فناوریهای تشخیص پزشکی راه سریع و ارزانی را برای کمک به بیماران ارائه میدهد که دیگر نیازی به پرسنل باتجربه و تستهای آزمایشگاهی گرانقیمت نیست. نوآوریهای جدیدی مانند تراشه مخصوص تست DNA و حسگر زیستی شناسایی کننده ویروسها، امکانپذیر بودن این امر را نشان میدهد. حالا گروهی از پژوهشگران دانشگاه رودآیلند در ایالات متحده، صفحه کاغذی را طراحی کردهاند که ادعا میشود قادر به انجام تشخیصهای پیچیدهای است.
تستهای نواری کاغذی در حال حاضر هم وجود دارند و مثلا برای انجام تستهای بارداری استفاده میشوند. معمولا نوار داخل نمونه مایعی از فرد میشود و با معرفهایی که روی نوار وجود دارند، واکنش میدهد و سیگنالی رنگی را به وجود میآورد، اما برای تشخیصهای پیچیدهتر، نیاز به استفاده از معرفهای بیشتر در یک زمان است.
این فناوری کاغذی جدید، حاصل از ساخت وسیله «آزمایشگاه روی تراشه» در سال 2011 است که در ابتدا برای تستهای سریع خون طراحی شد. سپس این وسیله در ابعاد کوچکتری ساخته شد و برای حرکت دقیق مایع درون کانالهای کوچک کارتریج، از یک میکروپمپ استفاده شد و سپس این فناوری کاغذی جدید ساخته شد.
پروفسور محمد فقری، پژوهشگر ارشد، در این مورد گفت: «جریان یافتن نمونه، موجب فعال شدن جریان واکنشگرها در یک توالی و زمان مشخص میشود و با استفاده از یک خوانشگر چشمی، که حتی میتواند یک گوشی هوشمند باشد، نتایج کمی دقیقی به دست میآید. این ابزار میتواند تستهای آنزیمی را نیز روی کاغذ و با دقتی نزدیک به تکنیکهای آزمایشگاهی، انجام دهد.»
معماری این آزمایشگاه کوچک، ویژگی اصلی آن است. پرینت وکس چندین لایه کاغذ، ساختاری سهبعدی از دریچهها و کانالها را برای حرکت جریان فراهم میکند.
این راه کمک میکند تا معرفها در زمان مناسبی، برای تشخیص به کار گرفته شوند. برخلاف مدل قبلی، دیگر نیازی به استفاده از نیروی خارجی مکانیکی، الکتریکی یا مغناطیسی برای حرکت دادن جریان در کانالها نیست.
پروفسور فقری و همکارانش، این فناوری را با موفقیت برای شناسایی سپسیس (عفونت خون) که میتواند منجر به مرگ شود، آزمایش کردند.
پژوهشگران میگویند، این ابزار میتواند کاربردهای فراوانی داشته باشد و در تستهایی برای تشخیص مریضیهایی مانند بیماری لایم، HIV، ابولا و مالاریا قابل استفاده است. از دیگر کاربردهای این روش در دامپزشکی، آلودگیهای محیطی و تهدیدهای شیمیایی است.
فقری گفت: «اگر کسی بیومارکر جدیدی داشته باشد، میتوانیم با این صفحه کاغذی، آزمایشی برای آن طراحی کنیم.» او و همکارش کنستانتین آنانوستپلوس، استاد مهندسی مکانیک URI، برای تجاری کردن این فناوری شرکت اینترنتی Labonachip LLC را تاسیس کردند.
منبع: Gizmag