در آخرین روز از بیست و یکمین نمایشگاه مطبوعات میزبان رئیس سازمان غذا و دارو در غرفه سپید بودیم. رسول دیناروند با خوشرویی همیشگی پاسخگوی سوالات خبرنگار سپید در حوزه مربوطه بود. معاون وزیر بهداشت در پاسخ به خبرنگار ما در خصوص وضعیت بازار دارویی کشور گفت: «آمار دقیقی که درحال حاضر از بازار دارویی کشور بهدست آوردهایم، تقریباً بازاری حدود 2/4 میلیارد دلار است.»
وی در خصوص اعلام آمارها بر حسب دلار توضیح داد: «اینکه آمارها را بر حسب دلار اعلام میکنم از این جهت است که بازار مذکور طی دو سه سال اخیر تغییری نکرده است و صرفاً نرخ دلار و ریال است که پایین و بالا میشود.»
دیناروند با این پیشبینی که امسال نیز بازار دارویی شاهد همان آمار قبلی است، گفت: «آمار شش ماهه اول سال نشان میدهد که همچنان بازاری 2/4 میلیارد دلاری در کشور باقی است و از این رقم تجاوز نکرده است.»
رئیس سازمان غذا و دارو یکسوم بازار دارویی کشور را واردات و دوسوم آن را تولید داخل دانست و افزود: «این نسبت دوسوم و یکسومی چندین سال است که ثابت باقی مانده است، اما میزان واردات از نظر عددی بسیار کم و حدود 4درصد است. در واقع 4 درصد از سهم بازار دارویی کشور را واردات تشکیل داده است.»
وی با بیان اینکه این میزان از نظر ارزش بازار حدود یکسوم است، توضیح داد: «تقریبا 34درصد بازار دارویی کشور در اختیار داروهای وارداتی است.»
5 درصد بازار دارویی کشور در دست قاچاق است
معاون وزیر بهداشت در پاسخ به سوال خبرنگار ما در خصوص سهم قاچاق در بازار دارویی کشور گفت: «آمار قاچاق از روی تخمینها و کشفیات بدست میآید و آمار درست و دقیقی در دست نیست. برداشت ما این است که قاچاق دارویی حدود 5 درصد بازار دارویی کشور را تشکیل میدهد.» وی تصریح کرد: «تقریباً میتوان گفت، نزدیک به 150 میلیون دلار از بازار دارویی کشور سهم قاچاق در بازار است.»
دیناروند در توضیح مساله قاچاق با بیان این موضوع که به هر حال قاچاق به عنوان موضوعی غیرقانونی جایگزین داروهای قانونی شده است، گفت: «بهطور مثال برخی از داروهای خارجی به دلیل حمایت از تولید داخل اجازه ورود به بازار دارویی کشور را ندارند. با توجه به اینکه برخی از پزشکان متاسفانه غم تذکرات ما همچنان برخی از داروهای خارجی را برای بیماران توصیه میکنند و بیماران نیز بهطبع تقاضای این داروها را دارند، طبیعی است که فضا برای قاچاقچیان باز میشود و دارو به صورت قاچاق وارد بازار میشود.»
کالاهای غیرقانونی، قابل استفاده نیستند
وی تصریح کرد: «هیچگاه بهدرستی نمیتوان فهمید که جنس قاچاق موجود، اصل است یا تقلبی که البته معمولاً تقلبی است. با تجربه طولانی که در این زمینه دارم معتقد هستم که کالاهای غیرقانونی قابل مصرف نیستند.»
معاون وزیر بهداشت با اشاره به برخورد سایر کشورهای دنیا در خصوص کالاهای قاچاق گفت: «در همه دنیا روال به این صورت است که کالاهای قاچاق در حوزه سلامت غیرقابل استفاده است.»
دیناروند در این خصوص با قاطعیت عنوان کرد: «احتمال تقلب در کالاهایی که مردم از طریق پیک موتوری، ماهواره، ناصرخسرو یا هر مکانی خارج از داروخانه تهیه میکنند، زیاد است و سلامت را به خطر میاندازند.»
رئیس سازمان غذا و دارو در پاسخ به خبرنگار ما در خصوص متولی پیگیری و جلوگیری از قاچاق دارو گفت: «دستگاههای متعددی در کشور وجود دارند که در این خصوص مسئول هستند. ستاد مبارزه با کالای قاچاق و ارز در این زمینه به صورت قوی پیگیر است و دستگاههای متعددی را نیز به عنوان عضو در دل خود دارد. دستگاههایی چون وزارت بهداشت نیز در این ستاد مسئول هماهنگی و برنامهریزی هستند که هر کدام وظیفه مشخصی دارند.»
وی با اشاره به وظیفه تک تک سازمانها و ارگانها در خصوص نظارت و کنترل بازار قاچاق گفت: «بهطور مثال وزارت بهداشت یکسری وظایف خاص و تعریف شدهای در این راستا دارد و نمیتوان انتظار داشت امکانات و نیرو در مرزها مستقر کند که مرزها را ببندد و جلوی قاچاق را بگیرد. این چنین کارهایی از توان وزارت بهداشت خارج است.»
دیناروند تاکید کرد: «سازمان غذا و دارو و وزارت بهداشت میتواند این اطمینان را به مردم بدهد که مکانهایی چون داروخانهها و بیمارستانها که مجوز دارند و تحت نظارت دقیق هستند، محصولاتی سالم به مردم عرضه کنند.»