طبق تحقیقی که در نشست سالانه انجمن آسم، آلرژی و ایمونولوژی آمریکا ارائه شد، داروهایی که برای کنترل علائم آلرژی مورد استفاده قرار میگیرند، گاه این علائم را تشدید میکنند یا خود باعث واکنشهای آلرژیک میشوند. متاسفانه، این وضعیت آنچنان که از سوی جامعه پزشکی تاکنون فرض میشده، نادر نیست. در میان داروهایی که ممکن است واکنشهای آلرژیک ایجاد کنند، کورتیکواستروئیدهای موضعی، آنتیبیوتیکهایی نظیر باسیتراسین و نئومایسین که در پمادها و چسبهای مخصوص بانداژ زخم به کار میروند، بیحسکنندهها و ضدقارچها مطرح هستند.
دکتر لوز فوناسیر، استاد دانشگاه مینه اولا میگوید: «معمولا آلرژی به یک کورتیکواستروئید موضعی تشخیص داده نمیشود؛ زیرا اثر آن فرونشاندن التهاب است، اما شک به واکنشهای آلرژیک نسبت به کورتیکواستروئیدهای موضعی، در صورتی که ضایعه بهبود نیابد یا پس از بهبود موقت اولیه، مجددا شعله ور شود مطرح است.»
شیوع چنین واکنشهایی تا حدی است که در حدود 5 درصد از موارد ابتلا به درماتیت، ناشی از آلرژی به کورتیکواستروئیدهای موضعی گزارش شدهاند. مناطق خاصی از بدن نظیر گوشها، اندامهای تحتانی و چینهای بدن بیش از سایر مناطق در معرض واکنشهای آلرژیک به داروها هستند. همچنین در این مناطق درماتوزهای از پیش موجود نظیر ناکفایتی مزمن وریدی، اوتیت خارجی مزمن، زخمهای پس از جراحی و اگزمای مزمن شایعترند. احتمال وقوع آلرژیهای دارویی به مواد موجود در چسبهای زخم و بانداژهای ویژه نیز بالاست. این مطالعه مطرح کرده که واکنش آلرژیک ممکن است نسبت به لانولین که در بسیاری از ترکیبات دارویی مصرف میشود، رخ دهد. تیمروزال (Thimerosal)، که ماده نگهدارنده به کار رفته در بسیاری از فرآوردههای دارویی موضعی، آرایشی، محلولهای لنز تماسی و واکسنهاست نیز آلرژیزاست.
در مورد اغلب داروهای موضعی، آزمودن آن در بخش کوچکی از پوست بدن قبل از شروع مصرف، توصیه شده است. هر گونه واکنش آلرژیک به ترکیبات دارویی موجود در محصول نهایی، نگهدارندهها یا سیستم انتقال دارویی باید در نظر گرفته شود.
Pharmacists Weekly News Update