مدتی است که طرح استیضاح وزیر راه و شهرسازی به کمیسیون عمران رسیده است؛ سخنگوی کمیسیون عمران، صدیف بدری چندروز قبل خبر از بررسی طرح استیضاح عباس آخوندی داده بود؛ دیروز هم گزارش این کمیسیون درباره بررسی سانحه برخورد دو قطار در سمنان، دلیل اصلی طرح استیضاح وزیر در صحن علنی مجلس قرائت شد. که روز قبل عباس آخوندی، وزیر راه و شهرسازی، با حضور در کمیسیون عمران آخرین توضیحات را درباره حادثه به نمایندگان ارائه کرده بود. پنجم آذرماه بود که سانحه ریلی در سمنان اتفاق افتاد؛ بلافاصله بعد از آن مدیرعامل راهآهن ایران، محسن پورسیدآقایی استعفا کرد؛ استعفایی که خیلی از منتقدان دولت را راضی نکرد و خود استعفا بهانهای بر تشدید انتقادها شد. بعد از این تصادف، علی لاریجانی، از کمیسیون عمران خواست درباره این حادثه و ابعاد آن گزارشی تهیه شود. تیم بررسی بعد از بازدید محل حادثه و مصدومان در بیمارستان، از مرکز کنترل ترافیک قطارها و خط تولید تجهیزات متعلق به مجری پروژه ATC بازدید کردند. سپس در جلسه مشترک با آخوندی از روند رسیدگی به سانحه کسب اطلاع شد.
در بخشی از گزارش کمیسیون عمران مجلس آمده است «بررسیها نشان میدهد که تلفات جانی ناشی از ضربه اول بسیار کم بوده است، اما شرایط تشدیدکنندهای مانند نبود جاده دسترسی، امداد و نجات نامطلوب و دیرهنگام، کمبود تجهیزات لازم در واگنها مانند اطفاء حریق و چکش شکستن شیشه، بهکارگیری مواد غیراستاندارد و قابل اشتغال در بازسازی واگنها، فرسودگی و آسیبپذیری واگنها، وجود نقاط کور مخابراتی و رادیویی در مسیر خطوط ریلی بالاخص در محل سانحه و... منجر به افزایش تلفات سانحه شده که باید در شناسایی متخلفین و مقصرین و برخورد قانونی و قضایی موردتوجه قرار گیرد.» نمایندگان در این گزارش برودت هوا را که بهعنوان علت توقف قطار تبریز ـ مشهد اعلامشده است، قابلپذیرش ندانستند. «ضرورت داشته است قطار، قبل از حرکت ازنظر به همراه داشتن تجهیزات فنی سالم و کافی برای مقابله با شرایط سرد، کنترل و مجوز حرکت داده شود، لازم است عملکرد مسئولان کنترل قطار بررسی و در تعیین سهم قصور موردتوجه قرار گیرند.» در این گزارش به استاندارد قطارها، سیستم ایمنی و زیرساختها تاکید شده است؛ رسیدگی به ابعاد حقوقی پرونده در اختیار قوه قضائیه است.
وزارت راه و شهرسازی پاسخگو باشد
علی مطهری، نایبرئیس مجلس با اشاره به برخی عوامل بروز حادثه تصادم قطار مسافربری تبریز-مشهد گفت «وزارت راه باوجود اینکه در برخی مسائل عملکرد خوبی داشتند، اما اینجا مقصرند و باید پاسخگو باشند.» وی بعد از قرائت گزارش کمیسیون عمران درباره حادثه تصادم قطار مسافربری تبریز-مشهد و پس از توضیحات شش نفر از نمایندگان در رابطه با این گزارش گفت «یکی از مواردی که منجر به بروز این حادثه شد، خراب شدن دستگاههای کنترل بوده که گاهی به دلیل این خرابیها، اپراتور روشن شدن چراغقرمز دستگاه را جدی نمیگیرند.» او یادآور شد «جدی نگرفتن آموزشهای ضمن خدمت کارکنان و بیمسئولیتی اپراتورهای قبلی و بعدی مهم بوده که این ایراد به مسئولان و مدیران بالادستی نیز مربوط است.» به گفته مطهری، همه این مسائل درعینحال حاکی از ضعف وزارت مربوطه است که باوجود اینکه در برخی مسائل عملکرد خوبی داشتند، اما اینجا مقصرند و باید پاسخگو باشند.
استیضاح آخوندی درست نیست
شاید بعد از قرائت این گزارش کمیسیون عمران بخواهد استیضاح وزیر راه و شهرسازی را دوباره پیگیری کند. داود محمدی، نماینده تهران، اما استیضاح وزیر را در شرایط فعلی درست نمیداند. «وزیر راه باید در رابطه با نابسامانیهای ایجادشده و اتفاق ناگوار و نگرانکنندهای که رخداده جوابگو باشد.» او با بیان اینکه «باید بررسی و اقدامات لازم به عمل آید»، عنوان کرد «اتفاق ناگواری که رخداده به لحاظ مدیریتی مسائل حملونقل و راهآهن باید موردبررسی قرار گیرد و وزارتخانه فکر اساسی برای مشکلات موجود داشته باشد. اما استیضاح وزیر راه و شهرسازی به صلاح نیست.» رسول خضری، نماینده پیرانشهر، هم گفت «در چند ماه آینده بهصلاح نیست وزارتخانهای مثل راه و شهرسازی با سرپرستی اداره شود.» خضری با بیان اینکه «وزارت راه و شهرسازی عریض و طویل بوده و مشکلات عدیدهای دارد»، گفت «اگر این امکان فراهم میشد که بهعنوان دو سازمان راه و ترابری و مسکن و شهرسازی بتوان به مشکلات موجود در این بخش رسیدگی کرد بهتر بود. به نظر میرسد میتوانستیم مانند حادثه شینآباد این مساله را مدیریت کنیم.»