معمولا چهار دلیل عمده برای عمل پیوند قرنیه وجود دارد.
ابتدا بیمارانی که قوز قرنیه دارند یا قرنیه آنها در اثر سوختگی شیمیایی یا سایر عوامل دچار لک یا پارگی شده است. در این بیماران هدف از پیوند، بهبودی دید است. دسته دوم بیمارانی هستند که دچار عفونت چشمی شدهاند و باید چشم آسیبدیده حفظ شود. در این حالت قرنیه مانند وصله طبیعی عمل میکند. مورد سوم شامل بیمارانی میشود که به دلیل عفونت قارچی یا باکتریال ممکن است کل چشم یا قسمتهای پشتی آن را از دست بدهند. در این حالت با هدف درمان، پیوند قرنیه انجام میشود. آخرین مورد نیز افرادی هستند که لکهای روی قرنیه دارند. در این افراد عمل پیوند قرنیه با هدف زیبایی انجام میگیرد.
پیوند قرنیه به سه دسته تقسیم میشود. در حالت اول تمام ضخامت قرنیه تعویض میشود. حالت دوم تعویض لایههای قدامی یا جلویی است و نوع آخر که منجر به تعویض لایههای خلفی یا پشتی میشود. چشم پزشک با توجه به نوع بیماری، روش مناسب را انتخاب میکند. مثلا برای بیماری که دارای قرنیه کاملا معیوب است باید عمل پیوند به صورت کامل اجرا شود. همچنین برای بیمارانی که دچار مشکلات ژنتیکی هستند فقط لایههای آسیب دیده تعویض میشود. بدنیست بدانید که قرنیه مناسب از بانک چشم تهیه میشود و در هر کشوری یک یا چند مرکز برای این کار وجود دارد. در ایران نیز یک مرکز برای این کار فعالیت میکند. این قرنیهها از افراد فوت شده گرفته میشود اما لازم نیست فرد دچار مرگ مغزی شده باشد زیرا قرنیه مثل سایر عروق بافت خونی ندارد. به همین دلیل تعداد دهندگان قرنیه بیشتر سایر اعضا است. البته قبل از ثبت هر قرنیه، انواع آزمایشهای تخصصی از نظر بیماریهای عفونی و سایر فاکتورهای سلامتی روی نمونههای قابل پیوند انجام میشود.
سعید شاهحسینی
چشم پزشک، فوقتخصص قرنیه و سگمان قدامی