«سیندی وسترگارد» کارشناس امنیت و خلع سلاح بینالمللی تصریح کرد: «بر اساس پروتکل الحاقی NPT بازرسان آژانس نمیتوانند به مراکز نظامی بی ارتباط به فعالیتهای هستهای دسترسی داشته باشند.» «سیندی وسترگارد» کارشناس امنیت بین الملل و خلع سلاح مرکز مطالعات استراتژیک بین الملل آمریکا و عضو موسسه مطالعات بین الملل دانمارک در خصوص این موضوع که ایران بازرسی بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی از مراکز نظامی خود را رد کرده است و آیا این درخواست از ایران تعهدی فراتر از پروتکل الحاقی را بر ایران تحمیل نمیکند گفت: «پروتکل الحاقی حدود ۲۰ سال است که به وجود آمده و در سال ۱۹۹۷ تصویب شده است. پروتکل الحاقی، متممی است بر توافق کشورها درباره نظام جامع نظارتی (CSA) با آژانس بین المللی انرژی اتمی. آژانس فقط میتواند صلح آمیز بودن فعالیتهای هستهای کشورهایی را تایید کند که پروتکل الحاقی و توافق نظام جامع نظارتی را اجرا کنند. برای تایید صحت و کامل بودن برنامههای هستهای اعلامی کشورها توسط آژانس بین المللی انرژی اتمی و برای حل و فصل برخی موضوعات بازرسی بازرسان آژانس از مراکز نظامی کشورها به عنوان دسترسی تکمیلی مستثنا نشده است. وسترگارد در توضیح روند فنی نظام بازرسیها بر اساس پروتکل الحاقی و بدون لحاظ کردن نوع نگاه سیاسی آژانس در خصوص نظام بازرسیها گفت: «این مسئله به آژانس این امکان را میدهد تا زمانی که شکهای منطقی درباره مواد هستهای یا فعالیتهای هستهای کشوری به وجود می آید از هر نقطه از آن کشور که میخواهد نمونههای محیطی بردارد. این مسئله به این معنی نیست که آژانس میتواند به مراکز نظامی آن کشور که ارتباطی به فعالیتهای هستهایش ندارد دسترسی داشته باشد. آژانس فقط زمانی از برخی مراکز بازرسی و نمونه برداری خواهد کرد که درباره فعالیتهای اعلام نشده هستهای به ویژه فعالیتهای مربوط به ساخت تسلیحات هستهای سوء ظنهایی وجود داشته باشد. وی در ادامه تصریح کرد: «بر اساس NPT کشورهایی مثل ایران که دارای سلاح اتمی نیستند تصویب توافق جامع نظارتی برای آنها ضروری است در صورتیکه این مسئله برای کشورهای دارای سلاح هستهای ضروری نیست مگر اینکه خود آنها بطور داوطلبانه آن را درباره برخی از تاسیسات خود بطور گزینشی پذیرفته باشند. هر یک از ۵ کشور دارای سلاح هسته ای یعنی آمریکا، روسیه، چین، انگلیس و فرانسه پیشنهادهای داوطلبانه ای درباره نظام حراستی و پروتکل الحاقی داشته اند که حوزه پیشنهادی هر یک از آنها با بقیه متفاوت است.» وسترگارد افزود: «آمریکا بطور داوطلبانه با آژانس درباره تمامی تاسیسات هسته ای غیر نظامی خود که واجد شرایط نظام حراستی هستند به توافق رسیده است به استثناء آنهایی که از نظر امنیت ملی دارای اهمیت مستقیم است. کارشناس امنیت بین الملل و خلع سلاح مرکز مطالعات استراتژیک بین الملل آمریکا در پایان افزود: «پروتکل الحاقی چیز جدیدی نیست و تا به امروز ۱۲۵ کشور آن را پذیرفته و اجرا می کنند. پروتکل الحاقی چیز مفیدی است از آن جهت که به آژانس بین المللی انرژی اتمی این توان را می دهد که تصویری کامل از فعالیت های هسته ای کشورها ارائه دهد و درباره صلح آمیز بودن اهداف برنامه های هسته ای آنها اطمینان دهد.