تعریف: سنگهای مثانه، تودههای سفت و سختی از املاح معدنی در مثانه شما هستند. وقتی ادرار در مثانه شما تغلیظ میشود، باعث میشود املاح موجود درادرار متبلور شده و سنگهای مثانه ایجاد شوند. ادرار تغلیظ شده و بدون حرکت، اغلب در نتیجه تخلیه ناکامل مثانه شما ایجاد میشود. سنگهای مثانه همیشه باعث بروز علائم و نشانهها نمیشوند و ممکن است طی انجام آزمایشاتی جهت شناسایی سایر مشکلات پی به وجود آنها برد. گاهی اوقات سنگهای مثانه کوچک به خودیخود از بین رفته و دفع میشوند، اما شاید نیاز باشد بعضی از آنها را با کمک پزشک از بدن خارج کرد. سنگهای مثانهای که درمان نشوند، میتوانند باعث ایجاد انواع عفونت و سایر عوارض شوند.
نشانهها: بعضی از افرادی که در مثانه آنها سنگ وجود دارد، هیچگونه مشکلی ندارند، حتی زمانی که سنگهای آنها بزرگ است، اما اگر سنگ، دیواره مثانه را خراش داده آن را آزرده کند یا مسیر جریان ادرار را مسدود کند، میتواند موجب ایجاد علائم و نشانههای این بیماری شود. این علائم عبارتند از: درد ناحیه پایین شکم، ادرار دردناک، تکرر ادرار، مشکل در دفع ادرار یا قطع شدن و ایجاد وقفه در جریان ادرار، وجود خون در ادرار، ادرار تیره رنگ یا ادرار با رنگ تیره غیرطبیعی.
علت: عموما سنگهای مثانه وقتی ایجاد میشوند که مثانه شما تخلیه کامل نمیشود. ادراری که در مثانه شما باقی میماند، تشکیل کریستالهایی را میدهد که سرانجام به سنگهای ادراری تبدیل میشوند. در بیشتر موارد یک وضعیت یا عارضه، زمینهسازی است که در توانایی مثانه جهت تخلیه به طور کامل تاثیر میگذارد.
شایعترین این عوارض که باعث به وجود آمدن سنگهای مثانه میشوند، عبارتند از:
بزرگی غده پروستات: پروستاتی که بزرگ شده یا بزرگی خوشخیم و بیخطر پروستات، میتواند باعث ایجاد سنگهای مثانه، خصوصا در مردان شود. همچنانکه پروستات بزرگ میشود، به مجرای ادراری نیز فشار وارد کرده و باعث توقف و ایجاد وقفه در جریان ادراری میشود، همین امر موجب میشود ادرار در مثانه شما باقی بماند.
اعصاب آسیبدیده (مثانه نوروژنیک): به طور طبیعی، اعصاب پیامها را از مغزتان به ماهیچههای مثانه شما انتقال میدهند، پیامهای مانند دستور سفت و فشرده شدن یا آزاد و رها شدن ماهیچههای مثانه. اگر این اعصاب به علت سکته یا آسیب طناب نخاعی یا سایر مشکلات مربوط به سلامت آسیب ببینند، این امکان وجود دارد که مثانه شما قادر به انجام عمل تخلیه کامل نباشد. سایر موقعیتهایی که باعث ایجاد سنگهای مثانه میشوند، عبارتند از:
التهاب: سنگهای مثانه میتوانند در مثانه ملتهب به وجود آیند. عفونتهای دستگاه تناسلی و رادیوتراپی ناحیه لگن، هر دو میتوانند از عوامل التهاب مثانه باشند.
ابزار و تجهیزات پزشکی: گاهی اوقات سوندهای مثانه، لولههای باریکی که برای جمعآوری ادرار از مثانه شما، داخل مجرای ادراری قرار داده میشوند، میتوانند باعث ایجاد سنگهای مثانه باشند. همینطور وسایل و اشیایی که به طور اتفاقی به طرف مثانه شما حرکت میکنند، مثل وسایل و تجهیزات پیشگیری از بارداری یا استنت. بلورها و کریستالهای معدنی که بعدا تبدیل به سنگ میشوند، دورادور سطح این وسایل را فرا میگیرند.
سنگهای کلیه: سنگهایی که در کلیه شما به وجود میآیند، همانند سنگهای مثانه نیستند. آنها به روشهای متفاوت و اغلب به دلایل متفاوتی به وجود میآیند، اما گاهگاهی، سنگهای کوچک کلیه از حالبها به سمت مثانه پایین رفته و در صورتیکه دفع نشوند، میتوانند به سنگهای مثانه تبدیل شوند.
ادامه دارد...
منبع: UpToDate