چندی پیش عضو کمیسیون بهداشت مجلس شورای اسلامی درباره آنفلوآنزای پرندگان گفت «آنفلوآنزای حاد پرندگان ازلحاظ امنیتی، اقتصادی و روانی به مرحله خطرناکی رسیده است و متاسفانه سازمانها و وزارتخانههایی که درگیر این بیماری هستند عملکرد خوبی نداشتهاند.1200 تا 1300 بیماری مشترک بین انسان و حیوان وجود دارد که آنفلوآنزای فوق حاد پرندگان نیز یکی از آنها است. این بیماری مرز نمیشناسد و از طریق هوا به راحتی منتقل میشود.»
به گفته این نماینده مجلس این بار سازمان دامپزشکی نتوانسته است عملکرد مناسبی داشته باشد که به نظر وی این عقبماندگی به دلیل کمبود اعتبارات است
.انتقال سازمان دامپزشکی به زیر مجموعه وزارت جهادکشاورزی اشتباه بود
سیامک مره صدق، عضو کمیسیون بهداشت در گفتوگو با «سپید» بابیان اینکه وقتی میخواهیم درباره بیماری مانند آنفلوآنزا صحبت کنیم باید بدانیم که امکان جلوگیری از شیوع بیماریهای ویروسی امکانی بسیار ضعیف است، میگوید:«با تبادلاتی که در سطح جهانی وجود دارد در هر جای دنیا که ویروسی جهشیافته وجود داشته باشد در سطح جهان توزیع پیدا و خواهد کرد و ما نیز جزیرهای جدا از جهان نیستیم. تنها کافی است یک پرنده آلوده وارد کشور شود. ما تنها چند هزار کیلومتر مرز با افغانستان داریم و بسیاری از نقاط اساساً قابلکنترل نیستند. پرندگان مهاجر نیز به داخل ایران پرواز میکنند و امکان کنترل آنها وجود ندارد. شاید دنیای انسانها مرز بردار باشد اما چه کسی میتواند برای دنیای پرندگان مرز تعیین کند؟ اگر من مسئول باشم قول هم نمیدهم که چنین بیماری کنترل شود. مگر در اروپا با امکانات بسیاری که دارند توانستهاند جنون گاوی را ریشهکن کنند؟»
مره صدق با تاکید بر اینکه وزارت بهداشت تنها مسئول شیوع آنفلوآنزای پرندگان نیست، میگوید:«وزارت بهداشت در مورد این مسئله تنها مسئول نبوده و درواقع ارگانهای دیگری مانند دامپزشکی در رابطه با سلامت حیوانات مسئول است وقتیکه سازمان دامپزشکی را به مجموعه وزارت جهاد کشاورزی منتقل کردند من درباره این انتقال فریاد کشیدم و کسی توجه نکرد به دلیل چنین شرایطی بود. من یکی از مخالفان انتقال سازمان دامپزشکی به جهاد کشاورزی بودم به دلیل اینکه به همین بیماریهای مشترک بین انسان و درم فکر میکردم.»
وی بابیان اینکه این مسئله کنترل بیماری را دشوارتر میکند، میگوید: «در حال حاضر سازمان جهاد کشاورزی از وزارت بهداشت حرفشنوی دارد؟ در حال حاضر واردات مرغ در دست وزارت بهداشت نیست و کنترل بیماریهای آن نیز در دست وزارت بهداشت نیست اما ما انتظار داریم که وزارت بهداشت از شیوع بیماری جلوگیری کند. در قبال آنفلوآنزای انسانها وزارت بهداشت مسئول است اما درباره آنفلوآنزای مرغی چه کسی متولی است؟ در اصل وزارت جهاد کشاورزی و سازمان دامپزشکی و اینها نیز زیر نظر وزارت بهداشت نیستند.»
کنترل بیماری بستگی به پرواز پرندگان مهاجر دارد
در جدیدترین مورد شیوع آنفلوآنزای پرندگان در سراسر جهان گزارشهایی از مرگ چندین نفربر اثر ابتلا به این بیماری ویروسی در وجود دارد.
در چین دستکم چهار تن در طول فصل زمستان براثر آنفلوآنزای پرندگان با نسخه ویروسی H7N9 فوت کردهاند. علاوه بر این نسخه ناشناختهای از ویروس آنفلوآنزای پرندگان دریکی از باغوحشهای روسیه به تلف شدن 141 پرنده منجر شده است.
طبق گزارش خبرگزاری فرانسه، دیگر کشورهای اروپایی هم اقداماتی برای جلوگیری از شیوع این نوع آنفلوآنزا در نظر گرفتهاند.
H5N1 شایعترین نسخه ویروسی آنفلوآنزای پرندگان است و علائم آن با دیگر انواع آنفلوآنزا مشابه است شامل سرفه، اسهال، مشکلات تنفسی، تب بالا، سردرد، درد عضلانی، آبریزش بینی و گلودرد میشود. H5N1 بالاترین تلفات جانی را از خود بر جاگذاشته در حالی که دیگر انواع آنفلوآنزای پرندگان به این شدت تلفات نداشتهاند.
به گزارش مدیکال دیلی، همچنین ویروس آنفلوآنزای پرندگان از راه چشم، بینی، دهان یا تنفس وارد بدن انسان شده و فرد را آلوده میسازد. علاوه بر این انتقال فردبهفرد این بیماری گزارششده که البته بسیار نادر اتفاق میافتد.
محمود سروش، رئیس اداره مراقبت بیماریهای واگیر وزارت بهداشت نوع آنفلوآنزای پرندگانی را که در ایران شایع شده است H5N8 دانسته و میگوید: «کنترل این بیماری بستگی به پرواز پرندگان دارد. هرکسی هم که بگوید قابلکنترل است حرفی غیرعلمی و عملی میزند. آنچه که گفته میشود در برخی از کشورهای آسیای شرقی دیدهشده و این بیماری به انسانها منتقل شده است سوش دیگری از این بیماری است و تاکنون این بیماری در ایران از پرندگان به انسانها منتقل نشده است.»
وی ادامه میدهد: «با این حال مردم باید دقت داشته باشند که در صورتی که پرنده مردهای را مشاهده کردند با آن تماس نداشته باشند. مردم به شایعات نیز توجه نکنند چون مرغ و تخممرغی که در حال حاضر در بازار توزیع میشود و زیر نظر سازمان دامپزشکی قرار داشته کاملاً سالم است. همچنین مردم باید مراقب کودکان خود باشند که با چنین پرندههایی تماس نداشته باشند، به ویژه افرادی که در نزدیکی تالابها هستند. از خرید پرندگان محلی باید جدا پرهیز کنند.»
متخصصان توصیه میکنند افراد از رفتن به کشورهایی که در آنها این بیماری حالت اپیدمی دارد اجتناب کنند، همچنین چنانچه در محلی حضور داشتند که بیش از 4 جسد پرنده وجود داشت سریعاً آنجا را ترک کنند زیرا بهاحتمال زیاد ویروس باعث مرگ پرندهها شده و احتمال ابتلای انسان حتی از طریق تنفس نیز وجود دارد.
ازجمله دیگر اقدامات احتیاطی برای جلوگیری از ابتلا به این بیماری میتوان شستوشوی دقیق مرغ و تخممرغ را نام برد، شستن دستها قبل و بعد از دست زدن به گوشت،تخممرغ و مرغ نیز میتواند در پیشگیری از سرایت بیماری به انسان بسیار مفید باشد.
ویدا ربانی