از زمان اعلام اولین مورد بیماری ایدز کشور در سال 66 تا به امروز تغییرات زیادی در برنامههای پیشگیری از این بیماری در کشور رخ داده است. بیماریای که تا مدتها از بردن نامش نیز خودداری میشد امروز جایگاهی ویژه در برنامههای بهداشتی و درمانی کشور دارد و ادارهای نیز در ساختار وزارتخانه به خود اختصاص داده است. بیشترین دلیل انتقال این بیماری در ایران تاکنون تزریق با سرنگ آلوده بوده است. موضوعی که ایدز را در کشور ما به اعتیاد پیوند زده و برنامههای مقابلهای را نیز تا حدودی به این حوزه معطوف کرده است. اما هماکنون دانشگاه علوم پزشکی کرمان در صدد اجرای طرح «کرمان شهر دوستدار برنامههای کنترلHIV » است که برای نخستین بار در خاورمیانه به اجرا در میآید.
رییس دانشگاه علوم پزشکی کرمان در نشستی که با حضور رییس اداره بیماریهای واگیر وزارت بهداشت برگزار شد با اعلام این خبر، گفت: «محور اصلی این طرح بالا بردن آگاهی مردم در زمینه بیماری ایدز و ارائه آموزشهای موثر در این زمینه است.»
علیاکبر حقدوست محور دیگر این برنامه را شناسایی زودرس افراد مبتلا به ایدز ذکر کرد و افزود: «با این اقدام میتوانیم هرچه سریعتر برنامههای مراقبتی و کنترلی را برای افراد شناسایی شده اجرا کنیم.»
وی با بیان اینکه ارائه مراقبتهای مناسب و انجام آزمایش برای افرادی که مشکوک به ایدز هستند از دیگر محورهای این طرح است، اظهار داشت: «آزمایش نقش کلیدی در این بین دارد تا بتوانیم با تشخیص سریع از انتقال بیماری به دیگر افراد جلوگیری کنیم »
راهاندازی مجهزترین آزمایشگاه تشخیصی ایدز درکرمان
بر همین اساس، مجهزترین آزمایشگاه تشخیصی و درمانی ایدز در کرمان راهاندازی میشود.
محمدمهدی گویا از راهاندازی این آزمایشگاه در روز جهانی ایدز خبر داد و گفت: «کرمان به مجهزترین آزمایشگاه تشخیص و درمان ایدز در سطح دنیا مجهز شده که در یک شبکه متشکل از 11 آزمایشگاه دیگر کشوری همزمان با روز جهانی ایدز افتتاح میشود.» وی با بیان اینکه این آزمایشگاه علاوه بر پوشش دانشگاههای علوم پزشکی کرمان، رفسنجان، بم و جیرفت به استانهای مجاور نیز خدمات ارائه میدهد، افزود: «البته آزمایشگاه ایدز کرمان اکنون نیز در حال خدمترسانی است و در این آزمایشگاه افراد مبتلا به ایدز تحت درمان هستند و مقاطع مختلف درمانی و تاثیر آن کنترل میشود.»
افزایش ابتلای زنان به ایدز مسئولان را حساسترکرده است
بر اساس این گزارش، رییس اداره ایدز وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نیز در حاشیه این نشست با اشاره به توفیقات کشور در دهه گذشته در زمینه کنترل HIV، گفت: «به دلیل موج دوم اپیدمی HIV در بین معتادان تزریقی و زندانیان و ورود مواد محرک و روانگردان در مقوله الگوی اعتیاد کشور، در سالهای اخیر سهم موارد جدید انتقالHIV از طریق روابط جنسی غیرایمن و افزایش ابتلای زنان، مسئولان را بسیار حساستر کرده است.» عباس صداقت با بیان اینکه موج سوم بیماری ایدز و انتقال عمودی به این معنی است که مادر باردار مبتلا به ویروس HIV این بیماری را به نوزاد خود منتقل می کند، ادامه داد: «برای اینکه بتوانیم توفیقاتی که در دهه گذشته در برنامههای کنترل HIV داشتهایم را حفظ کنیم باید با حساسیت بیشتر به آگاهسازی و حساس کردن همه مردم مخصوصا جوانان و نوجوانان و گروههای پرخطر توجه کنیم.» وی با درخواست از ارگانهای دیگربرای کمک به وزارت بهداشت برای تقویت کانالهای ارتباطی با مردم به ویژه جوانان، تاکید کرد: «انتظار داریم برای افزایش دسترسی به کانالهای ارتباطی جمعیتی سایر سازمانها مانند سازمان آموزش وپرورش و هلال احمر نیز وارد عمل شوند. همچنین رسانه ملی، رسانههای استانی و شبکههای اجتماعی و خبری باید به نوعی خود را متعهد بدانند که کمک کنند تا این بیماری چند وجهی را تحت کنترل دربیاورند.»
صداقت با بیان اینکه وزارت بهداشت تلاش کرده که امکانات لازم برای افزایش دسترسی به آزمایشها، مشاوره، مراقبت و درمان و نظام تشخیصی HIV را در کشور فراهم کند، به فعالیت مراکز بیماریهای رفتاری در سراسر کشور اشاره کرد و بیان داشت: «مراکز تشخیص سریع HIVبا تاکید بر بخشهای غیر دولتی و خصوصی در کشور راهاندازی شده است.»
وی همچنین با اشاره به جایگاه دانشگاه علوم پزشکی کرمان در منطقه، گفت: «راهاندازی مرکز آموزش منطقهای نظام مراقبت HIVدر دانشگاه علوم پزشکی کرمان و انتخاب این مرکز از طرف سازمان جهانی بهداشت به عنوان مرکز همکار سازمان جهانی بهداشت از جمله فعالیتهای این دانشگاه در زمینه بیماری ایدز به شمار میرود.» رییس اداره ایدز وزارت بهداشت، این مرکز را فرصت بسیار خوبی برای بهرهگیری از کمکها و حمایتهای فنی سازمان جهانی بهداشت و تبادل تجربیات به صورت دوطرفه برای دانشگاه علوم پزشکی کرمان ذکر کرد. یادآور میشود در نشستی که با حضور محمدمهدی گویا، رییس مرکز بیماریهای واگیر وزارت بهداشت، عباس صداقت، رییس اداره ایدز وزارت بهداشت، فرداد درودی، مدیر کشوری برنامه مشترک ملل متحد در زمینه ایدز و دکتر رحیم تقیزاده، نماینده سازمان جهانی بهداشت در ایران، مسوولان دانشگاه علوم پزشکی کرمان و جمعی از فعالان عرصه بیماری ایدز در کرمان تشکیل شد، پروتکل اجرایی برنامه کرمان شهر دوستدار برنامههای پیشگیر از HIV مورد بررسی وبازبینی قرار گرفت تا تغییرات مورد نظر در آن اعمال شود.
الیزا ذوالقدر