنجی دانشجویان ایران همچنین میزان رضایت خدمات گیرندگان سلامت از وزارت بهداشت بهداشت را مورد سنجش قرار داده است و در این رابطه ۶۰.۷ درصد افرادی که به واسطه کرونا در بیمارستان بستری بودهاند، به عملکرد وزارت بهداشت در مواجهه با کرونا نمرهای بین ۱۶ الی ۲۰ دادهاند. ۱۵ درصد نمره ۱۱ تا ۱۵ و ۱۴.۳ درصد نمره ۱۰ و کمتر اختصاص دادهاند. در مجموع میانگین نمره وزارت بهداشت و درمان بین افراد نمونه تقریباً ۱۶.۲ است. ۱۰ درصد هم نمرهای اعلام نکردند.
میزان رضایت از عملکرد دستگاههای اجرایی
ایسپا علاوه بر وزارت بهداشت رضایت بیماران از علمکرد نهادهای اجرایی دیگر را نیز مورد ارزیابی و سنجش قرار داده است در این راستا ۵۱.۳ درصد افرادی که به واسطه کرونا در بیمارستان بستری بودهاند به عملکرد دستگاههای اجرایی در مواجهه با کرونا نمرهای بین ۱۶ الی ۲۰ دادهاند. ۱۷.۱ درصد نمره ۱۱ تا ۱۵ و ۱۹.۸ درصد نمره ۱۰ و کمتر دادهاند. ۱۱.۸ درصد نیز نمرهای اعلام نکردند. در مجموع میانگین نمره دستگاههای اجرایی بین افراد نمونه تقریباً ۱۵.۳ است.
چه تعداد از بیماران هزینه پرداخت کردهاند
بر اساس نتایج این نظرسنجی ۳۳.۳ درصد پاسخگویان هزینهای در زمان ترخیص پرداخت نکردهاند. ۷.۴ درصد افراد کمتر از صد هزار تومان، ۹.۲ درصد بین ۱۰۰ تا ۲۰۰ هزار تومان، ۱۷.۸ درصد بین ۲۰۰ تا ۵۰۰ هزار تومان و ۹ درصد بین ۵۰۰ تا یک میلیون تومان پرداخت کردهاند. همچنین طبق اظهارات پاسخگویان، ۱۳ درصد مبلغی بین یک تا پنج میلیون تومان و ۴.۹ درصد بیش از شش میلیون تومان در زمان ترخیص به بیمارستان پرداخت کردهاند. ۵.۳ درصد پاسخگویان نیز از مبلغ پرداختی در زمان ترخیص اطلاعی نداشتهاند.
میزان رضایت افراد تحت درمان خانگی از عملکرد وزارت بهداشت
نظرسنجی دیگری از همین طرح نیز انجام شد که جامعه آماری آن شامل کلیه افراد مبتلا به کرونا است که در سه ماهه اول سال ۱۳۹۹ در منزل تحت درمان و قرنطینه قرار گرفتهاند. ۴۷۵ نفر حجم نمونه این نظرسنجی را شکل دادهاند.
نتایج این نظر سنجی نشان داد ۶۱.۵ درصد از پاسخگویان قبل از مبتلا شدن به کرونا، فرم خود اظهاری سامانه ۴۰۳۰ وزارت بهداشت را تکمیل نکردهاند و ۳۷.۹ درصد پاسخگویان این کار را انجام داده بودهاند. در این ارتباط افراد دارای تحصیلات دانشگاهی بیشتر از سایر گروههای تحصیلی فرم خوداظهاری را تکمیل کردهاند. ۸۴.۴ درصد کسانی که فرم خوداظهاری را تکمیل کردهاند راهنماییهای سامانه ۴۰۳۰ و پیامهایی که از طریق این سامانه به تلفن همراه آنها ارسال میشد را مفید دانستهاند. یافتهها نشان میدهد ۸۳.۴ درصد از پاسخگویان با مراجعه به پزشک و پاسخ آزمایشگاه و ۸ درصد از طریق تماس تلفنی کارکنان بهداشت متوجه ابتلای خود به بیماری کرونا شدهاند. ۴۵.۱ درصد از پاسخگویان، پس از اطلاع از این مسئله، به مراکز بهداشتی و درمانی، ۲۸.۴ درصد به بیمارستان دولتی و ۹.۳ درصد به پزشک خصوصی مراجعه کردهاند. ۸۸ درصد از پاسخگویان اعلام کردند، توصیههای لازم از سوی کارشناسان وزارت بهداشت برای رعایت قرنطینه و ماندن در منزل به آنها ارائه شده است.
۶۰.۸ درصد پاسخگویان بیان کردهاند پس از ابتلا به بیماری کرونا، پزشک برای آنها دارو تجویز کرده است. پزشکان برای افراد ۵۰ سال و بالاتر بیشتر از دیگر گروههای سنی دارو تجویز کردهاند. از بین کسانی که پزشک برای آنها دارو تجویز کرده است ۴۶.۴ درصد از آنها داروی مورد نظر را از داروخانه داخل شهر، ۲۷.۷ درصد از داروخانه مرکز بهداشت و ۲۲.۱ درصد از داروخانه بیمارستان تهیه کردهاند. ۸۶.۱ درصد از پاسخگویان بیان کردهاند در هفته اول ابتلا به کرونا، از مراکز بهداشتی درمانی نزدیک محل زندگیشان با آنها تماس گرفتهاند. ۸۸ درصد از پاسخگویان گفتهاند از سوی کارکنان بهداشت توصیههای لازم برای رعایت قرنطینه و ماندن در منزل به آنها ارائه شده است. از نظر ۶۳.۸ درصد از پاسخگویان محتواهای آموزشی ارائه شده برای مراقبت در منزل به میزان «زیاد یا بسیار زیاد» و از نظر ۱۲.۵ درصد به میزان «کم یا بسیارکم» برای آنها مفید بوده است. همچنین ایسپا در این نظرسنجی از پاسخگویان خواسته است تا با توجه به میزان رضایت از عملکرد کادر درمانی بیمارستانها، مراکز بهداشتی درمانی، مجموعه وزارت بهداشت و دستگاههای اجرایی به عملکرد هر یک از آنها نمرهای از صفر تا بیست بدهند.
نمره بهبود یافتگان به عملکرد مراکز درمانی، وزارت بهداشت و سایر نهادها
میانگین نمره پاسخگویان به عملکرد مراکزی که به آن مراجعه کردهاند ۱۶ از ۲۰ است.
میانگین نمره پاسخگویان به عملکرد مجموعه وزارت بهداشت در مواجهه با کرونا ۱۵.۳ از ۲۰ است. میانگین نمره پاسخگویان به عملکرد کادر بهداشت در موضوع غربالگری، پیگیری حال بیماران، اطمینان از وضعیت آنها در زمان قرنطینه در منزل، ارائه توصیههای لازم در مورد فاصله گذاری فیزیکی و استفاده از ماسک و دستکش ۱۵.۹ از ۲۰ است.میانگین نمره پاسخگویان به عملکرد همه دستگاههای اجرایی در مواجهه با کرونا بین نمره ۱۴.۱ از ۲۰ است.