سیاهسرفه، نوعی عفونت حاد تنفسی ناشی از بوردتلاپرتوزیس است که با سرفههای حملهای که بیش از 2 هفته طول بکشند، دم صدادار،سرفههای منتهی به استفراغ و سرفههای منتهی به سنکوپ شناخته میشود.
اگر چه سیاهسرفه بیماری دوران کودکی فرض میشود، اما آمار ابتلا در میان نوجوانان و بزرگسالان افزایش یافته است. بهدلیل غیرمعمول بودن تظاهرات بالینی سیاهسرفه در این گروه سنی، پیشگیری و درمان بهموقع آن بهویژه در کاهش خطر انتقال بیماری به کودکان و نوزادان اهمیت فراوان دارد. هم اکنون بیش از نیمی از تمام موارد گزارش شده این بیماری در بزرگسالان است. البته بسیاری از موارد ابتلا نیز هرگز گزارش نمیشوند؛ زیرا تظاهرات بالینی آن در نوجوانان و بزرگسالان متفاوت از خردسالان است. در واقع، سرفه پایدار ممکن است تنها علامت این بیماری در بزرگسالان و نوجوانان باشد.
علائم اولیه آن ممکن است شبیه سرماخوردگی ساده یا هر عفونت مجاری تنفسی فوقانی دیگر باشد و عبارتاند از آبریزش بینی، اشکریزش، سرفه خفیف، دردعضلانی و تب اندک. طبیعت غیراختصاصی علایم اولیه مذکور،تشخیص قطعی را طی این مرحله بیماری دشوار میکند.
هرچند که سرفه طول کشیده علامت اصلی برای تشخیص ابتلا به سیاهسرفه قلمداد میشود، تشخیص باید براساس مجموع علائم بالینی و مشاهدات آزمایشگاهی گذاشته شود. علائم کلاسیک اغلب در خردسالان ایمن نشده دیده میشود و در بزرگسالان و نوجوانانی که قبلا واکسینه شدهاند، تظاهرات غیرمعمول است.
در اکثر بزرگسالان علامتدار، سرفههای پیاپی و طول کشیده مشاهده میشود و دیگر علائم بالینی وجود ندارند یا در صورت بروز، به مراتب خفیفتر از خردسالان تظاهر میکنند.
بنابراین، سیاهسرفه را باید در هر بیماری که از سرفه پایدار برای مدت بیش از 3 هفته شکایت دارد، درنظر گرفت. سایر علائم همراه با سرفه در این بیماران عبارتاند از تعریق و سنکوپ.
بسیاری از موارد ابتلا به دلیل تظاهرات غیرمعمول، تشخیص داده نمیشوند. بزرگسالان و نوجوانان، منبع اصلی بیماری سیاهسرفه برای نوزادان و خردسالان هستند.
نوزادان کمتر از 12 ماه، اغلب تنها بخشی از سریال واکسیناسیون علیه این بیماری را دریافت کردهاند و ایمنی مختصری به سیاهسرفه دارند؛ بنابراین، این گروه سنی با توجه ویژهای برای پیشگیری از بروز عوارض جدی این بیماری نظیر آپنه و پنومونی نیاز دارند. درمان دارویی سیاهسرفه عبارت است از آنتیبیوتیک.
درمان آنتیبیوتیکی طی 3 هفته اول شروع علائم توصیه میشود. زمان تجویز آنتیبیوتیک، نقش مهمی را در اثرات آن ایفا میکند. شروع درمان آنتیبیوتیکی، به ویژه در 7 روز اول شروع علائم، موجب کاهش شدت و مدت بروز علائم میشود.
در صورتی که آنتیبیوتیک دیرتر از این تجویز شود، به ندرت میتواند از خطر انتقال بیماری بکاهد. فایده اصلی درمان آنتیبیوتیکی، کاهش خطر انتقال بیماری به سایر افراد است. آنتیبیوتیکهای گروه ماکرولید، درمان اصلی برای سیاهسرفه هستند.
US.Pharmacist