«تربیت مثبت» تکنیکی است که روی آموزش و انضباط مثبت تمرکز میکند. هدف تربیت مثبت کمک به پدر و مادرها در مقابله با مشکلات روزمره مانند نافرمانی کودک است، بهطوریکه پدر و مادرها بتوانند بدون توسل به تنبیه سفتوسخت کودک خود را تربیت کنند.
به عقیده بسیار ی از کارشناسان تربیتی و همچنین به عقیده انجمن طب اطفال آمریکا، تکنیکهای انضباطی سفتوسخت و خشن در درازمدت تاثیر مثبتی روی کودک نخواهند داشت. طرفداران این عقیده میگویند که به کار بردن تکنیکهای تربیتی مثبت باعث میشود که کودک شما عزتنفس بهتر و همچنین رفتار مثبتی داشته باشد. با توجه به اهمیت تکنیک تربیتی مثبت در ادامه این مقاله به ۲۰ گامی اشاره خواهیم کرد که با بهکار بستن آنها میتوانید تکنیک تربیتی مثبت را یاد بگیرید.
نوزادان
با آنان صحبت کنید
به آنان گوش دهید
آنان را تحسین کنید
کودک خود را غرق در محبت کنید. کودک خود را زیاد بغل و نوازش کنید، چون این کار باعث احساس امنیت در کودک شما میشود. این کار شما اولین گام اساسی در تقویت عزتنفس کودک شما است. کودکانی که احساس امنیت بیشتری میکنند، وقتیکه بزرگ میشوند اعتمادبهنفس بیشتری پیدا میکنند و این اعتمادبهنفس آنها برای استقلال آنها دارای اهمیت است.
اغلب اوقات با کودک خود صحبت کنید. صحبت کردن با کودک فواید بسیاری دارد. صدای شما نهتنها منبع آرامشی برای کودک است، بلکه کودک شما با شناسایی این صداها قادر خواهد بود که سریعتر به حرف بیاید. علاوه بر این، صحبت کردن با کودک این احتمال را افزایش میدهد که کودک شما در آینده راحتتر و صادقانهتر با شما صحبت کند.
به کودک خود گوش فرا دهید. صحبت کردن صرف باعث میشود که کودک از صحبت کردن با شما دلسرد شود. اگرچه این کودکان هنوز قادر به استفاده از کلمات نیستند، اما میتوانید به همین صداهای نامفهومی که نوزادتان درمیآورد گوش دهید و به آنها توجه کنید. این صداهای نوزاد را تکرار کنید تا به آنها نشان دهید که همواره به آنها گوش میدهید.
کودک خود را برای انجام کار خوب تحسین کنید. در دوران یکسالگی کودک نقاط عطف بسیاری وجود دارد. اگر به کودک خود نشان دهید که به او توجه میکنید و مراقبش هستید، عزتنفس کودک شما افزایش و تقویت مییابد. حتی اگر کار کودک شما کماهمیت باشد (برای مثال، خوردن سبوس برنج)، تحسین و تشویق شما تاثیر بسیار زیادی روی او خواهد گذاشت.
در موقعیتهای خطرناک، حواس کودکتان را به چیز دیگری معطوف کنید. اگر کودک شما چیزهایی را لمس میکند که نباید لمس کند یا به مکانهایی میرود که نباید برود، اولین چیزی که بهطور غریزی به زبان میآورید کلمه «نه» است. فریاد کشیدن بر سر کودک به عزتنفس او آسیب میرساند و این ناراحتی و عصبانیت شما تنها باعث میشود که کودک شما نسبت به چیزها و کارهای منع شده، کنجکاوتر شود. در عوض، سعی کنید که به شیوهای ایمن حواس کودک خود را به چیزی دیگر متوجه کنید. در درازمدت، کودک شما میفهمد که این سرگرمیهای جدید جالبتر و جذابتر از چیزها یا کارهای ممنوع هستند.
کودک نوپا (کودک ۱ تا ۳ ساله)
به آنان نگویید، به آنان نشان دهید
آنان را به جاهای جدید ببرید
بگذارید خودشان لباس بپوشند
رفتار مطلوب را به کودک خود توضیح و نشان دهید. کودکان کم سن و سال برای درک و فهم رفتار و کارهای مناسب به سرنخهای اجتماعی نیاز دارند. نشان دادن این سرنخهای اجتماعی در درازمدت روی رفتار کودک تاثیر میگذارد. بهجای گوشزد کردن رفتارهای نامناسب به او توضیح و نشان دهید که به جای این بدرفتاریها، چهکاری باید انجام دهد. این عمل شما باعث کاهش رفتارهای منفی کودک در آینده میشود.
روی رفتارهای مطلوب کودک تمرکز کنید. درحالیکه نباید رفتارهای نامناسب کودک را نادیده گرفت، اما نباید روی این رفتار کودک خود انگشت گذاشت. وقتیکه کودک شما رفتار مطلوب و خوبی دارد او را تحسین کنید. کودک از این تحسینها خوشش میآید و سعی میکند در آینده همین رفتارهای خوب و مطلوب را انجام دهد تا مورد تشویق و تحسین قرار گیرد.
به هنگام ضرورت از مهلت دادن کوتاه، برای تربیت کودک خود استفاده کنید. مهلت دادن یا تایماوت زمان کوتاهی است که برای تصحیح رفتار به کودکتان میدهید. این مهلت دادن باید کوتاه باشد و معمولا به ازای هرسال کودک یک دقیقه اختصاص دهید (برای مثال، اگر کودک شما دوساله است دو دقیقه به او مهلت دهید). زمانی که این وقت تمام شد، به کودک خود توضیح دهید که چرا این مهلت را به او دادهاید و در عوض رفتار نامناسبش چهکاری میتوانست انجام دهد.
این امکان را به کودک خود دهید تا از خود مراقبت کند. با نظارت و کمک شما کودکتان میتواند خودش لباس بپوشد، دندانش را بشوید و با قاشق غذا بخورد. این کار باعث تقویت استقلال کودک شما میشود. اگر تمامکارهای کودک را خودتان انجام دهید، بهطور ناخواسته این پیام را میرسانید که از نظر شما کودکتان قادر به انجام دادن وظیفههای ساده نیست.
کودک خود را به تجربههای جدید تشویق کنید. کودک خود را به مکانهای جدید ببرید و آنها را به امتحان چیزهای جدید تشویق کنید. با این کار اعتمادبهنفس و استقلال آتی را به کودک خود تلقین میکنید. اگر کودک خود را در امتحان کردن چیزهای جدید همراهی کنید، ارتباط شما و کودکتان بهتر میشود، بهطوریکه در آینده کودکتان برای انجاموظیفههای جدید از شما کمک میخواهد و به شما نمیگوید که در کار من دخالت نکنید.
ادامه دارد...
ترجمه: مصطفی صداقت رستمی