هوای پاکیزه تهران اگرچه چند روزی است گرفتار ریزگردهاست اما گویا از بنزن سالهای پیش در آن خبری نیست. ترکیبات آروماتیکی که میزانش در بنزینهای خودکفایی از 2درصد حد مجاز به 50درصد رسیده بود و عطر خوشش را از بنزینهای ارائه شده در جایگاهها میشد استشمام کرد. اما رییس سازمان حفاظت محیط زیست پس از بحثهای پیش آمده روزهای اخیر در خصوص آلوده نبودن بنزینهای عرضه شده در دولت قبل، بار دیگر بر ارتقای استانداردهای بنزین مصرفی فعلی تاکید کرد و از کاهش قابل توجه میزان بنزن موجود در هوای تهران خبر داد. 4برابر شدن تعداد روزهای پاک پایتخت از ابتدای سال تاکنون نیز شاید گواه دیگری بر این موضوع باشد.
معصومه ابتکار با اشاره به اینکه نتایج آخرین اندازهگیری در جایگاهها حاکی است که میزان بنزن موجود در هوا به شدت کاهش یافته است، گفت: «این نتایج نشاندهنده گام درست ما برای واردات بنزین بوده است.»
وی بنزینهای عرضه شده در جایگاهها را ملاک اندازهگیری ذکر کرد و با تاکید بر اینکه سازمان به واردات و صادرات بنزین کاری ندارد، اظهار داشت: «آنچه برای ما مهم است، بنزینی است که در اختیار مردم قرار میگیرد و بنزینی که در هوا آثار احتراق آن مشاهده میشود.»
ابتکار با بیان اینکه آخرین اندازهگیریهای ما نشان میدهد که بنزین با استاندارد یورو4 در حال حاضر مطابقت میکند، افزود: «آخرین اندازهگیری ما نشان میدهد، بنزن موجود در هوا به شدت کاهش پیدا کرده که این نشاندهنده گام درست ما در جهت بهبود کیفیت هواست. البته این اندازهگیریها باید مستمر انجام شود.» وی ابراز امیدواری کرد که با همکاری همه بخشها برای اصلاح وضعیت آلودگی هوا اقدام شود.
رییس سازمان حفاظت محیط زیست درخصوص نتایج بررسیهای کمیسیون اصل 90 مجلس شورای اسلامی در رابطه با گزارش بنزینهای وارداتی، اظهار داشت: «جلسات برگزار شد و نتیجه آن بعدا اعلام خواهد شد.» ابتکار درخصوص واردات خودروها و موتورسیکلتهای برقی نیز گفت: «حمایتهای مختلفی از جمله کاهش تعرفهها برای واردات اعمال میشود تا در مصرف بنزین صرفه جویی و کاهش آلودگی را داشته باشیم.» معاون رییس جمهور به حمایتهای صندوق توسعه ملی با ارائه تسهیلاتی در حوزه طرحهای محیط زیست اشاره کرد و گفت: «در این زمینه برخی از طرحها را معرفی کردیم که حمایت شوند تا شاهد توسعه خودروهای برقی و همینطور موتورسیکلتهای برقی باشیم.»
بنزینهای وارداتی پارسال استاندارد یورو2 داشتند
رسول خضری عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس در خصوص بنزینهای وارداتی به سپید میگوید: «بر اساس مستنداتی که در اختیار مجلس است بنزین های وارداتی سال گذشته استانداردهای یورو2داشتند و به هیچ وجه از استانداردهای یورو4 برخوردار نبودند. این در حالی است که بنزین تولید داخل در پالایشگاهی مانند اراک استاندارد یورو4 را داراست.»
وی با بیان اینکه توجیه واردات بنزین تامین سلامت مردم و کاهش آلودگی هوا بوده، میافزاید: «اگر قرار است بنزین وارد کنیم باید بهترین نوع و بالاترین استانداردها مدنظر قرار گیرد تا سلامت مردم به خطر نیفتد نه اینکه باز هم بنزین با استاندارد یورو2 به کشور وارد شود که میزان ترکیبات سرطانزای آن بیشتر از حد مجاز است و برای سلامت مردم زیان دارد.»
خضری در پاسخ به این سوال که آیا بررسیهایی برای سنجش میزان بنزن موجود در بنزینهای فعلی صورت گرفته است، بیان میکند: «هنوز سازمان حفاظت محیط زیست نتایج آزمایشها و بررسیهای خود را در خصوص کاهش میزان بنزن موجود در هوا به صورت کتبی به مجلس ارائه نداده است اما لایحه کاهش آلودگی هوا از سوی دولت ارائه شده که هنوز به دستور کار مجلس وارد نشده است.»
اما اسماعیل کهرم مشاور رییس سازمان حفاظت محیط زیست در گفتگو با سپید ترکیبات موجود در بنزین های وارداتی را مطابق با استانداردهای یورو4 میداند و میگوید: «پس از اعمال تحریمها، دولت برای تامین بنزین مورد نیاز روزانه دست به دامان پتروشیمیها شد که بنزینی تولید میکردند که میزان بنزن موجود در آن چند برابر حد مجاز بود.»
وی با بیان اینکه حد مجاز بنزن موجود در بنزین 2درصد است که این میزان در بنزین پتروشیمی ها به 50درصد رسید، می افزاید: «بنزن ترکیب حلقوی آروماتیکی است که باعث احتراق بهتر سوخت و در عین حال بوی خوش بنزین میشود اما سرطانزایی این ترکیب سالهاست که به اثبات رسیده است. در حالی که مسوولان دولت سابق با علم به این موضوع، اقدام به اضافه کردن بسیار بیشتر از حد مجاز بنزن به سوخت و اعلام خودکفایی در تولید بنزین کردند.»
کهرم با اشاره به تولید بیشتر از 40میلیون لیتر بنزین در پالایشگاههای داخلی و تامین مابقی بنزین مورد نیاز از طریق واردات، خاطرنشان میکند: «در ایران روزانه بیش از 63میلیون لیتر مصرف میشود که با آغاز تحریمها و ممانعت از ورود بنزین به کشور بیش از بیست میلیون لیتر بنزین مورد نیاز از پتروشیمیها تامین شد که سلامت مردم را با خطرات جدی مواجه کرد.»
وی به شلشدن پیچ تحریمها در اوایل امسال و تلاش دولت برای واردات بنزین با استاندارد یورو4 اشاره میکند و میافزاید: «وزارت نفت تاکید دارد که بنزین های وارداتی از استادرد یورو4برخوردار است و مرجع هرگونه اظهار نظر نیز باید همین باشد. البته هماکنون 8پالایشگاه در کشور نیز بنزین یورو4تولید میکنند که از جمله آنها پالایشگاه اراک است که بنزین تهران و اراک را تامین میکند.»
تعداد روزهای سالم هفتماهه اول سال جاری 153 روز است و کیفیت هوا نیز در مقایسه با سال 92 از بهبود نسبی برخوردار شده است. موضوعی که گرچه برخی معتقدند بیشتر به عوامل جوی و آسمانی مربوط است اما به گفته کهرم پاکیزهتر شدن هوای تهران کاملا محسوس است و بررسیهای صورت گرفته سازمان حفاظت محیطزیست نیز گویای این موضوع.
وی با اشاره به آلودگی هوا در روزهای اخیر در تهران این موضوع را به چند عامل از جمله ساکن بودن هوا مرتبط میداند و بیان میکند: «به هر حال باید توجه داشت که هماکنون 2/800/00 اتومبیل و به همین تعداد موتورسیکلت در تهران تردد میکنند که 8برابر اتومبیلها آلودگی دارند و گاز به هوا تزریق میکنند و در صورت ساکن ماندن هوا و نبود باد مسلما شاهد بازگشت آلودگی به هوای شهر خواهیم بود.»
الیزا ذوالقدر