نظارت، جریمه و آموزش، راهکارهای کاهش خطاهای پزشکی
عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس قائل به تاثیرات مخرب ناشی از ضعف نظارت در بروز خطاهای پزشکی است و معتقد است که تنها راه افزایش تعهد و مسئولیت در پزشکان، تقویت نظارت‌بر فعالیت‌های آنهاست. عباسعلی پوربافرانی می‌گوید: «نظارت‌ها باید تقویت شود اما از آنجا که نمی‌توان ناظرانی را برای تمام بخش‌های حوزه درمان گماشت، اما می‌توان تعهد در کار تخصصی پزشکان و تیم‌های درمانی را افزایش داد، هرچند تقویت نظارت در افزایش مسئولیت تاثیر بیشتری خواهد داشت.»
این اظهارات را معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان نیز تایید میکند. حمیدرضا طلوعی در گفت‌وگو با سپید با بیان اینکه هرچه نظارت‌های خود را تقویت کنیم، رفتار افراد ارتقا پیدا میکند، می‌گوید: «این اصل تنها درحوزه پزشکی صادق نیست. کمااینکه هدف دستگاه‌های نظارتی کشور برقراری قانون است که این مساله معنای برخورد نامناسب با مردم را نمی‌دهد.»
وی ادامه می‌دهد: «رفتار ما باید به گونه‌ای باشد که در کنار حفظ احترام، همه بدانند تحت سیطره قانون نیز هستند. کمااینکه همان قانونی که ماده‌های مختلف در مورد حقوق بیمار دارد، بر عدم تعرض به پزشکان نیز تصریح کرده است. اگر پزشک موظف است قانون را رعایت کند و مسئولیت‌هایی دارد، قانون نیز موظف است که از پزشک حمایت کند. این یک کنش و واکنش است.»
طلوعی با اشاره به اینکه پزشکان نیز مانند هر شهروند دیگری حق دارند تحت حمایت قانون باشند، خاطرنشان میکند: «3 مرجع مستقیم به مسائل پزشکی رسیدگی می‌کنند. لذا نباید تعجیل کرد و تا حکمی صادر نشده، آبروی پزشک باید تحت حمایت قانون حفظ شود که متاسفانه ما این کار را انجام نمی‌دهیم.»
از بحث نظارت گذشته، مجازات‌های پزشکی نیز می‌تواند ارتباط مستقیم با خطاهای پزشکی داشته باشد. اما برخی منتقدا می‌گویند حجم پایین این مجازات‌ها، تاثیر آن را کمرنگ کرده است.عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس در خصوص ناچیزبودن تاثیر مجازات خطای پزشکی، می‌گوید: «به طور قطع برای برخورد با تخلف باید مجازات صورت گیرد که در قانون مجازات اسلامی نیز برای تخلفات عمدی و غیرعمدی حوزه پزشکی مجازاتی درنظر گرفته شده است، اما در خصوص عدم تاثیر مجازات‌ها باید عوامل مرتبط قضایی و کارشناسان حوزه پزشکی کار کارشناسی انجام داده و در صورت لزوم نسبت به اصلاح آنها اقدام کنند؛ در این زمینه کمیسیون بهداشت و درمان و قضایی و حقوقی مجلس می‌توانند بررسی های لازم را انجام دهند.»
معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان نیز در این حوزه، قوانین راهنمایی و رانندگی را مثال می‌زند و می‌گوید: «اگرچه ممکن است نظرات مختلفی در رابطه با میزان تاثیر جریمه‌های رانندگی در نوع رفتار مردم وجود داشته باشد، اما این تعدد نظرات، نافی تاثیر جریمه‌های رانندگی نیست. کمااینکه نیروی انتظامی معتقد است که اگر جریمه‌ها افزایش پیدا کند، احتمالا رفتار رانندگان نیز تغییر میکند. همانطور که امکان حذف جریمه‌های رانندگی وجود ندارد، شرایط حذف مجازات پزشکی نیز مهیا نیست.»
در پایان سازوکار آموزش پزشکان نیز گویا تاثیر مستقیم بر بروز خطاهای پزشکی دارد. پوربافرانی با تاکید بر لزوم بازآموزی پزشکان، تصریح میکند: «آموزش به پزشکان باید بر اساس روش‌های به‌روز درمانی باشد، در حقیقت بازآموزی به نوعی نظارت‌بر فعالیت پزشکان نیز خواهد بود.» طلوعی نیز ضمن تاکیدبر لزوم آموزش و تربیت نیروی انسانی در هر مرحله‌ای، تصریح میکند: «هیچ پزشکی عمدا تخلف نمی‌کند و لذا می‌توان با آموزش بیشتر، میزان قصور و تخلفات را کاهش داد.»
