بهروز بنیادی، عضو کمیسیون بهداشت مجلس گفت: «هیچ داروخانهای مجوز فروش داروی بدون نسخه پزشک را ندارد. البته درهمه کشورهای دنیا برخی از داروها که آسیب کمتری به بدن بیمار وارد میکند، میتواند از پیشخوان به مصرفکننده برسد و درکشور ما نیز گاهی این اقدام صورت میگیرد. واقعیت آن است که نباید دارو را بدون نسخه پزشک تحویل بیمار داد. داروها زمانی که بیش ازحد مصرف شود، آسیبها و عوارض خود را بر بدن بیمار میگذارد، لذا باید از تحویل خودسرانه دارو به بیمار بدون نسخه پزشک جلوگیری شود. اگرچه سازمان غذا و دارو به داروخانههای سراسر کشور بخشنامهای ابلاغ کرده که براساس آن فروش دارو بدون نسخه پزشک ممنوع است، اما دربرخی موارد شاهد تخلف برخی از داروخانهها هستیم. باید درصورت بروز تخلف ازمجازاتهای پیشبینیشده در قانون برای متخلفان استفاده شود، زیرا در قانون حتی لغو پروانه داروخانه جز مجازاتهای کیفری پیشبینی شده است.»
بهروز جوانمرد، حقوقدان و وکیل پایه یک دادگستری در پاسخ به این پرسش که آیا فروش دارو بدون نسخه پزشک در داروخانهها ممنوع است، گفت: «درماده ٣ قانون سازمان نظام پزشکی مصوب ١٣٨٣ یکی از وظایف این سازمان را تدوین و تصویب مقررات و ضوابط خاص صنفی مربوط به استانداردکردن تابلوها و سرنسخههای موسسات پزشکی و پزشکان شاغل حرف پزشکی و وابسته پزشکی پیشبینی کرده است. درقوانین مصوب مجلس فروش دارو بدون نسخه توسط داروخانه متنی وجود ندارد. فقط درماده ۵ قانون مربوط به مقررات امور پزشکی و دارویی و مواد خوردنی و آشامیدنی مصوب ١٣٣۴ با اصلاحات بعدی میگوید: دخل و تصرف یا تغییر درنسخه پزشکی به هرصورت که باشد، بدون اجازه خود پزشک ازطرف داروساز ممنوع است. با اینکه گفته میشود فروش دارو بدون نسخه پزشک ممنوع است اما در بند ٣ ماده ٢٢ آییننامه تاسیس و اداره داروخانهها مصوب ١٣٩٣ یکی از وظایف مسئول فنی را عرضه داروهای بدون نسخه مطابق فهرست و ضوابط اعلام شده و ارایه راهنمایی دارویی جهت استفاده از آنها لحاظ کرده است.»
این حقوقدان درپاسخ به این پرسش که آیا قانون خاصی مبنیبر برخورد با داروخانههای متخلف وجود دارد نیز، افزود: «آییننامه انتظامی رسیدگی به تخلفات صنفی و حرفهای شاغلان حرفههای پزشکی و وابسته مصوب ١٣٧٨ هیاتوزیران فهرستی از ممنوعیتها را بیان کرده و مجازاتها را به قانون تاسیس سازمان نظام پزشکی احاله داده است. مثلا ماده ٩ آییننامه مقرر داشته؛ «تجویز داروهای روانگردان و مخدر بهگونهای که به حالت اعتیاد درآید، ممنوع است، مگر درمواردی که بیمار از بیماری روانی یا از دردهایشدید ناشی ازبیماریهای غیرقابل علاج رنج ببرد یا ضرورت پزشکی مصرف آنها را ایجاد کند.» یا ماده ١۴ بیان کرده؛ «جذب بیمار به صورتی که مخالف شئون حرفه پزشکی باشد و همچنین هرنوع تبلیغ گمراهکننده ازطریق رسانههای گروهی و نصب آگهی در اماکن و معابر، خارج از ضوابط نظام پزشکی ممنوع است، تبلیغ تجاری کالاهای پزشکی و دارویی ازسوی شاغلان حرفههای پزشکی و وابسته، همچنین نصب اعلانات تبلیغی که جنبه تجاری دارند، درمحل کار آنها مجاز نیست.» یا ماده ٢١ که میگوید: «فروش دارو و ابزار پزشکی توسط پزشکان، مگر با مجوز رسمی از وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ممنوع است.» درماده ٢٩ این آییننامه هریک از تخلفات مندرج را با بندهای ماده ٢٨ قانون سازمان نظام پزشکی مصوب ١٣٧۴ اصلاحی ١٣٨٣ تطبیق داده که مجازاتهایی را شامل:
الف - تذکر یا توبیخ شفاهی درحضور هیاتمدیره نظام پزشکی محل.
ب - اخطار یا توبیخ کتبی با درج در پرونده نظام پزشکی محل.
ج - توبیخ کتبی با درج درپرونده نظام پزشکی و نشریه نظام پزشکی محل یا الصاق رای در تابلو اعلانات نظام پزشکی محل.
د - محرومیت از اشتغال به حرفههای پزشکی و وابسته از سهماه تا یکسال در محل ارتکاب تخلف.
هـ - محرومیت از اشتغال به حرفههای پزشکی و وابسته از سهماه تا یکسال درتمام کشور.
و - محرومیت از اشتغال به حرفههای پزشکی از بیش از یکسال تا پنجسال درتمام کشور.
ز - محرومیت دایم از اشتغال به حرفههای پزشکی و وابسته درتمام کشور.
فانا