پروین منصوری، متخصص پوست و مو و دبیر علمی کنگره زخم و ترمیم بافت معتقد است با توجه به بیماریهای زمینهای که در حال شیوع است، زخمها در حال تبدیل شدن به مشکلی جهانی در حوزه پزشکی هستند. در ادامه گفتوگوی پروین منصوری با «سپید» درباره دومین کنگره زخم و ترمیم بافت را میخوانید.
هدف از برگزاری کنگره زخم و ترمیم بافت چه بود و چرا این موضوع مود توجه قرار گرفت؟
زخمها مشکلی جهانی در حوزه پزشکی هستند، چون هم عوارض و مرگ و میر دارند و هم بار مالی زیادی را بر مرکز درمانی و بهداشتی کشورها تحمیل میکنند. به همین دلیل است که در سالهای اخیر با توجه به شیوع بیماریهایی که مولد زخم هستند، این مساله بیشتر مورد توجه قرارگرفته است. بیماریهایی مانند دیابت، فشار خون، کهنسالی که می تواند موجب زمینگیر شدن فرد و زخم بسته شود، حوادث، تصادفها، مشکلات روحی و روانی، مصرف داروهای متعدد و شیوع بالاتر سرطان که خود میتواند زخم ایجاد کند و هم به صورت ثانوی روی زخمها ایجاد شود، همگی موجب شده است دنیا رویکرد جدیدی به شناخت زخم، علتهای ایجاد کننده آن، راههای جدید تشخیص و درمان بیخطر آن داشته باشد. این دومین سالی است که این کنگره در زمینه زخم و ترمیم بافت در حوزههای مختلف برگزار میشود. در این کنگره افرادی که در رشتههای مختلف مانند پانسمان، جراحی، درمان دارویی، سلولدرمانی، بیو متریال، ازون تراپی، اکسیژن درمانی، لیزر و...فعالیت دارند را دعوت کردهایم در این سه روز کنگره حضور پیدا کنند تا هم از تجربیات یکدیگر استفاده کنند و هم از تازههای این حوزه مطلع شوند. ما امیدوار هستیم در پایان هم به انسجامی برسیم که مرکز یکپارچه زخم و ترمیم بافت را در ایران ایجاد کنیم که راهکارهای درمانی بومی کشور را نیز در آن مرکز ارئه دهیم.
منظور از زخمهایی که به درمان پاسخ نمیدهند (آتیپیک) چیست و بیشتر به چه علتهایی ایجاد میشوند؟
زخمهای آتیپیک، زخمهایی هستند که شکلها و دردهای عجیبی دارند، در جاهای عجیبی از بدن ایجاد میشوند و به هیچ کدام از بیماریهای شناخته شده در زمینه داخلی یا پوست شباهت ندارند. این زخمها به درمانهایی که به طور معمول برای ترمیم زخم استفاده میشوند، پاسخ نمیدهند. این زخمها میتوانند علتهای مختلفی داشته باشند، مانند سرطانهای اولیه، متاستازهای پوستی هستند که میتوانند به شکل یک ضایعه کوچک و قرمز شروع شده و به یک زخم پایدار و بدون قابلیت بهبود تبدیل شوند و زندگی فرد را به شدت تحت تاثیر قرار دهند. دومین دسته با بیماریهای داخلی همراه هستند. برخی از بیماریهای التهابی روده، ممکن است بر روی پوست زخمهایی ایجاد کنند که گاه اولین کلید تشخیص بیماری داخلی نیز آن ضایعه یا زخم پوستی است. برخی دیگر از بیماریهای داخلی مانند نقرس و دیابت نیز میتواند به ایجاد چنین زخمهایی بیانجامد که با کنترل بیماری داخلی میتوان این زخمها را نیز کنترل یا درمان کرد. انواع بیماریهای خونی، اختلال انعقادی و کمبود سلولهای خونی می تواند در پوست، زخمهای عجیب آتیپیک ایجاد کند. التهاب جدار عروق یا واسکولیت از دریچه عروق بزرگ تا ریزترین عروق میتواند ایجاد زخمهای آتیپیک کند.
علاوه بر مواردی که به آنها اشاره کردید، موارد دیگری نیز هستند که به ایجاد زخمهای آتیپیک بیانجامند و شایع نیز باشند؟
برخی از عفونتها مانند فاشئیت نکروزان، از جمله عفونتهایی هستند که به عمق پوست میروند که میتواند توسط توسط میکروبهای مختلف ایجاد شوند و با درد شدید و قرمزی شروع میشود و با انتشار عفونت در خود تشدید میشوند که عامل اصلی آن نیز ضربه یا تروما است. اما فاکتور اصلی دیابت است که میتواند عاملی مهمی برای مرگومیر باشد. مصرف برخی داروها نیز میتواند ایجاد زخم کنند، به ویژه داروهایی که برای بیماریهای تیروئیدی تجویز میشود با اثراتی که بر جداره عروق، سلولهای خونی و مغز استخوان میگذارند، میتوانند موجب ایجاد زخمهای عجیب در پوست و مخاط شوند.