گفتوگوی سپید با تحلیلگران سیاسی دو جناح درباره سخنان دیروز روحانی
حسن روحانی، رئیسجمهور، روز یکشنبه سخنران مراسم افتتاحیه نمایشگاه مطبوعات بود. بیستویکمین دوره نمایشگاه مطبوعات با حضور بیش از ۷۰۰ رسانه با شعار «نقد منصفانه، پاسخ مسئولانه» در مصلای تهران آغاز به کار کرده است. اجرای نمایشگاه امسال برعهده پنج تشکل مطبوعاتی و یک نماینده از دولت است. این دوره از نمایشگاه جزء معدود دفعاتی است که رئیسجمهور شخصا در مراسم افتتاحیه آن شرکت و سخنرانی میکند. روحانی دیروز در سخنرانی خود در نمایشگاه مطبوعات از یکسو به دفاع از حقوق مطبوعات پرداخت و از سوی دیگر از مطبوعاتی که به گفته وی «نقش پلیس مخفی را بازی میکنند» و یا «با پول بیتالمال علیه دولت عمل میکنند»، بهصراحت انتقاد کرد. وی در بخشی از سخنان خود گفت: «به رسانهای نیاز است که دههها از عمرش بگذرد به حرفهای بودن و پختگی آن افزوده شود و افکار عمومی را به خود جذب کند. بدترین جوانمرگی، جوانمرگی مطبوعات و رسانه است و اینکه رسانهای که هنوز متولد نشده بال و پر نگشوده و خود را به خوبی معرفی نکرده به دلایل واهی دچار تاخت و تاز دیگران قرار میگیرد.» او از نظام مطبوعاتی شفاف و تنبیه و تشویق روشن میگوید که تعطیل و توقیف باید آخرین گام آن باشد: «اگر قانون روشن باشد هر روز جمعی با به دست آوردن یک کلمه و یک جمله نمیتوانند با آزادی مطبوعات بازی کنند. برای مطبوعات، پایگاههایی که میتوانند راجع به تنبیه آنها سخن بگویند و قضاوت کنند مشخص هستند و دارای معیارهایی معیناند؛ هر مامور امنیتی نمیتواند معیاری برای مطبوعات و نشریات باشد.» «گاهی برخی رسانهها به عنوان پلیس مخفی عمل میکنند. همچنین گاهی با مطالعه برخی از نشریات میتوان فهمید که فردا قرار است چه کسی دستگیر شود و آبروی چه کسانی برده شود.» این بخشی از صحبتهای حسن روحانی، رئیسجمهور است که تاکید میکند باید تمام مطبوعات و رسانهها در برابر قانون یکسان باشند. او انتقاد را حق مردم و مطبوعات میداند «اما نقدی که منصفانه باشد. در مقابل پاسخ مسئولانه هم باید داده شود. همه ما باید نقادی کنیم و نقد به نفع ماست. دولت، قوه قضائیه و مجلس باید نقد شوند و حتی اسلام بالاتر از اینها میگوید که امام مسلمین هم باید نقد شود. منتهی نقد به معنای واقعی نه اتهام، تخریب، تهمت و دروغ. فضای جامعه را مدام مسموم کردن درست نیست.کاری کنیم که انسجام، وحدت، دوستی و برادری ما با مشکل مواجه نشود. البته این مسائل با انتقاد منافاتی ندارد اما انقلابی ماندن جامعه یعنی اینکه تهمت و دروغ وجود نداشته باشد و به صرف اتهام آقایی یا دستگاهی قبل از مراحل قانونی و دادگاهی با آبروی مردم بازی نکنیم، این خلاف قانون، قرآن، اسلام و صحیفه سجادیه است.»
روحانی با دغدغه توسعه سخن میگوید
محمد عطریانفر، روزنامهنگار و فعال سیاسی اصلاحطلب، در ارزیابی سخنرانی رئیسجمهوری به روزنامه «سپید» گفت: «رئیسجمهور تحلیل روشن و شفاف و دقیقی از شرایط مطبوعات در کشور داشتند. احزاب و رسانهها در ایران دچار چالش بسیار بزرگی هستند. علیرغم اینکه فعالیت احزاب و رسانهها طبق قانون اساسی آزاد است اما درعمل اینها با مشکلات عدیدهای روبرو هستند. این مشکلات امروز هم بوجود نیامده. از اول بود و با احزاب و مطبوعات ما همراه بوده و تا آیندهای نامعلوم با رسانههای ما همراه خواهد بود. اما ما نگران هستیم و همه کسانی که به منافع ملی و توسعه کشور خود فکر میکنند دغدغه رسانهها را دارند. امروزه همه میدانند که راه توسعه کشور، از توسعه رسانهها و احزاب سیاسی میگذرد. ما باید بتوانیم برای این مشکلات راهحل پید ا کنیم. دکتر روحانی با این دغدغه سخن میگوید.»
روحانی در دولت تنهاست
صادق زیباکلام، استاد دانشگاه تهران و تحلیلگر سیاسی، هم به خبرنگار«سپید» میگوید: «بزرگترین مشکل حوزه رسانه نبود رفتار و برخورد قانونمند و شفاف در این حوزه است. مسئلهای که رئیسجمهور هم به آن اشاره داشتند. اینکه خیلی راحت روزنامهای توقیف میشود یا برای خبرنگاری پرونده تشکیل میدهند و یا روزنامهای لغو امتیاز میشود. البته این عدم وجود حاکمیت قانون در نظام رسانهای نه مشکل امروزماست و نه مشکلی است که به این زودی برطرف خواهد شد. ما در همه دورهها این مشکلات را داشتیم. الان هم رئیسجمهور مشکل را میداند و راهحل را میشناسد. اما متاسفانه او در دولت تنهاست. کسی با او همراهی نمیکند؛ حتی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی هم به اندازه خود رئیسجمهور دغدغه آزادی مطبوعات ندارد و برای حاکمیت قانون یقه چاک نمیکند.»
تقسیمبندی رسانهها منطقی نیست
ناصر ایمانی، تحلیلگر اصولگرا، هم در گفتوگو با «سپید» گفت: «من نمیدانم صحبتهای دکتر روحانی به امنیتی شدن جامعه دامن میزند یا نه؟ اما اینکه رسانهها را به دو قسمت «رسانههای همسو با دولت» و «رسانههای مخوف» تقسیم کنیم؛ کار منطقی و درستی نیست. اینکه گفته شود تعدادی از رسانهها که با پول دولت یا حاکمیت کار میکنند اما به تخریب دولت میپردازند به معنای این است که راه هر گونه نقد به روی رسانهها بسته شود.» ایمانی در مورد این گفته رئیسجمهور که «بعضی از رسانهها نقش «پلیس مخفی» را باز میکنند»، اظهار داشت: «وظیفه رسانه این است که زودتر از سایر مردم از اخبار و اطلاعات خبردار بشود. اما اینکه لیست افرادی که فردا قرار است بازداشت بشود در برخی از رسانهها گفته میشود هم موردی است که باید مصداقی به این موارد پرداخت. آیا تعداد این موارد آنقدر زیاد است که دومین مقام کشور به آن اشاره میکند نیاز به بررسی و مطالعه دارد. ولی این نوع برخورد جلوی هر نقدی را میگیرد.»
خط قرمز، خط بنفش
از سوی دیگر، حمید رسایی، مدیرمسئول هفتهنامه ۹ دی، مدعی شد: «رئیسجمهور امسال در حالی وارد نمایشگاه شد که دهانها بسته، قلمها شکسته و اعتماد عمومی از بین رفته است.» وی در واکنش به صحبتهای رئیسجمهور در افتتاح نمایشگاه مطبوعات که گفته بود «توقیف آخرین گزینه برای رسانهها است»، ادعا کرد: «منظور آقای روحانی این است که اگر کسی از خطوط قرمز نظام یعنی مقدسات دینی و انقلابی عبور کند از نظر دولت توقیف آخرین اقدام است؛ اما اگر کسی از خطوط بنفش آقای روحانی عبور کند، توقیف اولین اقدام است.» این نماینده دلواپس مجلس در ادامه حملات خود به روحانی به خبرگزاری فارس گفت: «از نظر آقای روحانی حتی می توان امام مسلمین را نقد کرد ولی در صورت امضاء افتضاح ترین قرارداد تاریخ ایران توسط آقای روحانی، کسی نباید برجام را نقد کند!» زهره طبیبزاده، دیگر نماینده دلواپس مجلس، هم به خبرگزاری فارس گفت: «تحریک منتقدان از سوی روحانی به تشدید وضع موجود میانجامد. شیوهای که آقای رئیسجمهور در برابر منتقدان در طول بیش از دو سال اخیر که از عمر این دولتشان میگذرد برگزیده است، به جای آنکه آرامشدهنده التهابات سیاسی باشد بعضاً بیشتر تحریککننده است.»
روحانی: پیگیر وضعیت روزنامهنگاران بازداشتشده هستیم
همسر احسان مازندرانی، مدیرمسئول روزنامه فرهیختگان، که اخیرا بازداشت شده است، با رئیسجمهوری به گفتوگو پرداخت و خواستار پیگیری وضعیت این روزنامهنگار شد. به گزارش خبرگزاری آنا، در این گفتوگو که در حاشیه بازدید رئیسجمهوری از نمایشگاه مطبوعات صورت گرفت، ابتدا همسر احسان مازندرانی، حسن روحانی را در جریان وضعیت این روزنامهنگار قرار داد و سپس، رئیسجمهوری در سخنانی عنوان کرد: «نگران نباشید. انشاءالله همه چیز درست میشود، ما هم پیگیر ماجرا هستیم.» وی افزود: «این جوانان سرمایههای نظام هستند و نباید دلسردشان کنیم.» رئیسجمهوری همچنین خطاب به همسر احسان مازندرانی گفت: «شما به مراجع قضایی نامه بدهید تا پیگیر موضوع باشند، من هم پیگیری میکنم تا قضایا حل و فصل شود.» ملیحه حسینی همسر احسان مازندرانی، در جریان این گفتوگو، نامهای را که در همین زمینه خطاب به رئیسجمهوری نوشته بود، به دست روحانی داد. احسان مازندرانی، مدیرمسئول روزنامه فرهیختگان (ارگان دانشگاه آزاد اسلامی)، 11 آبانماه بازداشت شده است.