مری، یک لوله عضلانی است که رابط بین دهان و معده بوده و غذا و مایعات را به معده میرساند. این لوله حدودا 30-25 سانتیمتر و قطر تنگترین قسمت آن حدود 5/2 سانتیمتر است. جدار مری از چندین لایه تشکیل شده است.
سرطان مری از داخلیترین لایه شروع شده و به سمت خارج رشد میکند. در قسمت فوقانی مری، عضله خاصی وجود دارد که با شل شدنش به غذا و مایعات اجازه وارد شدن میدهد. به این عضله، «اسفنکتر» گفته میشود. قسمت تحتانی مری به معده متصل میشود. در این ناحیه یک عضله دیگر وجود دارد که به غذا، اجازه ورود به معده را داده و مانع تماس اسید و شیره معده با جدار مری میشود.
در اثر بالا رفتن اسید معده به داخل مری، احساس سوزش سر دل ایجاد میشود. اصطلاح علمی این سوزش، ریفلاکس است. ریفلاکس طولانیمدت اسید معده به داخل مری، مشکلات زیادی ایجاد میکند. این حالت باعث تغییر سلولهای قسمت تحتانی مری شده و منجر به تغییر شکل آنها و تبدیل به سلولهای پوشاننده جدار معده میشود. این تغییرات سلولی، منجر به ایجاد مری بارت میشود. این سلولهای تغییر یافته، قابلیت سرطانیشدن داشته و در نتیجه باید بهطور مکرر توسط پزشک تحت معاینه قرار گیرند.
دو نوع اصلی سرطان مری وجود دارد. یک نوع آن، در اثر تغییر سلولهای پوشاننده قسمت فوقانی مری ایجاد میشود. به این سلولها، سلولهای پوششی گفته شده و به سرطانی که از این سلولها منشا میگیرد، کارسینوم سلول پوششی گفته میشود. سرطان سلولهای پوششی میتواند از هر قسمتی در طول مری ایجاد شود و تقریبا نیمی از تمام انواع سرطانهای مری را شامل میشود. نوع دیگر سرطان، از مجاورت ورودی معده منشا میگیرد. به این نوع، آدنوکارسنیوم گفته میشود. این نوع سرطان، در اثر تغییر شکل و نوع سلولهای پوششی معده به نوع سلول غدهای، در اثر تماس طولانیمدت با اسید معده ایجاد میشود.
چه تعدادی از افراد به سرطان مری مبتلا میشوند؟ این سرطان در مردان 3 تا 4 برابر زنان است. در بعضی از کشورها از جمله ایران، چین، هند و آفریقای جنوبی میزان این سرطان 10 تا 100 برابر بیشتر از آمریکا است.
عامل خطرساز و روشهای پیشگیرانه: با وجودی که علت قطعی سرطان مری ناشناخته است، ما بعضی از عوامل خطرساز ابتلا به این بیماری را میشناسیم .عامل خطرساز، هر عاملی است که شانس فرد را برای ابتلا به سرطان افزایش میدهد. بعضی از این عوامل خطرساز مثل سیگار، قابل کنترل هستند. در حالیکه بعضی دیگر مثل سن و نژاد غیرقابل تغییرند:
سن: احتمال ابتلا به سرطان مری با افزایش سن زیاد میشود. به طوریکه این سرطان در افراد زیر 40 سال نادر است.
جنس: احتمال ابتلای مردان به این سرطان، 3 تا 4 برابر زنان است.
نژاد: میزان ابتلا به سرطان در افراد سیاهپوست 50 درصد بیشتر از سفیدپوستان است.
مری بارت: در اثر ریفلاکس طولانیمدت مایع معده به داخل قسمت تحتانی مری، مخاط آن تغییر شکل داده و از شکل سلولهای پوششی به سلولهای غدهای تغییر مییابند. بعضی از افراد، در اثر این ریفلاکس، احساس سوزش سر دل میکنند و در بعضی دیگر هم این حالت، بدون علامت است. با گذشت زمان، این ریفلاکس منجر به تغییر سلولهای قسمت تحتانی مری میشود، ولی هر فرد مبتلا به مری بارت به سرطان مری دچار نمیشود.