گلوکوم زاویه باز: هرچند که فشار داخل چشمی دیگر جزو معیارهای تشخیصی گلوکوم زاویه باز در نظر گرفته نمیشود، اما افزایش فشار داخل چشمی در گلوکوم از نوع زاویه باز شایعتر است. مطالعات بالینی متعددی نشان دادهاند که کاستن از فشار داخل چشمی، پیشرفت بیماری و ایجاد نقایص میدان دید را کندتر کرده و از شروع گلوکوم زاویه باز نیز جلوگیری میکند.
امروزه فشار داخل چشمی یکی از عوامل موثر در ابتلا به نوروپاتی اپتیک منتهی به گلوکوم در نظر گرفته میشود. بسیاری از مبتلایان به گلوکوم، فشار داخل چشمی طبیعی دارند و برعکس، برخی از بیماران با فشار داخل چشمی افزایش یافته، هیچ علامتی از نوروپاتی اپتیک نشان نمیدهند.
فشار داخل چشمی همیشه ثابت نیست و به نظر میرسد که پس از به خواب رفتن فرد، افزایش در فشار داخل چشمی رخ میدهد. از آنجا که درمانهای دارویی گلوکوم زاویه باز بر کاهش فشار داخل چشمی، متکی است، آشنایی با مکانیسم اثر داروها درکاهش فشار داخل چشم به درک بهتر درمان دارویی گلوکوم کمک خواهد کرد.
زلالیه توسط اپیتلیوم اجسام سیلیاری تولید میشود و نقش آن تامین تغذیه قرنیه و عدسی چشم است. زلالیه درون اتاقک خلفی چشم ترشح شده و به درون اتاقک قدامی جریان مییابد. کاهش جریان زلالیه در اتاقک قدامی، باعث افزایش فشار داخل چشمی خواهد شد. طی دو مکانیسم، زلالیه از اتاقک قدامی تخلیه میشود، روش معمول و روش غیرمعمول.
روش معمول، جریان زلالیه از خلال کانال شلمن است. شبکه ترابکولار جریان زلالیه از خلال کانال شلمن را کنترل میکند. مسیر غیرمعمول، نفوذ زلالیه از خلال بافتهای اپتیک است.
آکسونهای سلولی گانگلیون رتین، در ناحیه سر عصب اپتیک بههم رسیده و از طریق لامینا کربروزا خارج میشوند. تخریب و تحلیل سلولهای گانگلیون رتین در سرعصب اپتیک، به دلایل متعدد، در نهایت به افت بینایی منجر میشود. فشار داخل چشمی افزایش یافته میتواند منجر به فشار روی آکسونهای سلول گانگلیون رتین شود. این فشار به آزادسازی مواد مخرب نظیر فاکتور نکروز تومور آلفا کمک میکند. این ماده باعث تخریب آکسونهای سلول گانگلیون رتین میشود. با شروع مرگ سلولهای گانگلیون رتین، لایه فیبر عصبی نازک میشود. لامینا کریبروزا شروع میکند به خم شدن و نیز افزایش مقدار خونگیری. در نهایت این وضعیت باعث تشدید نوروپاتی اپتیک میشود.
گلوکوم زاویه بسته: این نوع گلوکوم، با بلوک جریان زلالیه به دلیل بسته بودن زاویه بین عنبیه و قرنیه شناخته میشود. بسته شدن زاویه، موجب محدودیت دسترسی به شبکه ترابکولار میشود. کاهش در جریان زلالیه میتواند مسبب افزایش تدریجی فشار داخل چشمی شود یا با شیوع بیشتر، افزایش سریع در فشار داخل چشمی که علائم آن درد و از دست رفتن دائم بینایی است.