چگالیسنجی استخوان یا تست بررسی تراکم مواد معدنی استخوان، بهمنظور ارزیابی محتوا و تراکم مواد معدنی استخوان انجام میشود. این اندازهگیری میتواند توده کاهش یافته استخوان را نشان دهد. این وضعیت، باعث میشود استخوانها شکنندهتر بوده و به راحتی دچار شکستگی شوند. تراکمسنجی استخوان بهطور اولیه برای تشخیص پوکی استخوان و خطر شکستگی آن انجام میشود. در این تست، تراکم استخوان در استخوانهای ستون فقرات، لگن، بازو و ران مورد بررسی قرار میگیرد. تراکمسنجی استخوان را میتوان با استفاده از اشعه ایکس، جذب اشعه ایکس با انرژی دوگانه (DEXA) یا سیتی اسکن کمّی که از نرمافزار ویژهای برای تعیین تراکم استخوان لگن یا ستون فقرات استفاده میکند، انجام داد. اگر هدف از انجام تراکمسنجی استخوان، غربالگری باشد، انواع قابل حمل این دستگاه نیز وجود دارد. این نوع دستگاهها از DEXA یا دستگاه اولتراسوند کیفی استفاده میکنند. در هر دو نوع این دستگاهها، از استخوان بازو، مچ دست، انگشتان یا پاشنه پا برای تست استفاده میشود. البته دقت دستگاههای قابل حمل بهاندازه روشهای غیرقابل حمل نیست، زیرا تنها یک محل استخوان مورد ارزیابی قرار میگیرد. اشعه ایکس استاندارد ممکن است تنها استخوان ضعیف شده را نشان دهد. اگر استخوان با اشعه ایکس استاندارد، خود را ضعیف نشان دهد، یعنی درجه پوکی استخوان آنقدر بالا است که درمان دیگر موثر نیست. تراکمسنجی استخوان، کاهش تراکم و قدرت استخوان را در مراحل اولیه و زمانی که درمان برای بیمار فایده خواهد داشت، نشان میدهد.
تست تراکمسنجی استخوان، تراکم مواد معدنی استخوان را در یک فرد مشخص میکند. سپس، نتایج بهدست آمده با دو گروه مقایسه میشود، بزرگسالان جوان سالم (که اصطلاحا نمره T شما نامیده میشود) و افراد همسن شما (که اصطلاحا نمره Z شما نامیده میشود). در قدم اول، نتایج تست تراکمسنجی استخوان با نتایج بهدست آمده از بزرگسالان سالم 25 تا 35 سال، که از نظر جنسیت و نژاد با بیمار تطابق داشته باشند، سنجیده میشود. انحراف معیار، عبارت است از تفاوت میان نتایج تست تراکمسنجی شما و گروه بزرگسالان سالم. این نتایج، نمره T شما را نشان میدهند. نمره T مثبت، نشانه آن است که استخوان، قوی و طبیعی است. نمره T منفی، حاکی از آن است که استخوان از حالت طبیعی، ضعیفتر است. در شماره آینده، مقادیر طبیعی براساس نظر سازمان جهانی بهداشت توضیح داده خواهند شد.
ادامه دارد...
Johns Hopkins Health Library