روایتهای حریق کلینیک سینا
در همان لحظات نخست آتشسوزی در سینا مهر گمانهزنیهای زیادی در رابطه با علت آتشسوزی مطرح و حتی از بازداشت چند نفر از مصببان این حادثه تلخ سخنرانده شد. سرانجام علی القاصی مهر دادستان تهران با حضور در صدا و سیما از غیرعمدی بودن این حادثه خبر داد. القاصی مهر در این رابطه اظهار کرد: «بررسی اولیه حاکی از غیرعمدی بودن حادثه است و دیشب دستور تحت نظر قرار دادن پنج نفر از عوامل مسئول و مرتبط با این درمانگاه را صادر کردیم. در تحقیقات از افراد مطلع، مشخص شد حادثه به علت اتصال سیم برق و انفجار کپسولهای گاز و اکسیژن بوده که موجب آتش سوزی در داخل ساختمان شده است.»
وی افزود: «امروز چهارشنبه یک هیات کارشناسی ۱۱ نفره در دادسرای جنایی انتخاب و به محل حادثه اعزام شدند و از کارشناسان آتش نشانی هم دعوت شد تا علت حادثه، کارشناسی بررسی شود. پیش بینی میشود تا دو روز آینده با اعلام نظر کارشناسی، علت واقعی حادثه مشخص شود.»
القاصی مهر درباره تعداد بازداشت شدگان حادثه گفت: «در حال حاضر چهار نفر به دستور بازپرس برای تحقیقات تحت نظر هستند و دستور احضار تعداد دیگری که نقشی در حادثه داشتند نیز صادر شده است. رعایت مسائل ایمنی یکی از موضوعاتی بود که دستور بررسی آن داده شد و ما در حال بررسی موضوع با اسناد و مدارکی که ادعا شده هستیم و امیدواریم در روزهای آتی نتیجه آن را اعلام کنیم.»
آمار تلفات بالای این آتشسوزی در یک مرکز درمانی، با علم به اینکه یک حادثه غیرعمدی بوده باشد، به گونهای نیست که به آسانی بتوان از کنار آن گذشت. به همین سبب بود که سعید نمکی وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در پیام تسلیت خود برای این آتشسوزی نوشت : «اطلاق عنوان حادثه براین واقعه و وقایعی از این دست، نافی بررسی ابعاد آن و حتی شناسایی علل، عوامل و موارد اهمال احتمالی نخواهد بود، چنانکه معاونت محترم توسعه، معاونت محترم درمان با همراهی حراست و اداره کل بازرسی وزارت بهداشت و همکاری دستگاههای ذیربط، موظفند در اسرع وقت گزارش کاملی از بررسی جوانب موضوع در این مرکز درمانی خصوصی و ارائه راهبردها و مداخلات پیشگیرانه از موارد مشابه را به اینجانب گزارش نمایند.»
بیتوجهی به اخطارهای آتشنشانی
تداعی مرکز جراحی سینا با پلاسکو تنها در تعداد جانباختگان نبود، بلکه وضعیت ساختمان بیش از هر چیزی آن را در نطر اول شبیه پلاسکو میکرد. پلاسکویی که در همان روزها سخن از ناایمن بودن آن و اخطارهایی که مورد بیتوجهی قرار گرفته بود شد. در رابطه با ساختمان سینا نیز طی دو روز گذشته وضعیت ایمنی این مجتمع بیش از هر چیزی مورد سوال رسانهها و کارشناسان قرار گرفت. بر همین اساس جلال ملکی سخنگوی آتشنشانی تهران این حقیقت را فاش کرد که تا کنون این چندین اخطار به این کلینیک داده شده است. ملکی اظهار کرد: «به این کلینیک از سال ۹۴ تا کنون ۴ مرتبه اخطار داده شده و بازدیدهایی طی سالهای ۹۶ و ۹۷ نیز صورت گرفته اما هیچ ترتیب اثری داده نشد و از آنجایی که آتشنشانی مسئولیت اجرایی و قضایی ندارد تمام اخطارها بر اساس قانون به شهردار منطقه ارجاع شده که متاسفانه هیچ اقدامی در خصوص ایمنسازی این مکان صورت نگرفته بود. در شهر تهران ۳۴۰ ساختمان پرخطر وجود دارد. آتش نشانی ۳۳ هزار ساختمان را مورد بازرسی قرار داده و همه این ساختمانها دستورالعمل دریافت کردهاند.»
زهرا نژادبهرام عضو هیئت رئیسه شورای اسلامی شهر تهران نیز اخطارهای مختلف آتشنشانی و شهرداری منطقه یک را به کلینیک مورد تایید قرار داد و به فارس گفت: «طی سالهای گذشته بارها به دلیل ناایمن بودن ساختمان کلینیک، سازمان آتش نشانی و شهرداری منطقه یک به مالک تذکر داده بودند و در سال 98 اقداماتی جهت ایمن شدن ساختمان انجام گرفته ولی کامل نبوده است.»
وی درباره اینکه چرا کلینیک به دلیل ناایمن بودن و بیتوجهی به تذکرات آتشنشانی پلمب نشده است،گفت: «به دلیل اینکه در سال 98 مالک اقداماتی جهت اطفای حریق انجام داده است البته تخلفات این ملک به لحاظ ایمن نبودن توسط شهرداری به دادستانی و بازپرس ویژه تهران اعلام شده بود.»
عضو هیات رئیسه شورای شهر تهران با اشاره به اینکه هنوز علت اصلی این حادثه مشخص نشده است، گفت: «دو کمیسیون در شورای شهر به صورت تخصصی و ویژه در حال بررسی این موضوع هستند.»
350 ساختمان نا امن در تهران
نژادبهرام با بیان اینکه محسن هاشمی رئیس شورای شهر و پیروز حناچی شهردار تهران هم پیگیر دقیق این حادثه شدهاند، گفت: «حدود 350 ساختمان ناایمن در پایتخت شناسایی شده که به مالکان ومدیران آنها توسط آتش نشانی ابلاغیههایی صادر شده است.»
وی گفت: «در منطقه 11 و 12 تهران که بافت مرکزی شهر را تشکیل میدهند حدود 12 ساختمان ناایمن و خطرناک توسط آتشنشانی شناسایی شده است که مالکان آن به دلیل بیتوجهی به تذکرات اخطار پلمب گرفتهاند.البته تعدادی از این ۱۲ ساختمان رفع مشکل ایمنی در آنها صورت گرفته و در سایر موارد اقدامات ایمن سازی در حال انجام است.»
پیشنهادهای بررسی حریق کلینیک سینا در شورای شهر
علی اعطا سخنگوی شورای شهر تهران نیز در رشته تویتی در حساب کاربری خود، خواستار تغییر دستور جلسه یکشنبه ١۵ شورای شهر تهران با هدف بررسی ابعاد حادثه کلینیک سینا شد و نوشت: «به تعدادی از همکاران پیشنهاد کردم طی درخواستی خطاب به رئیس شورا پیشنهاد تغییر دستور جلسه یکشنبه ١۵ تیر را با هدف بررسی ابعاد حادثه کلینیک سینا مطرح کنیم. لذا درخواستی از سوی ١١ عضو شورا خطاب به رئیس شورا با پیشنهاد موارد این موارد 1- ارائه گزارش توسط شهردار تهران 2- ارائه گزارش توسط مدیرعامل سازمان آتش نشانی 3- ارائه گزارش توسط دستگاههای ذیربط دولتی 4- ارائه گزارش مقدماتی بررسیهای کمیته مربوطه در شورا. این درخواست از سوی اینجانب، الهام فخاری، محمدجواد حق شناس، زهرا صدراعظم نوری، ناهید خداکرمی محمد سالاری، زهرا نژادبهرام، مجید فراهانی، حسن خلیل آبادی، محمد علیخانی و حجت نظری مطرح شده است.»
وضعیت ایمنی کلینیک سینا از زبان رئیس شورای شهر تهران
علاوه بر این موارد یکی از موضوعاتی که همزمان با آتشسوزی در کلینیک سینا در شبکههای اجتماعی مورد انتقاد بسیاری از کابران قرار گرفت، نامناسب بودن مسیر دسترسی به کلینیک برای تیمهای امدادی بود. اگرچه حضور مردم نیز در این راستا وضعیت را به مراتب سختتر کرد. از سوی دیگر تغییر کاربری ساختمان و ساختو ساز ساختمان نیز یکی از پرسشهایی است که در رابطه با این ساختمان مطرح شده است. در این رابطه محسن هاشمی رفسنجانی رئیس شورای شهر تهران، روز چهارشنبه 11 خردادماه گفت: « امروز بازدیدی از این ساختمان داشتم و قرار شد که شهرداری منطقه یک گزارشی مفصل در این زمینه به شورای شهر ارسال کند و مساله بررسی شود که آیا ساخت و ساز در این ملک و تغییر کاربری آن به کلینیک مجاز بوده است یا خیر. مدیران شهرداری منطقه یک در حاشیه این بازدید گزارشی را به من نشان دادند که موید این بود، پیش از این شهرداری در مورد ناایمن بودن ساختمان به مسوولان کلینیک تذکر داده است.» هاشمی رفسنجانی افزود: « قرار شد به صورت جامع و دقیق گزارش مربوطه به شورای شهر تهران ارسال شود. امروز من اطلاعاتی در این زمینه کسب کردم و در اولین فرصت در کمیسیونهای مربوطه به صورت دقیق حادثه و زوایای آن بررسی میشود. » وی در باره اینکه آیا شهرداری در صدور مجوز برای کلینیک سینا مهر تخلف داشته است؟ گفت: «هنوز این موضوع را بررسی نکردهایم ولی جزئیات کامل و ویژه در شورای شهر بررسی خواهد شد و آن را به اطلاع عموم میرسانیم.»
جزئیات حریق در مرکز جراحی سینا مهر
هاشمی رفسنجانی درباره جزئیات حادثه حریق در کلینیک سینا و گزارشی که توسط شهرداری به دستش رسیده است، گفت: «بر اساس این گزارش در سال 94 دستورالعمل آتشنشانی به مدیران کلینیک ابلاغ شده و اقدام موثری توسط مدیران کلینیک صورت نگرفته است و پس از آن در سال 96 نامه استنکاف به دستورالعمل شهرداری مجدد به مسوولان بیمارستان ابلاغ شد که این موضوع نیز توسط مدیران مربوطه چشمپوشی شده است.در سال 97 شهرداری طی اخطاریهای نبود ایمنی در ساختمان را به مدیران مرکز جراحی سینا اعلام کرده و به دلیل بیتوجهی مجدد در سال 98 اخطاریه جدی به مالک ابلاغ شده است و پس از آن اقداماتی نظیر نصب خاموشکننده و سیستم اعلام حریق در ساختمان انجام شد. ولی ساختمان مجهز به سیستم اطفای حریق ناقص بوده است.
وی در رابطه با علل این حادثه تصریح کرد: « بر اساس گزارشات اولیه اجرای نامناسب شبکه داخلی برق سبب بروز حادثه شده است. همچنین اتاقک انباری ناایمن و غیراصولی برای نگهداری سیلندر اکسیژن در نظر گرفته شده بود و بخشی از لوازم قابل اشتغال نیز در پلکان منتهی پشتبام قرار داشت که سبب مسدود شدن مسیر پشتبام شده بود.»
هاشمی رفسنجانی یادآور شد: «بر اساس گزارش آتشنشانی شهرداری تهران این حادثه ساعت 20:46 شب گذشته( سه شنبه 10 خرداد) به وقوع پیوسته و نیروهای آتشنشانی پس از تماس شهروندان در محل حاضر شدهاند و بر اساس گزارش شهرداری نیروهای آتشنشانی مدعی هستند طی 5 دقیقه پس از حادثه به محل رسیدهاند که کلینیک کاملا مشتعل بوده و دود و آتش از طبقات زیرین به طبقات اول و دوم هم سرایت کرده و دود در حال بالا رفتن به طبقات بالا بوده است.» رئیس شورای شهر تهران گفت: «بر اساس گزارش شهرداری نیروهای آتشنشانی 11 نفر را از بخشهای شمالی ساختمان و 9 نفر را از طبقههای پایین نجات دادند ولی در طبقه چهار و پنج که اتاق عمل و جراحی بوده متاسفانه 19 نفر فوت شدهاند. طبقههای بالا دارای 4 اتاق عمل بوده است و مدیرعامل آتشنشانی منطقه نیز چندین نوبت پیش از حادثه در مورد مشکلات ناایمنی ساختمان به مالک گزارش داده بود.» وی افزود: «کلینیک سینا هزار و 400 متر وسعت دارد و طبقه منفی آن مربوط به رادیولوژی و طبقه همکف آزمایشگاه بوده است و طبقه سه و چهار مربوط به بستری بیماران و جراحی بیماران بوده که متاسفانه فوتیها مربوط به طبقه چهار بودهاند.»
در عین حال حمید گودرزی معاون امنیتی، انتظامی استانداری تهران نشت گاز را علت اصلی این حادثه دانست و گفت: « احتمال زیاد این حادثه بر اثر نشت گاز بوده است و دلیل اصلی آن مشخص نیست. ساختمان آسیب جدی دیده است و تاکید می کنم که اظهارنظر درباره این حادثه سخت است و باید بررسی دقیق صورت گیرد. »
روایت آتشنشانان
مهدی داوری مدیرعامل سازمان آتشنشانی شهر تهران در رابطه با آتش در مرکز جراحی سینا مهر گفت: «در همان ثانیههای نخست از سوی ستاد فرماندهی عملیات، چهار ایستگاه عملیاتی حریق به همراه یک گروه نجات و خودروهای پشتیبانی عازم محل حادثه شدند و در دقایق بعدی تعداد ایستگاهها و تجهیزات مورد نیاز با دستور فرمانده عملیات افزایش پیدا کرد. »
داوری ادامه داد: « آتشسوزی یک ساختمان پنج طبقه با کاربری کلینیک درمانی بوده است که در طبقه منهای 2 حجم بالایی از شعلههای آتش مشاهده و صدای انفجار متعدد به گوش رسیده است. این صداهای انفجار حتی در زمان حضور نیروهای آتشنشانی هم به گوش میرسیده است و بررسیها نشان میداده که عمده صدا از سیلندرهایی بوده که در این طبقه نگهداری میشده است.شدت آتش به حدی بود که از فاصلههای زیاد مسیرهای قدس هم قابل ملاحظه بود و در بدو ورود مشاهده شد که آتش به طبقات بالا نیز رسیده است.»