ورود غربالگری پوکی استخوان به شبکه بهداشت و درمان کشور
به گزارش سپیدآنلاین به نقل از ایسنا، محبوبه دینی رئیس اداره استئوپروز وزارت بهداشت گفت: این بیماری در دوران کودکی شکل می‌گیرد و در سالمندی بروز می‌کند؛ چرا که مهم‌ترین عوامل موثر در بروز آن به شیوه زندگی برمی‌گردد که از دوران نوجوانی شکل می‌گیرد. بنابراین در یک برنامه پیشگیری و کنترل بیماری، جنبه‌های مختلف موثر در بروز این بیماری که نقش مهمی در کیفیت زندگی دارد، باید به دقت مورد توجه قرار داده شود. برنامه پیشگیری، تشخیص و درمان پوکی استخوان به منظور دستیابی به این هدف و با رویکرد ادغام در نظام شبکه‌های بهداشتی درمانی طراحی شده که پس از تصویب، در سال آینده به صورت آزمایشی اجرا خواهد شد.
وی عوامل خطر بروز این بیماری را افزایش سن ، جنس، نژاد و سابقه فامیلی، عدم رعایت تغذیه سالم و فعالیت فیزیکی و مصرف سیگار عنوان کرد و ادامه داد: تراکم استخوانی که در سال‌های نوجوانی وجوانی به حداکثر مقدار خود می‌رسد، در حدود سنین 35 تا45 سالگی در هر دو جنس شروع به کاهش می‌کند، اما در زنان بعد از یائسگی، به دلیل از دست دادن هورمون‌های جنسی، کاهش تراکم تشدیدی ایجاد میشود؛ به صورتی که زنان در طی پنج تا هفت سال بعداز یائسگی، پنج تا هفت درصد از استحکام استخوانی خود را از دست می‌دهند. سرعت کاهش توده استخوانی در هر دو جنس تحت تاثیر عواملی مانند BMI، مصرف سیگار، بی‌حرکتی، اختلالات تولید و متابولیسم ویتامین D و پرکاری پاراتیرویید است.
دینی درباره آخرین وضعیت ابتلا به پوکی استخوان در دنیا نیز توضیح داد و گفت: براساس تخمین بنیاد بین‌المللی استئوپروز، در حال حاضر 200 میلیون نفر از زنان در سراسر دنیا دچار این بیماری هستند و از هر دو زن سفید پوست یک نفر در مرحله ای از زندگی خود دچار شکستگی ناشی از پوکی استخوان می شود. با توجه به افزایش امید به زندگی در بیشتر نقاط جهان، زنان حدود یک سوم عمر خود را بعد از منوپوز میگذرانند. بنابراین استئوپروز حدود 30 درصد زنان و 8 درصد مردان بالای 50 سال را در جوامع غربی درگیر کرده است. زنان غیر سفید پوست و مردان نیز به میزان کمتر از زنان سفید پوست در معرض خطر ابتلا به پوکی استخوان هستند.
وی ادامه داد: سازمان بهداشت جهانی تخمین می‌زند که در سال2050 حدود 530میلیون نفر از جمعیت آسیا در سنین بالای 65سال خواهند بود که با توجه به افزایش امید به زندگی و عوامل خطری مثل تغییرات الگوی تغذیه‌ای، کمبود ویتامین D و کلسیم و کم تحرکی، استئوپروز به یکی از مهم‌ترین مشکلات بهداشتی در این قاره تبدیل میشود. با توجه به بالا رفتن متوسط سن در جمعیت آسیایی، برآورد شده است که تا سال 2050 حدود 50 درصد تمام شکستگی‌های ناشی از استئوپروز در آسیا رخ دهد .
دینی در ادامه اضافه کرد: در ایران تا قبل از سال 1379 شواهد کافی درمورد این بیماری مانند کشور های غربی وجود نداشت، به همین دلیل پس از تامین اعتبار مالی و حمایت‌های اجرایی لازم، انجام مطالعات و طر ح‌های تحقیقاتی باهدف برآورد بار استئوپروز و تعیین شیوع بیماری به عنوان اطلاعات اولیه مورد نیاز برای سیاستگذاری، در دستور کار مرکز تحقیقات غدد درون ریز و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی تهران قرار گرفت.
به گفته وی، بر اساس آخرین مطالعه ای که در این خصوص در سال 1380 انجام شده است، مجموع سال های از دست رفته ناشی از استئوپروز 36هزار و 27سال محاسبه شد که از این رقم، 18هزار 757سال آن متعلق به مردان و 17هزار و 270سال آن متعلق به زنان بود که دلیل افزایش بار بیماری در مردان ؛ بیشتر بودن مرگ و میر ناشی از شکستگی‌ها در مردان بوده است.
رئیس اداره استئوپروزو وزارت بهداشت تصریح کرد: علاوه بر مرگ و میر و بار ناشی از بیماری به دلیل شکستگی‌های مکرر؛ هزینه‌های درمانی آن نیز بسیار قابل توجه است. شکستگی‌های ناشی از پوکی استخوان بار مالی سنگینی به جامعه تحمیل می‌کند. دراین بین بیشترین مقدار هزینه‌ها به اصلاح و بهبود شکستگی‌های ران اختصاص یافته و بعد از آن شکستگی‌های استخوان لگن است که حدود 14درصد کل شکستگی‌ها و 72درصد هزینه‌های ناشی از شکستگی‌ها را به خود اختصاص می‌دهند.
رئیس اداره استئوپروز وزارت بهداشت با تاکید بر کشنده و پرهزینه بودن درمان شکستگی‌های پاتولوژیک ناشی از بیماری پوکی استخوان، بیان کرد: عوارض این بیماری منجر به کاهش کیفیت زندگی میشود و به همین دلیل پیشگیری از بروز بیماری و تشخیص و درمان بهنگام آن بسیار اهمیت دارد.
وی به اقدامات وزارت بهداشت در راستای کاهش بروز و تشخیص زودهنگام بیماری در کشور نیز اشاره کرد و افزود: وزارت بهداشت برای رسیدن به اهداف خود در این زمینه، به ایجاد و نقویت ارتباط با مراکز تحقیقات و پژوهشکده‌های علمی از طریق پشتیبانی از تحقیقات کاربردی در زمینه بیماری پرداخته است. همچنین تلاش شده تا آگاهی و توان علمی کارکنان و ارائه دهندگان خدمات بهداشتی درمانی برای پیشگیری درمان و کنترل بیماری، بهبود نظام اطلاعات و گزارش دهی و ثبت شکستگی‌ها در مراکز درمانی و تشکیل بانک اطلاعاتی بیماری به خوبی صورت گیرد.
