این نیاز، به سیستمی از عوامل گوناگون فردی – اجتماعی – اقتصادی نیز مربوط میشود، اما مهمترین عامل، خانواده و تربیت فرزند است و در این میان، الگوبرداری فرزند از پدر و یک مسئله اساسی به شمار میرود؛ بنابراین بهتر است کودک در دستان والدین خود، بیشتر از تبلت و گوشی تلفن همراه و کنترل تلویزیون، کتاب و روزنامه و مجله را ببیند.
برای دستیابی به هدف خود، فراترازالگو بودن، همراهی با کودکان نیز ضروری است. در این جا چند فعالیت ساده بهعنوان راهکار ارائه میشود:
شما میتوانید با کودک خود، کتابهایی از نقاشیهای او درست کنید، کتاب رنگآمیزی از نقاشیهای بدون رنگ هم میتواند جذاب باشد. یک فعالیت دیگر ساختن کتابهایی با موضوعات گوناگون است مثل کتاب آشپزی که دستورات آشپزی مثلاً : آش، شما با چسباندن موادی مثل نخود و غیره روی کاغذ به تصویر میکشید، یا کتاب راهنمای رانندگی، با چسباندن نقاشی یا عکس ماشین و خیابان و البته نباید نقشهای جنسیتی را به فرزندتان دیکته کنید و چهبهتر که پسران و دختران باعلاقه و تشویق در آن مشارکت کنند. کتاب سازی میتواند شامل ساختن کتاب رویاها و آرزوهای کودکان، با نقاشی و عکس، نیز باشد. یک فعالیت خلاقانه دیگران که به آخر کتاب داستان، یک صفحه سفید سنجاق کنیدواز کودک تان بخواهید، پایان داستان را با تخیل خود تغییر دهد و شما آن را بنویسید. همینطورمی توانید از داستانهای ذهن او، بانام خودش بهعنوان نویسنده یک کتاب بسازید.
چقدر زیبا است که گوشهای از منزل یا اتاق او محلی برای یک کتابخانه هرچند کوچک، حتی یک جعبه مقوایی برای جای دادن کتابهای او باشد تا حس خوبی نسبت به انس و مالکیت کتابهایش داشته باشد.
هم چون خریدهای هفتگی مواد موردنیاز خانه بهطور مرتب حداقل ماهیانه یکبار به فروشگاه کتاب بروید، حتی گاهی که از شما پرسشی بهویژه درباره یک موضوع علمی دارد، به او بگویید باید پاسخ آن را جستجو کنید و برای این کار با او به خرید کتاب لازم بروید. این کار را در مورد همراهی او برای رفتن به کتابخانه و عضویت او، فراموش نکنید.
همینطور مناسبتهایی مانند نمایشگاه کتاب و نشستهای کتاب کودک. بهتر است در کنار قدم زدن و بازی، کودکان پدر و مادر را مشغول مطالعه و اظهارنظر در مورد کتاب، مجله یا روزنامه هم ببینند و فکر نکنند که والدین آنها باید حتماً به روزگار سالمندی برسند تا روی نیمکت نشسته و روزنامه مطالعه کنند؛ بنابراین میتوانید از روزنامهفروشی کنار پارک برای کودک خود یک مجله مخصوص او تهیه کنید تا پس از بازی با او، آن را باهم روی نیمکت ورق بزنید.
خواندن کتابهای طنز مخصوص کودکان برای آنها بسیار جذاب است. شاید خرید یک چراغ مطالعه برای کودک، او را به خواندن بیشتر کتاب تشویق کند. همینطور مطالعه کتاب برای کودک قبل از خواب.
ضبط صدای خود یا کودک تان هنگام خواندن کتاب و گوش دادن به آن میتواند برای او جالب باشد. فعالیتهایی مانند هدیه دادن کتاب، یادگاری دادن کتابهای کودکی پدر و مادر به فرزند، اهداء کتاب به کتابخانه، اهدا کتاب به کودکان نیازمند نیز میتواند مفید باشد.
آذر قندریز
کارشناس ارشد روانشناسی بالینی