پژوهشگران کانادایی موفق به ارائه نانوماشینی شدند که به صورت هوشمند قادر به شناسایی نشانگرهای بیماری است. این نانوماشین برای رهایش هدفمند و دقیق دارو نیز قابل استفاده است.
محققان نشان دادند که نانوموتورهای ساخته شده از DNA سنتزی میتواند درون سلولهای زنده استفاده شده و برای شناسایی زودهنگام بیماریهای مرگباری نظیر سرطان مفید باشد. همچنین این سامانهها برای رهایش دقیق دارو قابل استفاده هستند.
کریس لی از محققان دانشگاه آلبرتا میگوید: «این دستاورد بزرگی بوده و پتانسیلهای بالایی برای کاربرد دارد. یکی از موارد مصرف این فناوری، امکان استفاده از آن برای شناسایی زودهنگام بیماری است. کاربرد دیگر آن، استفاده در رهایش کنترل شده دارو در بیماران است به طوری که اثرات جانبی کمتری ایجاد شود.»
این تیم تحقیقاتی با استفاده از اجزائی از جنس مولکولهای DNA و زیرلایهها اقدام به ساخت این نانوماشین کردند. هونگکوان ژانگ از محققان دانشگاه آلبرتا میگوید: «این نانوماشین نیاز به سوخت، بخش حمل کننده DNA و سوئیچ مولکولی دارد.»
در این پروژه محققان نانوماشین را به گونهای تنظیم کردند که بتواند توالی میکروRNA ویژهای را در سلولهای سرطان پستان شناسایی کند. این نانوماشین در بدن به حرکت درآمده و زمانی که با مولکول هدف مواجه شود، موتور DNA روشن شده و به عنوان بخشی از یک واکنش، اقدام به تولید ترکیبات فلورسانس میکند. با رصد ترکیبات فلورسانس تولید شده میتوان سلولهای سرطانی را شناسایی کرد.
لی میگوید: «ما قصد داریم شناساگرهای سرطان و دیگر بیماریها را در مقادیر بسیار کم با استفاده از این روش شناسایی کنیم، پیش از آن که بیماری پیشرفت کند. با این کار امکان شناسایی زودهنگام بیماری فراهم میشود. معمولا مقادیر بسیار کم شناساگرهای بیماری، با روشهای رایج قابل شناسایی نبوده اما این راهبرد جدید امکان تشخیص این مواد را در غلظتهای کم فراهم میکند.»
محققان این پروژه معتقدند که این روش علاوه بر تشخیص بیماری، میتواند برای رهایش دقیق دارو مورد استفاده قرار گیرد. در واقع این سامانه در صورت مشاهده مولکول ویژهای در بدن (نشانگر بیماری) فرآیند رهایش دارو را آغاز میکند.
منبع: Neuroscience News