نتایج مطالعهای جدید نشان میدهد دستهای از داروهای هورمونی به نام مهارکنندههای آروماتاز ممکن است به طور قابل توجهی ریسک مرگ و میر را در زنهای یائسه مبتلا به نوع مثبت گیرنده استروژن(Estroge- receptor-positive) سرطان پستان کاهش دهند. این فرم از سرطان پستان شایعترین نوع آن است.
پروفسور داوست (انیستسوی تحقیقاتی سرطان، انگلستان) در یافتههای خود اذعان داشته که تا آخر امسال حدود 231840 زن با سرطان پستان تشخیص داده خواهند شد و بیشتر از 40000 نفر از آنها جان خود را از دست خواهند داد. نوع گیرنده مثبت استروژن (ER-positive) سرطان پستان شامل 70 درصد از مبتلایان میشود. در این نوع از سرطان پستان روی سلولهای سرطانی گیرندههایی وجود دارد که میتوانند به استروژن متصل شوند. این اتصال موجب میشود که سلولهای سرطانی رشد کرده و تشکیل تومور بدهند.
در حال حاضر اکثر این بیماران تحت درمان با تاموکسیفن هستند. دارویی که از اتصال استروژن به سلولهای سرطانی جلوگیری میکند. این دارو به طور معمول برای زنانی تجویز میشود که در مراحل اولیه سرطان بوده و تحت عمل جراحی، رادیوتراپی و یا شیمیدرمانی برای جلوگیری از عود بیماری قرار گرفتهاند.
طبق تحقیقات پروفسور داوست، استفاده از تاموکسیفن برای پنج سال میتواند میزان مرگ و میر را در مبتلایان تا 30 درصد کاهش دهد، اما این مطالعه ادعا میکند نوع دیگری از داروهای هورمونی- مهارکنندههای آروماتاز- میتوانند موثرتر باشند.
مهارکنندههای آروماتاز با مهار عملکرد آنزیم آروماتاز، که در بافت چربی یافت میشود، از تبدیل هورمونهای دیگر به استروژن جلوگیری کرده و بدینگونه سطح هورمون استروژن را پایین میآورد. در نتیجه استروژن کمتری برای اتصال به گیرندههای سلولهای سرطانی در بدن وجود خواهد داشت. در آمریکا، مهارکنندههای آروماتاز هماکنون برای درمان زنان یائسهای به کار میرود که در مراحل اولیه سرطان پستان بوده و 2 تا 3 سال تحت درمان با تاموکسیفن قرار داشتهاند. مطالعات پیشین نشان داده بودند که مهارکنندههای آروماتاز در کاهش عود مجدد سرطان پستان موثرتر از تاموکسیفن عمل میکنند، گرچه تاثیر آنها در حیات بخشی مشخص نشده بود.
در این مطالعه، محققان دادههای 9 آزمایش کلینیکی را که شامل 31920 زن یائسه مبتلا به مراحل اولیه سرطان پستان نوع ER-positive بود، بررسی کردند. بیماران شرکت کننده در این مطالعه یا هیچ داروی هورمونی دریافت نکرده بودند و یا برای حداقل 5 سال از تاموکسیفن یا مهارکنندههای آروماتاز استفاده کرده بودند.
در مقایسه با بیمارانی که هیچ داروی هورمونی مصرف نکرده بودند، در زنان تحت درمان با مهارکنندههای آروماتاز 40 درصد کمتر احتمال مرگ بر اثر سرطان پستان تا 10 سال بعد از شروع درمان وجود خواهد داشت. این رقم در مورد تاموکسیفن 30 درصد خواهد بود.
پروفسور داوست در اینباره میگوید: «تحقیقات جهانی ما نشان میدهد که ریسک مرگ و میر در زنان یائسه و مبتلا به شایعترین فرم سرطان پستان در صورت مصرف یک مهارکننده آروماتاز به مدت پنج سال تا 40 درصد کاهش مییابد. این رقم در مقایسه با تاموکسیفن بسیار قابل توجه است.»
مهارکنندههای آروماتاز مقدار بسیار اندکی را از استروژن که از دوران قاعدگی زنان در جریان خون آنها مانده از بدن حذف میکند. با این حال حذف همین مقدار اندک برای تاثیر قابلتوجه روی طیف وسیعی از تومورهای ER-positive، صرفنظر از تفاوتهای فوقالعادهشان در سطح مولکولی، کافی است.» البته این نکته قابل ذکر است که درمان با مهارکنندههای آروماتاز عوارضی نیز در پی دارد. این عوارض جانبی شامل تنفس منقطع، درد قفسه سینه، درد عضلات و مفاصل و یا افسردگی است. «این موضوع بسیار مهم است که ما بتوانیم عوارض جانبی را در زنان تحت درمان کنترل کنیم تا بیماران درمان خود را ادامه داده و سلامت خود را بازیابند.»
Journa- Watch
ترجمه: سحر مرعشی