نیاز به مطالعات بیشتر در خصوص ارتباط بین استفاده از مکمل و سمیت درمان، عود بیماری، بقا و کیفیت زندگی برای طراحی گایدلاینهای بالینی در خصوص استفاده از مکملها در میان بیماران مبتلا به سرطان وجود دارد. مولتیویتامینها در سطوح Dietary Reference Intakes ممکن است بر اساس شرایط بیمار و تصمیمگیری پزشک معالج به عنوان قسمتی از برنامه غذایی استفاده شود.
براساس نتایج مطالعات، مصرف فولیک اسید در مقایسه با کنترل، بر وقوع سرطانها بطور کلی و سرطان پستان، کولورکتال، ریه و خون تاثیری نداشت. اما خطر ملانوم را کاهش و طبق یک مطالعه خطر سرطان پروستات را اندکی افزایش داد.
با توجه به سمیتهای دارویی داروهای آنتیفولات (متوترکسات و پمترکسد) استفاده از اسید فولیک و مشتقات آن توصیه میشود. در بیماران دریافت کننده دوزهای بالای متوترکسات (بیش از ۵٠٠ mg/m2) برای کاهش عوارض از فرم راسمیک لکوورین (فولینیکاسید که فرم فعال اسید فولیک است)، استفاده میشود. لکوورین فقط بر سلولهای طبیعی اثر دارد و چنانچه سلول دچار آسیب ناشی از سمیت متوترکسات شده باشد، نمیتواند سلول را نجات دهد و لذا باید بعد از ۳۶-۲۴ ساعت از تجویز متوترکسات شروع شود.
البته شروع زودتر از ۲۴ ساعت ممکن است باعث کاهش اثرات متوترکسات شود. در بیماران دریافت کننده پمترکسد، برای کاهش عوارض خونی دارو، اسید فولیک ۴٠٠ تا ١٠٠٠ میکروگرم در روز از یک هفته قبل از درمان تا ٢١ روز پس از اتمام آخرین دوره درمان تجویز میشود.
در بیماران دریافت کننده داروی آنتیمتابولیت ۵ فلورواوراسیل، لکوورین برای افزایش اثربخشی دارو استفاده میشود.
منبع: UpToDate, 2017
مریم فراستینسب
استادیار فارماکوتراپی دانشگاه علوم پزشکی ایران