نتایج تحقیقات پژوهشگران مدرسه پزشکی مریلند ترکیبات امیدوارکننده جدیدی را معرفی میکنند که میتوانند بهطور موفقیتآمیزی افسردگی را در کمتر از 24 ساعت درمان کرده و عوارض جانبی درمان را هم به حداقل برساند. هرچند این ترکیبات هنوز روی انسانها آزمایش نشده، مزایای قابل توجهی را نسبت به درمانهای دارویی ضدافسردگی کنونی نشان میدهند. نتایج این تحقیق در نشریه معتبر Neuropsychopharmacology منتشر شده است.
محقق ارشد این مطالعه معتقد است: «نتایج به دست آمده، کلاس دارویی جدیدی را برای درمان افسردگی معرفی کرده است. شواهدی در دست است که این ترکیبات میتوانند علائم آزاردهنده و ویرانگر افسردگی را در کمتر از یک روز برطرف کنند و بسیاری از معایب کلیدی درمانهای کنونی را هم نداشته باشند.»
در حال حاضر، اکثر بیماران مبتلا به افسردگی از داروهایی استفاده میکنند که سطح سروتونین را در مغز آنها افزایش دهند. شایعترین داروهای مورد استفاده کنونی، پروزاک و لکساپرو هستند. متاسفانه، این داروها تنها در یکسوم از بیماران افسرده موثر هستند. علاوهبر این، حدود 3 تا 8 هفته زمان میبرد تا اثربخشی آنها مشخص شود. بنابراین، عده زیادی از بیماران کارآیی این دسته از داروها را رضایتبخش توصیف نمیکنند. البته این تنها همه ماجرا نیست. در مواردی که بیماران تمایل به خودکشی دارند، این امر مسئله را بغرنجتر میکند. با در نظر گرفتن تمامی این جوانب، نیاز به داروها و درمانهای بهتر و کاراتر کاملا احساس میشود.
محققان در این مطالعه، در کنار سروتونین، روی نوروترانسمیتر دیگری هم تمرکز کردند، یعنی یک ترکیب مهاری به نام GABA. فعالیت مغز، در واقع، در تعادل میان ارتباطهای مهاری و تحریکی میان سلولهای مغزی است که خود را نشان میدهد. این تیم تحقیقاتی معتقدند که در افسردگی، پیامهای تحریکی در بعضی مناطق مغز به اندازه کافی قوی نیستند. از آنجا که راهی ایمن برای قوی کردن مستقیم ارتباطهای تحریکی وجود ندارد، آنها دستهای از ترکیبات را بررسی کردند که باعث کاهش پیامهای مهاری فرستاده شده از GABA میشوند. آنها پیشبینی کردند که این ترکیبات میتوانند قدرت تحریکی پیامها را بازگردانند. این ترکیبات که GABA-NAMs نامیده میشوند، عوارض جانبی ناخواسته را به حداقل میزان خود میرسانند، زیرا تنها در قسمتهایی از مغز عمل میکنند که برای تعادل خلق و خو ضروری هستند.
تیم تحقیقاتی مذکور ترکیباتی را در موشها مورد آزمایش قرار دادند که آنها را در معرض استرس خفیف مزمن قرار داده و آنها را وادار به انجام کارهایی میکنند که مشابه افسردگی در انسانها هستند. با دادن GABA-NAMs به موشها، علائم تجربی یکی از نشانههای کلیدی افسردگی، یعنی فقدان لذت، بهطور موفقیتآمیزی برطرف شد. نکته قابل توجه آنکه، اثرات مفید این ترکیبات در عرض 24 ساعت ظاهر میشود که بسیار ارزشمند است.
آنچه مشخص شده، آنکه این ترکیبات در مطالعههای حیوانی اثرات بسیار چشمگیری، بیشتر از آنچه تصور میشد، داشتهاند و اگر بتوانند همین اثرات را در انسانهای افسرده هم بگذارند و در عرض 24 ساعت، افکار خودکشی بیماران را برطرف کنند، انقلاب بزرگی در درمان بیماران ایجاد میکنند.
ترجمه: نیلوفر شایسته
Medica- Xpress